Σε εγρήγορση για το Αιγαίο

ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ανησυχία παρακολουθεί η ελληνική κυβέρνηση την έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας στο Αιγαίο, η οποία κλιμακώνεται ασυνήθιστα. Στο τρίγωνο Μέγαρο Μαξίμου- υπουργείο Εξωτερικών- Πεντάγωνο η εντεινόμενη σταδιακά προκλητική δραστηριότητα δημιουργεί έντονο προβληματισμό, αλλά η γενική εκτίμηση που επικρατεί στην κυβέρνηση είναι ότι η Τουρκία δεν θα προχωρήσει σε θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο.

Ο φόβος όμως του απρόβλεπτου και του έκτακτου γεγονότος, που μπορεί να οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα, είναι υπαρκτός, ενώ η βασική ανησυχία επικεντρώνεται στο ενδεχόμενο ατυχήματος στο Αιγαίο από την αυξημένη δραστηριότητα λόγω της ποιοτικής κλιμάκωσης στην οποία έχει προχωρήσει η τουρκική πολεμική αεροπορία.

Η προ ημερών αιφνιδιαστική αλλαγή της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων με την επιλογή του πτεράρχου κ. Ι. Γιάγκου στη θέση του Α/ΓΕΕΘΑ ξάφνιασε πολλούς και προκάλεσε ποικίλα και πολλαπλά ερωτήματα για το χρονικό σημείο που έγινε. Σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση και ειδικά το υπουργείο Εξωτερικών αναγνωρίζει ότι το χρονικό διάστημα ως τον προσεχή Δεκέμβριο, μήνα κατά τον οποίον θα συζητηθεί η πορεία της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο, κυριαρχεί η εκτίμηση ότι «κύκλοι» της γειτονικής χώρας θα συνεχίσουν την προσπάθειά τους για επιχειρήσεις «κατασκευής» συνθηκών θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο. Παράλληλα με τις καθημερινές παραβιάσεις του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου από τα τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη και τις συχνές υπερπτήσεις, η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται ότι η πολιτική ηγεσία της Τουρκίας δεν θα σταματήσει την προσπάθειά της να αυξήσει τις «γκρίζες ζώνες» και τις περιοχές αμφισβήτησης.

Παρά τη δικαιολογία της ελληνικής κυβέρνησης ότι η τουρκική πλευρά κλιμακώνει τις προκλήσεις της για δικούς της εσωτερικούς λόγους, η έντονη κινητικότητα επηρεάζει σημαντικά την εύθραυστη ισορροπία στην περιοχή. Από το Μέγαρο Μαξίμου εμμένουν ότι «δεν πρόκειται να πέσουν στην παγίδα των Τούρκων» , αλλά εξετάζουν όλα τα ενδεχόμενα, ειδικά μετά το πρόσφατο επεισόδιο στη νησίδα Ρω και την είσοδο στα ελληνικά χωρικά ύδατα τούρκων δημοσιογράφων. Αν και το τουρκικό ΥΠΕΞ έσπευσε να υποβαθμίσει το θέμα και η εφημερίδα «Μιλιέτ» να χαρακτηρίσει «τεχνητή» την κρίση που επιχειρήθηκε να προκληθεί από ορισμένα ΜΜΕ στις σχέσεις Ελλάδας- Τουρκίας και να σημειώσει ότι η Ρω ανήκει στην Ελλάδα, στο Πεντάγωνο παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή τα όσα διαδραματίζονται τις τελευταίες ημέρες.

Η γραμμή του ΥΠΕΞ παραμένει σταθερή και, όπως έχει πει επανειλημμένως η υπουργός Εξωτερικών κυρία Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία συνάντησε προ ημερών τον πρωθυπουργό κ. Κ.Καραμανλή με τον οποίο συζήτησε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, «το Διεθνές Δίκαιο και ο σεβασμός της αρχής της καλής γειτονίας είναι η μόνη βάση για την πλήρη εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων». Από το Μέγαρο Μαξίμου έχει δοθεί σαφής εντολή να μη γίνουν από την ελληνική πλευρά βιαστικές κινήσεις για να μη δοθεί άλλοθι στην τουρκική επιχειρηματολογία και προς το Πεντάγωνο έχει επισημανθεί ότι πρέπει να υπάρχει «εγρήγορση». Παράλληλα σύμφωνα με πληροφορίες από αρμόδιες κυβερνητικές πηγές, όπου χρειαστεί, θα αποφασιστούν ενδεχομένως και ενισχύσεις στην παραμεθόριο.

Σε αυτό το κλίμα έχουν γίνει εισηγήσεις προς τον Πρωθυπουργό να σκληρύνει περαιτέρω τη στάση του στα εθνικά θέματα, κυρίως στα ελληνοτουρκικά. Ο κ. Καραμανλής έχει πλήρη επίγνωση της κατάστασης και είναι άριστα πληροφορημένος για τις ισορροπίες στην περιοχή, όπως παραδέχθηκε και προχθές ο απερχόμενος αρχηγός ΓΕΕΘΑ (επίτιμος πλέον) στρατηγός κ. Δ. Γράψας ο οποίος τον συνάντησε και συζήτησε μαζί του στο Μέγαρο Μαξίμου, μία ημέρα μετά τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ και την επιλογή της νέας ηγεσίας των ΕΔ.
Εξετάζονται δυναμικές κινήσεις
Oκ. Καραμανλής, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, φέρεται να εξετάζει να προχωρήσει σε πιο δυναμικές κινήσεις για να τονώσει το «εθνικοπατριωτικό» του προφίλ ως προς την αντιμετώπιση της Τουρκίας, όπως έκανε και με το βέτο στην ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, στη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008. Η εισήγηση που έχει δεχθεί ο κ. Καραμανλής είναι αν η Τουρκία συνεχίσει να αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο και επιμένει να προκαλεί με τις παραβιάσεις, να εμποδίσει με κάθε «πρόσφορο τρόπο» την πορεία της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ενωση κατά τη Σύνοδο Κορυφής τον προσεχή Δεκέμβριο, όπου θα επανεξετασθούν οι σχέσεις της γειτονικής χώρας με την Κοινότητα. Μια πρόγευση των ελληνικών κινήσεων έδωσε προ ημερών η κυρία Μπακογιάννη, όταν κατά την ενημέρωση των ευρωπαίων ομολόγων της για τις τουρκικές προκλήσεις τόνισε με έμφαση: «Μέχρι στιγμής η Τουρκία δεν έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις της... Συμμόρφωση α λα καρτ και επιλεκτική εφαρμογή των συμφωνηθέντων δεν μπορεί να γίνει δεκτή. Αν η Τουρκία επιθυμεί να γίνει μέλος της ΕΕ, πρέπει να τιμήσει την υπογραφή της». Παράλληλα η Αθήνα, βλέποντας ότι η Αγκυρα προγραμματίζει γεωφυσικές έρευνες σε περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου που περιλαμβάνει και ελληνική υφαλοκρηπίδα, προανήγγειλε διά του υπουργού Ανάπτυξης κ. Κ. Χατζηδάκη την κατάθεση νομοσχεδίου για την έναρξη ερευνών πετρελαίου στο Αιγαίο.

Υπό τη σκιά της ανησυχίας για τα ελληνοτουρκικά συνεχίζονται οι συζητήσεις για τις αλλαγές στις ΕΔ, αν και η κυβέρνηση αποσυνδέει τις αποφάσεις από την ένταση στο Αιγαίο. Και εμμένουν να επικαλούνται από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας το νέο «μοντέλο» στις κρίσεις στην πυραμίδα της ηγεσίας των ΕΔ με την επιλογή των αρχηγών των επιτελείων τον Αύγουστο, προκειμένου να εναρμονιστεί η Ελλάδα με ό,τι ισχύει στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, επιχείρημα που δεν πείθει πολλούς.
Βημα