Αν και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η ψήφιση του νομοσχεδίου για τη φορολογική μεταρρύθμιση θα περάσει στην ευθύνη της επόμενης κυβέρνησης, στο υπουργείο Οικονομικών συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για τα μέτρα που πρέπει να υιοθετηθούν. Στην εν λόγω σύσκεψη εξετάστηκαν τα εξής:
► Επιχειρήσεις: Ενδεχόμενη μείωση των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις. Η πρόταση της Νέας Δημοκρατίας για τη φορολόγηση των κερδών προβλέπει συντελεστή 15% στα διανεμόμενα και 15% στα αδιανέμητα κέρδη των επιχειρήσεων, κάτι που σημαίνει μείωση της μέσης φορολογικής επιβάρυνσης στο 27,5%. Πάντως η επικρατέστερη, για την ώρα, ιδέα προβλέπει φορολόγηση 15% [αντί 20%) στα αδιανέμητα κέρδη και 18% (αντί 25% ή 15%) στα διανεμόμενα, που οδηγεί σε μέση φορολογική επιβάρυνση 30,3%.
► Αντικειμενικές αξίες:
Μέχρι τον Ιούνιο του 2012 η κυβέρνηση θα πρέπει να έχει αναθεωρήσει τις αντικειμενικές αξίες της ακίνητης περιουσίας «για να τις ευθυγραμμίσει σε μεγαλύτερο βαθμό προς τις τιμές της αγοράς», όπως αναφέρεται στο μνημόνιο. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των φορολογητέων αξιών των ακινήτων, ίσως έως και πάνω από 100%, και σε υπέρμετρες αυξήσεις στο Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Κτισμάτων από το 2013, καθώς και σε άλλους 10 φόρους που επιβαρύνουν την απόκτηση και την κατοχή ακινήτων. Ως βάση για την εξίσωση των τιμών ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί το σύστημα παρακολούθησης τιμών στα ακίνητα που διαθέτει η Τράπεζα της Ελλάδος.
► Φορολογία ακινήτων:
Στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται πρόταση για την ενοποίηση ορισμένων φόρων στην ακίνητη περιουσία. Εξετάζεται να καθιερωθεί ενιαίος φόρος ή ενιαίο τέλος που θα περιλαμβάνει τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) και το Ειδικό Τέλος Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών, το οποίο εισπράττεται σήμερα μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.
► Αυτοτελής φορολόγηση: Σύμφωνα με πρόταση που έχει υποβάλει το ΔΝΤ, η κυβέρνηση θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο επιβολής αυτοτελούς ενιαίου φόρου 20% από το πρώτο ευρώ στα εισοδήματα από ενοίκια, καταθέσεις, ομόλογα, μετοχές και αμοιβαία κεφάλαια.
Στόχος η φοροδιαφυγή
Σύμφωνα με το σχέδιο δράσης κατά της φοροδιαφυγής, η κυβέρνηση θα εντείνει τους ελέγχους επί των φορολογουμένων μεγάλης οικονομικής επιφάνειας, των φυσικών προσώπων υψηλού πλούτου και των ελεύθερων επαγγελματιών. Επίσης θα επισπεύσει την επίλυση θεμάτων φορολογικών ληξιπρόθεσμων οφειλών και θα ενσωματώσει επιτυχέστερα εργαλεία/μεθόδους κατά του ξεπλύματος χρημάτων εντός της στρατηγικής. Η πρόοδος θα παρακολουθείται από ποσοτικούς δείκτες, σύμφωνα με στόχους τιθέμενους βάσει του σχεδίου κατά της φοροδιαφυγής (βασικοί δείκτες απόδοσης). Αυτοί οι δείκτες αφορούν την ολοκλήρωση πλήρους κλίμακας και προσωρινών ελέγχων φορολογουμένων μεγάλης οικονομικής επιφάνειας, καθώς και ελέγχων βάσει κινδύνου επί ελεύθερων επαγγελματιών, φυσικών προσώπων υψηλού πλούτου και ατόμων που δεν υποβάλλουν καθόλου δήλωση. Επίσης, περιλαμβάνουν την είσπραξη καταλογισθέντων φόρων και προστίμων από νέους ελέγχους επί φορολογουμένων μεγάλης οικονομικής επιφάνειας, των υφισταμένων συσσωρεύσεων φορολογικών οφειλών, ενώ αφορούν και την αύξηση του αριθμού των εγγεγραμμένων υπόχρεων ΦΠΑ που υποβάλλουν επιστροφές.
Σύμφωνα με το σχέδιο δράσης κατά της φοροδιαφυγής, η κυβέρνηση θα εντείνει τους ελέγχους επί των φορολογουμένων μεγάλης οικονομικής επιφάνειας, των φυσικών προσώπων υψηλού πλούτου και των ελεύθερων επαγγελματιών. Επίσης θα επισπεύσει την επίλυση θεμάτων φορολογικών ληξιπρόθεσμων οφειλών και θα ενσωματώσει επιτυχέστερα εργαλεία/μεθόδους κατά του ξεπλύματος χρημάτων εντός της στρατηγικής. Η πρόοδος θα παρακολουθείται από ποσοτικούς δείκτες, σύμφωνα με στόχους τιθέμενους βάσει του σχεδίου κατά της φοροδιαφυγής (βασικοί δείκτες απόδοσης). Αυτοί οι δείκτες αφορούν την ολοκλήρωση πλήρους κλίμακας και προσωρινών ελέγχων φορολογουμένων μεγάλης οικονομικής επιφάνειας, καθώς και ελέγχων βάσει κινδύνου επί ελεύθερων επαγγελματιών, φυσικών προσώπων υψηλού πλούτου και ατόμων που δεν υποβάλλουν καθόλου δήλωση. Επίσης, περιλαμβάνουν την είσπραξη καταλογισθέντων φόρων και προστίμων από νέους ελέγχους επί φορολογουμένων μεγάλης οικονομικής επιφάνειας, των υφισταμένων συσσωρεύσεων φορολογικών οφειλών, ενώ αφορούν και την αύξηση του αριθμού των εγγεγραμμένων υπόχρεων ΦΠΑ που υποβάλλουν επιστροφές.
Σε «κλοιό» ελέγχων
Αλλαγές προβλέπονται στο υπουργείο Οικονομικών, στις εφορίες και τα ελεγκτικά κέντρα. Συγκεκριμένα:
■ Αυξάνει το προσωπικό της μονάδας ελέγχου φορολογουμένων μεγάλης οικονομικής επιφάνειας κατά 40 ελεγκτές, για να επιταχυνθεί η εκτέλεση των ελέγχων που τελούν εν προόδω (τέλος Μαρτίου 2012).
■ Επιταχύνεται η διαδικασία πρόσληψης, ώστε να ολοκληρώσει το πρώτο κύμα επαναξιολόγησης και πρόσληψης ελεγκτών (1.000 άτομα προσωπικού - τέλος Απριλίου 2012), με σκοπό την επίτευξη του στόχου των 2.000 φορολογικών ελεγκτών μέχρι το τέλος του 2012, στο πλαίσιο των συνολικών ορίων προσλήψεων του Δημοσίου.
■ Απομακρύνονται τα εμπόδια για την αποτελεσματική φορολογική διαχείριση (Ιούνιος 2012), συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου υπηρεσιακής απόδοσης και της αντικατάστασης διευθυντών οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται στους στόχους απόδοσης.
■ Συνεχίζεται η συγκέντρωση και η συγχώνευση εφοριών. Περισσότερες από 200 τοπικές εφορίες οι οποίες έχουν χαρακτηρισθεί αναποτελεσματικές θα κλείσουν μέχρι το τέλος του 2012.
• Διακόπτονται οι πληρωμές τοις μετρητοίς και με επιταγές σε εφορίες, οι οποιες θα αντικατασταθούν με τραπεζικά εμβάσματα, προκειμένου να εξοικονομηθεί χρόνος για το προσωπικό ώστε να επικεντρωθεί σε εργασία με μεγαλύτερης προστιθέμενης αξίας (έλεγχοι, επιβολή εισπράξεων και συμβουλές προς φορολογουμένους, δεύτερο τρίμηνο του 2012).
Ηλεκτρονική... εποχή
Η δημιουργία ενός νέους συστήματος Πληροφορικής εμπεριέχει τα ακόλουθα κύρια βήματα αναφορικά με τις νέες εφαρμογές κέντρου δεδομένων, web-facing και υποστηρικτικών υπηρεσιών (back-office):
■ Μηχανοτεχνικό εξοπλισμό (hardware) του νέου κέντρου δεδομένων, ο οποίος θα εγκατασταθεί και θα λειτουργήσει μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2012.
■ Είκοσι επιπλέον νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και βελτιώσεις μέχρι το τέλος Ιουνίου του 2012. Αυτές αφορούν κυρίως φόρους οι οποίοι παρακρατούνται στην πηγή.
■ Σχεδιασμό και εφαρμογή βάσης δεδομένων και εφαρμογών μέχρι το τέλος Οκτωβρίου του 2012.
■ Οκτώ υπολειπόμενες νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και βελτιώσεις μέχρι το τέλος Δε-κεμβρίου του 2012. Εδώ περιλαμβάνονται έντυπα τα οποία υποβάλλοντα αργοπορημένα με πρόστιμο, φόροι ακίνητες περιουσίας και διαχείριση ΦΠΑ.
■ Ελέγχους συστήματος και χρηστών, επιμόρφωση χρηστών και μεταφορά όλων των εφοριών στη συγκεντροποιημένη βάση δεδομένων, μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2012.
■ Λειτουργική χρήση της νέας υποδομής Πληροφορικής απ' όλες τις εφορίες, μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2013.
Για την ενίσχυση του πλαισίου κατά της φοροδιαφυγής για τη φορολογική διοίκηση, η κυβέρνηση θα προβεί, σύμφωνα με το μνημόνιο, στα ακόλουθα:
■ Θα αναμορφώσει τη μονάδα οικονομικών επιθεωρήσεων, η οποία θα επικεντρωθεί μόνο στον έλεγχο των φοροεισπρακτόρων και σε θέματα διαχείρισης εσόδων (Ιούνιος 2012).
■ Θα ενεργοποιήσει τη Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων (Ιούνιος 2012).
■ Θα ζητήσει από την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης να ελέγχει ετησίως τουλάχιστον 200 δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων εφοριακών (Ιούνιος 2012).
■ Θα θεσπίσει διαδικασίες για την εκ περιτροπής μετακίνηση διευθυντών επί περιοδικής βάσεως (Ιούνιος 2012).
■ Θα βελτιώσει το σύστημα προστασίας πληροφοριοδοτών οι οποίοι αναφέρουν περιπτώσεις διαφθοράς (Ιούνιος 2012).
■ Θα εκπονήσει ένα πλήρως ολοκληρωμένο σχέδιο κατά της διαφθοράς (Σεπτέμβριος 2012).
Προ των πυλών ο... εργασιακός Μεσαίωνας
Την απαρχή περικοπών στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα αναμένεται να σημάνει η διευκρινιστική εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, σε εφαρμογή των ρυθμίσεων για τα εργασιακά.
Αξίζει να σημειωθεί πως με το νέο μνημόνιο διατηρούνται οι ωριμάνσεις (πολυετείς) και το επίδομα τέκνων, επικινδυνότητας και σπουδών, τα οποία υπολογίζονται επί του βασικού μισθού που προβλέπεται από την κλαδική σύμβαση. Το επίδομα γάμου, αν και σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Γιώργο Κουτρουμάνη χρήζει διευκρινίσεως, δεν προβλέπεται στο μνημόνιο.
Οσον αφορά τις κλαδικές συμβάσεις των οποίων η μετενέργεια έχει παρέλθει, οι εργοδότες έχουν δικαίωμα να διαμορφώνουν τις αποδοχές στο όριο των βασικών αποδοχών που προβλέπονται με βάση τα χρόνια υπηρεσίας και τα οποία θα «παγώσουν» για μια τριετία.
Οι μειώσεις, στα κατώτατα όρια αφορούν την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, για την οποία θα υπάρξει διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους.
Αλλαγές προβλέπονται στο υπουργείο Οικονομικών, στις εφορίες και τα ελεγκτικά κέντρα. Συγκεκριμένα:
■ Αυξάνει το προσωπικό της μονάδας ελέγχου φορολογουμένων μεγάλης οικονομικής επιφάνειας κατά 40 ελεγκτές, για να επιταχυνθεί η εκτέλεση των ελέγχων που τελούν εν προόδω (τέλος Μαρτίου 2012).
■ Επιταχύνεται η διαδικασία πρόσληψης, ώστε να ολοκληρώσει το πρώτο κύμα επαναξιολόγησης και πρόσληψης ελεγκτών (1.000 άτομα προσωπικού - τέλος Απριλίου 2012), με σκοπό την επίτευξη του στόχου των 2.000 φορολογικών ελεγκτών μέχρι το τέλος του 2012, στο πλαίσιο των συνολικών ορίων προσλήψεων του Δημοσίου.
■ Απομακρύνονται τα εμπόδια για την αποτελεσματική φορολογική διαχείριση (Ιούνιος 2012), συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου υπηρεσιακής απόδοσης και της αντικατάστασης διευθυντών οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται στους στόχους απόδοσης.
■ Συνεχίζεται η συγκέντρωση και η συγχώνευση εφοριών. Περισσότερες από 200 τοπικές εφορίες οι οποίες έχουν χαρακτηρισθεί αναποτελεσματικές θα κλείσουν μέχρι το τέλος του 2012.
• Διακόπτονται οι πληρωμές τοις μετρητοίς και με επιταγές σε εφορίες, οι οποιες θα αντικατασταθούν με τραπεζικά εμβάσματα, προκειμένου να εξοικονομηθεί χρόνος για το προσωπικό ώστε να επικεντρωθεί σε εργασία με μεγαλύτερης προστιθέμενης αξίας (έλεγχοι, επιβολή εισπράξεων και συμβουλές προς φορολογουμένους, δεύτερο τρίμηνο του 2012).
Ηλεκτρονική... εποχή
Η δημιουργία ενός νέους συστήματος Πληροφορικής εμπεριέχει τα ακόλουθα κύρια βήματα αναφορικά με τις νέες εφαρμογές κέντρου δεδομένων, web-facing και υποστηρικτικών υπηρεσιών (back-office):
■ Μηχανοτεχνικό εξοπλισμό (hardware) του νέου κέντρου δεδομένων, ο οποίος θα εγκατασταθεί και θα λειτουργήσει μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2012.
■ Είκοσι επιπλέον νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και βελτιώσεις μέχρι το τέλος Ιουνίου του 2012. Αυτές αφορούν κυρίως φόρους οι οποίοι παρακρατούνται στην πηγή.
■ Σχεδιασμό και εφαρμογή βάσης δεδομένων και εφαρμογών μέχρι το τέλος Οκτωβρίου του 2012.
■ Οκτώ υπολειπόμενες νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και βελτιώσεις μέχρι το τέλος Δε-κεμβρίου του 2012. Εδώ περιλαμβάνονται έντυπα τα οποία υποβάλλοντα αργοπορημένα με πρόστιμο, φόροι ακίνητες περιουσίας και διαχείριση ΦΠΑ.
■ Ελέγχους συστήματος και χρηστών, επιμόρφωση χρηστών και μεταφορά όλων των εφοριών στη συγκεντροποιημένη βάση δεδομένων, μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2012.
■ Λειτουργική χρήση της νέας υποδομής Πληροφορικής απ' όλες τις εφορίες, μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2013.
Για την ενίσχυση του πλαισίου κατά της φοροδιαφυγής για τη φορολογική διοίκηση, η κυβέρνηση θα προβεί, σύμφωνα με το μνημόνιο, στα ακόλουθα:
■ Θα αναμορφώσει τη μονάδα οικονομικών επιθεωρήσεων, η οποία θα επικεντρωθεί μόνο στον έλεγχο των φοροεισπρακτόρων και σε θέματα διαχείρισης εσόδων (Ιούνιος 2012).
■ Θα ενεργοποιήσει τη Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων (Ιούνιος 2012).
■ Θα ζητήσει από την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης να ελέγχει ετησίως τουλάχιστον 200 δηλώσεις περιουσιακών στοιχείων εφοριακών (Ιούνιος 2012).
■ Θα θεσπίσει διαδικασίες για την εκ περιτροπής μετακίνηση διευθυντών επί περιοδικής βάσεως (Ιούνιος 2012).
■ Θα βελτιώσει το σύστημα προστασίας πληροφοριοδοτών οι οποίοι αναφέρουν περιπτώσεις διαφθοράς (Ιούνιος 2012).
■ Θα εκπονήσει ένα πλήρως ολοκληρωμένο σχέδιο κατά της διαφθοράς (Σεπτέμβριος 2012).
Προ των πυλών ο... εργασιακός Μεσαίωνας
Την απαρχή περικοπών στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα αναμένεται να σημάνει η διευκρινιστική εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, σε εφαρμογή των ρυθμίσεων για τα εργασιακά.
Αξίζει να σημειωθεί πως με το νέο μνημόνιο διατηρούνται οι ωριμάνσεις (πολυετείς) και το επίδομα τέκνων, επικινδυνότητας και σπουδών, τα οποία υπολογίζονται επί του βασικού μισθού που προβλέπεται από την κλαδική σύμβαση. Το επίδομα γάμου, αν και σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Γιώργο Κουτρουμάνη χρήζει διευκρινίσεως, δεν προβλέπεται στο μνημόνιο.
Οσον αφορά τις κλαδικές συμβάσεις των οποίων η μετενέργεια έχει παρέλθει, οι εργοδότες έχουν δικαίωμα να διαμορφώνουν τις αποδοχές στο όριο των βασικών αποδοχών που προβλέπονται με βάση τα χρόνια υπηρεσίας και τα οποία θα «παγώσουν» για μια τριετία.
Οι μειώσεις, στα κατώτατα όρια αφορούν την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, για την οποία θα υπάρξει διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους.
Μείωση συντάξεων
Σε ό,τι αφορά τις μειώσεις συντάξεων, κύριων και επικουρικών, μέχρι τα μέσα της επόμενης εβδομάδας αναμένεται να ψηφισθούν από την Ολομέλεια της Βουλής οι ρυθμίσεις, όπως προβλέπονται με τον εφαρμοστικό νόμο.
Οι μειώσεις των κύριων συντάξεων είναι 12% για το τμήμα της σύνταξης που είναι πάνω από 1.300 ευρώ, ενώ στις επικουρικές συντάξεις τα καταβαλλόμενα ποσά συντάξεων από το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ), τους Τομείς του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΕΑΙΤ), το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ) και τους Τομείς αυτού ΤΕΑΠΟΚΑ και ΤΑΔ-ΚΥ, το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ), τους Τομείς του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ) και τον Κλάδο Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ του ΤΑΥΤΕΚΩ, μειώνονται από 1/1/2012 κλιμακωτά κατά 10% για το τμήμα της σύνταξης από τα 200 έως στα 250 ευρώ, κατά 15% για συντάξεις από 250 έως 300 ευρώ και κατά 20% για τις συντάξεις άνω των 300 ευρώ και για όλο το ποσό.
Τέλος, ανοιχτό παραμένει το θέμα των παροχών που συνδέονται με τον κατώτατο μισθό της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Πρόκειται για 20 παροχές που αφορούν επιδόματα, ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά όρια, τα οποία υπολογίζονται με τον εκάστοτε ισχύοντα κατώτατο μισθό της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης ΕργασίαςΣε ό,τι αφορά τις μειώσεις συντάξεων, κύριων και επικουρικών, μέχρι τα μέσα της επόμενης εβδομάδας αναμένεται να ψηφισθούν από την Ολομέλεια της Βουλής οι ρυθμίσεις, όπως προβλέπονται με τον εφαρμοστικό νόμο.
Οι μειώσεις των κύριων συντάξεων είναι 12% για το τμήμα της σύνταξης που είναι πάνω από 1.300 ευρώ, ενώ στις επικουρικές συντάξεις τα καταβαλλόμενα ποσά συντάξεων από το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ), τους Τομείς του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Ιδιωτικού Τομέα (ΤΕΑΙΤ), το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ) και τους Τομείς αυτού ΤΕΑΠΟΚΑ και ΤΑΔ-ΚΥ, το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ), τους Τομείς του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του Ταμείου Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας (ΤΑΥΤΕΚΩ) και τον Κλάδο Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ του ΤΑΥΤΕΚΩ, μειώνονται από 1/1/2012 κλιμακωτά κατά 10% για το τμήμα της σύνταξης από τα 200 έως στα 250 ευρώ, κατά 15% για συντάξεις από 250 έως 300 ευρώ και κατά 20% για τις συντάξεις άνω των 300 ευρώ και για όλο το ποσό.
δημοκρατική