Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 16 Ιανουαρίου 2009 στη Μυτιλήνη από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λέσβου, η παρουσίαση των αποτελεσμάτων της μελέτης: «ΑΗ ΣΤΡΑΤΗΣ – ΠΡΑΣΙΝΟ ΝΗΣΙ», η οποία υλοποιήθηκε στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λέσβου και του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Αναπτύσσοντας το θέμα: «Πράσινη Περιφερειακή Ανάπτυξη», ο Νομάρχης Λέσβου, Παύλος Βογιατζής, τόνισε τα παρακάτω:
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ελλάδα και όλα τα άλλα κράτη θέλουν να αναπτύξουν τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και να πετύχουν τη σταδιακή απεξάρτησή τους, από τις συμβατικές και ρυπογόνες πηγές ενέργειας, που χρησιμοποιούνται κατά κόρον. Με την προώθηση και τη χρήση τους, προστατεύεται το περιβάλλον, λόγω της μείωσης των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα. Σκεφτείτε, για παράδειγμα, το πρόβλημα μας εδώ στη Λέσβο με τα καυσαέρια της ΔΕΗ. Όμως αυτό δεν είναι το μοναδικό κίνητρο, μιας και υπάρχει και οικονομική και παραγωγική συνιστώσα (π.χ. νέες θέσεις εργασίας).
Ειδικότερα για εμάς, στα νησιά, το πιο σημαντικό είναι να επιτύχουμε μια Οικονομική Αειφόρο Ανάπτυξη, δηλ. την οικονομική ανάπτυξη που σέβεται και λαμβάνει υπόψη της τις περιβαλλοντικές παραμέτρους. Έννοιες όπως αυτές της οικολογικής καινοτομίας και των οικοτεχνολογιών μπορούν να μας δώσουν μια δυναμική ανάπτυξης. Προσεγγίζοντας με τον κλασικό τρόπο την περιφερειακή ανάπτυξη, η μεγαλύτερη βαρύτητα δίνεται στη μείωση της απόστασης της περιφέρειας από το κέντρο. Αυτό περιλαμβάνει τη δημιουργία δρόμων και για τα νησιά: συχνότερα, καλύτερα και φτηνότερα δρομολόγια πλοίων. Σημαντικό αυτό, αλλά δε φτάνει.
Η προσέγγιση που θέλουμε να ακολουθήσουμε και να εφαρμόσουμε στο πείραμα του Άη Στράτη, είναι να δημιουργήσουμε ένα νησί που να είναι αυτάρκες και αυτόνομο. Δηλαδή, με τους δικούς του πόρους να ικανοποιεί τις ανάγκες του. Αυτό περιλαμβάνει φυσικά την ενέργεια (όπου οι τοπικοί πόροι είναι ο ήλιος, ο άνεμος, τα κύματα και άλλα που θα σας παρουσιαστούν στη συνέχεια), τα τρόφιμα, τη διαχείριση των αποβλήτων, καθώς και τις μετακινήσεις (δηλ. τα καύσιμα που απαιτούνται για τις μετακινήσεις).
Η επιτυχία της προσπάθειάς μας αυτής θα έχει σημαντικότατα οφέλη. Πολύ συνοπτικά, τα κυριότερα από αυτά αφορούν στην αειφόρο ανάπτυξη του νησιού, την προβολή του σε διεθνές επίπεδο (και μαζί την προβολή της Ελλάδας), τη μέσω της ανάπτυξης θωράκισή του, ενώ οι πιο επιτυχημένες συνιστώσες των λύσεων που θα εφαρμοστούν στον Αη Στράτη θα μεταφερθούν και σε μεγαλύτερα νησιά, όπως η Λέσβος, η Λήμνος και άλλα.
Ευελπιστούμε ότι οι λύσεις που θα δοθούν θα έχουν πολλαπλασιαστικά οφέλη και όταν εφαρμοστούν σε μεγαλύτερη κλίμακα, θα επιτρέψουν τη μεγαλύτερη διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, όπως είναι για παράδειγμα η αύξηση των φωτοβολταϊκών στη Λέσβο».
Ακολούθως, ο Δρ. Ευστάθιος Τσελέπης, Προϊστάμενος Τμήματος Φωτοβολταϊκών Συστημάτων του Κ.Α.Π.Ε., ανέπτυξε το θέμα: «Παράδειγμα εφαρμογής «πράσινης νησίδας» Κύθνος: Αυτόνομος οικισμός τροφοδοτούμενος από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ενώ ο επιστημονικός υπεύθυνος της δράσης, καθηγητής Νικήτας Νικητάκος και οι Δρ. Θ. Λίλας και Α. Βατίστας από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, παρουσίασαν την προσέγγιση για μετατροπή του Αγίου Ευστρατίου σε πράσινο αυτόνομο νησί τροφοδοτούμενο από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Η επιστημονική ομάδα παρουσίασε το ολοκληρωμένο σχέδιο μέσω του οποίου μπορεί να επιτευχθούν οι στόχοι οι οποίοι είναι :Αειφόρος ανάπτυξη του νησιού με ενεργειακή τροφοδοσία προερχόμενη κατά 100% από ΑΠΕ, αυτονομία σε τρόφιμα, παρεμβάσεις σε θέματα απορριμμάτων, βιολογικού καθαρισμού και δράσεις για σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας.
Παρουσιάστηκαν και αναλύθηκαν παραδείγματα μικρής κλίμακας επί μέρους τέτοιων εφαρμογών στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αποδεικνύοντας την εφικτότητα των προτεινόμενων λύσεων.
Το ολοκληρωμένο σχέδιο περιλαμβάνει :
- όσον αφορά την ενέργεια: συνδυασμό τεχνολογιών αιολικής, ηλιακής και κυματικής ενέργειας μαζί με τεχνολογίες Υδρογόνου και νέου τύπου συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας.
- όσον αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας : δράσεις τηλεθέρμανσης, αβαθούς Γεωθερμίας και βιοκλιματισμού, μαζί με άμεσες παρεμβάσεις με εφαρμογή προϊόντων μειωμένης ενεργειακής κατανάλωσης.
- στον τομέα αυτονομίας τροφίμων : κλειστού τύπου υδροπονικό θερμοκήπιο και καλλίτερη αξιοποίηση υδάτινων πόρων, βιολογική κτηνοτροφία.
- παρεμβάσεις σε θέματα διαχείρισης απορριμμάτων με πρώτο την αντικατάσταση πλαστικών σακουλών με οικολογικά προϊόντα, και επεμβάσεις στο σύστημα βιολογικού καθαρισμού κατά την φάση σχεδιασμού του.
- Ευφυής διαχείριση και συντονισμός όλων των παραπάνω με εξελιγμένα αυτοματοποιημένα συστήματα βασισμένα σε τεχνολογίες που έχουν αναπτυχθεί από Ελληνικούς επιστημονικούς φορείς .
Η επιτυχής υλοποίηση των παρεμβάσεων αυτών θα δημιουργήσει ένα πρότυπο καινοτόμο μοντέλο πράσινου ενεργειακού συστήματος σε ένα μη διασυνδεδεμένο νησί και ένα παράδειγμα αειφόρου περιφερειακής ανάπτυξης. Θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για περαιτέρω έρευνα και ανάπτυξη και θα αποτελεί πεδίο δοκιμής και εφαρμογής νέων τεχνολογιών. Θα αποτελέσει κέντρο για την εκπαίδευση και επίδειξη σε ολοκληρωμένες λύσεις ΑΠΕ και πόλο έλξης επιστημονικού ενδιαφέροντος και τουρισμού με τη δημιουργία Ενεργειακής Ακαδημίας.
Ο Πρόεδρος της Κοινότητας του Αη Στράτη, Χαράλαμπος Μακρής, υπογράμμισε τη σπουδαιότητα, καθώς και τη μοναδικότητα του έργου, αφού προσφέρει τη δυνατότητα στο νησί, να μπει σε τροχιά ανάπτυξης και να αποτελέσει πόλο έλξης σε παγκόσμιο επίπεδο. «Η μοναδικότητα του εγχειρήματος στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη ολόκληρη είναι η πιο τρανή απόδειξη της σπουδαιότητας που μπορεί να δώσει στον Αη Στράτη πολύμορφες δυνατότητες και προοπτικές», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μακρής.
Από όλους τους ομιλητές αναφέρθηκε το έντονο ενδιαφέρον της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λέσβου και προσωπικά του Νομάρχη για την επιτυχία του εγχειρήματος, γεγονός που σηματοδοτεί ευοίωνες προοπτικές για μια θετική έκβαση.
Την εκδήλωση που ολοκληρώθηκε με ερωτήσεις και συζήτηση χαιρέτησαν ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Ανδρέας Τρούμπης, ο Πρόεδρος της Τ.Ε.Δ.Κ. Νομού Λέσβου, Σωτήρης Ζαμτράκης και ο Νομαρχιακός Σύμβουλος, Δημήτρης Βουνάτσος, ενώ μηνύματα απέστειλαν ο Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής, Αναστάσης Παπαληγούρας, ο Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, Γιάννης Λέκκας και ο Βουλευτής Νομού Λέσβου, Νίκος Σηφουνάκης.
