Γράφει ο Πρόεδρος της Κοινωνίας Αξιών υποναύαρχος ε.α του Π.Ν κ.Στέλιος Φενέκος
Με αφορμή το ότι πιαστήκαμε πάλι αδιάβαστοι με την Αγία Σοφία, αναδημοσιεύω τι έγραφα την 22 Νοεμβρίου 2013, για την εξωτερική μας πολιτική (και μην μου πει κάποιος ότι το θέμα δεν αφορά και την εξωτερική μας πολιτική, εκτός από την θρησκευτική ηγεσία της Ελληνο-Ορθόδοξης θρησκείας - Greek Orthodox διεθνώς αναγνωρισμένη ):
«ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΜΑΣ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ : ‘’Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ’’
….. άνοιξα τις σημειώσεις που κρατούσα κάθε φορά που είχα την ευκαιρία να βρεθώ σε διεθνή πολιτική εκπροσώπηση της χώρας μας.
Υπάρχουν 5+1 κατηγορίες εκπροσώπησης με βάση τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των επιχειρημάτων και της εν γένει τοποθέτησης των πολιτικών από κάθε χώρα.
1. Χώρες που κάνουν ηγετικές τοποθετήσεις και παρεμβάσεις, που παρακινούν τους άλλους να υποστηρίξουν τις θέσεις τους, όπως οι ΗΠΑ, η Αγγλία, η Ρωσία, η Γερμανία, κλπ.
2. Χώρες που τοποθετούνται ή παρεμβαίνουν ενεργά, με σκοπό να προβάλουν στη διεθνή κοινότητα το σημαντικό ρόλο τους, τι έκαναν και πόσο χρήσιμες είναι οι ενέργειες τους, όπως οι Δανοί, οι Ολλανδοί, οι Νορβηγοί, οι Πολωνοί, οι Ούγγροι κλπ
3. Χώρες που τοποθετούνται και παρεμβαίνουν πάντα με σκεπτικισμό, εκφράζοντας αναπάντητους προβληματισμούς και ερωτήματα, όπως η Ισπανία, η Γαλλία πολλές φορές, οι Σλοβάκοι, κλπ.
4. Χώρες που αναφέρονται σε όλα τα θέματα με γενικές αρχές, Ευρωπαϊκές ή πανανθρώπινες αξίες και αποφεύγουν να τοποθετηθούν συγκεκριμένα ή να γίνουν δυσάρεστες στους άλλους φανερά, όπως το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο κλπ.
5. Χώρες ‘’χαζοχαρούμενες’’ που οι θέσεις τους εκφράζονται με μια ελαφρότητα και με μία διάθεση υποβάθμισης των ζητημάτων όπως η Ιταλία, η Ισπανία πολλές φορές κλπ.
Και:
6. Η Ελλάδα, μία κατηγορία από μόνη της:
Με λίγες λέξεις η στάση των πολιτικών μας εκπροσώπων χαρακτηρίζεται από ‘’ανασφάλεια, υπεκφυγή, αοριστία και για εσωτερική κατανάλωση’’. Οι παρεμβάσεις τους, είναι ως επί το πλείστον ‘’τρομαγμένες’’, ‘’σαστισμένες’’, που συνήθως διαβάζονται αμήχανα από ένα κείμενο (statement) που έχουν ετοιμάσει άλλοι (ευτυχώς που υπάρχουν ικανοί διπλωμάτες).
Η προσπάθεια των πολιτικών εκπροσώπων είναι ως επί το πλείστον να καλύψουν τα κενά γνώσεων και προετοιμασίας τους, την απροθυμία της Ελλάδος να τοποθετηθεί ενεργά στα προβλήματα, με μία συμπλεγματική ανάγκη να υπερτονισθούν και να αναγνωρισθούν από τους άλλους οι Ελληνικές ιδιαιτερότητες και πτυχές των ζητημάτων.
Η όλη εικόνα που δημιουργείται είναι ότι μας ενδιαφέρει να μιλήσουμε με το βλέμμα στο εσωτερικό της χώρας μας και όχι ως τοποθέτηση-παρέμβαση χώρας που έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό της και μετέχει ενεργά στο διεθνές γίγνεσθαι, και συνδιαμορφώνει διεκδικώντας για τον εαυτό της κάποιο σημαντικό ρόλο.»
1. ΔΙΑΠΟΛΙΣΤΙΣΜΙΚΟΣ - ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
Επίσης πολλές φορές έγραψα για την ανάγκη συμμετοχής μας στις πρωτοβουλίες για τον διαπολιτισμικό - διαθρησκευτικό διάλογο που γίνεται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Συγκεκριμένα το 2017 έγραφα:
«…Ο διαπολιτισμικός και διαθρησκευτικός διάλογος που ευφυώς κάποτε ξεκίνησε στον ΟΗΕ, ο οποίος φαντάζει ως σημαντικότατο ειρηνικό προληπτικό μέτρο, δεν προχώρησε όπως θα έπρεπε λόγω του στείρου δογματισμού κάποιων θρησκευτικών ηγετών, αλλά και του ότι οι γραφειοκρατίες δεν είδαν την σημαντικότητα του για την ειρήνη και την ασφάλεια. Είδαν όλο αυτό το ζήτημα σαν ένα πεδίο χαλαρής ενάσκησης διπλωματίας, σαν ένα πεδίο ήπιας κοσμοπολίτικης, πολιτισμικής επικοινωνίας.»
https://www.facebook.com/stelios.fenekos/posts/1443178815725575»
Σήμερα, μετά την απόφαση του Ερντογάν να κάνει την Αγία Σοφία τζαμί, είμαστε περισσότερο γυμνοί από ποτέ.
Δεν μετείχαμε στις πρωτοβουλίες του ΟΗΕ για τον διαθρησκευτικό διάλογο σε πολιτικό επίπεδο. Απαξιώσαμε σε πολιτικό επίπεδο τις πρωτοβουλίες διαθρησκευτικού διαλόγου που αναλήφθηκαν μεταξύ θρησκευτικών ηγετών, λες και η ορθοδοξία δεν είναι στοιχείο ήπιας πολιτιστικής διπλωματίας (Greek Orthodox ως θρησκευτικό δόγμα αναφέρεται διεθνώς).
2. UNAOC
Η Συμμαχία Πολιτισμών των Ηνωμένων Εθνών (UNAOC) είναι μια πρωτοβουλία που προτάθηκε από τον Πρόεδρο της Ισπανικής Κυβέρνησης José Luis Rodríguez Zapatero , στην 59η ΓΣ/ΟΗΕ το 2005. Η πρωτοβουλία υποστηρίχθηκε και συγχρηματοδοτήθηκε από τον Ερντογάν .
«Eπιδιώκει να ενισχύσει τη διεθνή ειρήνη, μέσω της σφυρηλάτησης διεθνούς, διαπολιτισμικού και διαθρησκευτικού διαλόγου και συνεργασίας. Η Συμμαχία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εξάλειψη των εντάσεων μεταξύ του δυτικού και του ισλαμικού κόσμου.»
Μάλιστα μέσα από τις ανακοινώσεις των εργασιών της πρωτοβουλίας, «το UNAOC είναι και πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο και ζωτικό μέρος των προσπαθειών κατανόησης και αμοιβαίου σεβασμού μεταξύ των λαών διαφορετικών πολιτιστικών και θρησκευτικών παραδόσεων ως απαραίτητο εργαλείο για την προληπτική διπλωματία στην αντιμετώπιση των βασικών αιτιών των συγκρούσεων και της ενίσχυσης την αλληλεγγύη μεταξύ των εθνών έναντι κοινών προκλήσεων».
Στις 14/6/2005, ο ΓΓ/ΟΗΕ Κόφι Ανάν ανακοίνωσε επίσημα την έναρξη της Συμμαχίας των Πολιτισμών στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη με τη συν-χορηγία των κυβερνήσεων της Ισπανίας και της Τουρκίας και στις 10/11/2009. Η ΓΣ/ΟΗΕ αναγνώρισε την εντολή της UNAOC με ψήφισμα A / RES / 64/14 «Η Συμμαχία του Πολιτισμού».
Στις 6/7/2015, τα κράτη μέλη ενέκριναν με συναίνεση το ψήφισμα της ΓΣ (A / RES / 69/312 και την UNAOC ως οντότητα στο σύστημα των Ηνωμένων Εθνών.
Έκτοτε έγιναν πολλά φόρα για την προώθηση των σκοπών της πρωτοβουλίας, UNHQ New York (2018), Baku (2016), Bali (2014), Vienna (2013), Doha (2011), Rio (2010), Istanbul (2009), Madrid (2008).
Σε αυτά τα φόρα μετείχαν Αρχηγοί κρατών, (ακόμη και ο Ομπάμα δήλωσε την υποστήριξή του και πήγε στην Κωνσταντινούπολη το 2009), Υπουργοί εξωτερικών, εξουσιοδοτημένοι πρέσβεις και διπλωμάτες κλπ.
Το 2010, ο HM King Abdullah II στην 65η ΓΣ/OHE πρότεινε την ιδέα για μια «World Interfaith Harmony Week». Λίγες εβδομάδες αργότερα, ο πρίγκιπας της HRH Ghazi bin Muhammad παρουσίασε την πρόταση στη ΓΣ/ΟΗΕ, όπου εγκρίθηκε ομόφωνα και η πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου κάθε χρόνο έχει ανακηρυχθεί "UN World Interfaith Harmony Week".
Που ήμασταν και που είμαστε εμείς πολιτικά σε όλα αυτά; Τι συμμετοχή είχαμε και τι προτάσεις κάναμε;
3. ΑΦΑΝΕΙΣ ΕΙΤΕ ΑΝΥΠΑΡΚΤΟΙ
Σήμερα ζητάμε την βοήθεια της διεθνούς κοινότητας να μας λύσει το πρόβλημα, να μας υποστηρίξει, όταν εμείς μέχρι τώρα ήμασταν οι κηφήνες της διεθνούς δυναμικής, οι «επιτήδειοι ουδέτεροι». Αλήθεια, τι λόγο να έχουμε και πώς να μας σέβονται, αφού ποτέ δεν δράσαμε προληπτικά και πότε δεν συνδράμαμε θετικά και ενεργητικά στις διεθνείς αυτές πρωτοβουλίες του ΟΗΕ;
Και μάλιστα προσωπικά εξεπλάγην γιατί η απάντηση της UNESCO προς την Τουρκία είναι πολύ καλύτερη των προσδοκιών μου.
4. ΑΣ ΒΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΥΠΑΡΞΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΚΙΕΣ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ
Σήμερα κάθε προσπάθειά για αναθεώρηση της απόφασης για την Αγία Σοφιά και για τον στιγματισμό της διχαστικής αυτής και αποσταθεροποιητικής πολιτικής Ερντογάν, θα πρέπει να γίνει μέσα στα πλαίσια των πρωτοβουλιών του ΟΗΕ, της ΕΕ και διεθνών πρωτοβουλιών διαπολιτισμικού διαλόγου, καθώς και των ανακοινώσεων και επιστολών των Χριστιανικών και Ισλαμικών Διασκέψεων και διαθρησκευτικών συνδιασκέψεων.
Και δεν είναι αποκλειστικό ζήτημα του Πατριαρχείου (ελάχιστα περιμένω από αυτήν την πλευρά) και της Ελληνικής Εκκλησίας, αλλά και της Ελληνικής πολιτικής και διπλωματίας.
Και πάντα όχι με το καπέλο της Ελληνοτουρκικής διαφοράς, αλλά της αντίφασης της ενέργειας αυτής του Ερντογάν με όσα έχουν συμφωνηθεί, διακηρυχτεί και ανακοινωθεί διεθνώς και τα όποια έχει επικυρώσει και ο ίδιος ο Ερντογάν.
Πέραν τούτου, είναι απαίτηση πλέον τώρα να προσπαθήσουμε να εκμεταλλευθούμε κάθε φορέα διαπολιτισμικού διαλόγου.
Και υπάρχουν πολλά ερείσματα, όπως π.χ. το «A Common Word between Us and You», μια ανοιχτή επιστολή (13/10/ 2007) από τους ηγέτες της ισλαμικής θρησκείας στους ηγέτες της χριστιανικής θρησκείας, η Επιστολή του Αμμάν, τα ανακοινωθέντα των Ισλαμικών διασκέψεων, οι επιστολές και τα κείμενα των διαθρησκευτικών διαλόγων που έχουν γίνει μέχρι τώρα (interfaith and interbelief dialogues) κ.α.
Είναι άμεση απαίτηση να αμφισβητηθεί με ισχυρή επιχειρηματολογία και τεκμήρια η προκλητική και αποσταθεροποιητική πολιτική Ερντογάν για τον Χριστιανικό και τον Μουσουλμανικό κόσμο (Ισλαμικό και Αραβικό κόσμο) σε όλα τα επίπεδα (και να τρωθεί η αξιοπιστία του για την επιδιωκώμενη ηγεσία του στον Ισλαμικό κόσμο).
Πολλά τεκμήρια μάλιστα μπορούν να αντληθούν από τα όσα ό ίδιος διακήρυττε και έχει συμφωνήσει, αλλά και πολιτικά για τον διαπολιτισμικό διάλογο σε ΟΗΕ, ΕΕ και ΝΑΤΟ (ναι ακόμη και το ΝΑΤΟ έχει δραστηριότητες στο πεδίο αυτό).
Η αδράνεια, η έλλειψη προβλεπτικότητας, προληπτικών δράσεων, συνοχής και συνεργίας των δράσεων μας, είναι η καλύτερη συνταγή για αποτυχία στην εξωτερική πολιτική στην εποχή μας!
