Με επιστολή του προς τον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, ο Ευρωπαίος Επίτροπος, αρμόδιος για την περιφερειακή ανάπτυξη, Γιοχάνες Χαν, απαντά στις έγγραφες προτάσεις που του υπέβαλε πρόσφατα ο κ. Γιάννης Μαχαιρίδης και έχουν σχέση με τη διαχείριση των πόρων από τις περιφερειακές δομές της χώρας, και ιδιαίτερα στο νησιωτικό μας χώρο, εν όψει της επόμενης προγραμματικής περιόδου 2014 - 2020.
Ο κορυφαίος αξιωματούχος της Κομισιόν επιβεβαιώνει επίσης την πρόθεσή του να αποδεχθεί το αίτημα του κ. Μαχαιρίδη, η κατανομή των κονδυλίων να μη γίνεται με μόνο κριτήριο το ΑΕΠ κάθε Περιφέρειας, αλλά σε συνδυασμό και άλλων δεικτών (κοινωνικών, οικονομικών κλπ).
«Οι συγκεκριμένες πρόνοιες θα παράσχουν την υποστήριξη που χρειάζεται η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου» τονίζει στην επιστολή του ο κ. Χαν, το πλήρες περιεχόμενο της οποίας έχει ως εξής:
«Αγαπητέ Πρόεδρε,
Αγαπητέ Ιωάννη
Σας ευχαριστώ για την από 29ης Νοεμβρίου 2011 επιστολή σας, στην οποία αναφέρεστε στη θέση που η Περιφέρεια Αιγαίου θα περιέλθει, στα πλαίσια της μελλοντικής Πολιτικής Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκτιμώ ιδιαίτερα την υποστήριξη που παρέχετε προς την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επόμενη Προγραμματική Περίοδο (2014 -20).
Όσον αφορά το αίτημά σας για ενημέρωση σχετικά με την επικέντρωση χρηματοοικονομικών πόρων, οι διενεργηθείσες σχετικές αξιολογήσεις κατέδειξαν ότι η ανεπαρκής επικέντρωση χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης πολύ συχνά είχε ως αποτέλεσμα οι αποδόσεις να υπολείπονται του αποδεκτού αλλά και την μειωμένη γενικότερη αποτελεσματικότητα των αντιστοίχων πολιτικών. Δεν έχουμε την πολυτέλεια της διασποράς πόρων σε υπέρμετρα μεγάλο αριθμό τομέων και προγραμμάτων. Η επικέντρωση ανάγεται, κατά συνέπεια, σε κάτι το απαραίτητο οπότε καλούμαστε να κάνουμε επιλογές, συχνά δύσκολες.
Η επικέντρωση πόρων, ωστόσο, από μόνη της δεν αρκεί. Η δαπάνη των δημοσίων πόρων πρέπει να γίνεται μόνον εφ' όσον υπάρξει προηγουμένως σαφής προδιαγραφή του τι ακριβώς επιδιώκουμε να πραγματοποιήσουμε με τους συγκεκριμένους πόρους. Είναι, κατά συνέπεια, απαραίτητο να τεθούν σαφείς στόχοι, τεκμηριωμένοι από εξ' ίσου ξεκάθαρες σκοπιμότητες και ταυτόχρονα να θεσπιστούν δείκτες παρακολούθησης και αποτίμησης της προόδου. Όσο τεχνικό κι αν μοιάζει να είναι το συγκεκριμένο θέμα, το ζήτημα δεν παύει να έχει θεμελιωδώς πολιτικό χαρακτήρα, που άπτεται της λειτουργίας και της ευθύνης λογοδοσίας που διέπει κάθε δημόσια πολιτική.
Εδώ βρίσκεται η πεμπτουσία του πλαισίου απόδοσης που αναμένεται ότι θα επιτείνει την εστίαση της Πολιτικής Συνοχής στα αποτελέσματα και την αποδοτικότητα.
Το Αποθεματικό Επίδοσης θα τεθεί ξεχωριστά για κάθε Κράτος-Μέλος, για κάθε Ταμείο και ανά Κατηγορία Περιφέρειας. Κατά συνέπεια, δεν θα υπάρξει, πλέον, η δυνατότητα αναδιανομής κονδυλίων μεταξύ Κρατών Μελών, Ταμείων ή Κατηγοριών Περιφέρειας. Το Αποθεματικό Επίδοσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για την υποστήριξη προτεραιοτήτων που έχουν επιτύχει τα ορόσημά τους για το 2018. Τα ορόσημα (milestones) θα ορίζονται με σαφήνεια στο πλαίσιο της αναμενόμενης απόδοσης κάθε προγράμματος, με πρωτοβουλία του ενδιαφερομένου κατά περίπτωση Κράτους Μέλους. Τα Κράτη Μέλη είναι που θα αποφασίσουν ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος κατανομής του Αποθεματικού Επίδοσης 5% μεταξύ των προτεραιοτήτων εκείνων που έχουν ανταποκριθεί στα ορόσημά τους.
Βάσει συγκεκριμένου όρου υπό τους προτεινόμενους προς ψήφιση κανονισμούς, προκειμένου για τη Σύμβαση Εταιρικής Σχέσης, για κάθε πρόγραμμα και για όλα τα στάδια προγραμματισμού και υλοποίησης, τα Κράτη Μέλη θα οργανώσουν εταιρικές σχέσεις με τις κατά περίπτωση αρμόδιες περιφερειακές, τοπικές και άλλες δημόσιες αρχές, τους οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους καθώς και με διαφόρους άλλους φορείς, εκπροσωπούντες την κοινωνία των πολιτών. Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλιστεί η εμπλοκή όλων των καίριων εταίρων.
Η Σύμβαση Εταιρικής Σχέσης θα περιλαμβάνει μια γενική περιγραφή - διασφαλίζοντας παράλληλα και τη συνοχή - των δεσμεύσεων που οι εταίροι καλούνται να αναλάβουν σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, προκειμένου να ανταποκριθούν στους κοινούς στόχους. Ο ακριβής συνδυασμός της εκ των άνω προς τα κάτω καθοδήγησης και των εκ των κάτω προς τα άνω προτεραιοτήτων θα εξαρτηθεί από τα διάφορα θεσμικά και συνταγματικά συγκυριακά πλαίσια.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω το γεγονός ότι η υλοποίηση ολοκληρωμένων προσεγγίσεων αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι δυνατότητες που προσφέρονται ποικίλουν, καθώς κυμαίνονται από ολοκληρωμένες περιφερειακές επενδύσεις μέχρι τοπικές δράσεις ανάπτυξης με οδηγό την τοπική κοινωνία, κάτι που θα ευνοήσει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, καλύτερα προσαρμοσμένη στις τοπικές και περιφερειακές αναπτυξιακές ανάγκες.
Τέλος, επιτρέψτε μου να προσθέσω ότι η κατανομή των διαφόρων κονδυλίων χρηματοδότησης για την επόμενη προγραμματική περίοδο, δεν θα αποτελέσει συνάρτηση μόνο του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος αλλά - ιδίως προκειμένου για τις περισσότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες - θα εξαρτηθεί και από έναν ευρύ συνδυασμό δεικτών που θα αντικατοπτρίζουν την κατάσταση στην αγορά εργασίας, την παιδεία καθώς και σε άλλους οικονομικούς και κοινωνικούς τομείς.
Έχω την πεποίθηση ότι οι συγκεκριμένες πρόνοιες θα παράσχουν την υποστήριξη που χρειάζεται η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου έτσι ώστε και αυτή, με τη σειρά της, να είναι σε θέση να συνεισφέρει, μαζί με την υπόλοιπη Ευρώπη, στην ευόδωση των στόχων που έχουν τεθεί υπό τη Στρατηγική «Ευρώπη 2020».
Σας εύχομαι ό, τι καλύτερο για τη συνέχιση του σημαντικού έργου σας.
Με εκτίμηση και χαιρετισμούς προς όλους τους φίλους.
«Οι συγκεκριμένες πρόνοιες θα παράσχουν την υποστήριξη που χρειάζεται η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου» τονίζει στην επιστολή του ο κ. Χαν, το πλήρες περιεχόμενο της οποίας έχει ως εξής:
«Αγαπητέ Πρόεδρε,
Αγαπητέ Ιωάννη
Σας ευχαριστώ για την από 29ης Νοεμβρίου 2011 επιστολή σας, στην οποία αναφέρεστε στη θέση που η Περιφέρεια Αιγαίου θα περιέλθει, στα πλαίσια της μελλοντικής Πολιτικής Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκτιμώ ιδιαίτερα την υποστήριξη που παρέχετε προς την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επόμενη Προγραμματική Περίοδο (2014 -20).
Όσον αφορά το αίτημά σας για ενημέρωση σχετικά με την επικέντρωση χρηματοοικονομικών πόρων, οι διενεργηθείσες σχετικές αξιολογήσεις κατέδειξαν ότι η ανεπαρκής επικέντρωση χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης πολύ συχνά είχε ως αποτέλεσμα οι αποδόσεις να υπολείπονται του αποδεκτού αλλά και την μειωμένη γενικότερη αποτελεσματικότητα των αντιστοίχων πολιτικών. Δεν έχουμε την πολυτέλεια της διασποράς πόρων σε υπέρμετρα μεγάλο αριθμό τομέων και προγραμμάτων. Η επικέντρωση ανάγεται, κατά συνέπεια, σε κάτι το απαραίτητο οπότε καλούμαστε να κάνουμε επιλογές, συχνά δύσκολες.
Η επικέντρωση πόρων, ωστόσο, από μόνη της δεν αρκεί. Η δαπάνη των δημοσίων πόρων πρέπει να γίνεται μόνον εφ' όσον υπάρξει προηγουμένως σαφής προδιαγραφή του τι ακριβώς επιδιώκουμε να πραγματοποιήσουμε με τους συγκεκριμένους πόρους. Είναι, κατά συνέπεια, απαραίτητο να τεθούν σαφείς στόχοι, τεκμηριωμένοι από εξ' ίσου ξεκάθαρες σκοπιμότητες και ταυτόχρονα να θεσπιστούν δείκτες παρακολούθησης και αποτίμησης της προόδου. Όσο τεχνικό κι αν μοιάζει να είναι το συγκεκριμένο θέμα, το ζήτημα δεν παύει να έχει θεμελιωδώς πολιτικό χαρακτήρα, που άπτεται της λειτουργίας και της ευθύνης λογοδοσίας που διέπει κάθε δημόσια πολιτική.
Εδώ βρίσκεται η πεμπτουσία του πλαισίου απόδοσης που αναμένεται ότι θα επιτείνει την εστίαση της Πολιτικής Συνοχής στα αποτελέσματα και την αποδοτικότητα.
Το Αποθεματικό Επίδοσης θα τεθεί ξεχωριστά για κάθε Κράτος-Μέλος, για κάθε Ταμείο και ανά Κατηγορία Περιφέρειας. Κατά συνέπεια, δεν θα υπάρξει, πλέον, η δυνατότητα αναδιανομής κονδυλίων μεταξύ Κρατών Μελών, Ταμείων ή Κατηγοριών Περιφέρειας. Το Αποθεματικό Επίδοσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για την υποστήριξη προτεραιοτήτων που έχουν επιτύχει τα ορόσημά τους για το 2018. Τα ορόσημα (milestones) θα ορίζονται με σαφήνεια στο πλαίσιο της αναμενόμενης απόδοσης κάθε προγράμματος, με πρωτοβουλία του ενδιαφερομένου κατά περίπτωση Κράτους Μέλους. Τα Κράτη Μέλη είναι που θα αποφασίσουν ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος κατανομής του Αποθεματικού Επίδοσης 5% μεταξύ των προτεραιοτήτων εκείνων που έχουν ανταποκριθεί στα ορόσημά τους.
Βάσει συγκεκριμένου όρου υπό τους προτεινόμενους προς ψήφιση κανονισμούς, προκειμένου για τη Σύμβαση Εταιρικής Σχέσης, για κάθε πρόγραμμα και για όλα τα στάδια προγραμματισμού και υλοποίησης, τα Κράτη Μέλη θα οργανώσουν εταιρικές σχέσεις με τις κατά περίπτωση αρμόδιες περιφερειακές, τοπικές και άλλες δημόσιες αρχές, τους οικονομικούς και κοινωνικούς εταίρους καθώς και με διαφόρους άλλους φορείς, εκπροσωπούντες την κοινωνία των πολιτών. Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλιστεί η εμπλοκή όλων των καίριων εταίρων.
Η Σύμβαση Εταιρικής Σχέσης θα περιλαμβάνει μια γενική περιγραφή - διασφαλίζοντας παράλληλα και τη συνοχή - των δεσμεύσεων που οι εταίροι καλούνται να αναλάβουν σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, προκειμένου να ανταποκριθούν στους κοινούς στόχους. Ο ακριβής συνδυασμός της εκ των άνω προς τα κάτω καθοδήγησης και των εκ των κάτω προς τα άνω προτεραιοτήτων θα εξαρτηθεί από τα διάφορα θεσμικά και συνταγματικά συγκυριακά πλαίσια.
Θα ήθελα να υπογραμμίσω το γεγονός ότι η υλοποίηση ολοκληρωμένων προσεγγίσεων αποτελεί ένα από τα βασικά στοιχεία της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Οι δυνατότητες που προσφέρονται ποικίλουν, καθώς κυμαίνονται από ολοκληρωμένες περιφερειακές επενδύσεις μέχρι τοπικές δράσεις ανάπτυξης με οδηγό την τοπική κοινωνία, κάτι που θα ευνοήσει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, καλύτερα προσαρμοσμένη στις τοπικές και περιφερειακές αναπτυξιακές ανάγκες.
Τέλος, επιτρέψτε μου να προσθέσω ότι η κατανομή των διαφόρων κονδυλίων χρηματοδότησης για την επόμενη προγραμματική περίοδο, δεν θα αποτελέσει συνάρτηση μόνο του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος αλλά - ιδίως προκειμένου για τις περισσότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες - θα εξαρτηθεί και από έναν ευρύ συνδυασμό δεικτών που θα αντικατοπτρίζουν την κατάσταση στην αγορά εργασίας, την παιδεία καθώς και σε άλλους οικονομικούς και κοινωνικούς τομείς.
Έχω την πεποίθηση ότι οι συγκεκριμένες πρόνοιες θα παράσχουν την υποστήριξη που χρειάζεται η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου έτσι ώστε και αυτή, με τη σειρά της, να είναι σε θέση να συνεισφέρει, μαζί με την υπόλοιπη Ευρώπη, στην ευόδωση των στόχων που έχουν τεθεί υπό τη Στρατηγική «Ευρώπη 2020».
Σας εύχομαι ό, τι καλύτερο για τη συνέχιση του σημαντικού έργου σας.
Με εκτίμηση και χαιρετισμούς προς όλους τους φίλους.
Γιοχάνες Χαν»
