Το πρώην στέλεχος της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών μιλά για τον Οτσαλάν, τη σύλληψη του Κούρδου ηγέτη και τους αγνοούμενους της Κύπρου.
ΣΑΒΒΑΣ ΚΑΛΕΝΤΕΡΙΔΗΣ – ΥΠΟΘΕΣΗ ΟΤΣΑΛΑΝ
«Ένα μαχόμενο κίνημα δεν έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί τους λεγόμενους image makers, για να φτιάξει την εικόνα του Οτσαλάν»
Aμπντουλλάχ Οτζαλάν: «Η ζωή είναι ένα καθημερινό βασανιστήριο, γιατί τις νύχτες έρχονται στον ύπνο μου όλοι οι μάρτυρες του αγώνα μας. Ο θάνατος θα ήταν λύτρωση για μένα».
Της ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΗΛΙΑΔΗ
«Ήταν 16 Φεβρουαρίου 1999 και η παγκόσμια κοινή γνώμη συνταρασσόταν από τις εικόνες που μετέδιδε η τουρκική τηλεόραση, δείχνοντας τον ηγέτη του κουρδικού εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος Αμπντουλλάχ Οτσαλάν περιφερόμενο με χειροπέδες, τα μάτια κλειστά με ταινία, με φόντο την τουρκική σημαία και τον...‘‘φλογερό’’ τουρκικό εθνικισμό. Ο Οτσαλάν είχε απαχθεί στο Ναϊρόμπι της Κένυας, όπου εφιλοξενείτο επί δύο εβδομάδες στην εκεί ελληνική πρεσβεία…». Απόσπασμα από την εισαγωγή του βιβλίου του Σάββα Καλεντερίδη, «Παράδοση Οτσαλάν – Η ώρα της αλήθειας». Ο κ. Καλεντερίδης, υπηρετώντας -τότε- στην Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), έζησε από κοντά τον Κούρδο ηγέτη, αφού ήταν μαζί του μέχρι τη στιγμή της σύλληψής του.
Ο Σάββας Καλεντερίδης, τη βδομάδα που μας πέρασε, παρουσίασε το βιβλίο του στην Κύπρο έπειτα από πρόσκληση του Κυπριακού Κέντρου Μελετών (ΚΥΚΕΜ).
-Ζήσατε μαζί με τον Οτσαλάν τις τελευταίες 16 - 17 ημέρες πριν τη σύλληψή του. Πώς ήταν;
Σάββας Καλεντερίδης: Το κουρδικό εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα είναι ένα μαχόμενο κίνημα. Η Τουρκία είναι μια χώρα με μεγάλες δυνατότητες, το οικόπεδό της έχει μεγάλη στρατηγική αξία και προσπαθεί να ανταλλάξει την αξία αυτού του οικοπέδου, της γεωπολιτικής της θέσης, με κάποιες υποχωρήσεις πάνω σε ζητήματα που την αφορούν. Έτσι, λοιπόν, κατόρθωσε να στριμώξει πολιτικά το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα των Κούρδων σε διεθνές επίπεδο και να δημιουργήσει μια εικόνα για τον Αμπντουλλάχ Οτσαλάν, η οποία είναι αναντίστοιχη με την πραγματικότητα. Κι απ’ την άλλη μεριά, ένα μαχόμενο κίνημα δεν έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί τους λεγόμενους image makers, για να φτιάξει την εικόνα του Οτσαλάν, γι’ αυτό και έχουμε μια πολύ κακή δημόσια εικόνα ενός ανθρώπου ο οποίος, εάν αφαιρετικά προσεγγίσουμε το ζήτημα, θα δούμε ότι είναι κάτι. Δεν είναι δυνατόν για ένα άτομο το οποίο είναι ανάξιο, άξεστο και αγροίκος, όπως θέλουν ορισμένοι να τον παρουσιάζουν, να ενδιαφέρονται όλες οι μεγάλες χώρες του κόσμου είτε να τον συλλάβουν είτε να τον βάλουν στη φυλακή. Είναι μια σημαντική πολιτική προσωπικότητα.
-Εμείς παρακολουθήσαμε στους τηλεοπτικούς δέκτες μας ένα ναρκωμένο, δειλό, αναξιοπρεπή ηγέτη…
Σ. Κ.: Είναι αλήθεια ότι αυτό έγινε αμέσως μετά τη σύλληψή του. Παρουσιάστηκε ένας άνθρωπος που ήταν φοβισμένος και -κατά κάποιο τρόπο- εκλιπαρούσε την Τουρκία να δει με συγκατάβαση το κουρδικό ζήτημα και όχι την ίδια την περίπτωσή του. Εάν, όμως, μεταφράσουμε όλα όσα είπε στις καταθέσεις του και στη συνέχεια όλα όσα είπε με τους δικηγόρους του όλα αυτά τα χρόνια, θα δούμε ότι στην ουσία αυτό που επεδίωξε ο Οτσαλάν -με τη συγκαταβατική του στάση και με τη συγγνώμη που ζήτησε από τα θύματα, από τους συγγενείς των θυμάτων του αγώνα του- ήταν να καταστήσει τον εαυτό του συνομιλητή του τουρκικού κράτους και μέσα από αυτή τη διαδικασία να αποκομίσει κάποια πολιτικά οφέλη για τον αγώνα του. Εάν δούμε, εντελώς ψυχρά, όλα όσα έκανε ο Οτσαλάν από τη στιγμή που μπήκε στη φυλακή και μετά, θα αντιληφθούμε ότι έκανε μια πολιτική διαχείριση της κατάστασης έχοντας σαν στόχο να προωθήσει τις θέσεις του κινήματός του. Θα δούμε δε ότι τα τελευταία χρόνια, όταν αντιλήφθηκε και ο ίδιος ότι αυτή η διαδικασία είναι αδιέξοδη, με τον τρόπο που ξέρει ο ίδιος, μέσα από τους δικηγόρους του, οδήγησε το κίνημά του και πάλι στον ένοπλο αγώνα.
-Όπως και να ’χει το θέμα, έχει πληγεί η εικόνα του. Από τέτοιους ηγέτες αναμένει κανείς να αυτοκτονήσουν, παρά να εξευτελιστούν σώζοντας τον εαυτό τους.
Σ. Κ.: Σαφώς. Θα δείτε και στο βιβλίο ότι το θέμα της αυτοκτονίας το συζητήσαμε και κάτω στο Ναϊρόμπι. Είπε: «Να θυμάσαι το εξής. Δεν θέλω να γλυτώσω τη ζωή μου. Γιατί ίσως ο θάνατος να ήταν λύτρωση για μένα». Ανέφερε συγκεκριμένα ότι «για μένα, αυτή τη στιγμή, η ζωή είναι ένα καθημερινό βασανιστήριο γιατί τις νύχτες έρχονται στον ύπνο μου όλοι οι μάρτυρες του αγώνα μας. Του αγώνα που ξεκίνησα εγώ. Και ο θάνατος θα ήταν λύτρωση για μένα. Όμως, πρέπει να μείνω ζωντανός για να συνεχίσουμε το δρόμο που ξεκινήσαμε και να μη μείνει ο αγώνας μας στη μέση». Έχουν σημασία οι προσωπικότητες και οι ηγέτες στα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα και στους εθνικούς αγώνες. Υπό αυτή την έννοια, ας μου επιτραπεί να πω -δεν τον υπερασπίζομαι- ότι σωστά επέλεξε έστω να ταπεινωθεί μένοντας ζωντανός, διότι στην πολιτική τα πάντα κρίνονται και εκ του αποτελέσματος. Από τη στιγμή που κατόρθωσε, έστω και φυλακισμένος, να έχει ζωντανό και ακμαίο το κουρδικό εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα, δείχνει ότι τελικά οι ελιγμοί που έκανε, μέχρι τώρα, είχαν αποτέλεσμα.
-Γιατί αποφασίζει ένας μυστικός πράκτορας της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών να φανερωθεί;
Σ. Κ.: Δεν αποφάσισα εγώ να φανερωθώ. Από τη στιγμή που με στείλανε σε μια υπόθεση που ήταν καταδικασμένη, στην ουσία είχε θυσιαστεί η επαγγελματική μου ιδιότητα και σταδιοδρομία. Δεν ήταν δυνατόν να παραμείνει μυστικό, να παραμείνουν στο σκοτάδι οι πρωταγωνιστές αυτής της υπόθεσης. Μιας διεθνούς υπόθεσης που αγγίζει την τύχη ενός λαού, αλλά και τη δημόσια εικόνα της Ελλάδας. Δεν ήταν δυνατόν να παραμείνει στο παρασκήνιο. Ούτως ή άλλως θα δημοσιοποιείτο το όνομά μου. Και τότε εκεί στο Ναϊρόμπι πήρα την απόφαση ότι τελείωσε η σχέση μου με το κράτος και την Υπηρεσία, έπρεπε να δημοσιοποιηθεί η παρουσία μου εκεί, ίσως, για να γλυτώσω τη ζωή μου. Και από κει και μετά, μίλησα μόνο στους δικαστές και τη Βουλή, και όταν ήρθε η ώρα έγραψα το βιβλίο, όχι στη λογική μιας αστυνομικής ή κατασκοπικής αποκάλυψης. Ήταν μια πολιτική πράξη ευθύνης απέναντι στα συμφέροντα κυρίως του Ελληνισμού, της Ελλάδας και της Κύπρου.
-Θυμάμαι, τότε, κορυφαία κυβερνητικά στελέχη να λένε ότι είστε ένας εθνικιστής, αστεία περίπτωση, ένας πράκτορας της ΕΥΠ που αποφασίζει κάποια στιγμή να αυτονομηθεί και να ασκήσει εξωτερική πολιτική. Αισθανθήκατε να προσπαθούν κάποιοι να σας εξοντώσουν είτε φυσικά είτε ηθικά;
Σ. Κ.: Κοιτάξτε. Όσο ήμουνα κάτω υπήρχε άμεσος κίνδυνος για τη ζωή μας και συγκεκριμένα για τη δικιά μας ζωή. Αυτό το αντιμετωπίσαμε και όταν φάνηκε όταν γλυτώσαμε αυτούς τους κινδύνους, άρχισε στη συνέχεια μια βιομηχανία σπίλωσης της ηθικής μου υπόστασης με στόχο να καταστώ ένας αναξιόπιστος άνδρας με χαρακτηρισμούς σαν αυτούς που είπατε και μια σειρά άλλους. Όμως υπάρχει και η κοινή γνώμη, υπάρχει και η ίδια η πραγματικότητα και η αλήθεια, και φάνηκε και φαίνεται, ποιος είναι τι σε αυτή την υπόθεση. Εν πάση περιπτώσει, είναι αλήθεια ότι έγινε ένας πόλεμος κατασυκοφάντησής μου, γράφτηκε ένα βιβλίο, το υπέγραψα, είπα τη δικιά μου άποψη για τα γεγονότα. Όποιος έχει διαφορετική άποψη να τη γράψει και να την πει δημόσια. Δεν λέω ότι τα ξέρω όλα, μπορεί να έκανα κι εγώ λάθη. Όποιος έχει, λοιπόν, στοιχεία ή άποψη, να την πει δημόσια. Σε σχέση δε με τα εθνικιστικά και τα τέτοια, έχω γράψει εκατοντάδες άρθρα για διάφορα πολιτικά ζητήματα. Η κριτική, καλό θα είναι να γίνεται πάνω σε συγκεκριμένες θέσεις που εκφράζω. Είμαι πια -να πω τη λέξη- ένα δημόσιο πρόσωπο, εκ των πραγμάτων, χωρίς να το έχω επιλέξει εγώ, και τι κάνω, λέω και γράφω υπόκειται σε κριτική. Καλοδεχούμενη είναι, έστω κι αν είναι κακοπροαίρετη, γι’ αυτά που λέω, γράφω και πράττω. Όχι για θεωρίες και υποψίες.
Δεν βρήκαμε ζωντανούς αγνοούμενους
-Ζήσατε στην Τουρκία 5-6 χρόνια και λάβατε μέρος σε έρευνες για εντοπισμό αγνοουμένων της Κύπρου. Έχετε βρει οποιαδήποτε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι υπάρχουν ζωντανοί αγνοούμενοι στην Τουρκία;
Σ. Κ.: Το ζήτημα των αγνοουμένων, είναι αλήθεια ότι και μένα, ως Έλληνα πολίτη, μου προκαλούσε ορισμένα ερωτηματικά. Φαινόταν, πριν ασχοληθώ με το ζήτημα, ότι υπήρχε μια θολούρα γύρω από το θέμα και κανείς δεν έδινε πειστικές απαντήσεις. Είχε στηθεί μια φάμπρικα που πουλούσε ελπίδες στους συγγενείς, το ζήτημα πουλούσε στα ΜΜΕ, και είχε δημιουργηθεί στην ουσία ένας φαύλος κύκλος. Όταν λοιπόν ασχολήθηκα με αυτό το θέμα, μπορώ να πω μετά λόγου γνώσεως ότι εξιχνιάσθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό το ζήτημα των αγνοουμένων. Το πώς έγινε αυτό και τι στην πραγματικότητα έγινε, μπορώ να σας πω ότι δεν το θυμάμαι κιόλας, γιατί δεν μου ανήκουν αυτές οι μνήμες. Αυτές οι μνήμες ανήκουν στο κράτος. Παραδόθηκαν όλα τα στοιχεία στις κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου, κι από κει και μετά το ζήτημα το διαχειρίζονται οι υπεύθυνες πολιτικές ηγεσίες.
-Εσείς προσωπικά βρήκατε οποιοδήποτε στοιχείο που να καταδεικνύει ότι υπάρχουν ζωντανοί αγνοούμενοι στην Τουρκία;
Σ. Κ.: Όλες οι πληροφορίες που δημοσιοποιήθηκαν στο παρελθόν διερευνήθηκαν και εξιχνιάστηκαν μέχρι και της τελευταίας. Δεν βρέθηκαν στοιχεία για ύπαρξη ζώντων αγνοουμένων. Τουναντίον, βρέθηκαν στοιχεία για πολλούς αγνοούμενους, οι οποίοι σκοτώθηκαν και θάφτηκαν σε διάφορους ομαδικούς τάφους. Τα στοιχεία αυτά, επαναλαμβάνω, είναι στα χέρια των κυβερνήσεων.
Πηγή: Αλήθεια
