Τα έκανε όλα όπως προέβλεπε η διαδικασία. Νοίκιασε περίπου 20 στρέμματα, έναν ελαιώνα σε ημιορεινή περιοχή της Χίου, που τον φρόντιζε, όπως λέει, με μεράκι. Οταν, όμως, επιχείρησε πέρυσι να δηλώσει τις εκτάσεις για να λάβει κοινοτική ενίσχυση, διαπίστωσε έκπληκτη ότι η ίδια γη είχε ήδη δηλωθεί και από κάποιον άλλον. Κανείς δεν τον ήξερε στο νησί, ούτε είχε ξανακούσει το όνομά του. «Πώς γίνεται να υπάρχει επικάλυψη αγροτεμαχίου;» αναρωτήθηκε η νέα αγρότισσα. «Αφού είμαι εκεί σχεδόν κάθε ημέρα, έχω και συμβόλαιο».
Απευθύνθηκε στους ιδιοκτήτες, αλλά και εκείνοι δεν είχαν κάποια εξήγηση. «Προφανώς εάν δει ότι εμφανίστηκες, ο άλλος θα αποχωρήσει», ήταν μία από τις συμβουλές που άκουσε εκείνη την περίοδο από όσους μοιράστηκε το πρόβλημά της.
Αυτή η περίπτωση της νέας αγρότισσας, που μίλησε στην «Κ» υπό τον όρο της ανωνυμίας, δεν είναι η μοναδική στη Χίο. Οπως περιγράφει και ο πρόεδρος της Ενωσης Μαστιχοπαραγωγών στο νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου, Γιώργος Τούμπος, υπήρξαν και άλλοι δικαιούχοι επιδοτήσεων οι οποίοι στο πρόσφατο παρελθόν διαπίστωσαν ότι δικά τους αγροτεμάχια ήταν ήδη δεσμευμένα από Κρητικούς κτηνοτρόφους. «Ηταν τόσο εξώφθαλμο, που στην αρχή θεωρήσαμε ότι πρόκειται για λάθος του συστήματος», επισημαίνει. «Ηταν περιοχές ημιορεινές με καλλιέργειες μαστίχας που είχαν εγκαταλειφθεί και πλέον γινόταν προσπάθεια από τοπικούς παραγωγούς για την ανασύστασή τους».
Κρητικά επώνυμα
Το πρόβλημα είχε γίνει για πρώτη φορά αντιληπτό πριν από τρία χρόνια. Από το κέντρο υποδοχής δηλώσεων των μαστιχοπαραγωγών της Χίου επικοινώνησαν τότε με στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ τηλεφωνικώς θέτοντας υπόψη τους αυτή την παραδοξότητα. Είχε ξενίσει και εκείνους ότι σε ορισμένες περιπτώσεις επικάλυψης αγροτεμαχίων έπεφταν πάνω σε επώνυμα που τους παρέπεμπαν στην Κρήτη. Από τον ΟΠΕΚΕΠΕ φέρεται να τους καθησύχασαν ότι θα βρισκόταν λύση. Επειτα από κάποιο διάστημα οι εκτάσεις φαίνεται πως αποδεσμεύτηκαν, χωρίς να είναι απολύτως ξεκάθαρο πώς έγινε αυτό και ποιος μηχανισμός ακολουθήθηκε. Καταγγελία είχε γίνει και το 2023 από άλλο ΚΥΔ της Χίου. Και σε αυτή την περίπτωση είχε διαπιστωθεί ότι παραγωγοί εκτός Κρήτης καταλάμβαναν μη βοσκοτοπικές εκτάσεις, οι οποίες, σύμφωνα με τους νόμιμους τίτλους κατοχής και τα τοπογραφικά, αντιστοιχούσαν σε αγρότες της Χίου.
Η «απόβαση» –κυρίως– Κρητικών παραγωγών για το κυνήγι των κοινοτικών επιδοτήσεων δεν παρατηρήθηκε μόνο στη Χίο. Αντίστοιχα παραδείγματα προκύπτουν στην Πάρο, στη Νάξο, στη Νίσυρο, στην Κω και στη Ρόδο, ακόμη και στη Μύκονο, η οποία δεν φημίζεται για την αγροτική παραγωγή της.
Ενδεικτικά, έπειτα από σχετικό έλεγχο σε ΑΦΜ κτηνοτρόφου από την Κρήτη για το 2023, διαπιστώθηκε ότι δήλωνε τρία αγροτεμάχια στη Χίο συνολικής έκτασης άνω των 160 στρεμμάτων. Τα δύο υποτίθεται ότι ήταν ελαιώνες, αλλά εκεί δεν υπήρχαν ελιές. Το άλλο αγροτεμάχιο στο νησί είχε δηλωθεί για βιολογική γεωργία (ζωοτροφές). Ωστόσο διαπιστώθηκε ότι εκεί υπήρχε αμπέλι. Σε άλλη περίπτωση, πάλι κτηνοτρόφος από την Κρήτη είχε δηλώσει δύο ιδιόκτητα αγροτεμάχια στην Πάρο, συνολικής έκτασης 310 στρεμμάτων, με κωδικό καλλιέργειας για ζωοτροφές και αγρανάπαυση, ενώ επρόκειτο για δασική έκταση.
Η επιλογή νησιωτικών περιοχών δεν θεωρείται τυχαία. «Πολύς κόσμος έχει ξενιτευτεί, αρκετοί είναι ναυτικοί ή ασχολούνται με τον τουρισμό. Επομένως πολλά αγροτεμάχια δεν φαίνονται δηλωμένα στο υπόβαθρο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Σε αυτά στόχευαν», παρατηρεί άνθρωπος που γνωρίζει πώς λειτουργούσε η πατέντα των εικονικών δηλώσεων. «Το πρόβλημα θα γινόταν αντιληπτό μόνο εάν εμφανιζόταν ο πραγματικός δικαιούχος και ήθελε να δηλώσει την ίδια έκταση για επιδότηση».
Οι έλεγχοι στην Κω
Στις 7 Δεκεμβρίου 2021 η εισαγγελέας Πρωτοδικών Κω ζητάει από τον ΟΠΕΚΕΠΕ να διερευνηθούν 863 γεωργοί που δηλώνουν εκτάσεις βοσκοτόπων σε Κω και Κάλυμνο. Οι 489 εξ αυτών δεν είχαν την έδρα τους στα δύο νησιά. Η απάντηση του ΟΠΕΚΕΠΕ στέλνεται στο Ειρηνοδικείο Κω στις 11 Φεβρουαρίου 2022. Εκεί γίνεται επίκληση αφενός της πανδημίας και αφετέρου της υποστελέχωσης. Υποστηρίζεται ότι ο απαιτούμενος φυσικός έλεγχος θα είναι χρονοβόρα διαδικασία και προτείνεται ως εναλλακτική η διενέργεια διοικητικού ελέγχου στα υποβληθέντα δικαιολογητικά. Λίγες ημέρες αργότερα διευκρινίζεται από την ειρηνοδίκη Κω η αναγκαιότητα φυσικού επιτόπιου ελέγχου.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», αφού είχε περάσει καιρός χωρίς κάποιο αποτέλεσμα, δύο ελεγκτές του οργανισμού ζήτησαν να τους επιτραπεί να ελέγξουν τα επίμαχα αγροτεμάχια και μέσα από το κτηματολόγιο. Φέρεται να βρήκαν κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία με αυτόν τον τρόπο και να διαπίστωσαν την εμπλοκή αρκετών Κρητικών κτηνοτρόφων. Δεν πρόλαβαν, όμως, να στείλουν τα συμπεράσματά τους στις δικαστικές αρχές γιατί μετακινήθηκαν από τις θέσεις τους.
πηγη: kathimerini.gr
