20 Αυγούστου 2025

Η Σάμος στο επίκεντρο: η Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή και η επίσκεψη Πλεύρη

 

Την Πέμπτη, 21 Αυγούστου 2025, η Σάμος θα βρεθεί στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου γύρω από το μεταναστευτικό, με την επίσκεψη του Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. Θάνου Πλεύρη. Στο επίσημο πρόγραμμα ξεχωρίζει η επίσκεψή του στην Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή Σάμου, μια εγκατάσταση που από την πρώτη στιγμή αποτέλεσε σημείο αναφοράς – αλλά και αμφισβήτησης – για τον τρόπο διαχείρισης του προσφυγικού και μεταναστευτικού ζητήματος.

Η δομή της Σάμου: “πρότυπο” ή “φυλακή”;

Η Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή στη Σάμο παρουσιάστηκε από την κυβέρνηση ως πρότυπο εγκατάστασης, που συνδυάζει την ασφάλεια με την αξιοπρεπή διαβίωση. Εξοπλισμένη με συστήματα ελέγχου εισόδου–εξόδου, οργανωμένες υποδομές στέγασης, παροχές υγείας και εκπαίδευσης, θεωρήθηκε το πρώτο βήμα για μια πιο «ελεγχόμενη» και «ανθρώπινη» διαχείριση των ροών.

Ωστόσο, για πολλούς κατοίκους του νησιού – αλλά και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων – η δομή αυτή φέρει έναν διπλό χαρακτήρα:

Από τη μια πλευρά αποσυμφόρησε τις άθλιες συνθήκες του παλαιού ΚΥΤ στη Βαθύ, βελτιώνοντας την εικόνα της Σάμου διεθνώς.

Από την άλλη, παραμένει ένας κλειστός, ελεγχόμενος χώρος, που θυμίζει περισσότερο κέντρο κράτησης παρά ανοιχτή φιλοξενία, εντείνοντας τις ανησυχίες για τη μονιμοποίηση τέτοιων δομών στο Αιγαίο.

Οι τοπικές κοινωνίες απέναντι στη δομή

Η στάση της σαμιακής κοινωνίας είναι σύνθετη:

Κάποιοι βλέπουν θετικά τη νέα δομή, καθώς θεωρούν ότι προστατεύει την καθημερινότητα των πολιτών, ενισχύει την ασφάλεια και βάζει τέλος στην εικόνα των πρόχειρων καταυλισμών.

Άλλοι, όμως, παραμένουν καχύποπτοι. Φοβούνται ότι η ύπαρξη μιας τόσο οργανωμένης εγκατάστασης θα καταστήσει τη Σάμο μόνιμο «κόμβο» υποδοχής, εγκλωβίζοντας το νησί σε έναν ρόλο που δεν του αναλογεί.

Το πολιτικό διακύβευμα

Η παρουσία του Υπουργού Πλεύρη στη Σάμο δεν είναι μια απλή τυπική επίσκεψη. Είναι ένα μήνυμα πολιτικής βούλησης: ότι η κυβέρνηση επιμένει στο μοντέλο των Κλειστών Ελεγχόμενων Δομών, παρουσιάζοντάς τες ως τη μόνη ρεαλιστική λύση για την οργάνωση και τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών.

Το αν αυτό το μήνυμα θα πείσει τους Σαμιώτες, ή αν θα ενισχύσει τις επιφυλάξεις τους, θα φανεί όχι μόνο κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, αλλά και στην καθημερινή λειτουργία της ίδιας της δομής.

Ένα νησί σε σταυροδρόμι

Η Σάμος βρίσκεται ξανά μπροστά σε κρίσιμα ερωτήματα:

Θα λειτουργήσει η δομή ως εργαλείο αποσυμφόρησης και οργάνωσης ή θα αποτελέσει σύμβολο εγκλωβισμού;

Θα αποτελέσει η εμπειρία της Σάμου μοντέλο για άλλα νησιά ή θα αποδειχθεί ένα ακόμη πείραμα με αβέβαιη έκβαση;

Η επίσκεψη Πλεύρη μπορεί να δώσει απαντήσεις – ή να ενισχύσει τα ερωτήματα.

Σε κάθε περίπτωση, η Κλειστή Ελεγχόμενη Δομή της Σάμου παραμένει ο καθρέφτης της εθνικής στρατηγικής στο μεταναστευτικό: γεμάτος υποσχέσεις, αλλά και βαριές σκιές.