Περιγράφονται η ποσότητα (έως και 19 τόνοι), η θέση και το είδος των υδρογονανθράκων που ήταν στην εμπορική αμαξοστοιχία και προκάλεσαν την πυρόσφαιρα
Οχι μόνο ποιοι είναι, αλλά ακόμα και πού βρίσκονταν οι αρωματικοί υδρογονάνθρακες που προκάλεσαν την πυρόσφαιρα στο έγκλημα των Τεμπών προσδιορίζει το τελευταίο πόρισμα που έλαβε στα χέρια του ο εφέτης ανακριτής Σωτήρης Μπακαΐμης στη Λάρισα.
Σύμφωνα με πληροφορίες της ΑΥΓΗΣ της Κυριακής, την Παρασκευή παρέλαβε το τελευταίο πόρισμα ανάλυσης δεδομένων για τα αίτια που προκάλεσαν την πυρόσφαιρα και τη φωτιά στο σιδηροδρομικό δυστύχημα που κόστισε 57 ζωές. Πρόκειται για το πόρισμα του χημικού μηχανικού Αχιλλέα Μιχόπουλου, ο οποίος είναι και τεχνικός σύμβουλος συγγενών θυμάτων. Σημειώνεται ότι το πόρισμα προσυπογράφεται από άλλους τέσσερις χημικούς μηχανικούς (Νίκος Κάρναβος, Νικήτας Νικόπουλος, Δημήτρης Μαντές, Μίρκα Ράδου).
«Μίλησαν» τα συρματόσχοινα
Στο πόρισμα του Αχ. Μιχόπουλου, που παρουσιάζει η ΑΥΓΗ της Κυριακής, γίνεται σαφές ότι η πυρόσφαιρα οφείλεται σε αρωματικούς υδρογονάνθρακες. Δεν μένει, όμως, σε αυτό. Ένα από τα νέα στοιχεία που εισφέρει στη δικαστική έρευνα αφορά τη θέση αυτών των υδρογονανθράκων στο εμπορικό τρένο. «Η πιθανή θέση των υδρογονανθράκων στον συρμό (προκύπτει από τη συνεκτίμηση των διάφορων δεδομένων) είναι στην πρώτη πλατφόρμα της εμπορικής αμαξοστοιχίας» αναφέρεται στο κείμενο, σημειώνοντας ότι «η ανεύρεση πειστηρίων (υλικών πρόσδεσης φορτίου) στα χώματα που αφαιρέθηκαν από την περιοχή εντείνει την υποψία ότι οι δεξαμενές ήταν τοποθετημένες στην πρώτη πλατφόρμα. Η εύρεση στην περιοχή δύο καπακιών από δοχεία μεταφοράς χημικών (1 m3) ενισχύει τις υποψίες ότι η μεταφορά έγινε με τέτοιου τύπου δοχεία». Επιβεβαιώνει δε και με φωτογραφικά ντοκουμέντα τον πορισματικό ισχυρισμό του. Όπως φαίνεται από τις φωτογραφίες, υπάρχουν πλατφόρμες με συρματόσχοινα που έχουν κοπεί απότομα και συρματόσχοινα που έχουν κοπεί με κόφτη. Στην πρώτη πλατφόρμα δεν υπάρχουν υπολείμματα από τα συρματόσχοινα πρόσδεσης των λαμαρινών επειδή προφανώς δεν υπήρχαν λαμαρίνες. Αυτά τα υπολείμματα μήκους 30-200 εκ. υπάρχουν μόνο στη δεύτερη και στην τρίτη πλατφόρμα και συγκρατούσαν τις λαμαρίνες έως τη στιγμή της σύγκρουσης, γι’ αυτό και κόπηκαν απότομα.
Μείγμα αρωματικών υδρογονανθράκων
Το ερώτημα είναι τι προκάλεσε την πυρόσφαιρα (fireball) και η απάντηση στο πόρισμα είναι σαφής: «Το υλικό που δημιούργησε το νέφος και ανεφλέγη δημιουργώντας το fireball ήταν μείγμα υδρογονανθράκων που περιείχε τολουόλιο (θερμοκρασία ανάφλεξης 4 °C) και ξυλόλιο (θερμοκρασία ανάφλεξης 27-32 °C). Έτσι ερμηνεύεται η άμεση ανάφλεξη του νέφους με τις θερμοκρασίες που επικρατούσαν. Το υγρό ήταν τουλάχιστον μείγμα των αρωματικών υδρογονανθράκων». Το πόρισμα επισημαίνει ότι «η ταχύτητα εξέλιξης του φαινομένου είναι πολύ χαρακτηριστική και παραπέμπει αποκλειστικά σε καύση πολύ εύφλεκτων υδρογονανθράκων, πολύ πτητικών, με θερμοκρασία ανάφλεξης υλικού κάτω από 10 °C». Υπογραμμίζει, επίσης, ότι τα αποτελέσματα από τις αναλύσεις που έκανε το Γενικό Χημείο του Κράτους σε χώματα, προσωπικά αντικείμενα και στην εσωτερική επένδυση των βαγονιών δείχνουν να «εμφανίζεται πλήθος αρωματικών και πολυαρωματικών υδρογονανθράκων, ενώσεις που δεν βρίσκονται στη φύση, ούτε υπάρχει πιθανότητα να είναι προϊόν ανθρώπινης παρέμβασης μετά το συμβάν». Επισημαίνεται δε ότι ο σχηματισμός της πυρόσφαιρας «προέκυψε από τρεις διακριτές προσκρούσεις των λαμαρινών που λόγω αδράνειας έπεσαν στο δοχείο, ή στα δοχεία, και προκάλεσαν διάρρηξη».
Η ποσότητα
Ποια ήταν η συνολική ποσότητα υδρογονανθράκων που εκτιμάται ότι υπήρχαν στην εμπορική αμαξοστοιχία; 8,6 έως 19 τόνοι, απαντά το πόρισμα Μιχόπουλου επικαλούμενο τρία σενάρια κατανομής φάσεων και έξι μοντέλα διασποράς. Μάλιστα γίνεται πολύ πιο λεπτομερές, αναφέροντας ότι στο έδαφος χύθηκε ποσότητα 8,9-12,6 τόνων υδρογονανθράκων.
Γιατί δεν είναι έλαια σιλικόνης
Η εκδοχή η πυρόσφαιρα να οφείλεται στα έλαια σιλικόνης απορρίπτεται διαρρήδην: «Τα έλαια σιλικόνης των μετασχηματιστών αποκλείεται να έχουν προκαλέσει την πυρόσφαιρα» ξεκαθαρίζεται στο πόρισμα. «Όλα τα πιθανά σενάρια», τονίζει, «έχουν αποκλειστεί μετά από διεξοδική και εξονυχιστική διερεύνηση» (στην οποία περιλαμβάνονται ο έλεγχος και τα πειράματα που έγιναν στο Γενικό Χημείο του Κράτους, η θερμοκρασία ανάφλεξης των ελαίων σιλικόνης που είναι πάνω από 300 °C, ενώ στο συμβάν ήταν έως 90 °C, και το ότι δεν έγινε έκρηξη στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό των μετασχηματισμών). «Πουθενά δεν βρέθηκε αξιόλογη ποσότητα SiO2 (πούδρα) που θα είχε προκύψει σαν προϊόν καύσης των ελαίων. Αντίθετα, έγινε συλλογή με στουπιά των ποσοτήτων ελαίων που λίμναζαν σε κοιλότητες του εδάφους, που καταδεικνύει ότι πολύ μικρή ποσότητα των ελαίων κάηκαν» αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σημειώνεται ότι εξετάστηκε από τους ερευνητές και το υποθετικό σενάριο ανάφλεξης των ελαίων σιλικόνης λόγω έκθεσης σε σπινθήρα από βραχυκύκλωμα μέσα σε μετασχηματιστή, όμως «το σενάριο αποκλείστηκε λόγω έλλειψης παροχής ρεύματος αμέσως μετά την πρόσκρουση».
Τα μέταλλα
Ο Αχ. Μιχόπουλος απορρίπτει και το ενδεχόμενο η πυρόσφαιρα να οφείλεται στη σύγκρουση των μετάλλων των τρένων. «Η κινητική ενέργεια των δύο τρένων ήταν πολύ μεγάλη και αναλώθηκε στην παραμόρφωση των μετάλλων. Είναι απολύτως αδύνατο η πυρόσφαιρα να είναι το αποτέλεσμα απελευθέρωσης κινητικής ενέργειας. Η πυρόσφαιρα ακτινοβολεί λόγω της σύνθεσης της μάζας που καίγεται και εκπέμπει φωτόνια λόγω διέγερσης των ατόμων άνθρακα λόγω της αντίδρασης» ξεκαθαρίζει.
ΠΗΓ ΑΥΓΗ