Επιστολή της Παγχιακής Επιτροπής Αγώνα προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν:
Πριν τέσσερα περίπου χρόνια, στις 14-2-2017, με επιστολή μας προς τον τότε ομόλογό σας κ. Γιούνγκερ, ενημερώναμε ως πολίτες ενός Ελληνικού – Ευρωπαϊκού ακριτικού νησιού, της Χίου, για τις επιπτώσεις που βιώνουμε ως πρώτο σημείο υποδοχής προσφύγων και μεταναστών. Πολλά από όσα τότε περιγράφαμε εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να είναι, δυστυχώς, επίκαιρα.
Παραθέτουμε κάποια χαρακτηριστικά αποσπάσματα εκείνης της επιστολής :
*« … βλέπουμε έκπληκτοι και χωρίς να ζητηθεί, μία τεράστια βούληση για δημιουργία υποδομών, κόστους εκατομμυρίων, που συνδέονται με το μεταναστευτικό, χωρίς τις στοιχειώδεις εγκρίσεις, οδηγώντας σε πλήρη αντίθεση την τοπική κοινωνία. »
*« … σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από τις τοπικές κοινωνίες και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, διότι ζητάτε εμμέσως να μεταβληθούν σε έναν χώρο που θα ”φιλτράρει” τις μεταναστευτικές ροές και ουσιαστικά θα σημάνει και την πλήρη καταστροφή τους, μετατρέποντας τα σε φυλακές . »
* « Τα hotspots είναι επιβεβλημένο να γίνουν εκτός ευρωπαϊκού εδάφους και επ’ ουδενί στα ευαίσθητα γεωπολιτικά ελληνικά νησιά . »
*«. .. Θα πρέπει επίσης να υπάρχουν ίσες ευκαιρίες ανάπτυξης σε κάθε περιοχή της Ευρώπης και να στηρίζονται αποτελεσματικά αυτές οι οποίες βάλλονται, λόγω της γειτνιάσεως με χώρες που προκαλούν γεωπολιτική αστάθεια. »
Δυστυχώς, σήμερα, πέντε χρόνια μετά βρισκόμαστε με τα ίδια ερωτήματα και την αντιμετώπιση των ίδιων προβλημάτων, πολλώ δε μάλλον με την κατάσταση να επιδεινώνεται για τις περιοχές των ελληνοτουρκικών – ευρωτουρκικών συνόρων από τη δημιουργία μόνιμων εγκαταστάσεων υποδοχής, διαμονής και εγκλωβισμού μεταναστών, πλέον. Πέντε νησιά της ευαίσθητης γεωπολιτικά περιοχής του Αιγαίου και ο Έβρος καλούνται να σηκώνουν το βάρος των μεταναστευτικών ροών με τη μόνιμη υποβάθμιση των περιοχών που διαβιούμε.
Όπως γνωρίζετε το Ελληνικό Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου εξέδωσε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος προς κατασκευαστικές εταιρείες για την κατασκευή 3 Δομών “πακέτο” σε Λέσβο, Χίο και Έβρο (αριθμός “ευρωπαϊκού ΑΔΑ” 21PROC008691923 2021-05-31), με ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων συμμέτοχης να ορίζεται η 14/06/2021.
Ο προϋπολογισμός δημοπράτησης, ύψους 176.576.000,00 (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%) κατανέμεται ανά επιμέρους δομή ως έξης:
• Κατασκευή Δομής Λέσβου: 94.207.793,64 €
• Κατασκευή Δομής Χίου: 58.990.338,06 €
• Αναβάθμιση Δομής Φυλακίου Έβρου: 23.377.868,30 €
Θα θέλαμε να σας εκφράζουμε την εντονότατη αντίθεσή μας για αυτό το σχεδιασμό που χρηματοδοτείτε και ειδικότερα σχετικά με το νέο κέντρο προσφύγων – μεταναστών που πρόκειται να δημιουργηθεί στη Χίο . Τα κέντρα αυτά έχουν μεγέθη τεράστια, που υπερβαίνουν κάθε ανθρώπινη και νησιωτική κλίμακα.
Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι :
1. Υπάρχουν θεσμικές αποφάσεις οι οποίες είναι αντίθετες στην δημιουργία οποιασδήποτε τέτοιας δομής τόσο από το Δημοτικό Συμβούλιο Χίου( και μάλιστα με συντριπτική πλειοψηφία), όσο και από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου.
Αντιλαμβάνεστε ότι οι δύο κυριότεροι θεσμοί έκφρασης της τοπικής κοινωνίας δεν έχουν νομιμοποιήσει την πολιτική δημιουργίας μόνιμων κέντρων μεταναστών στα νησιά.
2. Επιπρόσθετα, ειδικότερα στην περίπτωση της Χίου, ο χώρος που έχει επιλεγεί για τη χωροθέτηση της δομής ανήκει στο Δήμο Χίου, ο οποίος και έχει εκκινήσει νομικές ενέργειες για την κατοχύρωση της ιδιοκτησίας του.
Είναι προφανές από τα ανωτέρω και μόνο, ότι η ΕΕ επιχορηγεί με χρήματα των ευρωπαίων φορολογούμενων ένα «έργο» που δεν έχει καμία δημοκρατική νομιμοποίηση και μάλιστα σε χώρο που ανήκει στο Δήμο Χίου, συμβάλλοντας έτσι σε στρέβλωση βασικών ευρωπαϊκών αξιών.
3. Οι τοπικές κοινωνίες των νησιών έχουν εκφραστεί επανειλημμένα ενάντια στην λειτουργία και την δημιουργία τέτοιων κέντρων. Οι κάτοικοι, κατά καιρούς, μαζικά έχουν διαδηλώσει , με ειρηνικές πορείες διαμαρτυρίας. Προσφάτως (Φεβρουάριος 2020) είχαν εκδηλωθεί εντονότατα επεισόδια σε Χίο και Λέσβο με την αποστολή δυνάμεων καταστολής από την κυβέρνηση που ήθελε να επιβάλλει την κατασκευή των Υπερδομών και μέσω διαδικασιών επιτάξεων εκτάσεων.
Σημειώνουμε ότι και οι υφιστάμενες δομές στα νησιά, και στη Χίο, είχαν τύχει και στο παρελθόν ευρωπαϊκής χρηματοδότησης χωρίς αυτό να αποτρέπει συνθήκες συσσώρευσης μεταναστών, σε άθλιες συνθήκες αλλά και πλήρως επιβαρυντικές για τις μικρές τοπικές κοινωνίες.
Σήμερα υπάρχει συμμετοχή της Ε.Ε. μέσω της ολικής ευρωπαϊκής χρηματοδότησης σε αμφιλεγόμενα έργα, πλήρως ενάντια στον ευρωπαϊκό τρόπο λήψης αποφάσεων και με πιθανή κατασπατάληση ευρωπαϊκών κεφαλαίων, χωρίς να προκύπτει αντίστοιχο όφελος .
Οι κάτοικοι της ακριτικής Χίου και των άλλων νησιών αισθάνονται ως οι «συνήθεις ύποπτοι» όπου για άλλη μία φορά καλούνται να επωμιστούν δυσανάλογο βάρος σε σχέση με όλη την υπόλοιπη Ευρώπη. Ήδη οι τοπικές κοινωνίες έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους και με συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και είναι αποφασισμένοι να προσφύγουν σε κάθε αρμόδιο όργανο. Περαιτέρω, η ανησυχία των τοπικών κοινωνιών διευρύνεται όταν οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στα επίσημα ευρωπαϊκά κείμενα για το νέο σύμφωνο μετανάστευσης αντιμετωπίζουν την παραμεθόριο περιοχή ως, κατά πλάσμα δικαίου, μη εθνικό-ευρωπαϊκό έδαφος, ως χώρο transit όπου συσσωρεύονται μετανάστες χωρίς σαφείς δεσμεύσεις χρονικής παραμονής ή έμπρακτου διαμοιρασμού του βάρους στην υπόλοιπη Ε.Ε.
Τέσσερα χρόνια μετά την προηγούμενη επιστολή μας , επαναλαμβάνονται πολιτικές που έχουν αποδεδειγμένα αποτύχει. Και αυτό δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά για την προσέγγιση σε επίπεδο Ε.Ε. για ένα κυρίαρχο ευρωπαϊκό θέμα, όπως είναι το μεταναστευτικό.
Πολιτικές που στέλνουν λανθασμένα μηνύματα με αποτέλεσμα την υπερσυγκέντρωση ανθρώπων εντός Ε.Ε και ειδικότερα στα σύνορα, τους πνιγμούς από επικίνδυνα θαλάσσια περάσματα, την επιδότηση των λαθροδιακινητών, την αύξηση της παράνομης μετανάστευσης και τελικά την πολιτική – οικονομική ομηρία της Ε.Ε. από τα κράτη που υποκινούν την μετανάστευση προς ίδιον όφελος .
Από την άλλη , μεμονωμένα ευρωπαϊκά κράτη επιλέγουν η εξέταση ασύλου να γίνεται εκτός Ε.Ε. (π.χ. Δανία), ώστε να αποφευχθεί το λάθος μήνυμα που στέλνεται από την ΕΕ, πρόταση που σας είχε τεθεί και από την Παγχιακή Επιτροπή ΑΓΩΝΑ με την μεταφορά των hotspots εκτός Ευρωπαϊκού εδάφους.
Επιπλέον είναι πλέον καθαρό ότι πολιτικές μετεγκατάστασης (resettlement) από τρίτες χώρες, που λαμβάνουν ιδιαίτερα υψηλή οικονομική ενίσχυση από την Ε.Ε., εγκαταλείπονται και επιλέγεται περαιτέρω υποβάθμιση των ακριτικών περιοχών της Ελλάδας (και της Ε.Ε.) με τη δημιουργία δομών, στις οποίες πρακτικά καλούνται να εισέρχονται ως σημεία εισόδου μετανάστες, συχνά καθοδηγούμενοι από διακινητές.
Σημειώνουμε ότι το ρητορικό ερώτημα που είχε τεθεί από μέλη της Παγχιακής Επιτροπής ΑΓΩΝΑ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 27/3/2017, συνεχίζει να είναι επίκαιρο και αφορά κάθε γωνιά, κάθε περιοχή, κάθε περιφέρεια ευρωπαϊκού κράτους : “Αν το Ευρωπαϊκό όραμα ενταφιαστεί σε αυτά εδώ τα Ευρωπαϊκά ακριτικά νησιά, νομίζετε ότι δεν θα συμβεί το ίδιο, σε λίγο χρονικό διάστημα και στην υπόλοιπη Ευρώπη;”
Η παρούσα επιστολή έχει ως κύριο σκοπό την ενημέρωσή σας, ώστε κατά το δυνατό να αποφευχθούν πράξεις και έργα που θα εκθέσουν την ΕΕ. Η ακύρωση της κατασκευής των μεταναστευτικών υπερδομών (οι οποίες είναι χωρίς νομιμοποίηση) θα ήταν προς την σωστή κατεύθυνση, διότι θα σταματήσει να πυροδοτείται ένταση προς τις τοπικές κοινωνίες.
Αντίθετα η δημιουργία αυτών θα οδηγήσει στη διαμόρφωση συνθηκών, ειδικά στους τόπους πρώτης υποδοχής, όπως στα νησιά του Αιγαίου και τον Έβρο, που θα αποκλίνουν από τις ευρωπαϊκές αξίες και την “Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας”.
Σας ευχαριστούμε πολύ για την προσοχή σας.
Παγχιακή Επιτροπή ΑΓΩΝΑ
ΥΓ. Στην επιστολή μας του 2017 είχαμε λάβει την απάντηση από τον προκάτοχό σας (Ref. Ares(2017)1630782 – 27/03/2017) με εμφανή την προσπάθεια να καθησυχαστούμε ως προς τις επιπτώσεις του μεταναστευτικού και με αναφορές σε πολιτικές περιφερειακής ανάπτυξης και στήριξης των νησιών μας, τις οποίες ακόμα και σήμερα τις ακούμε ως «αντίμετρα» για την δημιουργία των υπερδομών.
