Η πολιτική πραγματικότητα στη Σάμο αποκαλύπτει με καθαρό τρόπο ένα παλιό αλλά επίμονο πρόβλημα: πότε η εμπειρία παύει να είναι πλεονέκτημα και μετατρέπεται σε φρένο. Η περίπτωση του Χριστόδουλου Στεφανάδη, με δύο συνεχόμενες θητείες σε μια αυστηρά μονοεδρική περιφέρεια, φέρνει το ερώτημα στο προσκήνιο με ένταση.
Σε ένα νησί που δοκιμάζεται από χρόνια προβλήματα –υποδομές, υγειονομικές ελλείψεις, ακτοπλοϊκή απομόνωση, μεταναστευτικές πιέσεις– η πολιτική εκπροσώπηση δεν μπορεί να λειτουργεί ως μηχανισμός διατήρησης θέσεων. Κι όμως, η Σάμος δείχνει να έχει εγκλωβιστεί σε μια λογική «συνέχειας χωρίς απολογισμό». Η ισχυρή θέση του κ. Στεφανάδη στο κομματικό σύστημα και οι καλές του σχέσεις με τον Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσιάζονται συχνά ως πολιτικό κεφάλαιο. Για τους πολίτες, όμως, αυτό το κεφάλαιο δεν μεταφράστηκε ποτέ με σαφήνεια σε απτά αποτελέσματα.
Το ζήτημα γίνεται πιο οξύ αν προστεθεί ο παράγοντας της ηλικίας και του πολιτικού ορίζοντα. Ο κ. Στεφανάδης ανήκει σε μια γενιά που ολοκληρώνει τον κύκλο της. Δεν πρόκειται για προσωπική μομφή, αλλά για αντικειμενική πολιτική διαπίστωση: μια μονοεδρική περιφέρεια δεν αντέχει να επενδύει στο «τελευταίο κεφάλαιο» μιας διαδρομής, όταν έχει ανάγκη από διάρκεια, ενέργεια και μακροπρόθεσμο σχέδιο.
Απέναντι σε αυτή τη στασιμότητα, η υποψηφιότητα του Μάνου Λογοθέτη αλλάζει τα δεδομένα. Νεότερος, με διοικητική εμπειρία και ουσιαστική ενασχόληση με το μεταναστευτικό –ένα από τα πιο καίρια ζητήματα για τη Σάμο– εκπροσωπεί μια διαφορετική πολιτική λογική: λιγότερη έμφαση στις ισορροπίες κορυφής, περισσότερη δουλειά στο πεδίο. Οι οικογενειακές του αναφορές στον Νικήτα Κακλαμάνη δεν αναιρούν το βασικό ερώτημα, αλλά το εντείνουν: θα επιλέξει η Σάμος τη διαφάνεια, τον ανταγωνισμό και την ανανέωση ή τη συντήρηση;
Το δίλημμα είναι καθαρό. Δεν αφορά πρόσωπα, αλλά κατεύθυνση. Η Σάμος δεν χρειάζεται άλλο έναν βουλευτή «με κύρος», αλλά έναν εκπρόσωπο με χρόνο μπροστά του, αντοχή και πολιτική όρεξη να συγκρουστεί για τον τόπο. Αν η πολιτική έχει νόημα, αυτό βρίσκεται στην αλλαγή όταν η αλλαγή είναι αναγκαία. Και για τη Σάμο, η ανανέωση δεν είναι πολυτέλεια· είναι όρος επιβίωσης.
Το παιχνίδι δεν είναι στα χέρια των μηχανισμών — είναι στα χέρια των πολιτών
Το δημοσίευμα του Βήματος υπονοεί ότι «το παιχνίδι είναι στα χέρια» του Χριστόδουλος Στεφανάδης, λόγω των σχέσεών του με την ηγεσία. Όμως αυτή η ανάγνωση, όσο συνηθισμένη κι αν είναι στο παρασκήνιο, παραβλέπει τον μοναδικό πραγματικό ρυθμιστή: τους πολίτες της Σάμου.
Σε μια δημοκρατία, ακόμη και στη στενή λογική της μονοεδρικής περιφέρειας, κανένα «παιχνίδι» δεν κρίνεται σε γραφεία ούτε σε προσωπικές αποφάσεις απόσυρσης. Κρίνεται στην κάλπη. Εκεί όπου οι πολίτες ζυγίζουν όχι μόνο τα βιογραφικά, αλλά και το τι έγινε και το τι δεν έγινε.
Απέναντι στον κ. Στεφανάδη, που εκπροσωπεί μια πολιτική συνέχεια με περιορισμένο αποτύπωμα και έναν κύκλο που αντικειμενικά πλησιάζει στο τέλος του, βρίσκεται ο Μάνος Λογοθέτης: νεότερος, με διοικητική εμπειρία σε κρίσιμο χαρτοφυλάκιο και με πολιτικό χρόνο μπροστά του. Η σύγκριση δεν είναι θέμα συμπάθειας· είναι θέμα προοπτικής.
Οι σχέσεις με τον Κυριάκος Μητσοτάκης ή οι οικογενειακές αναφορές στον Νικήτας Κακλαμάνης μπορεί να τροφοδοτούν συζητήσεις, αλλά δεν ψηφίζουν.
Ψηφίζουν οι πολίτες που ζουν τις ελλείψεις, την ανασφάλεια, τη στασιμότητα.
Αν υπάρχει ένα πραγματικό δίλημμα στη Σάμο, δεν είναι ποιος «κρατά το παιχνίδι», αλλά αν οι πολίτες θα το πάρουν στα χέρια τους. Και αυτή είναι η μόνη εξέλιξη που φοβάται κάθε κατεστημένο: μια κάλπη που λειτουργεί ως εργαλείο αλλαγής, όχι επικύρωσης.
