Στον Δήμο Ανατολικής Σάμου υπάρχουν δύο σοβαρά προβλήματα που επηρεάζουν άμεσα την ποιότητα ζωής των κατοίκων, τη δημόσια υγεία, την εικόνα της πόλης και τη βιωσιμότητα του τουριστικού της προϊόντος. Παρόλα αυτά, παραμένουν στο περιθώριο του δημόσιου διαλόγου και αντιμετωπίζονται με προκλητική αδιαφορία, τόσο από τις τοπικές αρχές όσο και –δυστυχώς– από μεγάλο μέρος της τοπικής κοινωνίας.
Ο βιολογικός καθαρισμός – Ένα "έργο-φάντασμα"
Ο βιολογικός καθαρισμός λυμάτων είναι έργο ζωτικής σημασίας για κάθε οργανωμένη πόλη. Στην περίπτωση της Σάμου, όμως, εξελίχθηκε σε παράδειγμα προς αποφυγή: κακή επιλογή τοποθεσίας, ανεπαρκής μελέτη, προβληματική εκτέλεση, και τελικά... παράδοση του έργου παρότι ήταν λειτουργικά άχρηστο.
Ένα δημόσιο έργο με υψηλό κόστος που σχεδιάστηκε για να εξυπηρετεί την πόλη, κατέληξε να μην μπορεί να τεθεί σε λειτουργία. Κι όμως, παραδόθηκε και "ξεχάστηκε", αρκεί που απορροφήθηκαν τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Κανείς δεν αναλαμβάνει ευθύνες. Κανείς δεν απαιτεί λύση. Και το πιο τραγικό: κανείς δεν μιλά.
Οι επιπτώσεις όμως είναι εδώ: δυσάρεστες οσμές, υπερχείλιση φρεατίων, ρύπανση, τουριστική υποβάθμιση, υγειονομικοί κίνδυνοι. Παρόλα αυτά, οι αρμόδιοι "σφυρίζουν αδιάφορα" και οι πολίτες δείχνουν να έχουν συμβιβαστεί με το απαράδεκτο.
Ύδρευση: Πόσιμο νερό μόνο… εμφιαλωμένο
Το δεύτερο εξίσου σοβαρό πρόβλημα είναι η κακή κατάσταση του δικτύου ύδρευσης, το οποίο σε πολλές περιοχές καθιστά το νερό ακατάλληλο προς πόση. Παλαιωμένοι σωλήνες, θολότητα, υπερβολικό χλώριο, χώματα, και πιθανή παρουσία βαρέων μετάλλων ή ακόμη και αρσενικού, είναι πλέον μια πραγματικότητα που δεν μπορεί να αγνοηθεί.
Οι κάτοικοι αναγκάζονται να καταναλώνουν εμφιαλωμένο νερό ή να αγοράζουν φίλτρα, ενώ πολλοί συνεχίζουν να μαγειρεύουν με νερό βρύσης, εκθέτοντας καθημερινά την υγεία τους σε κίνδυνο. Ένα δημόσιο αγαθό, όπως το καθαρό και ασφαλές νερό, έχει γίνει είδος πολυτελείας.
Σιωπή, απάθεια και εθισμός στη μετριότητα
Η πιο ανησυχητική διάσταση αυτών των προβλημάτων δεν είναι μόνο η ύπαρξή τους, αλλά η κοινωνική και θεσμική σιωπή που τα περιβάλλει. Δεν αντιδρούν ούτε οι πολίτες που ζουν δίπλα στους υπονόμους, ούτε οι επιχειρηματίες που επενδύουν στον τουρισμό, ούτε οι τοπικές αρχές που έχουν την ευθύνη να διαχειρίζονται και να υπερασπίζονται το δημόσιο συμφέρον.
Μοιάζουμε να έχουμε εθιστεί στη μετριότητα, να θεωρούμε «κανονικότητα» την εγκατάλειψη και να συμβιβαζόμαστε με ό,τι μας σερβίρεται. Όμως δεν υπάρχει τίποτα «κανονικό» σε μια πόλη που δεν έχει πόσιμο νερό και λειτουργικό βιολογικό καθαρισμό.
Είναι καιρός να ξυπνήσουμε
Αν θέλουμε πραγματικά να ζούμε σε μια σύγχρονη, υγιή και φιλόξενη πόλη, πρέπει να σπάσει η σιωπή. Οι πολίτες οφείλουν να απαιτήσουν λύσεις. Οι δημοτικές αρχές να αναλάβουν ευθύνες. Και τα τοπικά μέσα ενημέρωσης να αναδείξουν την αλήθεια με θάρρος, χωρίς σκοπιμότητες ή στρογγυλοποιήσεις.
Η Ανατολική Σάμος αξίζει καλύτερα. Και η αρχή για να αλλάξει κάτι, είναι να μιλήσουμε ανοιχτά γι’ αυτά που όλοι γνωρίζουν, αλλά κανείς δεν τολμά να πει.
