Υπό την αιγίδα του Προέδρου Aliyev του Αζερμπαϊτζάν, διεξήχθη η 12η Σύνοδος Κορυφής του Οργανισμού Τουρκικών Κρατών (OTS) στις 7 Οκτωβρίου 2025 στη Gabala με θέμα «Περιφερειακή Ειρήνη και Ασφάλεια».
Στη Σύνοδο Κορυφής συμμετείχαν οι Πρόεδροι του Καζακστάν, του Κιργιζιστάν, της Τουρκίας, του Ουζμπεκιστάν, της Ουγγαρίας, του Τουρκμενιστάν και όπως αναφέρεται στη Διακήρυξη της Gabala “ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου, Εξοχότατος Ersin Tatar”.
Η συμμετοχή Tatar με καθεστώς παρατηρητή στη συνάντηση των Προέδρων του Οργανισμού Τουρκικών Κρατών τυπικά δεν συνιστά επίσημη αναγνώριση διμερώς από τα υπόλοιπα συμμετέχοντα κράτη, στα οποία περιλαμβάνεται με καθεστώς παρατηρητή και ένα μέλος της ΕΕ, η Ουγγαρία.
Πολιτικά όμως, είναι σαφές ότι η τουρκοκυπριακή κοινότητα ανάγεται σε επίσημο συνομιλητή του Οργανισμού με το καθεστώς κράτους. Επιβεβαίωση της πρόθεσης των κρατών για αναγνώριση των κατεχόμενων ως “ΤΔΒΚ” είναι η αναφορά στο σημείο 2, της Διακήρυξης της Gabala στην ενότητα “ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ, ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ”, όπου αναφέρεται:
“Τονίζεται η ανάγκη επίτευξης μιας διαπραγματευτικής, αμοιβαία αποδεκτής και βιώσιμης λύσης του κυπριακού ζητήματος με βάση τις υφιστάμενες πραγματικότητες στο νησί. Εκφράζεται η αλληλεγγύη τους προς τον τουρκοκυπριακό λαό, ως αναπόσπαστο μέρος του τουρκικού κόσμου, στις προσδοκίες του για την εξασφάλιση των ισότιμων εγγενών δικαιωμάτων του.”
Ακολουθεί το κείμενο στην αγγλική και ο διαδικτυακός τόπος της Διακήρυξης της Gabala.
“Emphasize the need to reach a negotiated, mutually acceptable and viable settlement of the Cyprus issue based on existing realities on the Island; express their solidarity with the Turkish Cypriot people as integral part of the Turkic World in their aspirations to secure their equal inherent rights; (https://turkicstates.org/u/gabala-declaration-.pdf )”
Εντύπωση προκαλεί ότι το θέμα δεν συζητήθηκε, παρά την ανάδειξη των θεμάτων εξωτερικής πολιτικής στο δημόσιο διάλογο.
Την ίδια περίοδο η κυβέρνηση εκκινεί τις διαδικασίες για τη δημιουργία πολυμερούς σχήματος συνεργασίας 5Χ5 στην Ανατολική Μεσόγειο, με τη συμμετοχή τεσσάρων παράκτιων χωρών, με σύνορα με την Ελλάδα: Κύπρο, Αίγυπτο, Τουρκία και Λιβύη. Πέντε κράτη, πέντε και οι προτεινόμενες θεματικές (5X5), με προεξέχουσα την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, το μεταναστευτικό, την συνδεσιμότητα (περιλαμβανομένης της ενέργειας), την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και την πολιτική προστασία.
Η πρωτοβουλία είναι επί της αρχής θετική, καθώς αναδεικνύει την ετοιμότητα της χώρας μας στην διπλωματική επίλυση της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών, αλλά με δεδομένη την απραξία όλη την προηγούμενη περίοδο ενδέχεται να αποτελεί “κατά παραγγελία” πρωτοβουλία, η οποία με δηλώσεις συνοδεύεται με την ορθή ανάδειξη της σημασίας της νότιο-ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, σε αντιδιαστολή με την έμφαση που δίνεται στην ανατολική πτέρυγα του και μάλιστα διά στόματος Πρωθυπουργού.
Τα παραπάνω παρότι φαινομενικά διακριτά γεγονότα συνδυάζονται με την “κινητικότητα” στο Κυπριακό και την “έκπληξη” της εκλογής του νέου ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, η οποία προετοιμάζει το έδαφος για νέες προσπάθειες επίλυσης του κυπριακού. Με αφορμή την συγκεκριμένη εκλογή σημαντικά πολιτικά στελέχη από όλα τα κόμματα εξέδωσαν συγχαρητήριες ανακοινώσεις δημιουργώντας ελπίδες επίλυσης.
Η αφωνία τους όμως στη διακήρυξη των τουρκικών κρατών και η έμμεση υποστήριξη της πρωτοβουλίας 5Χ5 προετοιμάζει το έδαφος ευρύτερης πολιτικής συμπόρευσης το προσεχές διάστημα σε κρίσιμα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Ίσως μάλιστα αυτό εξηγεί και την πολιτική αναστάτωση της τελευταίας περιόδου.
ΠΗΓΗ https://www.militaire.gr/
