Ηλεκτρική διασύνδεση Λέσβου, Λήμνου, Χίου και Σκύρου: Το “πράσινο” σχέδιο που κρύβει μια σκοτεινή πραγματικότητα
Σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 13 Νοεμβρίου 2025 τέθηκε το πρώτο τμήμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Λέσβου με το ηπειρωτικό δίκτυο, έργο που περιλαμβάνει τη Λήμνο, τη Χίο και τη Σκύρο. Επισήμως, το έργο παρουσιάζεται ως βήμα προς την ενεργειακή επάρκεια και τη «δίκαιη μετάβαση» των νησιών.
Ωστόσο, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι ο πραγματικός στόχος είναι άλλος: η διασύνδεση αποτελεί προϋπόθεση για την εγκατάσταση βιομηχανικών ΑΠΕ – και συγκεκριμένα 153 ανεμογεννητριών στη Δυτική Λέσβο, 125 στη Λήμνο και 75 στη Χίο – συνολικής ισχύος 706MW, με κύριο σκοπό την εξαγωγή ενέργειας στο εξωτερικό.
Η “πράσινη” ενέργεια που περισσεύει
Η εθνική ζήτηση ενέργειας στην Ελλάδα δεν ξεπερνά τα 10GW, ενώ οι ήδη δρομολογημένες ή εν λειτουργία ΑΠΕ αγγίζουν τα 32GW.
Με απλά λόγια: η χώρα παράγει πολύ περισσότερη ενέργεια απ’ όση χρειάζεται. Παρά ταύτα, εγκρίνονται συνεχώς νέα έργα, με αποτέλεσμα η συνολική ισχύς να ξεπερνά τα 70GW – δηλαδή 2,5 φορές περισσότερη ενέργεια από τις ανάγκες μας και τους στόχους του ΕΣΕΚ για το 2030.
Το υπερπλεόνασμα αυτό δεν απορροφάται, οδηγώντας σε περικοπές παραγωγής και τεχνητή αύξηση τιμών ρεύματος, με τεράστια υπερκέρδη για τις εταιρείες ενέργειας και οικονομική πίεση για τους πολίτες.
Το σχέδιο της ΡΟΚΑΣ/Iberdrola: Ένα έργο-μαμούθ στη Δυτική Λέσβο
Η εταιρεία ΡΟΚΑΣ/Iberdrola είχε λάβει άδεια ήδη από το 2012 για την εγκατάσταση 153 ανεμογεννητριών στη Δυτική Λέσβο, έργο που είχε «παγώσει» λόγω κόστους.
Η διασύνδεση όμως αλλάζει τα δεδομένα: με χρηματοδότηση 1,246 δισ. ευρώ κυρίως από δημόσιους πόρους, δημιουργείται η υποδομή που θα επιτρέψει την εξαγωγή ενέργειας από τα νησιά.
Το παράδοξο;
Η τοπική κατανάλωση της Λέσβου δεν ξεπερνά τα 70MW, δηλαδή μόλις το 1/4 της παραγόμενης ενέργειας από τις νέες εγκαταστάσεις.
Άρα, η διασύνδεση δεν γίνεται για να καλύψει τις ανάγκες των κατοίκων, αλλά για να διοχετεύσει το πλεόνασμα στο ηπειρωτικό δίκτυο και από εκεί στην Ευρώπη.
Μια “πράσινη” επένδυση σε περιοχές Natura και στο Απολιθωμένο Δάσος
Το μεγαλύτερο μέρος του σχεδίου της ΡΟΚΑΣ/Iberdrola προβλέπεται σε περιοχές Natura, σε ζώνες προστασίας πτηνών και στην περιοχή του Απολιθωμένου Δάσους, που αποτελεί Μνημείο της Φύσης και μέλος του Δικτύου Γεωπάρκων της UNESCO.
Η Δυτική Λέσβος κινδυνεύει έτσι να μετατραπεί σε βιομηχανική ζώνη, με ανεπανόρθωτες περιβαλλοντικές επιπτώσεις και οικονομικές απώλειες για τους κατοίκους – κτηνοτρόφους, μελισσοκόμους, αγρότες και επαγγελματίες του τουρισμού.
Απαλλοτριώσεις, υποβάθμιση γης και κίνδυνοι για το μικροκλίμα
Το φαινόμενο των αναγκαστικών απαλλοτριώσεων γης, που έχει ήδη κάνει την εμφάνισή του σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, αναμένεται να πλήξει και τη Λέσβο.
Η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών θα επιφέρει οπτική και ηχητική όχληση, αλλαγές στο μικροκλίμα, διάβρωση εδαφών και απώλεια υδάτινων αποθεμάτων, με συνέπεια την ερημοποίηση της περιοχής.
Και ο σταθμός της ΔΕΗ παραμένει
Παρά τη «μετάβαση» στην πράσινη ενέργεια, ο θερμικός σταθμός της ΔΕΗ στη Μυτιλήνη δεν πρόκειται να κλείσει.
Αντίθετα, θα αναβαθμιστεί με μονάδες ντίζελ, καθώς η στοχαστική φύση των ΑΠΕ δεν επιτρέπει σταθερή παροχή. Έτσι, η ρύπανση θα συνεχίσει να υπάρχει, παρά τις τεράστιες επενδύσεις.
Η Ελλάδα ως “μπαταρία της Ευρώπης”
Οι δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών και του ίδιου του πρωθυπουργού επιβεβαιώνουν ότι στρατηγικός στόχος είναι η μετατροπή της Ελλάδας σε “μπαταρία της Ευρώπης”.
Η διασύνδεση των νησιών του Αιγαίου εντάσσεται σε αυτό το σχέδιο: όχι για ενεργειακή αυτάρκεια, αλλά για ενεργειακή εξαγωγή.
Αντίλογος και αντιδράσεις
Η Κίνηση για Ελεύθερα Βουνά στη Λέσβο, έξι εργαστήρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου, καθώς και ο Δήμος Δυτικής Λέσβου, εκφράζουν σαφή αντίθεση στη μετατροπή της Δυτικής Λέσβου σε βιομηχανική ζώνη ΑΠΕ.
Ζητούν ορθολογικό ενεργειακό σχεδιασμό, με σεβασμό στο περιβάλλον και συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στις αποφάσεις.
Προς μια δίκαιη και βιώσιμη μετάβαση
Η γεωθερμία, η βιομάζα, η ενσωμάτωση μικρής κλίμακας ΑΠΕ σε κατοικίες και δημόσια κτίρια, καθώς και η ενεργειακή αναβάθμιση υποδομών, μπορούν να αποτελέσουν πραγματικά βιώσιμες λύσεις χωρίς καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος.
Η διασύνδεση θα μπορούσε να είναι ευκαιρία ανάπτυξης, αλλά όχι με όρους ενεργειακής αποικιοποίησης.
Η υπό διαβούλευση ηλεκτρική διασύνδεση δεν αφορά την ενεργειακή αυτονομία των νησιών, αλλά την εξαγωγή ενέργειας και την κερδοφορία των εταιρειών.
Αν δεν υπάρξει ενημέρωση και αντίδραση από τους κατοίκους, η Δυτική Λέσβος, η Λήμνος, η Χίος και η Σκύρος κινδυνεύουν να μετατραπούν σε βιομηχανικά τοπία, χάνοντας τον φυσικό και κοινωνικό τους χαρακτήρα.
Η Κίνηση για Ελεύθερα Βουνά στη Λέσβο καλεί τους πολίτες να λάβουν θέση και να υπερασπιστούν τον τόπο τους απέναντι σε ένα μέλλον πράσινο μόνο κατ’ όνομα.
https://www.lesvosnews.net/
