Απίστευτες δαπάνες με απευθείας αναθέσεις από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, την ώρα που η επιδημία καταστρέφει την κτηνοτροφία.
Σε μια περίοδο που οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι εντείνουν τις διαμαρτυρίες τους, με φόντο την οικονομική θηλιά η οποία σφίγγει επικίνδυνα γύρω από τον λαιμό τους, ο αρμόδιος υπουργός Κώστας Τσιάρας συνεχίζει απτόητος στη γραμμή της κυβέρνησης Μητσοτάκη με απευθείας αναθέσεις και δαπάνες χιλιάδων ευρώ για κάθε… πιθανό και (κυρίως) απίθανο λόγο.
Η ύπαιθρος βράζει, ο πρωτογενής τομέας βρίσκεται σε απόγνωση και η οργή ξεχειλίζει, γεγονός που πιθανότατα διαπίστωσε και ο πρωθυπουργός όταν την Τρίτη 11 Νοεμβρίου φυγαδεύτηκε άρον άρον μέσω χωματόδρομου και από την «πίσω πόρτα» του αεροδρομίου στην Αλεξανδρούπολη.
Ωστόσο τις τελευταίες ημέρες και ενώ οι μηχανές των τρακτέρ έχουν ανάψει για τα καλά με στόχο να φτάσει μέχρι τα ενδότερα του Μεγάρου Μαξίμου η δραματική κατάσταση, το υπουργείο Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) αποφασίζει μεταξύ άλλων να δαπανήσει σημαντικά ποσά για καφέδες και βουτήματα στο κυλικείο της πολιτικής ηγεσίας, βάψιμο και ρετούς γραφείων, καθυστερημένη καμπάνια για την ευλογιά, πρόσληψη νομικών συμβούλων και μελέτη για προσλήψεις. Ολα τα παραπάνω είναι μόνο μερικές από τις δαπάνες που δρομολογήθηκαν μόνο τις τελευταίες 15 μέρες.
Το VIP κυλικείο
Ο αγρότες της ελληνικής υπαίθρου βρίσκονται ένα βήμα από την καταστροφή, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι το VIP κυλικείο του ΥΠΑΑΤ θα πρέπει να μείνει χωρίς τα… απαραίτητα κομφόρ. Στις 6 Νοεμβρίου 2025 εγκρίθηκε η απευθείας ανάθεση για την κάλυψη δαπανών του κυλικείου της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου. Το απίστευτο της υπόθεσης είναι πόσα χρήματα απαιτούνται για τους καφέδες, τα νερά και τα μικρογεύματα των πολιτικών στο υπουργείο: όπως έγινε γνωστό, δεσμεύτηκαν 6.780 ευρώ για τις δαπάνες έως 31.12.2025.
Επιπλέον, για το 2026 θα πληρωθεί ποσό ύψους 27.120 ευρώ. Δηλαδή, το ΥΠΑΑΤ δίνει 33.900 ευρώ όχι για πιάτα φημισμένων σεφ σε εστιατόρια με αστέρια Μισελέν, αλλά για νερά, γαλλικό καφέ, τσάι, αναψυκτικά, χυμούς, βουτήματα και σάντουιτς, όπως περιγράφεται στη σχετικά απόφαση για την απευθείας ανάθεση στην εταιρεία Λυκούδης Γεώργιος – Κυλικείο.
Η εύλογη απορία που προκύπτει φυσικά είναι πόσοι άνθρωποι θα πιουν τελικά καφέ στον συγκεκριμένο χώρο τον επόμενο έναν χρόνο και αν δικαιολογείται το συγκεκριμένο κονδύλι. Εν μέρει η «απάντηση» δίνεται από το ίδιο το ΥΠΑΑΤ, που αναφέρει στην επίσημη ιστοσελίδα του ότι την «πολιτική ηγεσία» απαρτίζουν ο Κώστας Τσιάρας (υπουργός), ο Γιάννης Ανδριανός (υφυπουργός), ο Χρήστος Κέλλας (υφυπουργός), οι γενικοί γραμματείς και η υπηρεσιακή γραμματέας.
Καθυστερημένη καμπάνια
Οι κτηνοτρόφοι γνωρίζουν από πρώτο χέρι πλέον τι θα πρέπει να προσέξουν σχετικά με την ευλογιά των αιγοπροβάτων, τη νόσο που έχει οδηγήσει στον θάνατο αμέτρητα κοπάδια και ωθεί τους επαγγελματίες του κλάδου στο χείλος της καταστροφής. Ωστόσο το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης κρίνει ότι δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση. Ως εκ τούτου οι υπάλληλοι του ΥΠΑΑΤ από την Αθήνα κρίνουν ότι θα πρέπει να ενημερωθούν για τα βασικά οι κτηνοτρόφοι, έστω και τώρ, που η ευλογιά έχει προκαλέσει ήδη τεράστιες ζημιές. Στις 5 Νοεμβρίου 2025 αποφασίστηκε ανάθεση «για ψηφιακή εκστρατεία με ενημερωτικό υλικό για μέτρα βιοασφάλειας για την ευλογιά των αιγοπροβάτων» που θα κοστίσει 27.032 ευρώ. Το έργο ανέλαβε η MSCOMM AΕ που, όπως περιγράφεται στο σχετικό έγγραφο, με την καμπάνια της θα ενημερώσει «άμεσα και αξιόπιστα τους κτηνοτρόφους αιγοπροβάτων και τους συναφείς επαγγελματίες για υποχρεωτικά μέτρα βιοασφάλειας και πρόληψης, δήλωση ύποπτων κρουσμάτων και περιορισμούς μετακινήσεων, πρακτικές καθαρισμού/απολύμανσης και σωστό χειρισμό ζωικού κεφαλαίου και παραπομπή στις επίσημες οδηγίες του ΥΠΑΑΤ».
Το ερώτημα που τίθεται εν προκειμένω είναι πώς γίνεται κάποιος ο οποίος βγάζει το ψωμί του ως κτηνοτρόφος να μη γνωρίζει τα παραπάνω σήμερα, πολλούς μήνες μετά την εκδήλωση της νόσου; Η απάντηση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχετικά με τη συγκεκριμένη καθυστερημένη καμπάνια θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αν και εφόσον δοθεί.
Το βάψιμο των γραφείων
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει και η εκτός τόπου και χρόνου απόφαση «για απευθείας ανάθεση εργασιών ανακαίνισης χρωματισμών και επισκευής σε τμήματα των εγκαταστάσεων του κτιρίου του ΥΠΑΑΤ» που αναρτήθηκε στις 7 Νοεμβρίου 2025, με τους αγρότες να βρίσκονται παράλληλα στα κάγκελα και λίγο προτού βγουν στους δρόμους.
Οπως τονίστηκε χαρακτηριστικά στην πρόσκληση υποβολής προσφοράς προς την τεχνική εταιρεία Savvanakis CA, «η δαπάνη των εργασιών δεν πρέπει να ξεπερνά το ποσό των 37.063 ευρώ, συμπεριλαμβανόμενου ΦΠΑ 24%». Επιπλέον, αναφέρεται ότι «οι εργασίες θα πραγματοποιηθούν στον χώρο του κλιμακοστασίου από το ισόγειο έως και τον 7ο όροφο, στον χώρο της κεντρικής εισόδου του κτιρίου και του γραφείου ισογείου, στους χώρους των εσωτερικών διαδρόμων του 1ου, του 2ου και 7ου ορόφου καθώς και σε 9 γραφεία τα οποία είναι τα με αριθμό 111, 122, 123, 223, 424, 506, 507, 725 και ένα επιπλέον επιλογής».
Ακίνητα και αποζημιώσεις
Εκτός από το απαραίτητο –σύμφωνα με την κρίση του ΥΠΑΑΤ– βάψιμο του κτιρίου, μία άλλη πρόσκληση υποβολής προσφοράς προκαλεί πιθανότατα περισσότερο ενδιαφέρον. Την ίδια ημέρα το υπουργείο κοινοποίησε την απόφασή του για απευθείας ανάθεση με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών νομικών συμβουλών. Το ΥΠΑΑΤ ζητά από τη δικηγορική εταιρεία Μαγριπλής, Χαλακατεβάκης και Συνεργάτες την παροχή υπηρεσιών νομικής υποστήριξης «σε θέματα, ιδίως, προμηθειών και διαχείρισης ακίνητης περιουσίας» και πληρώνει 36.370 ευρώ για έξι μήνες.
Μεταξύ άλλων, όπως τονίζεται στην πρόσκληση υποβολής προσφοράς, ο υποψήφιος ανάδοχος θα αναλάβει την παροχή γνώμης και νομικών κατευθύνσεων «για την επίλυση όλων των νομικών ζητημάτων, σε οποιοδήποτε στάδιο διαδικασίας διεξαγωγής διαγωνισμών για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων ή αναθέσεων, ειδικότερα δε υποχρεούται να συνδράμει στη σύνταξη απόψεων της διοίκησης (αναθέτουσας υπηρεσίας) ενώπιον δικαστηρίων ή να υποστηρίζει τις επιτροπές, διαγωνισμών ανεξαρτήτως θεσμικού πλαισίου προκήρυξής τους ενόψει ενστάσεων ή προσφυγών».
Επίσης, οι νομικοί σύμβουλοι θα αναλάβουν «την παροχή γνώμης, προκειμένου να απαντηθούν καταγγελίες, αναφορές, εξώδικες προσκλήσεις/οχλήσεις, εφόσον απαιτείται νομική βάση, αλλά και την παροχή γνώμης επί θεμάτων που σχετίζονται με δικαστικές διεκδικήσεις αποζημιώσεων καθώς και επί λοιπών περιπτώσεων συμβατικών πληρωμών». Και εδώ τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι κομβικά: Δεν υπάρχουν άραγε νομικοί σύμβουλοι στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης; Γιατί τόση πρεμούρα για τα ακίνητα του ΥΠΑΑΤ; Τι ακριβώς σημαίνει ότι οι εν λόγω δικηγόροι θα γνωμοδοτούν για τις δικαστικές διεκδικήσεις αποζημιώσεων, εν μέσω φοβερών καταγγελιών για ΟΠΕΚΕΠΕ και ευλογιά;
Ιδιώτης για όλα
Τις ημέρες που η ελληνική κοινή γνώμη παρακολουθεί με αγωνία τις εκκλήσεις των αγροτών για άμεση οικονομική ενίσχυση, το αρμόδιο υπουργείο επιλέγει ακόμη μία απευθείας ανάθεση, η οποία μάλιστα είναι εξαιρετικά θολή ως προς το έργο και θα κοστίσει 18.600 ευρώ για «υπηρεσίες έρευνας αγοράς», με χρονική διάρκεια τριών μηνών. Τι προβλέπεται; Ενας ιδιώτης θα αποφασίζει πόσο θα κοστίζουν οι συμβουλές που παρέχονται στο υπουργείο. Πρόκειται για μια ανάθεση που ακόμη και οι μυημένοι στις αναρτήσεις της Διαύγειας δυσκολεύονται να κατανοήσουν εύκολα… Η εταιρεία Remaco προσκλήθηκε να εκφράσει το ενδιαφέρον της για το έργο με τίτλο «Μελέτη για τον καθορισμό ποσών στήριξης των συμβουλών, υπό μορφή μοναδιαίων δαπανών, για την υλοποίηση της Δράσης 1 της Παρέμβασης Π3-78.2 “Συμβουλευτικές υπηρεσίες γεωργών και δασοκόμων και λοιπών ενδιαφερόμενων ομάδων (stakeholders) καθώς και κατάρτιση Γεωργικών και Δασοκομικών Συμβούλων” του ΣΣ ΚΑΠ 2023 – 2027». Οπως περιγράφεται στο σχετικό έγγραφο, «σκοπός του έργου είναι ο καθορισμός των ποσών στήριξης υπό μορφή μοναδιαίων δαπανών». Ουσιαστικά (και) με αυτή την ανάθεση, το… εξαιρετικά οργανωμένο ΥΠΑΑΤ των «αρίστων» παραδέχεται ωμά ότι δεν διαθέτει προσωπικό με επαρκείς γνώσεις για να καθορίσει τα ποσά που πρέπει να διαθέσει σε συνεργάτες του.
Νέες κινητοποιήσεις
Οπως προκύπτει από το ρεπορτάζ του Documento, ο αγροτικός κόσμος δεν πρόκειται να μείνει με τα χέρια σταυρωμένα και να παρακολουθεί τον «εμπαιγμό» της κυβέρνησης και του ΥΠΑΑΤ χωρίς να αντιδρά. Αλλωστε, η κατάσταση φαίνεται ότι έχει φτάσει πλέον στο απροχώρητο. Ο Θωμάς Μόσχος, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Καστοριάς Μακεδνός και βραβευμένος το 2023 ως o καλύτερος βιοκαλλιεργητής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σημειώνει στο Documento ότι «είναι η πρώτη φορά που κυριολεκτικά βρίσκεται ο κλάδος σε απόγνωση». Οπως λέει χαρακτηριστικά, «αν πας καλά στον κλάδο και θέλεις να επενδύσεις, δεν μπορείς να επενδύσεις και δεν ξέρεις τι να κάνεις, γιατί δεν ξέρεις τι ξημερώνει αύριο. Αν δεν πας καλά, οδεύεις προς την καταστροφή».
Σύμφωνα με τον ίδιο «τα χρήματα που έδωσε η κυβέρνηση ήταν ψίχουλα. Είδαμε ότι με το που βγήκαμε στον δρόμο ή με το που ξεκίνησαν κάποιες πιο ισχυρές κινητοποιήσεις έδωσε κατευθείαν μια αύξηση στα όρια επιστροφής του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο, το οποίο κι αυτό είναι αστείο σε σχέση με αυτά που πληρώνουμε με τα όρια που έχουν βάλει».
Ο Θ. Μόσχος αναφέρει επίσης ότι «από εδώ και πέρα θα υπάρχουν πολύ δυναμικές κινητοποιήσεις. Ο στόχος δεν είναι να κλείσουμε κανέναν δρόμο από εδώ και πέρα. Ο στόχος είναι να κλείσουμε σημεία που πονάνε την κυβέρνηση, όπως αεροδρόμια, λιμάνια, τελωνεία, σύνορα, τέτοια πράγματα, ώστε να αντιληφθούν και όλοι οι συνάδελφοι τη δύναμή μας και να πάρουμε αυτά που θέλουμε για να μείνει ο κλάδος ζωντανός. Δεν θέλουμε να μας διώξει κανένας από το επάγγελμά μας, το αγαπάμε και γι’ αυτό το κάνουμε και θέλουμε μια χώρα αυτόνομη, γιατί όταν μια χώρα δεν έχει πρωτογενή παραγωγή και περιμένει τρόφιμα από κάποιους άλλους, σίγουρα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αυτόνομη χώρα».
Αποζημιώσεις υπό πίεση
Την Πέμπτη 13 Νοεμβρίου ο υπό πίεση υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Κ. Τσιάρας ανακοίνωσε ότι με απόφασή του «πραγματοποιείται η τέταρτη κατανομή αποζημιώσεων προς τους κτηνοτρόφους που επλήγησαν από την επιζωοτία της ευλογιάς, με νέο ποσό ύψους 12.248.642,97 ευρώ». Στο ίδιο δελτίου Τύπου σημειώθηκε ότι «η νέα – 4η κατανομή του 2025, αποζημιώσεων ενισχύει εκ νέου τη Θεσσαλία, η οποία λαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος, ύψους 6.962.120,96 ευρώ, ενώ στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη καταβάλλονται 3.438.114,12 ευρώ». Σύμφωνα με το ΥΠΑΑΤ, η αποζημίωση που δίνεται στους κτηνοτρόφους ανά θανατωθέν ζώο φτάνει έως και τα 250 ευρώ και αποτελεί την υψηλότερη στην ΕΕ. Από το ρεπορτάζ πάντως προκύπτει σοβαρός προβληματισμός των κτηνοτρόφων σχετικά με τις νέες εξαγγελίες και τα κριτήρια του ΥΠΑΑΤ.
Λεωνίδας Λυμπέρης
ΠΗΓΗ https://www.documentonews.gr/
