Οικολογικός Άνεμος
στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου
Περιφερειακός Σύμβουλος : Νίκος Χρυσόγελος
Επερώτηση προς τον Περιφερειάρχη κ Γ. Μαχαιρίδη και τους δυο αντιπεριφερειάρχες κ Γ. Πουσσαίο και Φ.Χατζηδιάκο σχετικά με θέματα υποδομών υγείας κατέθεσε ο Νίκος Χρυσόγελος επικεφαλής του ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΝΕΜΟΥ και Γραμματεάς του Περιφερειακού Συμβουλείου για να συζητηθεί στην 7η συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, σύμφωνα με το άρθρο 16 του σχεδίου Εσωτερικού Κανονισμού
Η επερώτηση έχει αναλυτικά ως εξής:
ΟΑ_Α.ΕΠ. 3/ ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ (7η συνεδρίαση Περιφερειακού Συμβουλίου)
Επερώτηση (21 Μαίου 2011)
προς τον Περιφερειάρχη κ Γ. Μαχαιρίδη, και τους αντιπεριφερειάρχες κ. Γ. Πουσσαίο και Φ. Χατζηδιάκο
(με βάση το άρθρο 16 του σχεδίου Εσωτερικού Κανονισμού του Περιφερειακού Συμβουλίου)
για να συζητηθεί στην 7η συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Ν Αιγαίου στη Σύρο
Θέματα: υγείας, υποδομών πρόληψης και πρωτοβάθμιας φροντίδας στα νησιά
Κοινή είναι η διαπίστωση ότι στα θέματα υποδομών για την υγεία η κατάσταση είναι οριακή πλέον σε αρκετά νησιά, ιδιαίτερα τα μικρά, μεταξύ των οποίων η Σίφνος, η Σέριφος, η Πάρος, η Κάσσος κα. Είναι γνωστό ότι οι νησιώτες είναι υποχρεωμένοι για να απολαμβάνουν στοιχειώδεις υπηρεσίες φροντίδας της υγείας τους, ακόμα και για απλά περιστατικά, να πηγαίνουν στην Αθήνα καταβάλλοντας υψηλό κόστος (εισιτήρια και διαμονή, χάσιμο χρόνου και εσόδων από τη δουλειά τους, εξετάσεις συχνά σε ιδιωτικά κέντρα λόγω πίεσης χρόνου). Αυτό έχει μεγάλη σημασία, όμως, σε μια εποχή δημοσιονομικής και οικονομικής κρίσης.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στη Σίφνο είχα την ευκαιρία να μιλήσω αναλυτικά τόσο με τη Δημοτική αρχή όσο και με φορείς και με πολίτες για την οριακή κατάσταση, ιδιαίτερα για τις υποδομές σε θέματα υγείας που αφορούν την πρόληψη και πρωτοβάθμια φροντίδα, για την κατάσταση του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σίφνου καθώς για το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι».
Μετά την συνταξιοδότηση της νοσηλεύτριας που υπηρετούσε στο Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο Σίφνου, έχει παραμείνει σε αυτό μία μόνο νοσηλεύτρια που πρέπει να ανταποκρίνεται σε επισκέψεις 50-60 ατόμων καθημερινά το χειμώνα και πολύ περισσότερων το καλοκαίρι. Υπάρχουν μέρες που δεν υπάρχει γιατρός και η μοναδική αγροτική γιατρός έχει ενημερώσει τους προϊσταμένους της και τον Εισαγγελέα Σύρου ότι δεν μπορεί να είναι σε εφημερία κάθε μέρα και γι αυτό δεν θα αναλαμβάνει πέρα από 10 εφημερίες το μήνα. Η κατάσταση γίνεται ιδιαίτερα ασφυκτική λόγω των πολυάριθμων επισκεπτών κάθε ηλικίας το καλοκαίρι που απαιτούν εγρήγορση του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού 24 ώρες το 24ωρο όχι μόνο για απλά περιστατικά αλλά και για σοβαρά.
Ο Δήμος Σίφνου έχει απευθυνθεί από τις αρχές Φεβρουαρίου στις αρμόδιες αρχές (υπουργείο, ΔΥΠΕ Πειραιώς και Αιγαίου, Γ.Ν. Σύρου) αλλά δεν έχουν ακόμα συμπληρωθεί - παρά τις υποσχέσεις - οι στοιχειώδεις ανάγκες του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σίφνου για δύο ακόμα νοσηλεύτριες, έναν αγροτικό γιατρό (η θέση έμεινε κενή μιας και η σχετική προκήρυξη κατέστη άγονη), και ένα γιατρό γενικής ιατρικής (οργανική θέση). Πολλές υπηρεσίες παρέχονται στους νησιώτες χάρη στην υπέρβαση δυνάμεων από το υπάρχον προσωπικό, όπως είναι για παράδειγμα η λειτουργία του ακτινογραφικού μηχανήματος, δωρεά ιδιώτη προς το ιατρείο.
Το πρόγραμμα «Φροντίδα στο Σπίτι» είναι ιδιαίτερα πετυχημένο και εξυπηρετεί δεκάδες ηλικιωμένους αλλά είναι άγνωστο αν θα συνεχίσει. H συνέχιση της χρηματοδότησης του είναι αβέβαιη προς το παρόν και το Υπουργείο έχει προκηρύξει μέχρι τώρα μια μορφή του που θα παρέχει υπηρεσίες φροντίδας στο σπίτι μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρχει στην οικογένεια ένας καταγεγραμμένος στον ΟΑΕΔ άνεργος!
Η απουσία αξιοπρεπών υπηρεσιών πρόληψης και πρωτοβάθμιας φροντίδας - αντιμετώπισης στο νησί περιστατικών που δεν απαιτούν νοσηλεία σε νοσοκομείο, έχει συχνά ως αποτέλεσμα να εξελίσσονται απλά, διαχειρίσιμα περιστατικά σε σοβαρά, που απαιτούν, όχι λίγες φορές, διακομιδή με ελικόπτερο ή ταχύπλοο (που κοστίζουν αντιστοίχως 1700 και 3000 ευρώ την φορά), και επιβαρύνουν δυσανάλογα τις δαπάνες τόσο των οικογενειών όσο και του δημοσίου.
Σύμφωνα με στοιχεία του Λιμενικού το 2010 έγιναν συνολικά 695 μετακινήσεις από όλα τα νησιά του Αιγαίου προς νοσοκομεία στην Αττική ή άλλες περιοχές, εκ των οποίων 177 με σκάφη του Λιμενικού και 518 με ιδιωτικά. Μεγάλος είναι ο αριθμός των διακομιδών και με ελικόπτερα. Επειδή τα θέματα υγείας πρέπει να είναι υψηλά στην προτεραιότητα της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης Ν Αιγαίου και πρέπει να συμβάλλει με όλες τις δυνάμεις της στην διαμόρφωση και υλοποίηση μιας περιφερειακής πολιτικής για την υγεία που να αντιστοιχεί στις ιδιαιτερότητες της νησιωτικής μας περιφέρειας,
Επειδή μια αποτελεσματική πολιτική πρόληψης για θέματα υγείας και πρωτοβάθμιας φροντίδας είναι μια στοιχειώδης ανταπόκριση στις υποχρεώσεις που έχει μια διοίκηση να εξασφαλίζει ισονομία και ισοτιμία για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως αν μένουν σε μια μεγάλη πόλη ή σε ένα χωριό ή σε ένα νησί, αλλά και απαραίτητη προϋπόθεση για να απολαμβάνει ο νησιωτικός πληθυσμός στοιχειώδεις υπηρεσίες στις οποίες έχει πρόσβαση σήμερα εύκολα ένας ευρωπαίος πολίτης
Επειδή το θέμα δεν αφορά μόνο τη Σίφνο αλλά και σχεδόν όλα τα νησιά, ιδιαίτερα τα μικρά,
Επειδή οι κατά κεφαλή δαπάνες στην Ελλάδα που αφορούν στην υγεία είναι από τις υψηλότερες παγκοσμίως αλλά κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους αφορούν κυρίως στην χορήγηση φαρμάκων και στη θεραπεία ασθενειών και όχι στην πρόληψη και πρωτοβάθμια φροντίδα, και αυτό είναι ιδιαίτερα φανερό όταν δούμε το πώς λειτουργεί το σύστημα υγείας στα νησιά,
Επειδή οι κατά κεφαλή ιδιωτικές δαπάνες υγείας των Ελλήνων πολιτών είναι οι υψηλότερες σε παγκόσμιο επίπεδο (καταλαμβάνουμε την πρώτη θέση, πάνω και από τις ΗΠΑ που δεν διέθεταν μέχρι προσφάτως ένα δημόσιο σύστημα υγείας που να καλύπτει όλο τον πληθυσμό), αλλά όμως οι κατά κεφαλή ιδιωτικές δαπάνες των νησιωτών είναι ακόμα μεγαλύτερες από τον μέσο όρο στη χώρα μας, αφού στα υπόλοιπα κόστη που σχετίζονται άμεσα με θέματα υγείας προστίθεται και το κόστος μετακίνησης και απώλειας ημερών εργασίας τους,
Επειδή η διατήρηση και αναβάθμιση του προγράμματος “βοήθεια στο σπίτι” και η αναβάθμιση των υπηρεσιών πρόληψης και πρωτοβάθμιας φροντίδας στα νησιά θα συνέβαλαν και στην δημοσιονομική εξυγίανση, σε μια εποχή δημοσιονομικής και οικονομικής κρίσης, μια και η πρόληψη και πρωτοβάθμια φροντίδα κοστίζει πολύ λιγότερο στο δημόσιο σύστημα υγείας σε σχέση με την εκ των υστέρων νοσοκομειακή περίθαλψη και φυσικά θα μείωνε δραστικά τις υψηλές δαπάνες των νοικοκυριών για θέματα υγείας, σε μια εποχή μεγάλης μείωσης των εισοδημάτων και αύξησης της ανεργίας
Επειδή τα χρήματα για πρόσληψη των δυο γιατρών και δυο νοσηλευτριών που είναι απαραίτητοι για τη στοιχειώδη λειτουργία του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Σίφνου θα μπορούσαν να εξοικονομούνται από την μείωση ή και αποφυγή δαπανών νοσοκομειακής περίθαλψης και διακομιδών σε περίπτωση σοβαρών παθήσεων που θα μπορούσαν να προλαμβάνονται
Επειδή διαρθρωτικές αλλαγές και αλλαγή στρατηγικής στην πολιτική για την υγεία, ιδιαίτερα σε περιφερειακό επίπεδο, αντί για περικοπές με ισοπεδωτικό τρόπο και διάλυση του συστήματος υγείας, μπορούν να βελτιώσουν τα δημοσιονομικά αποτελέσματα της χώρας στον τομέα της υγείας, μέσω για παράδειγμα της πρόληψης και μείωσης σοβαρών παθήσεων που σχετίζονται με περιβαλλοντικούς παράγοντες και με τον τρόπο ζωής (πχ καρδιακά, εγκεφαλικά, αναπνευστικά κα). Οι ασθένειες αυτές συνεπάγονται μεγάλο κόστος και για το δημόσιο σύστημα υγείας και τον οικογενειακό προϋπολογισμό, αλλά εύκολα που μπορούν να αποφευχθούν με αλλαγές στον τρόπο διαβίωσης ή στις περιβαλλοντικές συνθήκες, με αντιμετώπιση των αιτιών και έγκαιρη διάγνωση των προβλημάτων πριν εξελιχθούν σε σοβαρά περιστατικά
Επειδή η επιτόπου, στα νησιά, αντιμετώπιση θεμάτων ρουτίνας που δεν απαιτούν νοσοκομειακή περίθαλψη (πχ μια ακτινογραφία στο δάκτυλο ενός παιδιού για να διαπιστωθεί αν έπαθε κάταγμα στο πόδι ή στο χέρι) εξοικονομούν δαπάνες προς όφελος των δημόσιων οικονομικών αλλά και των νοικοκυριών
Επειδή έχει αυξηθεί στην πράξη η δυσκολία διακομιδής ασθενών ακόμα και για σοβαρά περιστατικά με στόχο να μειωθούν τα κόστη – υποστηρίχθηκε ως ανάγκη και από κυβερνητικούς εκπροσώπους στην πρόσφατη ημερίδα της Ομοσπονδίας Δωδεκανησιακών Σωματείων
Επειδή η Περιφέρεια, το Περιφερειακό Συμβούλιο αλλά και ο Περιφερειάρχης και ο αρμόδιος Αντιπεριφερειάρχης προσωπικά θα πρέπει να βρίσκονται στο πλάι των νησιωτικών κοινωνιών για θέματα που έχουν σχέση με τις προϋποθέσεις παραμονής και αξιοπρεπούς διαβίωσης στα νησιά, πολύ περισσότερο όταν σχετίζονται με την ίδια τη ζωή τους,
Ερωτείστε:
1. Εάν προτίθεστε να φέρετε άμεσα προς συζήτηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο το θέμα της πολιτικής υγείας στα νησιά και να διοργανώσετε μια ημερίδα με τη συμμετοχή και ειδικών αλλά και εκπροσώπων των τοπικών κοινωνιών προκειμένου να διαμορφωθεί μια μακροχρόνια στρατηγική για την υγεία που θα αφορά συνολικά στην Περιφέρεια αλλά και σε κάθε νησί
2. Τι ενέργειες έχετε κάνει προς το Υπουργείο Υγείας και τη 2η Δ.Υ.Π.Ε Πειραιώς και Αιγαίου ώστε να καλυφθούν άμεσα και πάντως πριν το καλοκαίρι τα κενά που υπάρχουν στις υποδομές υγείας στην Σίφνο, τη Σέριφο, την Πάρο, την Κάσσο και σε όλα τα μικρά νησιά, με δεδομένο ότι η κατάσταση είναι σήμερα οριακή
3. Τι ενημέρωση έχετε από τα αρμόδια Υπουργεία και τι σκοπεύετε να κάνετε για την συνέχιση και αναβάθμιση του προγράμματος «Βοήθεια στο Σπίτι» σε όλα τα νησιά, και εκεί που συνεχίζεται αλλά με αβέβαιο μέλλον αλλά και εκεί όπου έχει διακοπεί (πχ Χάλκη).
4. Έχει επεξεργαστεί η Περιφέρεια δέσμη κινήτρων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν με την υποστήριξη της 2ης Δ.Υ.Π.Ε Πειραιώς και Αιγαίου και τη συνεργασία των δήμων για την προσέλκυση γιατρών στα νησιά, με δεδομένο ότι συχνά οι σχετικές προσκλήσεις είναι άγονες λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος από γιατρούς
Ο Περιφερειακός Σύμβουλος και Γραμματέας του Π. Σ
Νίκος Χρυσόγελος