Τα κόστη αυξάνονται, οι ακτοπλοϊκές εταιρείες διαμαρτύρονται και αργά ή γρήγορα τη ζημιά θα την πληρώσουν και πάλι οι επιβάτες
Στη δίνη της οικονομικής κρίσης στροβιλίζονται τόσο η ελληνική ακτοπλοΐα όσο και οι Έλληνες τουρίστες που επιλέγουν το πλοίο για να ταξιδέψουν στο νησί που θα περάσουν τις διακοπές τους.
Οι τιμές των εισιτηρίων, αν και παραμένουν σταθερές εδώ και δύο χρόνια, παραμένουν ταυτόχρονα και «τσουχτερές» για τον μέσο Έλληνα, που βλέπει την τσέπη του να αδειάζει και την αγοραστική του δύναμη να μειώνεται, λόγω της υψηλής φορολογίας και της ολοένα μειούμενης αμοιβής της εργασίας του.
Παράλληλα και οι ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις «αιμορραγούν» οικονομικά λόγω της αύξησης του κόστους των καυσίμων, αλλά και του ΦΠΑ, που από το 13% πήγε στο 24%. Αυξήσεις, που η αλήθεια είναι ότι τις απορρόφησαν, δίχως να τις βάλουν πάνω στην τιμή του εισιτηρίου.
Σύμφωνα με τα στελέχη του κλάδου της ακτοπλοΐας, χρόνο με τον χρόνο οι Έλληνες που ταξιδεύουν με πλοία μειώνονται. Την κατάσταση ισορροπεί η αύξηση του αριθμού των ξένων αλλά όχι στον αναμενόμενο βαθμό. «Το 2017 η κίνηση ήταν αυξημένη κατά 8%, αλλά για το 2018 αναμένονται οριακές αυξήσεις μόνο. Ο εισερχόμενος τουρισμός, κυρίως, εξυπηρετείται από τις αεροπορικές συγκοινωνίες, συνεπώς η σημαντική του αύξηση δεν επηρέασε ανάλογα και το μεταφορικό έργο των εταιρειών μας. Ουσιαστικά η αύξηση του εξωτερικού τουρισμού αντισταθμίζει τη μείωση του εσωτερικού τουρισμού, την οποία παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια» επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, Μιχάλης Σακέλλης.
Ταυτόχρονα, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, αφού θεωρεί ότι αναγκαστικά οι τιμές των εισιτηρίων θα αυξηθούν: «Πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι η επιβολή υποχρεώσεων, όπως ο αυξημένος ΦΠΑ και οι κρατήσεις υπέρ τρίτων, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους εκμετάλλευσης των πλοίων και βέβαια και της τιμής εισιτηρίων. Λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση των τιμών των καυσίμων μετά το 2016, την ανοδική πορεία τους το 2018, αλλά και την αναμενόμενη αύξηση το 2020 λόγω της υποχρεωτικής κατανάλωσης οικολογικών καυσίμων, είναι βέβαιο ότι θα δημιουργηθούν πιέσεις για την αύξηση του κόστους ταξιδιού με αρνητικές συνέπειες στην κίνηση και στον τουρισμό μας. Μονόδρομος για την αποφυγή αυξήσεων στις τιμές των εισιτηρίων είναι η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ στα επίπεδα των συντελεστών που ισχύουν και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και πρέπει να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να πετύχουμε τη μείωση των συντελεστών».
Τον Ιούλιο η επιβατική κίνηση από Πειραιά, Ραφήνα και Λαύριο προς τα νησιά του Αργοσαρωνικού και του Αιγαίου παρουσίασε σε σύγκριση με τον αντίστοιχο περσινό διάστημα μικρή αύξηση, σε ποσοστό 2,9% αγγίζοντας το 1,9 εκατομμύρια επιβάτες. Το αξιοσημείωτο είναι ότι η επιβατική από το λιμάνι του Πειραιά το ίδιο χρονικό διάστημα σημείωσε μείωση κατά 9.500 επιβάτες.
Ακριβά εισιτήρια
Ανεξάρτητα των αιτιών, τα εισιτήρια είναι ακριβά για το μέσο ελληνικό βαλάντιο. Ενδεικτικά, 4μελής οικογένεια με ΙΧ αυτοκίνητο για να ταξιδέψει μετ’ επιστροφή με συμβατικό πλοίο από Πειραιά για τη Μυτιλήνη χρειάζεται να πληρώσει €550 και μάλιστα ταξιδεύοντας στην οικονομική θέση. Το κόστος είναι μεγαλύτερο με προορισμό τη Ρόδο (€590), αλλά μικρότερο στο Ηράκλειο της Κρήτης (€403).
Ακόμα και δίχως ΙΧ αυτοκίνητο, μια οικογενειακή εξόρμηση από τον Πειραιά προς την Πάρο με ταχύπλοο ανέρχεται στα €300, στη Σίφνο κοστίζει οριακά περισσότερο (€310) και με προορισμό τη Σαντορίνη το συνολικό ποσό που καλείται να πληρώσει μετ’ επιστροφής ανεβαίνει στα €354.
Το κόστος
Σύμφωνα με στελέχη του κλάδου οι ακτοπλοϊκές εταιρείες που δέχονται ισχυρό ανταγωνισμό από τις αεροπορικές, κάνουν εκπτώσεις σε κοινωνικές ομάδες όπως οι πολύτεκνοι, οι φοιτητές, οι στρατιωτικοί και οι συνταξιούχοι ναυτικοί. αλλά έχουν και προσφορές. Οι περισσότερες εταιρείες εφαρμόζουν το bonus miles, το οποίο συμφέρει εκείνους που χρησιμοποιούν συχνά το πλοίο και βγαίνει στον τακτικό επιβάτη περίπου ένα δωρεάν ταξίδι στα πέντε που θα κάνει συνολικά.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία που έδωσαν ακτοπλοϊκοί Όμιλοι, από το κόστος κάθε εισιτήριο το 35% πηγαίνει συνολικά σε ΦΠΑ, Λιμενικά Ταμεία, προμήθεια ταξιδιωτικών πρακτορείων, ενώ με το 65% που εισπράττει η εταιρεία καλείται να καλύψει όλα τα λειτουργικά της έξοδα.
Τα καύσιμα
Το μεγάλο πρόβλημα για τις εταιρείες είναι το μεγάλο κόστος των καυσίμων, που συγκριτικά με τον Μάιο του 2017 είναι 30% αυξημένα μέσα στο 2018 και η διαφορά αγγίζει το 100% σε σύγκριση με το 2016, όταν ενδεικτικά το heavy fuel oil είχε €236/τόνος τράνζιτ, ενώ σήμερα ανέρχεται σε €440/τόνος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το πετρέλαιο αποτελεί το 50% του ημερήσιου κόστος λειτουργίας ενός συμβατικού πλοίου και το 70% ενός ταχυπλόου. Οι HSW-Attica (Που δραστηριοποιούνται και στα νησιά του Β. Αιγαίου), όπως και οι Minoan-ANEK, καλύπτουν πλέον μόνο το 43% της μεταφορικής κίνησης των επιβατών, ενώ το υπόλοιπο 57% καλύπτεται από τις μικρές εταιρείες σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της εταιρείας οικονομικών συμβούλων XRTC. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι το 2013 η «μερίδα του λέοντος» στο επιβατικό κοινό ανήκε σε αυτές τις τέσσερις ακτοπλοϊκές εταιρείες, με ποσοστό που άγγιζε το 64% στο σύνολο του μεταφορικού επιβατικού έργου. Πλέον, οι υπόλοιπες εταιρείες δεν αποτελούν αμελητέα ποσότητα, αφού διαθέτουν αριθμητικά στο σύνολό τους περισσότερα πλοία από όσο οι «μεγάλοι» της ακτοπλοΐας. Μάλιστα, κατακτούν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς και πιο τρανό παράδειγμα την επιδοτούμενη γραμμή Λαύριο-Άγιος Ευστράτιος-Λήμνος και Λαύριο-Μεστά Χίου-Άγιος Ευστράτιος-Λήμνος, που από την 1η Νοεμβρίου θα εκτελεί το Aqua Blue της ΚΙΑΡΑ Ναυτικής Εταιρείας, καταφέρνοντας να κερδίζει τον διαγωνισμό έναντι της HSW.
Σε ότι αφορά πάντως τα αυτοκίνητα και τα φορτηγά, τα ποσοστά διαφοροποιούνται. Αυτό συμβαίνει γιατί οι τέσσερις μεγάλοι της ακτοπλοΐας (HSW-Attica-Minoan-ANEK) διαθέτουν πλοία με μεγάλη μεταφορική ικανότητα οχημάτων, καλύπτοντας το 53% της μεταφορικής κίνησης αυτών, σε αντίθεση με το 47% της πίτας που ανήκει στις ιδιωτικές-μικρές εταιρείες.
emprosnet