Η απειλή της «διάλυσης» και του «χάους» επικρέμαται πάνω από τον Δήμο Ανατολικής Σάμου ο οποίος δεν έχει ακόμη καταφέρει να καταρτίσει και να ψηφίσει τον προϋπολογισμό του δήμου.
Ηδη και σε άλλους δήμους έχουν «παγώσει» όλες οι δαπάνες για υλοποίηση έργων, παντός είδους πληρωμές για προμήθεια καυσίμων, για συντήρηση κτιρίων κ.ά. – με εξαίρεση τη μισθοδοσία. Καμία δαπάνη δεν εγκρίνεται σε δήμους χωρίς προϋπολογισμό.
Σε λίγο έρχεται η επιτήρηση-επιτροπεία, ενώ για όσους δήμους, κατά την κρίση του υπουργείου Εσωτερικών, «αναίτια» δεν μπορέσουν τελικά να «περάσουν» στο Δημοτικό τους Συμβούλιο τον προϋπολογισμό ή αυτός δεν εγκριθεί, επιστρατεύονται και πειθαρχικά μέτρα.
Οι δημοτικές αρχές έχουν αποδυθεί σε αγώνα δρόμου για να καταστεί εφικτή η ψήφιση προϋπολογισμού, αλλά σύμφωνα με εκτιμήσεις του υπουργείου Εσωτερικών δεν θα τα καταφέρουν.
Αλλοι έχουν μπλοκαρισθεί λόγω των πολιτικών αντιδράσεων για το περιεχόμενο των προϋπολογισμών που κατατίθενται στο Δημοτικό Συμβούλιο, η απόφαση του οποίου είναι απαραίτητη.
Ετσι, υπάρχουν περιπτώσεις όπου στο Δημοτικό Συμβούλιο καταψηφίζεται ο προϋπολογισμός, είτε γιατί υπήρξαν ανεξαρτητοποιήσεις Δημοτικών Συμβούλων της πλειοψηφίας είτε γιατί δεν συναινεί η μείζων αντιπολίτευση, οι ψήφοι της οποίας, με βάση αλλαγές στους συσχετισμούς, είναι αναγκαίες για να εγκριθεί.
Ενίοτε ευθύνες για καθυστερήσεις έχουν και οι αποκεντρωμένες διοικήσεις που δίνουν την τελική έγκριση. Από την κυβέρνηση έχει ήδη ξεκινήσει ένα γαϊτανάκι πιέσεων προς όλες τις κατευθύνσεις. Μάλιστα επιστρατεύεται η απειλή αστικών και πειθαρχικών ευθυνών των αιρετών, εφόσον δεν συμμορφωθούν.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών επικαλείται τη νομοθεσία, προειδοποιώντας με εγκυκλίους για κυρώσεις. Υπενθυμίζει τοάρθρο 159 για «Κατάρτιση, ψήφιση και δημοσίευση προϋπολογισμού» του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (του Ν. 3463/2006) που προβλέπει ότι η σύνταξη και ψήφιση του προϋπολογισμού θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του έτους.
Παράλληλα, δείχνει την παράγραφο 4 του ίδιου άρθρου, στην οποία ορίζεται ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης οι υπαίτιοι υπέχουν αστική και πειθαρχική ευθύνη, για σοβαρή παράβαση καθήκοντος.
Επιδόματα στο κόκκινο
Τα χρονικά περιθώρια που άφησε η κυβέρνηση για τη σύνταξη προϋπολογισμών ήταν ασφυκτικά. Οι παλινωδίες και οι καθυστερήσεις ώσπου να αποφασιστεί ο τρόπος και οι όροι για την κατάρτισή τους είχαν αποτέλεσμα η ολοκλήρωση της διαδικασίας να γίνει μέσα σε έναν μήνα.
.
Κάποιοι δήμοι έχουν πρόβλημα ισοσκελισμού και γιατί, σε αντίθεση με τα ισχύοντα πέρυσι, δεν μπορούν να εγγράψουν στον προϋπολογισμό τους βεβαιωμένα έσοδα από οφειλές (π.χ. χρωστούμενα από πρόστιμα που έχει επιβάλει ο δήμος κ.λπ.).
Η κατάσταση με τα προνοιακά επιδόματα έχει γίνει εκρηκτική, καθώς οι δικαιούχοι δεν μπορούν να το εισπράξουν.
Πολιτικές συγκρούσεις
Το πρόβλημα το αντιμετωπίζουν, μεταξύ άλλων, πολλοί δήμοι στην Πελοπόννησο, οι οποίοι έχουν ορισθεί να τα καταβάλλουν και εκ μέρους άλλων μικρότερων δήμων που δεν έχουν οργανωμένες κοινωνικές υπηρεσίες.
Πολιτική διάσταση έχει λάβει η διαδικασία ψήφισης του προϋπολογισμού σε δήμους όπου η πλειοψηφούσα παράταξη δεν έχει τη δυνατότητα μόνη της να συγκεντρώσει τις απαιτούμενες ψήφους για έγκριση του προτεινόμενου προϋπολογισμού.
Παράλληλα πάντως υπάρχουν και δήμοι που καθυστέρησαν ακόμη και να ορίσουν συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με αποτέλεσμα ο χρόνος να μετράει αντίστροφα προς το… αδιέξοδο.
Αλλοι έχουν μπλοκαρισθεί λόγω των πολιτικών αντιδράσεων για το περιεχόμενο των προϋπολογισμών που κατατίθενται στο Δημοτικό Συμβούλιο, η απόφαση του οποίου είναι απαραίτητη.
Ετσι, υπάρχουν περιπτώσεις όπου στο Δημοτικό Συμβούλιο καταψηφίζεται ο προϋπολογισμός, είτε γιατί υπήρξαν ανεξαρτητοποιήσεις Δημοτικών Συμβούλων της πλειοψηφίας είτε γιατί δεν συναινεί η μείζων αντιπολίτευση, οι ψήφοι της οποίας, με βάση αλλαγές στους συσχετισμούς, είναι αναγκαίες για να εγκριθεί.
Ενίοτε ευθύνες για καθυστερήσεις έχουν και οι αποκεντρωμένες διοικήσεις που δίνουν την τελική έγκριση. Από την κυβέρνηση έχει ήδη ξεκινήσει ένα γαϊτανάκι πιέσεων προς όλες τις κατευθύνσεις. Μάλιστα επιστρατεύεται η απειλή αστικών και πειθαρχικών ευθυνών των αιρετών, εφόσον δεν συμμορφωθούν.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών επικαλείται τη νομοθεσία, προειδοποιώντας με εγκυκλίους για κυρώσεις. Υπενθυμίζει τοάρθρο 159 για «Κατάρτιση, ψήφιση και δημοσίευση προϋπολογισμού» του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (του Ν. 3463/2006) που προβλέπει ότι η σύνταξη και ψήφιση του προϋπολογισμού θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του έτους.
Παράλληλα, δείχνει την παράγραφο 4 του ίδιου άρθρου, στην οποία ορίζεται ότι σε περίπτωση μη συμμόρφωσης οι υπαίτιοι υπέχουν αστική και πειθαρχική ευθύνη, για σοβαρή παράβαση καθήκοντος.
Επιδόματα στο κόκκινο
Τα χρονικά περιθώρια που άφησε η κυβέρνηση για τη σύνταξη προϋπολογισμών ήταν ασφυκτικά. Οι παλινωδίες και οι καθυστερήσεις ώσπου να αποφασιστεί ο τρόπος και οι όροι για την κατάρτισή τους είχαν αποτέλεσμα η ολοκλήρωση της διαδικασίας να γίνει μέσα σε έναν μήνα.
.
Κάποιοι δήμοι έχουν πρόβλημα ισοσκελισμού και γιατί, σε αντίθεση με τα ισχύοντα πέρυσι, δεν μπορούν να εγγράψουν στον προϋπολογισμό τους βεβαιωμένα έσοδα από οφειλές (π.χ. χρωστούμενα από πρόστιμα που έχει επιβάλει ο δήμος κ.λπ.).
Η κατάσταση με τα προνοιακά επιδόματα έχει γίνει εκρηκτική, καθώς οι δικαιούχοι δεν μπορούν να το εισπράξουν.
Πολιτικές συγκρούσεις
Το πρόβλημα το αντιμετωπίζουν, μεταξύ άλλων, πολλοί δήμοι στην Πελοπόννησο, οι οποίοι έχουν ορισθεί να τα καταβάλλουν και εκ μέρους άλλων μικρότερων δήμων που δεν έχουν οργανωμένες κοινωνικές υπηρεσίες.
Πολιτική διάσταση έχει λάβει η διαδικασία ψήφισης του προϋπολογισμού σε δήμους όπου η πλειοψηφούσα παράταξη δεν έχει τη δυνατότητα μόνη της να συγκεντρώσει τις απαιτούμενες ψήφους για έγκριση του προτεινόμενου προϋπολογισμού.
Παράλληλα πάντως υπάρχουν και δήμοι που καθυστέρησαν ακόμη και να ορίσουν συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με αποτέλεσμα ο χρόνος να μετράει αντίστροφα προς το… αδιέξοδο.
Στενή επιτήρηση θα υπάρχει, μέσω του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το οποίο θα αξιολογεί και ελέγχει, σε μηνιαία βάση, την πορεία των εσόδων και των εξόδων στους ΟΤΑ, με στόχο την επίτευξη ισοσκελισμένων προϋπολογισμών, καθώς και απολογισμών.
Εφόσον η εκτέλεση του προϋπολογισμού του ΟΤΑ παρουσιάζει για δύο συνεχή τρίμηνα απόκλιση από τους στόχους, ο δήμος υπάγεται υποχρεωτικά σε πρόγραμμα εξυγίανσης με σκληρούς όρους.
Μάλιστα, μεταξύ των μέτρων που μπορεί να ληφθούν είναι ακόμη και περιορισμός των δαπανών μόνο σε υποχρεώσεις μισθοδοσίας και λοιπές απολύτως ανελαστικές δαπάνες. Την ίδια ώρα, ο ασφυκτικός κλοιός περιλαμβάνει«ψαλίδι» για τους δήμους που θα υπάγονται σε καθεστώς επιτροπείας, με παρακράτηση της επιχορήγησης από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους…
Οδηγίες για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των δήμων για το οικονομικό έτος 2023 παρέχονται με ΚΥΑ των υπουργών Εσωτερικών και Οικονομιών.
Στην απόφαση μεταξύ των άλλων σημειώνονται τα εξής:
Στην απόφαση μεταξύ των άλλων σημειώνονται τα εξής:
Οι ΟΤΑ οφείλουν να καταρτίζουν τουλάχιστον ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς σύμφωνα με το άρθρο 64 του ν. 4270/2014.
Για τους δήμους, επίσης ως φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, ισχύουν κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού τους, οι γενικές αρχές για τη διαχείριση των οικονομικών της Γενικής Κυβέρνησης.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι έχουν αναληφθεί υποχρεώσεις και πραγματοποιηθεί δαπάνες καθ’ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων του προϋπολογισμού, τα ποσά που αναλογούν στο ύψος αυτών, καταλογίζονται σε βάρος των οργάνων που ενέκριναν ή συνέπραξαν στην εκτέλεση της δαπάνης.
Στον προϋπολογισμό εγγράφονται όλες οι δαπάνες και τα έσοδα του δήμου, τα οποία αναμένεται να πληρωθούν και αντίστοιχα να εισπραχθούν κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους καθώς και οι προβλέψεις μη είσπραξης εισπρακτέων υπολοίπων βεβαιωθέντων κατά τα παρελθόντα οικονομικά έτη εντός του οικονομικού έτους
Νέα έργα χρηματοδοτούμενα από ίδια έσοδα εγγράφονται στον προϋπολογισμό μόνο εφόσον στοιχειοθετείται από τις αντίστοιχες εγγραφές εσόδων η χρηματοδότησή τους.
Κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού οι προβλέψεις δαπανών για τις αποδοχές του πάσης φύσεως προσωπικού συνοδεύονται υποχρεωτικά από λεπτομερείς καταστάσεις και πλήρη ανάλυση των πιστώσεων που είναι γραμμένες για τους σκοπούς αυτούς.
Για την εγγραφή δαπάνης που αφορά πρόσληψη προσωπικού με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου προς κάλυψη παροδικών αναγκών ή και για απασχόληση προσωπικού με συμβάσεις μίσθωσης έργου θα πρέπει να προκύπτει η δυνατότητα χρηματοδότησής της από το ύψος των εγγεγραμμένων, μη ειδικευμένων για άλλο σκοπό, εσόδων.
Στον προϋπολογισμό εγγράφονται υποχρεωτικά οι τοκοχρεωλυτικές δόσεις των δανείων που έχουν συναφθεί με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και λοιπούς πιστωτικούς οργανισμούς.
Τα ιδρύματα και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου των δήμων, συμπεριλαμβανομένων των συνδέσμων, καταρτίζουν και ψηφίζουν τον προϋπολογισμό τους εντός των προθεσμιών που προβλέπονται και για τους δήμους, χωρίς να απαιτείται η προηγούμενη ψήφιση του προϋπολογισμού του οικείου δήμου στην οποία, μεταξύ άλλων, ορίζεται το ύψος της τακτικής επιχορήγησής τους.
Σε περίπτωση που με τον προϋπολογισμό του δήμου που αφορά το έτος 2023 ψηφισθεί τελικώς εγγραφή διαφορετικού ποσού, το νομικό πρόσωπο υποχρεούται άμεσα να προβεί σε ανάλογη αναμόρφωση του προϋπολογισμού του.
Αναλυτικά η ΚΥΑ