Από την απλή αναλογική στην… κοινή λογική περνά η εκλογική διαδικασία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλάζοντας εντελώς το τοπίο σε σχέση με τις εκλογές του 2019 όπου η ανάδειξη των διοικητικών αρχών σε Δήμους και Περιφέρειες αναδείχθηκε σε μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση.
Η εφαρμογή της απλής αναλογικής στις εκλογές των ΟΤΑ του 2019 με απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ, προκάλεσε σοβαρά προβλήματα στην ανάδειξη των δημάρχων και των περιφερειαρχών όπου σε πολλές περιπτώσεις η δημιουργία πλειοψηφικού μετώπου ήταν για γέλια και για κλάματα.
Οι αναγκαίες συναινέσεις της δεύτερης εκλογής σε πολλές περιπτώσεις έφεραν Δήμους στα πρόθυρα ακυβερνησίας, αλλά και με βάση καταγγελίες αποτέλεσαν προϊόν διαφόρων συναλλαγών μεταξύ των παρατάξεων. Οι δημοτικές παρατάξεις εξέλεξαν δημοτικούς συμβούλους από την πρώτη Κυριακή και με βάση το ποσοστό που έλαβαν και στον δεύτερο γύρο οι πολίτες ψήφιζαν μόνο για δήμαρχο. Σε πολλές περιπτώσεις, εκεί που με το πλειοψηφικό σύστημα θα υπήρχε ανάδειξη δημάρχου η απλή αναλογική έβαλε φρένο και οδήγησε τους επικεφαλής των παρατάξεων σε συζητήσεις επί συζητήσεων, επιφέροντας ένα χάος συναλλαγής και την πολυδιάσπαση ενός δημοκρατικού θεσμού.
Ανέδειξε δημάρχους και περιφερειάρχες που δεν είχαν πλειοψηφία στα συμβούλιά τους, με αποτέλεσμα και προκειμένου να περάσουν θέματα, να υπάρχει συναλλαγή πάνω και κάτω από το τραπέζι και έφερε σχεδόν ακυβερνησία σε Δήμους και Περιφέρειες που δεν υπήρχε ξεκάθαρο προβάδισμα από την πρώτη Κυριακή.
Πλέον, με τον νέο εκλογικό νόμο και την κατάργηση της απλής αναλογικής επανέρχεται η κανονικότητα και επιτυχών συνδυασμός στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές αναδεικνύεται αυτός ο οποίος στον πρώτο γύρο (8 Οκτωβρίου) συγκεντρώνει ποσοστό άνω του 43% (43%+1 ψήφο) επί των εγκύρων ψηφοδελτίων κάθε Δήμου ή Περιφέρειας αντίστοιχα.
Αν αυτό δεν καταστεί δυνατόν, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται την επόμενη Κυριακή, 15 Οκτωβρίου 2023, μεταξύ των υποψηφίων δημάρχων ή περιφερειαρχών των δύο πρώτων συνδυασμών.
Οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες που θα αναδειχθούν από τις εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023, θα έχουν πλήρη πενταετή θητεία, η οποία θα ξεκινήσει την 1η Ιανουαρίου και παράλληλα τίθεται όριο 3% για το δικαίωμα εκλογής δημοτικού ή περιφερειακού συμβούλου, το οποίο είναι ανεξάρτητο από τον αριθμό των μελών του οικείου συμβουλίου και ευθυγραμμισμένο με το ισχύον όριο στις εθνικές εκλογές.
Εξασφαλίζεται επίσης η εκλογή των 3/5 των μελών του συμβουλίου στον νικητή των εκλογών, στον πρώτο συνδυασμό και οι υποψήφιοι τοπικών συμβουλίων, θα πρέπει να συμμετέχουν σε ψηφοδέλτιο υποψήφιου δημάρχου. Πρόεδρος εκλέγεται ο πρώτος σε σταυρούς, ανεξαρτήτως συνδυασμού, από τον πρώτο γύρο.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την απόφαση του τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, υπήρξε νόθευση της λαϊκής εντολής, καθώς ο προηγούμενος εκλογικός νόμος, με βάση τον οποίο διεξήχθησαν οι δημοτικές εκλογές προέβλεπε ότι θα ακολουθούσε εσωτερική εκλογή εντός του τοπικού συμβουλίου, μεταξύ του πλειοψηφήσαντος συμβούλου του πρώτου συνδυασμού και του πλειοψηφήσαντος συμβούλου του δεύτερου συνδυασμού και ο πλειοψηφών σύμβουλος εντός του τοπικού συμβουλίου, θα εκλεγόταν πρόεδρος της τοπικής κοινότητας.
