Η Bona fide , η αρχή της καλής πίστης, αποτελεί προϋπόθεση και μηχανισμό για την αξιολόγηση των πραγματικών περιστατικών στην νομική επιστήμη
Στο δημόσιο , η αρχή της καλής πίστης είναι προϋπόθεση της χρηστής διοίκησης και της εμπιστοσύνης του πολίτη απέναντι στην εξουσία. Δηλαδή, η δημόσια διοίκηση, δεν πρέπει και δεν δικαιούται από δικές της ολιγωρίες και παραλήψεις, να αγνοήσει πραγματικά γεγονότα που ευνοούν τον διοικούμενο πολίτη και να μην αναγνωρίσει αντικειμενικά στοιχεία και οφέλη για αντιμετώπιση νομικών συνεπειών που προκύπτουν από δικές της παραλήψεις.
Στις αστικές διαφορές των πολιτών, βάσει της αρχής της καλής πίστης, κάθε πολίτης πρέπει να συμπεριφέρεται με ευπρεπή και έντιμο τρόπο στις συναλλαγές του εντός του κοινωνικού συνόλου. Από την άλλη πλευρά, η πεποίθηση ενός πολίτη , ότι οι πράξεις του είναι νόμιμες και δεν πλήττουν συνανθρώπους του, συνιστά την υποκειμενική καλή πίστη και βέβαια δεν μπορεί να αποτελέσει βάση για απονομή της δικαιοσύνης.
Στην πολιτική ζωή όμως, η Bona fide (η καλή πίστη) , σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί ζητούμενο…
Το φαινόμενο είναι διεθνές.
Πολιτικές αποφάσεις και δράσεις σε νομοθετικό και σε εκτελεστικό επίπεδο, ερμηνεύονται πολλές φορές από αντιπολιτευόμενους πολιτικούς, όχι με καλή πίστη , αλλά με δεδομένο ότι υποκρύπτουν διαφορετικές και αδιαφανείς σκοπιμότητες. Και με την δημοκρατική κάλυψη, τροφοδοτούν τον λαό, όχι με αντικειμενική πληροφόρηση, που τελικά κλονίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών σε αυτούς που ασκούν την εξουσία…Δηλαδή , έλλειψη Bona fide και από τους πολιτικούς και τελικά από τον λαό!
Το φαινόμενο βέβαια αυτό , είναι διάχυτο και διαχρονικό και στην δική μας πολιτική πραγματικότητα .
Κυβερνητικές εξαγγελίες, αποφάσεις και νομοθετικές δραστηριότητες, πολλές φορές ερμηνεύονται από την εκάστοτε αντιπολίτευση, όχι με καλή πίστη που συνεπάγεται δημιουργική κριτική, αλλά ότι υποκρύπτουν υστερόβουλες προθέσεις και
προσπάθεια εξυπηρέτησης άνομων συμφερόντων.
… Ένα πολύ πρόσφατο παράδειγμα.
Αυτές τις ημέρες, γινόταν συζήτηση στην Βουλή του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας για την δευτεροβάθμια περίθαλψη.
Ένα νομοσχέδιο βελτιωτικό του νόμου του ΕΣΥ, στην σωστή κατεύθυνση και με πολύ θετικά στοιχεία.
Το ΕΣΥ δημιουργήθηκε πριν από 37 χρόνια, από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου. Βέβαια προηγουμένως ήταν το όραμα του Σπύρου Δοξιάδη. Ο Παρασκευάς Αυγερινός έκανε την αρχική προσπάθεια νομοθέτησης αλλά ήταν ο Γεώργιος Γεννηματάς που επεξεργάσθηκε και ψήφισε τον νόμο και συνέδεσε το όνομά του με την μεγάλη τότε τομή στο σύστημα υγείας της χώρας μας.
Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την καλή πίστη και τις αγαθές προθέσεις εκείνων των πολιτικών.
Τον Γεννήματά δεν τον είχα γνωρίσει.
Το Αυγερινό όμως είχα την τύχη να τον γνωρίσω.
… Σε μια ιδιωτική κλινική, όπου το τότε ΙΚΑ έστελνε αθρόα κάθε λογής περιστατικά, από τα πλέον ελαφρά έως τα βαρύτατα… Σε μια κλινική, που οι συνθήκες παροχής υπηρεσιών ήταν απερίγραπτες, εφημέρευα απογεύματα και νύχτες τις ημέρες που έβγαινα από τον στρατό. Εφημέρευα μόνος, ανειδίκευτος και υπεύθυνος για πάνω από 100 ασθενείς… Περιστατικά χειρουργικά, παθολογικά, καρδιολογικά.
Εκεί χειρουργούσε ένας χειρουργός που ξεχώριζε από όλους τους εξωτερικούς συνεργάτες. Χειρουργούσε με συνέπεια, αποτελεσματικότητα και οικονομική διαφάνεια. Συνέπασχε με τους πάσχοντες.. Ήταν μια ξεχωριστή προσωπικότητα μέσα σε ένα καταθλιπτικό και νοσηρό περιβάλλον.. Πολλές φορές τον βοηθούσα σε απογευματινά χειρουργεία..
Ήταν ο Παρασκευάς Αυγερινός!
Ίσως, εκεί , κοντά στον ανθρώπινο πόνο και σε ένα αποσαθρωμένο σύστημα υγείας, συνέλαβε την ιδέα ενός νέου οργανωμένου συστήματος , που οι πολίτες θα έχουν ισότιμη και δωρεάν πρόσβαση… Την ιδέα του ΕΣΥ ,που με καλή πίστη, συνέβαλε καθοριστικά στην δημιουργία του.
Το ΕΣΥ αναμφισβήτητα προσέφερε πάρα πολλά στην Ελληνική κοινωνία.
Οι νόμοι όμως δεν μπορεί να παραμένουν παγιωμένοι. Πρέπει να εξελίσσονται σύμφωνα με τις ανάγκες των καιρών και της κοινωνίας.
Και το νομοσχέδιο που συζητήθηκε στην Βουλή , αποτελεί κατά την άποψή μου ένα σημαντικό βήμα μπροστά στις νέες συνθήκες και την νέα κανονικότητα που έφερε ραγδαία και βίαια μπροστά μας η πανδημία τα τελευταία χρόνια.
Ένα νομοσχέδιο, με έντονο κοινωνικό χαρακτήρα, αφού στην πράξη, θα ενισχυθεί τόσο ουσιαστικά όσο και αριθμητικά το ιατρικό δυναμικό της χώρας. Με αποτέλεσμα, καλύτερες συνθήκες εργασίας για τους γιατρούς, ισότιμη αντιμετώπιση των γιατρών ως προς τις εργασιακές τους συνθήκες, αύξηση του εισοδήματός τους και ποιοτικότερες υπηρεσίες Υγείας στους Έλληνες πολίτες.
Δηλαδή, δεν αποτελεί “ταφόπλακα”, “διάλυση” και “κατάργηση” του ΕΣΥ, όπως ακούστηκε κατά κόρο από την αντιπολίτευση. Απλά, βελτιώνει την λειτουργία της δευτεροβάθμιας περίθαλψης, ενισχύοντας την ανανέωση και στελέχωση των δομών Υγείας, ειδικά της Ελληνικής περιφέρειας και ακόμα ειδικότερα των παραμεθόριων περιοχών της πατρίδας μας.
… Κατά την άποψή μου, η Bona Fide ήταν απούσα από την Βουλή στην συζήτηση του νομοσχεδίου… Η επιχειρηματολογία της αντιπολίτευσης επικεντρώθηκε σε καταλογισμό στην κυβέρνηση ότι εξυπηρετεί ιδιωτικά αλλά και άνομα συμφέροντα… Ότι θέλει να διαλύσει το ΕΣΥ … Ότι ο νόμος εντάσσεται σε γενικότερο σχέδιο ακραίου φιλελευθερισμού…
Τελικά ο νόμος ψηφίσθηκε μόνο από την κυβερνητική πλειοψηφία.
Σε κάθε περίπτωση όμως, όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος.
Και το αποτέλεσμα , όταν εφαρμοστεί ο νέος νόμος, θα κριθεί από τον Ελληνικό Λαό , που είναι και τελικά ο αποδέκτης των υπηρεσιών (καλών ή κακών) του Εθνικού Συστήματος Υγείας!
Γιατί όπως είπε ο Κικέρων « Δεν γεννιόμαστε και δεν ζούμε μόνο για τον εαυτό μας»…
O Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης είναι καθηγητής Καρδιολογίας