Δεν θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη συγκυρία για την παρουσίαση του «Καλλικράτη». Ενόσω οι Ελληνες συνειδητοποιούν πόσο φτωχή είναι η χώρα, παρουσιάζεται το σχέδιο συμμαζέματος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στο δυσοίωνο πλαίσιο της πιθανής χρεοκοπίας και στον γενικευμένο φόβο για πείνα Κατοχής είναι πιο εύκολο να αναδειχθεί το αυτονόητο. Δεν μπορεί να υπάρχει τοπικός άρχοντας σε κάθε οικισμό, δεν μπορεί να πληρώνονται άτομα που δεν έχουν σαφή, πλήρη καθήκοντα. Δεν ξέρουμε ακόμη ποιος θα είναι ο ακριβής αριθμός των δήμων. Εχουν ακουστεί αρκετές προτάσεις, με πιο ενδιαφέρουσα το 333. Μοιάζει συμβολικό, σαν να κόπηκε στη μέση ο Εξαποδώ, ο 666. Στην πραγματικότητα οι δήμοι περιορίζονται στο ένα τρίτο. Αυτό από μόνο του δεν λέει τίποτε. Αυτό που μετράει στην παρούσα είναι το οικονομικό αποτέλεσμα και από τους πρώτους υπολογισμούς λέγεται ότι θα εξοικονομηθούν 1,8 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Σε άλλους καιρούς, πιο πλούσιους, αυτό που θα προείχε θα ήταν η εξασφάλιση των εργαζομένων στις διάφορες δημοτικές εταιρείες. Σε άλλες εποχές η μεγάλη αγωνία θα ήταν το μέλλον των 35.000 συμβασιούχων που θα χάσουν τη δουλειά τους. Οι μέρες όμως είναι κυνικές και υπάρχει διάχυτη η αίσθηση ότι οι υπερβολές και τα βολέματα ημετέρων συνέβαλαν στην οικονομική καταστροφή. Αφού το κράτος μπορεί να λειτουργήσει περιορίζοντας το προσωπικό κατά δεκάδες χιλιάδες, γιατί πληρώνονταν όλα αυτά τα χρόνια; Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα συνεχίσει να επιτελεί το έργο της παρά την κατάργηση 4.000 Νομικών Προσώπων. Τα μέλη διοικήσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης μειώνονται από τις 60.000 στις 20.000. Δηλαδή όλο αυτό το πληρωμένο πλήθος κατείχε θέσεις κοροϊδίας;
Ο «Καλλικράτης» από μόνος του περιορίζει τις δημόσιες δαπάνες: λιγότερα κτίρια, λιγότερος κόσμος για την παροχή των ίδιων υπηρεσιών. Ταυτόχρονα ξεκινά ο έλεγχος. Το όραμα του κ. Γιάννη Ραγκούση, που τα σκαρφίστηκε όλα αυτά, είναι να μη διαχειρίζεται κάθε δήμαρχος το δημόσιο χρήμα χωρίς να δίνει λογαριασμό. Εισάγεται ένα νέο, τριπλό σύστημα εποπτείας από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Θα ασκείται προληπτικός έλεγχος στις δαπάνες όλων των δήμων, όλων των δημοτικών επιχειρήσεων και όλων των περιφερειών. Θα γίνεται δειγματοληπτικός έλεγχος κατασταλτικού χαρακτήρα και όπου χρειάζεται γενικός ή θεματικός έλεγχος. Τέλος, θα ελέγχεται η νομιμότητα κάθε σύμβασης πριν από την υπογραφή της. Το ερώτημα είναι αν όλα αυτά θα βρουν τις παραδοσιακές διεξόδους για την παράκαμψή τους. Δεν είναι καθόλου βέβαιον ότι οι τοπικοί άρχοντες είναι ευχαριστημένοι από τις αλλαγές και από την προοπτική ελέγχου.
Σύμφωνα με τη λαϊκή θυμοσοφία, το παιδί και το σκυλί φέρονται όπως τα μάθει κανείς. Το ίδιο ισχύει και για τους δημάρχους.
Ο ως τώρα τεμαχισμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε μικρά κομμάτια έδινε στην Ελλάδα τα χαρακτηριστικά ενός κακοσχηματισμένου παζλ. Πολλά αφεντικά, πολλά σχέδια, πολλές αποφάσεις. Ολα σε μικρή κλίμακα, που δεν ελάμβανε υπόψη τι συμβαίνει σε απόσταση ολίγων χιλιομέτρων. Οι νέοι δήμοι προέκυψαν από συσχετισμό κριτηρίων. Δεν είναι μόνο ο πληθυσμός, δεν είναι μόνο η γεωγραφική ιδιαιτερότητα. Ο σχεδιασμός έγινε με βάση τις γενικευμένες ανάγκες κάθε περιοχής. Οι ισχυροί δήμαρχοι και οι ακόμη ισχυρότεροι περιφερειάρχες μπορούν να έχουν ένα ευρύ πλάνο, ας πούμε για την Υγεία και την Παιδεία.
Με ορθή διαχείριση μπορούν να γίνουν θαύματα, ενώ ως τώρα οι λιλιπούτειες κοινότητες με τους πενιχρούς προϋπολογισμούς μπορούσαν να ασκήσουν περιορισμένη πολιτική: να εκδώσουν ημερολόγιο του πολιτιστικού συλλόγου και να διοργανώσουν το πανηγύρι του πολιούχου.
Ολα τούτα είναι όμορφα όσο είναι τυπωμένα στο χαρτί. Μένει να δούμε αν οι τοπικοί άρχοντες θα συνεχίσουν να παρακάμπτουν τις Αρχές για να επιτύχουν τις ιδιοτελείς επιδιώξεις τους. Τουλάχιστον δεν θα μπορούν να διορίζουν τους κουμπάρους τους. Οι προσλήψεις θα γίνονται μέσω ΑΣΕΠ και οι αναθέσεις έργων θα δημοσιοποιούνται. Για να δούμε...
