Εξέθεσε τον Μητσοτάκη η ακύρωση της συνάντησης με Ερντογάν
Βαριά εκτεθειμένη είναι η κυβέρνηση Μητσοτάκη μετά την ακύρωση της προγραμματισμένης συνάντησης Κυριάκου Μητσοτάκη – Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Η ακύρωση –με πρωτοβουλία της τουρκικής πλευράς– δείχνει ότι η χώρα αποδυναμώνεται γεωπολιτικά, τη στιγμή που η Τουρκία μετατρέπεται σε περιφερειακό παίκτη στην ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Αυτό άλλωστε φάνηκε με καθαρότητα και από τη συνάντηση του Ερντογάν με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, με την οποία άνοιξε και επίσημα η συζήτηση για το ξεπάγωμα του προγράμματος των μαχητικών αεροσκαφών F-35. Την ίδια στιγμή ο Ελληνας πρωθυπουργός είχε συνάντηση με τον τζιχαντιστή πρωθυπουργό της Συρίας Αλ Σαράα με φόντο τις συνεχείς καταγγελίες για σφαγή χριστιανικών και άλλων θρησκευτικών ομάδων στη χώρα. Μετά την ακύρωση της συνάντησης το Μαξίμου προσπαθεί να κάνει «damage control», μιλώντας με γενικές διατυπώσεις, τη στιγμή που ο πρόεδρος της Τουρκίας ήθελε με την κίνησή του να υποβαθμίσει τις ελληνικές θέσεις για να επισκεφτεί «χωρίς βαρίδια» τον Τραμπ. Μάλιστα, σε σχετική ερώτηση του Documento εάν υπήρχε σκοπιμότητα από την τουρκική πλευρά, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης απάντησε (25/9) ότι η Ελλάδα «θα συνεχίσει να επιδιώκει τον διάλογο, αλλά δεν θα αλλάξουμε την πολιτική μας για να κάνουμε διάλογο. Θα συνεχίσουμε την πολιτική μας και θα επιδιώκουμε τον διάλογο». Παράλληλα, πρόσθεσε: «Εάν ενοχλεί ένα μέρος της πολιτικής μας, αυτό δεν σημαίνει ότι εμείς θα βάλουμε νερό στο κρασί μας, ούτε πρόκειται να αλλάξουμε θέση ούτε πρόκειται καν να βάλουμε στο τραπέζι ζητήματα κυριαρχίας ή ζητήματα κόκκινων γραμμών».
Τα αμήχανα γαλλικά
Από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στην πρώτη του παρέμβαση μετά την ακύρωση της συνάντησης, δήλωσε: «Εχω συναντηθεί με τον πρόεδρο Ερντογάν επτά φορές από τότε που έγινα πρωθυπουργός. Δεν επρόκειτο πάντα για εύκολες συναντήσεις, αλλά πάντοτε τάσσομαι υπέρ του να έχουμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την Τουρκία και να συζητάμε τα προβλήματα ανοιχτά». Αναφερόμενος δε στη Chevron σημείωσε: «Εάν αυτό που κάνουμε προκαλεί κάποια δυσφορία στη Τουρκία, ας είναι. C’est la vie, όπως θα έλεγαν και οι Γάλλοι».
Πίσω από τα γαλλικά και τον επικοινωνιακό θόρυβο που προκαλεί η κυβέρνηση μετά την πρόταση του πετρελαϊκού κολοσσού Chevron για έρευνες σε θαλάσσιες περιοχές νοτίως της Κρήτης, στο παρασκήνιο φαίνεται ότι επιταχύνονται οι διαδικασίες στον ενεργειακό χάρτη της ανατολικής Μεσογείου. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά την πρόταση της αμερικανικής εταιρείας ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ συναντήθηκε με στελέχη της Chevron, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν μίλησε για «κοινό συντονισμό» σε σχέση με τις δραστηριότητες που προβλέπονται στις θαλάσσιες δικαιοδοσίες. Επίσης, σε διπλωματικούς κύκλους επικρατεί ανησυχία, καθώς η Chevron δεν είναι απλώς η δεύτερη μεγαλύτερη παγκοσμίως ιδιωτική αμερικανική εταιρεία που δραστηριοποιείται στον κλάδο των υδρογονανθράκων, αλλά αποτυπώνει ουσιαστικά τις ενεργειακές προτεραιότητες των ΗΠΑ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, πέρα από τις τεχνητές κρίσεις, αρκετοί θεωρούν ότι ο αμερικανικός παράγοντας θα οριοθετήσει το πλαίσιο της συζήτησης σε ό,τι αφορά την «ενεργειακή μοιρασιά» στην ανατολική Μεσόγειο.
Μεγάλη γκρίνια
Μετά το φιάσκο της συνάντησης του πρωθυπουργού με τον Ερντογάν και τα γεωπολιτικά αδιέξοδα που ανακύπτουν, στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος υπάρχει μεγάλη γκρίνια, καθώς ολοένα περισσότερα στελέχη βλέπουν ότι η κυβέρνηση κινείται χωρίς στρατηγικό ορίζοντα. Μάλιστα, σε «γαλάζια» πηγαδάκια πληθαίνουν αυτοί που μιλούν για «δικαίωση» των πρώην πρωθυπουργών Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά, οι οποίοι μετά τις ευρωεκλογές έχουν χτυπήσει πολλές φορές «καμπανάκι» για την πολιτική του προβλέψιμου συμμάχου την οποία ακολουθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Είναι ενδεικτικό ότι ο Κ. Καραμανλής είχε τονίσει ότι η χώρα οδηγείται σε «ομηρία» σχετικά με τα ελληνοτουρκικά ζητήματα.
Πολλοί θεωρούν ότι οι αποτυχίες της κυβέρνησης στα εθνικά ζητήματα επιταχύνουν τη δημιουργία νέου κόμματος από τον Αντ. Σαμαρά. Γι’ αυτό και στο Μαξίμου έχουν θορυβηθεί από την οργανωτική κινητικότητα του πρώην πρωθυπουργού, καθώς μια τέτοια κίνηση μπορεί να επιφέρει τάχιστες πολιτικές εξελίξεις.
Ενα άλλο στοιχείο που επηρεάζει το εσωκομματικό πεδίο, σε ό,τι αφορά τα εθνικά ζητήματα, είναι και η διαφορετική προσέγγιση που έχει η τουρκική πλευρά σε σχέση με τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Αμυνας Νίκο Δένδια. Συγκεκριμένα, σε δημοσιεύματα στην τουρκική εφημερίδα «Milliyet» ο Κυρ. Μητσοτάκης παρουσιάζεται σαν πιο διαλλακτικός συνομιλητής, ενώ ο Ν. Δένδιας σαν ένας πολιτικός που έχει «εμμονές». Γι’ αυτό και σε πρόσφατο δημοσίευμα καλείται ο πρωθυπουργός να επισκεφτεί στην Αγκυρα, «ώστε ο διάλογος να αποκτήσει δυναμική».
Η Τουρκία στα σαλόνια και… η προβλέψιμη Ελλάδα στα αλώνια
Σε μια εποχή που ο γεωπολιτικός χάρτης μεταβάλλεται με γρήγορους ρυθμούς, η χώρα μας οδηγείται σε αδιέξοδα και αποδυναμώνεται λόγω της διπλωματίας του προβλέψιμου συμμάχου που ακολουθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Τη στιγμή που η Ελλάδα αντιμετωπίζει τους τελευταίους μήνες σοβαρά ζητήματα και με παραδοσιακούς συμμάχους (αραβικές χώρες) και έχει γίνει «ακόλουθος» του Ισραήλ, η Τουρκία εξελίσσεται σε περιφερειακή δύναμη, μπαίνει στην αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής άμυνας και οι μεγάλες δυνάμεις την υπολογίζουν. Το πρόβλημα σε αυτήν τη συνθήκη είναι ότι, αν και εφόσον γίνουν οι συζητήσεις για κρίσιμα εθνικά ζητήματα, θα ισχύσει αυτό που έλεγε ο θεμελιωτής του ρεαλισμού Θουκυδίδης, ότι «το δρων υποκείμενο προχωράει μέχρι εκεί που του επιτρέπει η δύναμή του και υποχωρεί μέχρι εκεί που του επιβάλλει η αδυναμία του».
Αντιλιάν Κοτζάι
ΠΗΓΗ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ
