Επιστολή προς τον περιφερειάρχη Β. Αιγαίο Ν. Γιακαλη απέστειλε ο περιφερειακός σύμβουλος Ηλίας Γιαννίρης σχετικά με την ανάγκη πρωτοβουλίας από την Περιφέρεια Β. Αιγαίου για τη συγκρότηση ειδικής πολιτικής για τη νησιωτικότητα.
Συγκεκριμένα ζητάμε:
1. Τον ορισμό ενός θεματικού Αντιπεριφερειάρχη με αντικείμενο τη νησιωτικότητα
2. Τη συγκρότηση Περιφερειακής Επιτροπής για τη νησιωτικότητα
3. Τον ορισμό του Πανεπιστήμιου Αιγαίου ως ειδικός σύμβουλος της Περιφέρειας για τη νησιωτικότητα
Ο στόχος πρέπει να είναι το 2014, οπότε αρχίζει η νέα χρηματοδοτική περίοδος που θα διαδεχτεί το ΕΣΠΑ 2007-2013. Μέχρι τότε θα πρέπει να εργαστούμε συστηματικά ώστε να έχει αναγνωριστεί η αναγκαιότητα για ειδικές πολιτικές για τα νησιά και να υπάρχουν τα κατάλληλα χρηματοδοτικά μέσα.
Όπως έγινε καθαρό κατά την προεκλογική περίοδο τόσο από τα προγράμματα των Περιφερειακών συνδυασμών όσο και από τις συναντήσεις που είχαμε και στα τρία πάνελ των υποψηφίων Περιφερειαρχών υπάρχει ευρεία συναντίληψη για την αναγκαιότητα ενός ιδιαίτερου ρόλου που μπορεί να παίξει η Περιφέρειά μας για τη συγκρότηση πολιτικής για τη νησιωτικότητα.
Στο δικό μας Πρόγραμμα αναφέραμε καθαρά: «Να διεκδικήσουμε ώστε η Κυβέρνηση να συντάξει ένα πειστικό φάκελο προς την Ε.Ε. για την ιδιαιτερότητα του νησιωτικού χώρου (νησιωτικότητα). Τα νησιά πλήττονται γιατί δεν μπορούν να υπάρχουν πολιτικές έξω από το πλαίσιο του ανταγωνισμού. Χρειάζονται όμως ειδικές πολιτικές κατ’ εξαίρεση των κοινοτικών κανόνων, όπως κάνουν άλλα κράτη μέλη για τα νησιά τους».
Σήμερα, έχουμε την εξαιρετική συγκυρία:
· Να έχει θεσμοθετηθεί η νησιωτικότητα τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, στο Σύνταγμα της χώρας. Να έχουν θεσμοθετηθεί ειδικές θετικές δράσεις για τα νησιά, που όμως είναι αποσπασματικές και δεν συγκροτούν μια συνεκτική πολιτική νησιωτικότητας (επιδοτούμενες μεταφορές, μειωμένος ΦΠΑ, κίνητρα σε υπαλλήλους, Ν. 3201/9-12-2003/ ΦΕΚ Α 282 για την αποκατάσταση, προστασία και ανάδειξη του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος των νησιών κλπ). Παράλληλα, να έχουν παραχθεί σημαντικές επεξεργασίες σε διάφορα ευρωπαϊκά όργανα, όπως η Επιτροπή Περιφερειών, αλλά και με αφορμή διάφορα χρηματοδοτούμενα έργα και προγράμματα.
· Να συμμετέχει στο Περιφερειακό Συμβούλιο από τη θέση του Αντιπεριφερειάρχη Σάμου ο κ. Παπαθεοφάνους, που ταυτόχρονα είναι και πρόεδρος των νησιωτικών επιμελητηρίων για την επόμενη διετία, ενός οργάνου που έχει, επί σειρά ετών, παράξει σημαντικό έργο για την ιδιαιτερότητα του νησιωτικού χώρου και την αναγκαιότητα για τη χάραξη ειδικών πολιτικών για τα νησιά. Ιδία αντίληψη για το έργο αυτό έχει ο Ηλίας Γιανίρης από το 1999, όταν υπηρετούσε την αυτοδιοίκηση ως Διευθύνων Σύμβουλος της Αναπτυξιακής Εταιρείας Επαρχίας Ικαρίας.
· Να υπάρχουν στο Περιφερειακό Συμβούλιο διάφορα ικανά και αξιόλογα στελέχη που υπηρετούν σε διάφορες θέσεις και έχουν επανειλημμένα διαμορφώσει άποψη για την αναγκαιότητα συγκρότησης ειδικών εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών για τη νησιωτικότητα. Άποψη που απέχει από τη λογική των επιδοτήσεων και των παροχών και που συνηγορεί στην ανάπτυξη των ειδικών ευκαιριών, πλεονεκτημάτων και δυνατοτήτων του νησιωτικού χώρου.
· Να υπάρχει το πλεονέκτημα του Πανεπιστημίου Αιγαίου, που, πάνω από μια εικοσαετία, έχει εκπονήσει πλήθος από προγράμματα και έρευνες και έχει διοργανώσει επιστημονικές εκδηλώσεις για όλες τις διαστάσεις της νησιωτικότητας. Μεταξύ άλλων, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον το επιστημονικό έργο του Επίκουρου Καθηγητή Γ. Σπιλάνη και της ερευνητικής του ομάδας στο Εργαστήριο Τοπικής και Νησιωτικής Ανάπτυξης
· Να υπάρχει το ΤΕΕ Τμήμα ΒΑ Αιγαίου, που συμμετέχει ενεργά σε 8 μέχρι σήμερα Συνδιασκέψεις των Περιφερειακών Νησιωτικών Τμημάτων του ΤΕΕ, εξειδικεύοντας σημαντικές διαστάσεις του ζητήματος της νησιωτικότητας.
· Να υπάρχουν στα νησιά μας αξιόλογες δράσεις και πρωτοβουλίες που αξιοποιούν καθημερινά τα σημαντικά ποιοτικά πλεονεκτήματα και ταυτόχρονα προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες με ικανοποιητική ζήτηση η οποία όμως δεν αξιοποιείται πλήρως λόγω της απουσίας πολιτικών για τη νησιωτικότητα. Παράλληλα, υπάρχει πληθώρα ποιοτικών δυνατοτήτων, που όμως μένουν αναξιοποίητες, όπως ειδικά προϊόντα εντοπιότητας, ειδικές δυνατότητες για ποιοτικές υπηρεσίες, ειδικές πολιτιστικές, ιστορικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές ιδιαιτερότητες, με πλήθος από τοπικές εκφάνσεις.
· Να έχουν υπάρξει σημαντικές δράσεις από την αυτοδιοίκηση που έχουν καλλιεργήσει ικανοποιητικά την αναγκαιότητα της συγκρότησης πολιτικών για τη νησιωτικότητα. Το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ένα από αυτά. Ο Ηλίας Γιαννίρης συμμετείχε προσωπικά το 2009 ως προσκεκλημένος εισηγητής στο ειδικό θεματικό συνέδριο που διοργάνωσε η ΕΝΑΕ στη Μυτιλήνη για την αναγκαιότητα ειδικών πολιτικών για τη νησιωτικότητα, με οικοδεσπότη τον σημερινό επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης της Περιφέρειας κ. Παύλο Βογιατζή.
Ο Οικολογικός Άνεμος στο Β. Αιγαίο αποδίδει στην έλλειψη ειδικών πολιτικών για τη νησιωτικότητα ένα ανερχόμενο έλλειμμα στην «κοινωνική συνοχή» της Περιφέρειάς μας, έλλειμμα στην «εδαφική συνοχή» και έλλειμμα στη «χωρική διακυβέρνηση». Για τον ίδιο λόγο πιστεύουμε ότι δεν μπορούν να αξιοποιηθούν σημαντικές τεχνολογικές καινοτομίες, με αποτέλεσμα η Περιφέρειά μας να βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις μεταξύ όλων των ευρωπαϊκών περιφερειών σε ζητήματα καινοτομικής απόδοσης (202η το 2006) και Ακαθάριστης Εγχώριας Δαπάνης για Έρευνα και Τεχνολογία.
Όλα αυτά συγκροτούν ένα έλλειμμα βιωσιμότητας για τα νησιά μας που δυστυχώς αυξάνεται διαχρονικά και απαξιώνει τις μεγάλες δυνατότητες που έχουμε για ένα ποιοτικό, αξιοβίωτο μέλλον. Πιστεύουμε ότι πρέπει να αναλάβουμε δράση, μέσα σε κλίμα συστράτευσης, και προς αυτήν την κατεύθυνση εμείς θα συνεχίσουμε να κινούμαστε
Εκφράζουμε λοιπόν τη διαθεσιμότητά μας ώστε η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου να πρωτοστατήσει στο σκοπό της συγκρότησης ειδικής πολιτικής για τη νησιωτικότητα. Ο συνδυασμός μας «Οικολογικός Άνεμος στο Βόρειο Αιγαίο» με όλες τις δυνάμεις του θα δραστηριοποιηθεί ενεργά σε μια τέτοια κατεύθυνση, όπως και ο Περιφερειακός Σύμβουλος Ηλίας Γιαννίρης, με την πολιτική αλλά και την επιστημονική του ιδιότητα. Η επιθυμία του Ηλία Γιαννίρη για ενεργό συμμετοχή και δράση στην υπόθεση της νησιωτικότητας ήταν και ο βασικός λόγος που, στο Περιφερειακό Συμβούλιο, κατά τη συγκρότηση του Προεδρείου και της Οικονομικής Επιτροπής, ανέφερε ότι «ήθελε να κάνει οικονομία δυνάμεων ώστε να προσφέρει ουσιαστικά από άλλη θέση», και δεν έθεσε υποψηφιότητα παρά μόνο ως αναπληρωματικό μέλος στην Οικονομική Επιτροπή.
Ηλίας Γιαννίρης
Περιφερειακός Σύμβουλος Β. Αιγαίου
Επίκουρος Καθηγητής του Τμ. Αρχιτεκτόνων του Πολυτεχνείου Κρήτης
