Ανακοινώθηκε σήμερα, ημέρα επετείου απονομής του Νόμπελ
Ο Οδυσσέας Ελύτης «θα μείνει» σε διατηρητέο κτίριο στην Πλάκα με μόνιμη έκθεση και τη συλλογή του Αρχείου του
Σαν σήμερα, 10 Δεκεμβρίου 1979 ο Ελύτης παρέστη στην καθιερωμένη τελετή απονομής του βραβείου και παρέλαβε από τα χέρια του βασιλιά Γουστάβου το Βραβείο Νόμπελ της Σουηδικής Ακαδημίας για την ποίησή του, τιμή η οποία είχε ανακοινωθεί στις 18 Οκτωβρίου του ίδιου έτους.
Το σκεπτικό της βράβευσης ήταν πολύ εύγλωττο: «Η ποίηση του Ελύτη, με φόντο την ελληνική παράδοση, ζωντανεύει με αισθηματοποιημένη δύναμη και πνευματική καθαρότητα βλέμματος τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για ελευθερία και δημιουργικότητα».
Τον επόμενο χρόνο κατέθεσε το χρυσό μετάλλιο και τα διπλώματα του βραβείου στο Μουσείο Μπενάκη ενώ ακολούθησαν πλήθος ελληνικές και διεθνείς διακρίσεις: απονομή φόρου τιμής σε ειδική συνεδρίαση της Βουλής των Ελλήνων, αναγόρευσή του σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, ίδρυση έδρας νεοελληνικών σπουδών με τίτλο «Έδρα Ελύτη» στο Πανεπιστήμιο Ρούτγκερς του Νιού Τζέρσεϊ, απονομή του αργυρού μεταλλίου Benson από τη Βασιλική Φιλολογική Εταιρεία του Λονδίνου.
Η δημιουργία του χώρου για τον Ελύτη
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ανακοίνωσε σήμερα, ημέρα της επετείου της απονομής, τη σημαντική εξέλιξη στη δημιουργία ενός «σπιτιού», βασισμένο στη ιδέα του 2013 της Ιουλίτας Ηλιοπούλου, για να στεγαστεί η σπουδαία κληρονομιά, που άφησε ο νομπελίστας ποιητής,
Το διατηρητέο κτήριο και τα δύο βοηθητικά κτίσματα, στην Πλάκα, ιδιοκτησίας του Υπουργείου, που βρίσκονται στη συμβολή των οδών Διοσκούρων και Πολυγνώτου, αποκαθίστανται από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου.
Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 657.200 ευρώ και η δημοπράτησή του έχει προγραμματιστεί για το α΄ τρίμηνο του 2021.
Στο κτήριο δημιουργούνται χώροι για την έκθεση, αλλά και τη φύλαξη του Αρχείου Ελύτη, όπως και για το σπουδαίο οπτικό υλικό, το οποίο προβάλλει το πολυποίκιλο έργο του. Ταυτόχρονα, μέσα από φωτογραφίες, κείμενα, ηχητικό και οπτικό υλικό παρουσιάζεται ανάγλυφα η ζωή του Ποιητή, ενώ αποκαθίσταται το γραφείο του με προσωπικά του αντικείμενα.
Το Αρχείο Ελύτη βρίσκεται σήμερα στην κατοχή της κ. Ιουλίτας Ηλιοπούλου, η οποία είχε και την πρωτοβουλία της πρότασης προς το Υπουργείο Πολιτισμού, το 2013. Οι μελέτες αποκατάστασης του κτηρίου -προσφορά των μελετητικών γραφείων Α. Σαμαρά (αρχιτεκτονική μελέτη) και Π. Παναγιωτόπουλου (στατική μελέτη)- εγκρίθηκαν από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων, τον Ιούλιο 2013.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «ο Οδυσσέας Ελύτης, με τον θησαυρό της ποίησής του, τίμησε την Ελλάδα και την ελληνική γλώσσα ταξιδεύοντας τες πάνω σε “λοξές δελφινιών ράχες”, στα πέρατα του κόσμου. Η δημιουργία ενός χώρου μελέτης και προβολής του έργου του, είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής στον σπουδαίο Ελληνα ποιητή. Ερευνητές, αλλά και πολίτες, σύγχρονοι και επιγενόμενοι, θα μπορούν να γνωρίζουν την δύναμη του έργου του Ελύτη, να μελετούν την αξία της ποίησής του σ’ έναν χώρο αφιερωμένο στην προσωπικότητα, στη ζωή, στην πολύτιμη εθνική παρακαταθήκη, με την οποία πλούτισε την χώρα. Η ευγνωμοσύνη μας στην κ. Ηλιοπούλου είναι βαθύτατη. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ολιγώρησε από το 2014 για την ολοκλήρωση του φακέλου των μελετών και την εξεύρεση των πόρων για την υλοποίηση του έργου. Οφείλομε να ολοκληρώσομε την αποκατάσταση του κτηρίου το συντομότερο. Το οφείλομε στον Ποιητή και στην πνευματική του παρακαταθήκη».
Χρήση των χώρων
Στο ισόγειο τοποθετείται ο χώρος υποδοχής του κοινού, ο χώρος έκθεσης - παράθεσης πληροφοριών και παρουσίασης σημαντικών σταθμών της ζωής και του έργου του ποιητή και το γραφείο του. Ο χώρος έκθεσης περιλαμβάνει χρονολόγιο - συσχετισμό με γεγονότα του 20ού αιώνα, πρώτες εκδόσεις (52 βιβλία), χειρόγραφα, έργα ζωγραφικής-κολάζ του Ελύτη ή έργα που ο ίδιος αγαπούσε και στα οποία έχει αναφερθεί, ενδεικτικές μεταφράσεις, δυνατότητα ακρόασης ηχητικών ντοκουμέντων ή και προβολής κινηματογραφικού υλικού κ.α.
Στον όροφο δημιουργείται χώρος πληροφοριών για το κοινό, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων για διαλέξεις, συνέδρια, εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά και μουσικές και ποιητικές εκδηλώσεις, και μικρό καφέ με θέα στην Ακρόπολη, το λόφο της Πνύκας και το Αστεροσκοπείο, το οποίο θα λειτουργεί και ως foyer της αίθουσας εκδηλώσεων.
Το υπόγειο χρησιμοποιείται ως βιβλιοθήκη – σπουδαστήριο, με βιβλία, περιοδικά (περίπου 1000 τίτλοι), δίσκους, φωτογραφικό, ηχητικό και κινηματογραφικό υλικό και θα διαθέτει υπολογιστές. Οι μελετητές θα έχουν πρόσβαση στο σύνολο των εκδόσεων, ελληνικών και ξένων, σε αφιερώματα και βιβλία για το έργο του Ελύτη. Σε ειδικό χώρο θα φυλάσσεται αρχειακό υλικό, που δεν θα εκτίθεται, σημειωματάρια εργασίας, αποκόμματα τύπου, αρνητικά φωτογραφιών και έργων, αφίσες, προγράμματα κλπ.
Η Ομοσπονδία Λεσβιακών Συλλόγων Αττικής (ΟΛΣΑ), έχει απευθυνθεί στην υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, με την οποία διατηρεί επικοινωνία από τις θητείες της στη Γενική Γραμματεία του υπουργείου αλλά και νωρίτερα στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων, θα πραγματοποιηθεί συνάντηση στο γραφείο της οδού Μπουμπουλίνας.
