ΧΩΡΙΣ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΠΗΓΗ ΚΑΙ ΤΕΣΣΕΡΑ ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ ΑΓΩΓΟΣ ΥΔΡΟΔΟΤΟΥΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΜΙΚΡΟ ΣΕΙΤΑΝΙ!
ΠΟΙΟΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΕ ΤΟ ΕΡΓΟ; Η ΠΗΓΗ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟ ΔΗΜΟ;
Μπορεί οι Δημοτικοί Σύμβουλοι του Δήμου Σάμου να τρέχουν κατοστάρι από χωριό σε χωριό με σκοπό να συμβάλουν στην επίλυση των προβλημάτων λειψυδρίας και της κακής ποιότητας παροχής πόσιμου νερού που αντιμετωπίζουν οι συμπολίτες μας, όμως την κορδέλα κόβει μια, κατά το δοκούν, απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου σε συνεργασία με τη σημερινή Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Σάμου.
Η απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου ανηρτημένη στη Διαύγεια με ΑΔΑ 7Ν2ΞΟΡ1Ι-6Ω2 που εκδόθηκε τον Ιούνιο 2017, φέρνει στο φως θέματα για τη γενικότερη δράση της διοίκησης σχετικά με τη διαχείριση των υδατικών πόρων της Σάμου, ενός υπέρτατου αγαθού, όχι μόνο ενδιαφέροντος αλλά απόλυτα δημοσίου συμφέροντος.
Στη συγκεκριμένη απόφαση ευκόλως διαπιστώνεται ότι εντέλει η παροχή ύδατος γίνεται… επιλεκτικά, αφού με κάποιο τρόπο πρέπει να γεμίσουμε και τις πισίνες μας!. Συγχρόνως, αυτή η ίδια απόφαση, αναδείχνει μια ακόμη πληγή της δράσης της διοίκησης αφού για τα έργα του είδους, για την προστασία του περιβάλλοντος, απαραιτήτως εκπονείται Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ειδικά για την όδευση αγωγού τεσσάρων χιλιομέτρων. Η μελέτη περνάει από γενεές δεκατέσσερις, όπως κι από τη Δασική υπηρεσία, κι μόνο όταν εγκριθεί η μελέτη και αδειοδοτηθεί το έργο στο σύνολό του δύναται ο φορέας να προχωρήσει στην υλοποίηση του.
Η παραπάνω απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου αφορά σε άδεια χρήσης νερού μιας πηγής πολλαπλών; χρήσεων που βρίσκεται στη θέση «Αγία Παρασκευή στην τοπική κοινότητα Λέκκα, στο Καρλόβασι. Με την απόφαση εγκρίνεται ένα ενιαίο έργο που περιλαμβάνει τη μάστευση της πηγής και τη δημιουργία υδραγωγείου (αγωγού) τεσσάρων χιλιομέτρων! ο οποίος ξεκινά από την πηγή και καταλήγει σε συγκεκριμένη ιδιοκτησία στο μικρό Σεϊτάνι για επίσης συγκεκριμένη χρήση. Η χρήση αφορά σε άρδευση όπως ποτίσματα ελαιοδέντρων, κηπευτικών 25 στρεμμάτων αλλά και γέμισμα κολυμβητικών δεξαμενών, ο αριθμός των οποίων δεν αναγράφεται στην απόφαση!
Στεκόμαστε στο σχετικό 12 της απόφασης όπου αναφέρεται ότι η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Σάμου εκτός από τη σύμφωνη γνώμη της για τη συγκεκριμένη υδροδότηση ιδιωτικών τουριστικών εγκαταστάσεων, συνέταξε για το συγκεκριμένο έργο τεχνική και περιβαλλοντική έκθεση. Σε αυτό το σημείο επισημαίνουμε ότι σε άλλα αντίστοιχης έκτασης έργα του Δήμου μας, η περιβαλλοντική μελέτη αφ’ ενός συντάσσεται από ανεξάρτητο εξειδικευμένο γεωπόνο – περιβαλλοντολόγο αφ’ ετέρου η έγκριση και αδειοδότησή έκαστης περιβαλλοντικής μελέτης αυτών των έργων επέρχεται μετά από αιτήσεις του φορέα προς άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες για την αδειοδότηση του έργου και μόνες αρμόδιες για την προστασία του περιβάλλοντος, οι οποίες οφείλουν πρωτίστως να εξετάσουν, στο πλαίσιο υδρο-οικονομικού ελέγχου, την καταλληλότητα του νερού για πόσιμη χρήση, (για πηγή μιλάμε απ’ όπου μας χαρίζει η φύση απλόχερα νερό), ή της μετά από ειδική επεξεργασία δυνατότητας της χρήσης του νερού ως πόσιμο.
Όταν ο φορέας του έργου είναι ο Δήμος τότε η διάθεση του τρεχούμενου από πηγή νερού, του ΔΩΡΕΑΝ φυσικού αυτού αγαθού, αφορά συνολικά μια περιοχή στην κάλυψη υδρευτικών ή αρδευτικών αναγκών κι όχι μια μεμονωμένη περίπτωση για το γέμισμα πισινών τουριστικών εγκαταστάσεων. Για παράδειγμα όπως αναφέρει η ΑΚΙΣ στο με αριθ. πρωτ. 30490 / 28-11-2017 έγγραφό της προς το Δήμου Σάμου: «το νερό της πηγής Φλεβίτσα, που πέφτει μέσα στο χείμαρρο Αμφίλυσσο και χρησιμοποιείται για την άρδευση των αγρών και των τριών γειτονικών κοινοτήτων Κουμαιίκων, Σκουραιίκων και Νεοχωρίου το ζήτησε να το χρησιμοποιήσει η κοινότητα Σκουραιίκων ΓΙΑ ΥΔΡΕΥΣΗ, αφού καιρό τώρα τα Σκουραίικα αντιμετωπίζουν σοβαρότατο πρόβλημα έλλειψης νερού».
Αυτό και μόνο το γεγονός αρκεί για να καταλάβουμε όλοι ότι υπάρχουν τεχνικές λύσεις το κακό νερό να γίνει καλό, να γίνει πόσιμο.
Άλλωστε τι σημαίνει στην απόφαση ο χαρακτηρισμός «πολλαπλή χρήση του νερού της πηγής «Αγία Παρασκευή»; Μήπως η κατά τ’ άλλα ευφάνταστη «ταμπέλα» που δόθηκε στη συγκεκριμένη πηγή, αυτή της πολλαπλής χρήσης, είναι ότι το νερό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να γεμίζει με κυβικά επί κυβικών πισίνες;!
Προφανώς ο Δήμος Σάμου και συνακόλουθα η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου να «ξεχνούν» τη δυνατότητα που δίνει η νομοθεσία και μάλιστα επιδοτούμενη για τις τουριστικές εγκαταστάσεις για την ανακύκλωση νερού με σκοπό την επανά χρησιμοποίηση και την εξοικονόμησή του για την προστασία του περιβάλλοντος, ή για την υλοποίηση της μεθόδου αφαλάτωσης. Το κόστος της μεθόδου για αφαλάτωση όταν προορίζεται για αρδευτική χρήση ανέρχεται μεταξύ 0,2-0,4 ευρώ το κυβικό μέτρο και 0,4-0,8 ευρώ για νερό που προορίζεται για αστική χρήση. Άλλωστε η αιτούμενη ύδρευσης ιδιοκτησία συνορεύει με τη θάλασσα.
Άραγε, προκειμένου της ορθολογικής αξιοποίησης των υδατικών πόρων του νησιού μας, έπεσαν από τους υπεύθυνους στο τραπέζι των «διαπραγματεύσεων» αυτές οι ενδεχόμενες λύσεις, ή μήπως κοντά στα χλωρά θα ποτίζονται και τα «ξερά», αφού δε μας λεν ποιος θα πληρώσει τελικά το μπουγιουρντί. Ή μήπως έπεσαν μόνο οι υπογραφές;
Σημαντική θεωρούμε την επισήμανση στην απόφαση ότι ο Δήμος Σάμου μπορεί απ’ τη συγκεκριμένη πηγή να χρησιμοποιεί έως 7.700 κυβικά νερού, εφόσον μετά τη χρήση του νερού, προφανώς ανάλογα με την κατανάλωση της ιδιοκτησίας που αναφέρεται στην απόφαση, αυτά τα κυβικά μέτρα περισσεύουν. Κύριοι της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου και κύριε εντολέα αυτής της υπηρεσίας αυτή η επισήμανση είναι τουλάχιστο εμπαιγμός για τα χωριά του νησιού μας, των Κουμαιίκων των Σκουραιίκων, του Νεοχωρίου.
Ένα ακόμη σημείο που μας προβληματίζει στην εν λόγω απόφαση είναι εάν στις αρμοδιότητες της Τεχνικής Υπηρεσίας Δήμου Σάμου εμπίπτουν η σύνταξη οποιασδήποτε τεχνικής έκθεσης, πόσο μάλλον περιβαλλοντικής, για ιδιωτικά, μεμονωμένα συμφέροντα κι όχι για συνολικά. Επίσης ποιος πλήρωσε για το έργο; Εμείς; Ο ιδιώτης; Κι αν πλήρωσε ο ιδιώτης ως τι επωμίσθηκε το κόστος; Ως «χορηγός»;
Με την ευκαιρία αναφέρουμε την πρόσφατη Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) έτους 2017 και τη δημοσιευμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το έργο «Ενίσχυση ύδρευσης Δημοτικών Διαμερισμάτων της Δημοτικής Ενότητας Βαθέος, του Δήμου Σάμου». Ένα έργο € 3.918.204,12 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ που ενώ υφίσταται, αφού έχουμε νερό στα σπίτια μας, που ενώ μεγάλο τμήμα του έργου έχει ήδη κατασκευαστεί, πληρωθεί και λειτουργεί αφού έχουμε νερό στα σπίτια μας, που ενώ το έργο δεν αφορά σε αντικατάσταση υπαρχουσών κατασκευών αλλά σε μικρής έκτασης, συγκριτικά με τις υπάρχουσες, επεκτάσεις παλιών και στη δημιουργία κάποιων νέων κατασκευών καλούμαστε σα να μην υπάρχει τίποτα, σα να μην έχουμε στα σπίτια μας νερό, να ξανα πληρώσουμε το ίδιο έργο με το υπέρογκο ποσό των € 3.918.204,12 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ!. Εκτός κι εάν αυτή η απόφαση αφορά σε διπλάσιο του υπάρχοντος πληθυσμού της Σάμου, οπότε γιατί όχι, ας σκάψουμε, ας κάνουμε σουρωτήρι το νησί, ας καταστρέψουμε το περιβάλλον, ας πάει και το παλιάμπελο.
Σίγουρα ο απλός πολίτης ίσως να μη μπορεί να κατανοήσει τη βαρύτατη σημασία αυτών των διοικητικών πράξεων. Μπορούν όμως να τις κατανοήσουν οι Δημοτικοί μας Σύμβουλοι. Αν δεν μπορούν ας προσπαθήσουν έστω να μας εξηγήσουν γιατί ένα δημόσιο αγαθό, το νερό, καταλήγει στις πισίνες τουριστικών εγκαταστάσεων που έχουν ανοικοδομηθεί σε περιοχή Natura, στην περιοχή Μικρό Σεϊτάνι η οποία σύμφωνα με τη χωροταξική μελέτη Σάμου εμπίπτει στη ΖΟΕ Απόλυτης Προστασίας Α2, στην οποία περιοχή οικοδομείς μόνο γεωργική αποθήκη 50τ.μ! Για πισίνα/ες βέβαια ουδείς λόγος!
Αλλά όλα αυτά τα ευτράπελα θα κληθεί σύντομα να μας τα εξηγήσει ο Διαχειριστικός Φορέας των περιοχών Natura της Περιφέρειας Β.Αιγαίου που ελπίζουμε να είναι καταιγιστικός σε απόψεις, αλλά και γνωμοδοτήσεις ή αποφάσεις.
Είναι σε όλους μας γνωστή η από δεκαετιών κακή διαχείριση των υδάτινων αποθεμάτων του νησιού μας. Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο στη ποσότητα ύδατος που εντέλει από ότι φαίνεται απόθεμα υπάρχει, αλλά και στην κάκιστη ανορθολογική διαχείρισή του για συγκεκριμένες ανθρώπινες δραστηριότητες που δεν είχαμε αλλά εθελοτυφλώντας έχουμε, οι οποίες επιδεινώνουν την κατάσταση.
Σε συνθήκες λειψυδρίας η λειτουργία υδατοβόρων εγκαταστάσεων, όπως είναι οι πισίνες, οφείλουν να ανακυκλώνουν το νερό και με κάθε τρόπο να το εξοικονομούν κι όχι να το αντλούν αλόγιστα από φυσικές πηγές και να το στερούν από τη δικαιωματική χρήση του, η οποία αφού κατά τη διοίκηση είναι πολλαπλή, μπορεί να είναι ή να γίνει πόσιμη!
Ωστόσο, η πηγή της Αγ. Παρασκευής της κοινότητας Λέκκα Καρλοβάσου σε ποιον ανήκει; Όταν στο παρελθόν δυο πηγές στο Κοκκάρι που άνηκαν στην κοινότητα απαλλοτριώθηκαν από το Δήμο, θεωρούμε δεδομένο ότι οι πηγές στη Σάμο είναι ιδιωτικές. Ο Δήμος έχει τίτλους ιδιοκτησίας για την πηγή της Αγ. Παρασκευής;
Τελικά όσες προσπάθειες και αν κάνουμε για την αξιοποίηση υδατικών πόρων ή και την αύξησή τους στη Σάμο, όσα ευρώ κι αν σπαταλήσουμε, διότι με αυτές τις «φωτογραφικές» αποφάσεις της διοίκησης δε σπαταλάμε μόνο νερό αλλά και δανεικά χρήματα, αυτό το πολύτιμο αγαθό, το νερό δε θα είναι ποτέ αρκετό για να φτάσει στις βρύσες μας.
Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα λειψυδρίας στη Σάμο είναι επιτακτική ανάγκη να ζητήσουμε, ή έστω να επιδιώξουμε, την εφαρμογή μιας ενιαίας, ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης του υδατικού μας δυναμικού. Με μέτρα αλλά και προηγμένες μεθόδους, που θα προσβλέπουν πέραν της αποθήκευσης των υδάτων και της αυτονόητης προστασίας τους. Που θα εκθέτουν με τεχνικό και επιστημονικό τρόπο τις δυνατότητες δημιουργίας δύο αξόνων, έναν για τις ανάγκες σε ποιοτικό, πόσιμο νερό και έναν, μέσω νέων εναλλακτικών τρόπων άντλησης υδροδότησης, για αρδευτική χρήση ή και επιμέρους δραστηριότητες.
Το νερό, η λογική χρήση του και η χωρίς διακρίσεις ορθή κατανομή του είναι θέμα παιδείας, πρωτίστως της διοίκησης η οποία υποχρεούται να μεταλαμπαδεύσει και να αποδείξει στον πολίτη τη γνώση και το ενδιαφέρον της για την προστασία αυτού του φυσικού αγαθού.
Κάθε τι άλλο είναι αμφιβόλου νομιμότητας υπογραφές.
ΝΕΓΡΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ