ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΝΟΤΙΟΔΥΤΙΚΗΣ ΣΑΜΟΥ
Στον Όρμο Μαραθοκάμπου ( ιστορικό λιμάνι της Σάμου με ταρσανάδες και αξιόλογη εμπορική δραστηριότητα και σχέσεις κάθε είδους στο παρελθόν, κυρίως με Δωδεκάνησα και Κυκλάδες αλλά και με τα νησιά του Βορείου Αιγαίου ,την Κεντρική Ελλάδα ,την Τουρκία και άλλες χώρες της Μεσογείου ) με την κατάλληλη αξιοποίηση των παλιών λιμενικών υποδομών δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια τουριστικό αγκυροβόλιο εβδομηνταπέντε θέσεων που πρέπει επιτέλους ο Δήμος να αποφασίσει να το λειτουργήσει και πως και παραπλεύρως αλιευτικό καταφύγιο ανάλογο των αναγκών
Για την ευρύτερη περιοχή του κόλπου Μαραθοκάμπου είναι επίσης σε εξέλιξη , ενταγμένη στο Interreg Ελλάδα-Κύπρος , μελέτη- κατασκευή μικτού καταδυτικού πάρκου για την στήριξη του οποίου καλό είναι να προγραμματισθεί και να επιδιωχθεί το ταχύτερο η ίδρυση και λειτουργία στο Νοσοκομείο Σάμου Μονάδας Αποσυμπίεσης.
Η ορθή και παραγωγική στήριξη όλων αυτών των θαλάσσιων υποδομών και δραστηριοτήτων απαιτεί, εκτός των άλλων , την ίδρυση και μόνιμη λειτουργία πλήρως στελεχωμένου Λιμενικού Σταθμού , Υπηρεσίας που μέχρι πριν λίγα σχετικά χρόνια που οι ταρσανάδες και η εμπορική ναυτική ακμή διατηρούνταν ακόμα, υπήρχε, καλύπτοντας τις τότε ανάγκες ,αρκετά ικανοποιητικά.
Επίσης μέχρι πριν λίγα χρόνια λειτουργούσε στον Όρμο Μαραθοκάμπου, και μάλιστα σε μόνιμη βάση, κοντά στο Λιμεναρχείο και Τελωνείο καθώς η μεγάλη εμπορική και διαμετακομιστική δραστηριότητα σε συνάρτηση και με την τοπογραφία της περιοχής καθιστούσε το λιμάνι αυτό ,εκ των πραγμάτων και με τα δεδομένα της εποχής , επίσημα καθιερωμένη πύλη εισόδου της Νοτιοδυτικής Σάμου ,κυρίως, προς τα Δωδεκάνησα αλλά και προς τις Κυκλάδες και τον Πειραιά.
Η ευταξία στην χερσαία ζώνη, ο έλεγχος της ναυσιπλοΐας ,των αλιευτικών και των πάσης φύσεως θαλάσσιων δραστηριοτήτων και κυρίως η προστασία της ανθρώπινης ζωής τόσο των ντόπιων, ψαράδων και μη, όσο και των κάθε είδους επισκεπτών αλλά και λόγοι εθνικοί εξ αιτίας της γεωπολιτικής αστάθειας της ευρύτερης περιοχής αξιώνουν και απαιτούν από το Κράτος και ειδικότερα από το αρμόδιο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής να προχωρήσει, το συντομότερο δυνατόν ,στην σχετική απόφαση.
Είναι καιρός επίσης το πλοίο που ξεκινά κάθε πρωί απ’ τις αρχές της Άνοιξης μέχρι τα τέλη Φθινοπώρου από το Πυθαγόρειο για Φούρνους, Ικαρία και Δωδεκάνησα να προσεγγίζει και τον Όρμο Μαραθοκάμπου για την καλλίτερη εξυπηρέτηση των κατοίκων και των επισκεπτών του Δήμου Δυτικής Σάμου.
Και αυτή η αναπτυξιακή εξέλιξη απαιτεί συνήθως την επιτόπια λειτουργία Λιμενικής Αρχής.
Βέβαια στον Όρμο Μαραθοκάμπου υπολείπονται δράσεις ολοκλήρωσης των λιμενικών έργων.
Οι δράσεις αυτές είναι
α)η επέκταση του προσήνεμου μώλου προς πλήρη εξασφάλιση κυρίως του αλιευτικού καταφυγίου αλλά και όλων εν γένει των λιμενικών υποδομών στον ΄Ορμο Μαραθοκάμπου (ήδη επικαιροποιείται, τροποποιούμενη, η από μακρού υπάρχουσα σχετική μελέτη που όταν εφαρμοσθεί θα οδηγήσει, εκτός των άλλων, και σε σημαντική αύξηση των θέσεων του υφιστάμενου τουριστικού αγκυροβολίου) . Σύμφωνα με εξακριβωμένες πληροφορίες, ήδη, το Διαδημοτικό Λιμενικό Ταμείο Σάμου έχει εξασφαλίσει την ένταξη του έργου σε πρόγραμμα υλοποίησης.
β) η πλήρης ανάδειξη της προκυμαίας του παλιού λιμανιού που το δυτικό της τμήμα ασφυκτιά κάτω από τις πολυετείς προσαμμώσεις και περιμένει καρτερικά την διάσωση και ανάδειξή της για να ζωντανέψει ξανά το παλιό γραφικό σεργιάνι του χωριού πλάι στο κυμοθάλασσο απ’ τον προσήνεμο στον υπήνεμο κι αντίστροφα.
Επίσης πρέπει να προγραμματισθούν και να προχωρήσουν ιεραρχημένα και δράσεις στην χερσαία ζώνη λιμένα με ανάδειξη των χώρων Εστίασης ,Ψυχαγωγίας, Αθλοπαιδιών, Πολιτισμού, υπαίθριων εκθέσεων , parking κ.λ.π. με την εφαρμογή σχετικής μελέτης.
Εν όψει του προγραμματισμού και της έναρξης του νέου Ε. Σ. Π .Α. 2021-2027 και των άλλων Εθνικών και Ευρωπαικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων χρειάζονται πανστρατιά και επείγουσες και συντονισμένες ενέργειες προετοιμασίας και ωρίμανσης των κατά προτεραιότητα μελετών και έργων κάθε περιοχής του Νομού μας με βάση , σε κάθε περίπτωση, ένα καλά δομημένο συνεκτικό και συνολικό σχέδιο ανάπτυξης.
Για την περιοχή που εκτείνεται από την Σαμιοπούλα και τα παράλια των Σπαθαραίων μέχρι τον Άγιο Ισίδωρο Δρακαίων και αποτελεί τον έτερο ιερό μαστό του Τουρισμού και του αειφόρου Περιβάλλοντος της Σάμου έχουν ανατεθεί από παλιά οι εξής μελέτες που για την τύχη τους και την εξέλιξή τους δεν νοιάζεται, δυστυχώς, κανείς από τους αρμόδιους και υπεύθυνους της Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης.
1)Μελέτη του δρόμου Κουμαίικα- Σκουραίικα-Σπαθαραίοι -Παγώνδας-Ηραίο. .
Το σκεπτικό ανάθεσης αυτής της μελέτης για ένα έργο που συζητείται στην περιοχή και αιτείται από τις τοπικές κοινωνίες από την δεκαετία του’80 (τότε είχε ανατεθεί γι’ αυτό η περίφημη μελέτη Τακά) είχε δύο στόχους
α)Την ταχύτερη και ασφαλέστερη προσπέλαση της νοτιοδυτικής Σάμου προς το Αεροδρόμιο με τμηματικές παρεμβάσεις στο παλιό οδικό δίκτυο όπως βελτίωση του ήδη υφιστάμενου αμαξιτού δρόμου Κουμαιίκων -Σκουραιίκων , διάνοιξη αμαξιτού δρόμου μεταξύ Σκουραιίκων -Σπαθαραίων (νέο έργο) κα σημαντική βελτίωση των γεωμετρικών στοιχείων της ήδη υφιστάμενης αμαξιτής οδού Σπαθαραίων- Παγώνδα-Ηραίου, με κατάργηση των επικίνδυνων στροφών και νέα χάραξη(νέα διάνοιξη- νέο έργο ) στο τελευταίο της τμήμα προς Ηραίον.
β) Την δημιουργία αναπτυξιακού άξονα, με στοχευμένες επιτόπιες χωρικές επενδυτικές δραστηριότητες στο δίκτυο των παρόδιων πλέον αυτών χωριών με αξιοποίηση των συγκριτικών τους πλεονεκτημάτων και των εγγενών δυνατοτήτων τους για νέες θέσεις εργασίας.
Παράλληλα πολλοί κάτοικοι θα είχαν στο Μέλλον , λόγω των νέων συγκοινωνιακών συνθηκών, την δυνατότητα και την ευχέρεια να εργάζονται και σε άλλες περιοχές τόσο της Ανατολικής όσο και της Δυτικής Σάμου πράγμα ακόμα και τώρα δύσκολο έως ανέφικτο.
Τα ανωτέρω σύμφωνα με τις τότε εκτιμήσεις ήταν δυνατόν να αποτελέσουν μαζί και με άλλες συμπληρωματικές νησιωτικές πολιτικές σημαντικό μοχλό ανάσχεσης της επί θύραις δημογραφικής κατάρρευσης που ,δυστυχώς, ήδη βιώνουμε σήμερα.
Ως γνωστόν στα μεγάλα και στα μέσου μεγέθους νησιά του Αιγαίου που έχουν σημαντική ενδοχώρα ,όπως είναι και η Σάμος ,υπάρχουν κατά κανόνα Βόρειος, Κεντρικός και Νότιος οδικοί άξονες με τις δέουσες διακλαδώσεις τους εσωτερικότερα και παραλιακά, για λόγους άρτιας εξυπηρέτησης των πολιτών και στήριξης της Ανάπτυξης.
(Για την μεγάλη αυτή και υπερτοπική μελέτη που ανατέθηκε και άρχισε να εκπονείται σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες διαδικασίες και προδιαγραφές του Υ. Π. Ε. Χ .Ω . Δ .Ε . και αφορούσε δράσεις σε μεγάλο τμήμα του νησιού δαπανήθηκαν συνολικά από το 2005 και μετά περί τις οχτακόσιες πενήντα χιλιάδες Ευρώ, χρήματα που απέδιδε σταδιακά το Υπουργείο Οικονομικών σύμφωνα με την εξέλιξη των εργασιών και τις πιστοποιήσεις των επιβλεπόντων Μηχανικών της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών Σάμου .
Σ’ αυτό βέβαια το ποσόν πρέπει να προσμετρηθούν αφ’ ενός το κόστος της μελέτης Τακά – της 10ετίας του 80- και αφ’ ετέρου το κόστος της προμελέτης που είχε ανατεθεί με το ίδιο αντικείμενο περί το τέλος της 10ετίας του 1990 ).
Στα χρόνια των μνημονίων η χρηματοδότηση του έργου σταμάτησε λίγο πριν την ολοκλήρωση του με διαγραφή του από την σχετική Σ. Α .Μ .Π . του Υπουργείου Οικονομικών όπου είχε συγκεκριμένο κωδικό και επομένως εξασφαλισμένη υποχρεωτικά πίστωση για την ολοκλήρωσή του ακόμα και στην περίπτωση που θα χρειάζονταν αύξηση του προυπολογισμού του όπως ίσχυσε για όλες ανεξαίρετα τις προγραμματισμένες και εγγεγραμμένες στο τότε Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων(Π . Δ .Ε .) μελέτες της πρώην Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Σάμου και όλων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων ανά την Επικράτεια.
Τα σχετικά έγγραφα προς επίρρωσιν όλων των ανωτέρω υπάρχουν και είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου πολίτη.
Σήμερα για την τύχη της μελέτης αυτής δεν συζητά κανείς από τους καθ’ έκαστα εμπλεκόμενους και ιδιαίτερα η Περιφέρεια που είναι η καθ’ ύλην αρμόδια Αρχή γι’ αυτό .
Παραμένουν όμως ζωντανά τεκμήρια των κατά καιρούς ατελέσφορων και σισύφειων προσπαθειών για την δρομολόγηση αυτού του μεγάλου έργου, διάσπαρτα και ασύνδετα τα ορφανά γεφύρια μέσα στην πεδιάδα της Βελανιδιάς Μαραθοκάμπου κατά μήκος του άξονα του συζητούμενου δρόμου βάσει της μελέτης Τακά που έγιναν επί κρατικής Νομαρχίας αλλά δεν αξιοποιήθηκαν ποτέ.
2)Μελέτη αλιευτικού καταφυγίου Μπάλου Κουμαιίκων
Δυστυχώς και η μελέτη αυτή έχει παγώσει και σχεδόν αποκλεισθεί και απορριφθεί από την Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων( Ε. Σ. Α . Λ.) του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Οι κάτοικοι πιστεύουν ότι είναι , επιτέλους, απαραίτητη ,μετά από ένα τόσο μεγάλο διάστημα απραξίας και αδράνειας, η επαναπροσέγγιση του θέματος και η λήψη τελικών αποφάσεων περί του πρακτέου ,σε συνεργασία του Δήμου Δυτικής Σάμου με την Αντιπεριφέρεια.
Ο Μπάλος , επίνειο των Κουμαιίκων αποτελεί παραδοσιακό οικισμό με ιστορία στο εμπόριο τοπικών αγροτικών , κυρίως, προιόντων αλλά και στη ναυτοσύνη .
Σήμερα, καθώς όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι οικοδομούν το Παρόν και το Μέλλον τους , με ευοίωνες προοπτικές, σ’ αυτήν την περιοχή και στα πέριξ, επιβάλλονται μελετημένη στήριξη και στοχευμένες παρεμβάσεις για την υπέρβαση των προβλημάτων και την δημιουργία γόνιμων προυποθέσεων ανάπτυξης του οικισμού με σιγουριά και αειφορία..
3)Μελέτη Αλιευτικού Καταφυγίου Αγίου Ισιδώρου Δρακαίων (Βρίσκεται ώριμη από ετών στην Ε. Σ. Α. Λ. σε αναμονή πολιτικής απόφασης για την έναρξη της διαδικασίας νομιμοποίησης των ήδη υφιστάμενων λιμενικών υποδομών ως τελικό βήμα πριν την ένταξή της σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα υλοποίησης).
Η υλοποίηση του συγκεκριμένου έργου είναι άκρως απαραίτητη για την περιοχή Καλλιθέας-Δρακαίων τόσο για την στήριξη των εκεί παραδοσιακών ταρσανάδων που λειτουργούν ακόμα και σήμερα όσο και για την δυνατότητα της καθημερινής προσέγγισης του πλοίου της γραμμής Φούρνοι- Ικαρία-Καρλόβασι ώστε να βγουν ,επιτέλους ,ως ένα βαθμό, τα χωριά αυτά από την απομόνωση και παράλληλα με την δημιουργία νέων ευκαιριών και τομέων απασχόλησης οι κάτοικοι τους να βρουν και άλλες διεξόδους ζωής παραμένοντας στον τόπο τους.
Για τη στήριξη όλου αυτού του εν εξελίξει αναπτυξιακού σχεδιασμού απαιτούνται, βέβαια, εκτός των άλλων , επάρκεια ύδατος κυρίως για ύδρευση αλλά και για άρδευση , άρτια δίκτυα Ύδρευσης-Αποχέτευσης και Βιολογικοί Καθαρισμοί ,Ενεργειακή επάρκεια , αξιόπιστες επικοινωνίες κάθε είδους ,αποκεντρωμένες υποδομές Πολιτισμού, Αθλητισμού, Παιδείας , Δημόσιας Διοίκησης , Κοινωνικής Πρόνοιας, Πολιτικής Προστασίας και εν γένει Εξυπηρέτησης του Πολίτη.
Βασικό πυλώνα επίσης και ισχυρό προαπαιτούμενο για προοδευτική και ευοίωνη προοπτική της κάθε περιοχής , ιδιαίτερα στα νησιά, αποτελούν οι υποδομές Υγείας.
Εν προκειμένω χρειάζεται η ίδρυση, η πλήρης και σωστή στελέχωση και η 24ωρη λειτουργία Τοπικής Μονάδας Υγείας (ΤΟ Μ. Υ.) στον Μαραθόκαμπο με ενεργά Περιφερειακά Ιατρεία στην Καλλιθέα και στα Κουμαίικα, παράλληλα βέβαια με την πλήρη ανάπτυξη και λειτουργία του Κέντρου Υγείας Καρλοβάσου και των Περιφερειακών του Ιατρείων , του Κέντρου Υγείας Σάμου, του Γενικού Νοσοκομείου Σάμου και του Ε.Κ Α..Β. στα πλαίσια ενός συνεχώς βελτιούμενου Δημόσιου-Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Το Μέλλον της Νοτιοδυτικής Σάμου αλλά και ολόκληρου του νησιού μας δεν είναι μόνο ο Τουρισμός με τον σωστό προγραμματισμό , το ανθρώπινο πρόσωπο, την επιστημονική μελέτη-τεκμηρίωση και τα ολοκληρωμένα και ποιοτικά επιχειρηματικά σχέδια που απαιτούν οι νέες συνθήκες.
Είναι και η ανάπτυξη, με συγκεκριμένο Σχέδιο και με κατάλληλες κεντρικές υποστηρικτικές Πολιτικές, του Πρωτογενή Τομέα, του Εμπορίου και της Μεταποίησης σε ένα αλληλοτροφοδοτούμενο ποιοτικό σύνολο παραγωγικής και ισόρροπης αξιοποίησης των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων κατά τρόπο ευσταθή ,καινοτόμο και φιλικό προς το φυσικό , το δομημένο, το ιστορικό κα το Πολιτιστικό μας Περιβάλλον και πάντοτε στα πλαίσια της ρήτρας νησιωτικότητας.
Για όλα αυτά κυρίως η Κυβέρνηση αλλά και η Αυτοδιοίκηση 1ου και 2ου βαθμού με τους Παραγωγικούς και Κοινωνικούς φορείς της Σάμου και τους ενεργούς Πολίτες εν γένει και ιδιαίτερα της συγκεκριμένης περιοχής, έχουν τον λόγο και την ανάλογη ευθύνη.
Ίδωμεν.
Μανώλης Ν. Κάρλας
Περιφερειακός Σύμβουλος
