Μιχάλης Ιγνατίου
Το καλύτερο μάθημα ζωής, που έχω διδαχθεί, προέρχεται από τον πατέρα μου. Έλεγε με την χαρακτηριστική κυπριακή προφορά του πως «όταν ο άλλος είναι κάτω στη γη, εσύ δεν τον πατάς, αλλά του δίνεις ένα ποτήρι νερό»… Είναι μία συμβουλή που τηρώ και στη ζωή μου και στην καριέρα μου και λυπάμαι όταν βλέπω να «ποδοπατούν» ανθρώπους- ακόμα και όταν έχουν σηκώσει τα χέρια ψηλά.
Μία τέτοια περίπτωση ανθρώπου είναι ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος αποχωρεί από την πολιτική απαξιωμένος, αποτυχημένος, δυστυχής, σέρνοντας τα πόδια του και παρακαλώντας να του επιτρέψουν να παραμείνει στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ για να μπορεί να διεκδικήσει ξανά την προεδρία της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, μόνο και μόνο για να βρίσκεται στο προσκήνιο. Γνωρίζοντας αυτό το πρόβλημά του, και επειδή ο κ. Παπανδρέου «είναι για λύπηση» – όπως λέμε, σε τέτοιες περιπτώσεις, στην Κύπρο- οι σύντροφοί του έπρεπε να αποδεχθούν την παράκλησή του. Διαφορετικά, θα είναι συνυπεύθυνοι εάν συμβεί κάτι άσχημο στην πορεία.
Κονταροκτυπήθηκα μαζί του όχι τώρα που δύει η πολιτική του καριέρα, αλλά όταν ήταν παντοδύναμος υπουργός Εξωτερικών, αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργός της Ελλάδας. Και το πρόβλημα δεν ξεκίνησε από την παθιασμένη και αδικαιολόγητη υποστήριξή του στο φιλοτουρκικό σχέδιο Ανάν, αλλά χρόνια πριν, την εποχή του σκανδάλου Κοσκωτά, όταν είχα συνειδητοποιήσει ότι «είναι ένας πολίτης του κόσμου», που έτυχε να είναι γιός του Ανδρέα Παπανδρέου, με τον οποίο, όμως, ελάχιστη σχέση είχε. Και δεν αναφέρομαι μόνο στα θέματα πολιτικής, όπου ο πατέρας από τον πρωτότοκό του, είχαν απόσταση στις θέσεις τους από τη γη μέχρι τον Άρη. Αναφορικά με το σκάνδαλο Κοσκωτά, καταθέτω σήμερα, γνωρίζοντας τις συνέπειες του νόμου, πως κακώς κάθισε στο εδώλιο ο πατέρας…
Στη συνέχεια με επηρέασε αρνητικά η στενή σχέση που ανέπτυξε με την αμερικανική γραφειοκρατία. Σε βαθμό που ένοιωθα πως ταυτιζόταν περισσότερο με την πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών παρά με τις θέσεις των κυβερνήσεων που υπηρετούσε. Θυμάμαι, μάλιστα, μία συνάντησή του με την Μαντλίν Ολμπράϊτ στο Στέϊτ Ντιπάρτμεντ, όταν η «σιδηρά κυρία» της αμερικανικής διπλωματίας τον «καθοδηγούσε» ενώπιον των διαπιστευμένων δημοσιογράφων για τα θέματα της Γιουγκοσλαβίας. Αν και ως άνθρωπος αντιπαθούσα τον Μιλόσεβιτς, επειδή πίστευα πως κατέστρεφε τη χώρα και το λαό του, θύμωσα βλέποντας το απαράδεκτο θέαμα και το έγραψα για να ακολουθήσει σφοδρή διαμαρτυρία του αγαπητού Πάνου Μπεγλίτη, που τότε ήταν εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών.
Μπορώ να καταλογίσω πολλά στο Γιώργο Παπανδρέου και για την περίοδο πριν γίνει πρωθυπουργός, αλλά και όταν ανέλαβε τις τύχες της Ελλάδας και την έριξε στα βράχια της χρεωκοπίας. Δέχθηκα πολλές επιθέσεις από τους «Παπατζήδες» που έσπειρε στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά και από τα μέλη του πολύ στενού περιβάλλοντός του, που με κατηγόρησαν ότι συνωμοτούσα με εκδότες και «διαπλεκόμενα συμφέροντα» εναντίον του. Με τον αδελφό του, τον Νίκο Παπανδρέου, είχα μία ενδιαφέρουσα αλληλογραφία, που παραμένει απόρρητη (κατόπιν επιθυμίας του) όπου είχε θέσει σοβαρά ζητήματα που αφορούν την ενέργεια, την οικονομία, το Κυπριακό και το ρατσιστικό σχέδιο Ανάν, και άλλα θέματα με τα οποία ασχολήθηκε ο κ. Παπανδρέου τα πέτρινα χρόνια της πρωθυπουργίας του. Δεν με εξέπληξε η απάντηση του Νίκου προς τον συνάδελφο Χρήστο Ράπτη και απόρησα που μερικοί «έπεσαν από τα σύννεφα». Ο αδελφός του πρώην πρωθυπουργού είναι ένας αυθόρμητος άνθρωπος, αλλά την ίδια στιγμή είναι και ένας θυμωμένος άνθρωπος. Πιστεύει ότι αδικείται ο Γιώργος Παπανδρέου, και γίνεται λύκος όταν ακούει και διαβάζει τα σκληρά κατηγορώ εναντίον του. Μιλώντας από τη δική μου εμπειρία, είμαι βέβαιος πως ο Νίκος δεν έχει πει την τελευταία του κουβέντα.
Στην πολιτική δεν πρέπει να λέμε ποτέ τη λέξη… ποτέ. Παρ’ όλα αυτά, είμαι βέβαιος πως ο Γιώργος Παπανδρέου -όπως και ο Κώστας Καραμανλής- όχι μόνο έκλεισε τον κύκλο του στην ελληνική πολιτική σκηνή, αλλά θα φύγει και από την Ελλάδα. Ο πρώην πρωθυπουργός δεν έπαψε ποτέ να είναι πολίτης του κόσμου και, τώρα, θα έχει την ευκαιρία να απελευθερωθεί και να δείξει τον πραγματικό του εαυτό.
Τα τελευταία δύο χρόνια δέχθηκα χωρίς καμία διαμαρτυρία την πολεμική των συνεργατών του που, δυστυχώς, ήταν εγκεκριμένη από τον ίδιο. Λάμβανα τα μηνύματα, αλλά δεν άλλαξα τον τρόπο με τον οποίο έκανα την εργασία μου. Σίγουρα δεν του χρωστώ τίποτα, αν και η πολεμική πιστεύω ότι με έκανε ακόμα πιο προσεκτικό και πιο ακριβή στο πολύ δύσκολο οικονομικό ρεπορτάζ. Αυτός είναι που χρωστά την εξήγηση. Και αυτή η εξήγηση-απολογία αφορά το κάλεσμά του προς τους Ελληνοκύπριους να αυτοκτονήσουν, αλλά και τη συζήτησή του με τον τότε Αμερικανό πρέσβη Τόμας Μίλερ, για το πώς θα επιβληθεί το φιλοτουρκικό σχέδιο. Και αυτή η εξήγηση θα είναι καλοδεχούμενη, όποτε αποφασίσει να την δώσει…
Είμαι βέβαιος πως θα λυτρωθεί.
Το καλύτερο μάθημα ζωής, που έχω διδαχθεί, προέρχεται από τον πατέρα μου. Έλεγε με την χαρακτηριστική κυπριακή προφορά του πως «όταν ο άλλος είναι κάτω στη γη, εσύ δεν τον πατάς, αλλά του δίνεις ένα ποτήρι νερό»… Είναι μία συμβουλή που τηρώ και στη ζωή μου και στην καριέρα μου και λυπάμαι όταν βλέπω να «ποδοπατούν» ανθρώπους- ακόμα και όταν έχουν σηκώσει τα χέρια ψηλά.
Μία τέτοια περίπτωση ανθρώπου είναι ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος αποχωρεί από την πολιτική απαξιωμένος, αποτυχημένος, δυστυχής, σέρνοντας τα πόδια του και παρακαλώντας να του επιτρέψουν να παραμείνει στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ για να μπορεί να διεκδικήσει ξανά την προεδρία της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, μόνο και μόνο για να βρίσκεται στο προσκήνιο. Γνωρίζοντας αυτό το πρόβλημά του, και επειδή ο κ. Παπανδρέου «είναι για λύπηση» – όπως λέμε, σε τέτοιες περιπτώσεις, στην Κύπρο- οι σύντροφοί του έπρεπε να αποδεχθούν την παράκλησή του. Διαφορετικά, θα είναι συνυπεύθυνοι εάν συμβεί κάτι άσχημο στην πορεία.
Κονταροκτυπήθηκα μαζί του όχι τώρα που δύει η πολιτική του καριέρα, αλλά όταν ήταν παντοδύναμος υπουργός Εξωτερικών, αρχηγός του ΠΑΣΟΚ και πρωθυπουργός της Ελλάδας. Και το πρόβλημα δεν ξεκίνησε από την παθιασμένη και αδικαιολόγητη υποστήριξή του στο φιλοτουρκικό σχέδιο Ανάν, αλλά χρόνια πριν, την εποχή του σκανδάλου Κοσκωτά, όταν είχα συνειδητοποιήσει ότι «είναι ένας πολίτης του κόσμου», που έτυχε να είναι γιός του Ανδρέα Παπανδρέου, με τον οποίο, όμως, ελάχιστη σχέση είχε. Και δεν αναφέρομαι μόνο στα θέματα πολιτικής, όπου ο πατέρας από τον πρωτότοκό του, είχαν απόσταση στις θέσεις τους από τη γη μέχρι τον Άρη. Αναφορικά με το σκάνδαλο Κοσκωτά, καταθέτω σήμερα, γνωρίζοντας τις συνέπειες του νόμου, πως κακώς κάθισε στο εδώλιο ο πατέρας…
Στη συνέχεια με επηρέασε αρνητικά η στενή σχέση που ανέπτυξε με την αμερικανική γραφειοκρατία. Σε βαθμό που ένοιωθα πως ταυτιζόταν περισσότερο με την πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών παρά με τις θέσεις των κυβερνήσεων που υπηρετούσε. Θυμάμαι, μάλιστα, μία συνάντησή του με την Μαντλίν Ολμπράϊτ στο Στέϊτ Ντιπάρτμεντ, όταν η «σιδηρά κυρία» της αμερικανικής διπλωματίας τον «καθοδηγούσε» ενώπιον των διαπιστευμένων δημοσιογράφων για τα θέματα της Γιουγκοσλαβίας. Αν και ως άνθρωπος αντιπαθούσα τον Μιλόσεβιτς, επειδή πίστευα πως κατέστρεφε τη χώρα και το λαό του, θύμωσα βλέποντας το απαράδεκτο θέαμα και το έγραψα για να ακολουθήσει σφοδρή διαμαρτυρία του αγαπητού Πάνου Μπεγλίτη, που τότε ήταν εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών.
Μπορώ να καταλογίσω πολλά στο Γιώργο Παπανδρέου και για την περίοδο πριν γίνει πρωθυπουργός, αλλά και όταν ανέλαβε τις τύχες της Ελλάδας και την έριξε στα βράχια της χρεωκοπίας. Δέχθηκα πολλές επιθέσεις από τους «Παπατζήδες» που έσπειρε στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά και από τα μέλη του πολύ στενού περιβάλλοντός του, που με κατηγόρησαν ότι συνωμοτούσα με εκδότες και «διαπλεκόμενα συμφέροντα» εναντίον του. Με τον αδελφό του, τον Νίκο Παπανδρέου, είχα μία ενδιαφέρουσα αλληλογραφία, που παραμένει απόρρητη (κατόπιν επιθυμίας του) όπου είχε θέσει σοβαρά ζητήματα που αφορούν την ενέργεια, την οικονομία, το Κυπριακό και το ρατσιστικό σχέδιο Ανάν, και άλλα θέματα με τα οποία ασχολήθηκε ο κ. Παπανδρέου τα πέτρινα χρόνια της πρωθυπουργίας του. Δεν με εξέπληξε η απάντηση του Νίκου προς τον συνάδελφο Χρήστο Ράπτη και απόρησα που μερικοί «έπεσαν από τα σύννεφα». Ο αδελφός του πρώην πρωθυπουργού είναι ένας αυθόρμητος άνθρωπος, αλλά την ίδια στιγμή είναι και ένας θυμωμένος άνθρωπος. Πιστεύει ότι αδικείται ο Γιώργος Παπανδρέου, και γίνεται λύκος όταν ακούει και διαβάζει τα σκληρά κατηγορώ εναντίον του. Μιλώντας από τη δική μου εμπειρία, είμαι βέβαιος πως ο Νίκος δεν έχει πει την τελευταία του κουβέντα.
Στην πολιτική δεν πρέπει να λέμε ποτέ τη λέξη… ποτέ. Παρ’ όλα αυτά, είμαι βέβαιος πως ο Γιώργος Παπανδρέου -όπως και ο Κώστας Καραμανλής- όχι μόνο έκλεισε τον κύκλο του στην ελληνική πολιτική σκηνή, αλλά θα φύγει και από την Ελλάδα. Ο πρώην πρωθυπουργός δεν έπαψε ποτέ να είναι πολίτης του κόσμου και, τώρα, θα έχει την ευκαιρία να απελευθερωθεί και να δείξει τον πραγματικό του εαυτό.
Τα τελευταία δύο χρόνια δέχθηκα χωρίς καμία διαμαρτυρία την πολεμική των συνεργατών του που, δυστυχώς, ήταν εγκεκριμένη από τον ίδιο. Λάμβανα τα μηνύματα, αλλά δεν άλλαξα τον τρόπο με τον οποίο έκανα την εργασία μου. Σίγουρα δεν του χρωστώ τίποτα, αν και η πολεμική πιστεύω ότι με έκανε ακόμα πιο προσεκτικό και πιο ακριβή στο πολύ δύσκολο οικονομικό ρεπορτάζ. Αυτός είναι που χρωστά την εξήγηση. Και αυτή η εξήγηση-απολογία αφορά το κάλεσμά του προς τους Ελληνοκύπριους να αυτοκτονήσουν, αλλά και τη συζήτησή του με τον τότε Αμερικανό πρέσβη Τόμας Μίλερ, για το πώς θα επιβληθεί το φιλοτουρκικό σχέδιο. Και αυτή η εξήγηση θα είναι καλοδεχούμενη, όποτε αποφασίσει να την δώσει…
Είμαι βέβαιος πως θα λυτρωθεί.