24 Ιουλίου 2025

Συστηματική διείσδυση των τουρκικών και αποδυναμωμένη παρουσία ελληνικών ακτοπλοϊκών εταιρειών στην περιοχή του Ανατολικού Αιγαίου

 

Του: Βελόπουλου Κυριάκου, Προέδρου του Κόμματος, Βουλευτή Β3'
Νότιου Τομέα Αθηνών

ΠΡΟΣ: Τον κ. Υπουργό Εξωτερικών
Τον κ. Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής

ΘΕΜΑ: «Συστηματική διείσδυση των τουρκικών και αποδυναμωμένη παρουσία ελληνικών ακτοπλοϊκών εταιρειών στην περιοχή του Ανατολικού Αιγαίου»
Κύριοι Υπουργοί,

Συμφώνως ενημέρωσής μας από κατοίκους νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, οι ως άνω διακατέχονται από έντονη ανησυχία αναφορικά με την συνεχώς εντεινόμενη και συστηματική διείσδυση και παρουσία τουρκικών ακτοπλοϊκών εταιρειών στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, η οποία δεν φαίνεται να έχει προβληματίσει την ελληνική Πολιτεία, κρίνοντας από την αντίστοιχη έλλειψη σχετικών μέτρων, όμως έχει δημιουργήσει σοβαρά ερωτήματα ως προς την επάρκεια της ελληνικής πολιτικής στα θέματα ναυσιπλοΐας, τουριστικής σύνδεσης και γεωοικονομικής παρουσίας στην περιοχή.

Τα τελευταία χρόνια, υφίσταται μια σταθερή ανησυχητική διεύρυνση ενός ευρύτερου τουρκικού ακτοπλοϊκού δικτύου συνδέσεων με τα ελληνικά νησιά με την εφαρμογή της βίζας εξπρές. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το 75%(!) των συνδέσεων/ δρομολογίων μεταξύ ελληνικών νησιών και τουρκικών λιμένων εκτελούνται από τουρκικές εταιρείες. 

Η τουρκική πλευρά ενισχύει με δημόσια και δημοτική στήριξη την ακτοπλοΐα της - οι τουρκικές ναυτιλιακές εταιρείες λειτουργούν με την υποστήριξη των τουρκικών αρχών με αποτέλεσμα να τους παρέχεται προνομιακή θέση στην αγορά και να έχουν καταλάβει ουσιαστικά στρατηγικές συνδέσεις με ελληνικά νησιά - ενισχύοντας κατ' αυτόν τον τρόπο τον τουρισμό, αλλά και τη στρατηγική της επιρροή στην περιοχή.

 Αντίστοιχα συντελείται συνεχιζόμενη αποδυνάμωση της ελληνικής παρουσίας στις εν λόγω θαλάσσιες γραμμές. Οι περισσότερες ελληνικές εταιρείες απουσιάζουν από τις συγκεκριμένες γραμμές, παρά την αυξανόμενη ζήτηση και τα οικονομικά οφέλη, λόγω αντικειμενικών παραγόντων, όπως το δυσβάσταχτο κόστος λειτουργίας, τα γραφειοκρατικά εμπόδια και η έλλειψη θεσμικής / κρατικής στήριξης, με αποτέλεσμα την απώλεια κερδοφορίας για την ελληνική ακτοπλοΐα, αλλά και τη δημιουργία ενός πλαισίου σταδιακής εξάρτησης των ελληνικών νησιών από τουρκικές εταιρείες, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται και σε επίπεδο γεωπολιτικής επιρροής. 

Η απουσία ελληνικής ανταπόκρισης ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην τοπική οικονομία, στην περιφερειακή συνοχή και -το σημαντικότερο- στη γεωπολιτική σταθερότητα στο Ανατολικό Αιγαίο.
Ως ενδεικτικά παραδείγματα των ως άνω καταγγελιών αναφέρουν το πρόσφατο παράδειγμα της νέας σύνδεσης Ρόδου - Φετιχιέ από τουρκική εταιρεία, η οποία ανήκει στον Δήμο Κωνσταντινούπολης, καθώς και η γραμμή Πέτρα (Λέσβος) - Ακτσάϊ (Τουρκία) η οποία εξυπηρετείται από τουρκική δημοτική εταιρεία, ενώ αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν και στη Χίο, τη Σάμο, την Κω, τη Ρόδο και τη Σύμη.

Θεωρούν οι ως άνω ότι, οι νησιωτικές κοινωνίες, οι τουριστικοί και ναυτιλιακοί φορείς, καθώς και η εθνική στρατηγική της χώρας δεν δύνανται να παραμένουν θεατές. 

Η ναυτιλία αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την εξέλιξη της γεωοικονομικής παρουσίας της Τουρκίας στην περιοχή και η συνεχής ενίσχυση των τουρκικών ναυτιλιακών γραμμών καθιστά την ελληνική παρουσία σε κρίσιμες θαλάσσιες περιοχές αδύναμη και ουσιαστικά περιθωριοποιημένη και ενδεχομένως να δημιουργεί συνθήκες πολιτικής και στρατηγικής αδυναμίας στο Αιγαίο.

 Τα Υπουργεία Εξωτερικών, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής οφείλουν να αναλάβουν άμεσα συντονισμένη δράση ενίσχυσης της ελληνικής παρουσίας, μέσω της καθιέρωσης στρατηγικού σχεδίου για την ενίσχυση της ελληνικής ακτοπλοΐας και την προστασία της ελληνικής γεωπολιτικής παρουσίας στις ακτοπλοϊκές γραμμές του Ανατολικού Αιγαίου, μέσω της στήριξης των ελληνικών εταιρειών και της παροχής φορολογικών κινήτρων και της απλοποίησης των διαδικασιών αδειοδότησης για τις ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στις εν λόγω γραμμές, την ενίσχυση των τοπικών φορέων, και να προβούν στη λήψη μέτρων στήριξης για τους τοπικούς επιχειρηματίες και πράκτορες των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, ώστε να αντισταθούν στον τουρκικό ανταγωνισμό. 

Τονίζουν ότι, η οιαδήποτε καθυστέρηση και αδιαφορία της Πολιτείας είναι επιζήμια για τα εθνικά συμφέροντα της χώρας και ότι πλέον η σιωπή και η έλλειψη δράσης, δεν μπορούν να εκληφθούν ως ουδετερότητα, αλλά ως συνενοχή στην εγκατάλειψη μιας κρίσιμης γραμμής άμυνας της ελληνικής παρουσίας και του ελέγχου στο Αιγαίο. Οι πολίτες των νησιών αναμένουν άμεσες ενέργειές σας και αποτελεσματική παρέμβαση προς ανατροπή των συσχετισμών.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

Υπάρχει συγκεκριμένος στρατηγικός σχεδιασμός για τη διασφάλιση της ελληνικής ναυτιλιακής παρουσίας στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, ενόψει της αυξανόμενης τουρκικής δραστηριότητας και ποια συγκεκριμένα μέτρα θα λάβει η Πολιτεία, ώστε να αποτραπεί η μονομερής εδραίωση τουρκικών εταιρειών σε αυτές τις γραμμές, με προφανείς οικονομικές και γεωστρατηγικές προεκτάσεις;

Ο ερωτών Βουλευτής
ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ