Ενώ το θερμόμετρο ανεβαίνει και η νέα αντιπυρική περίοδος έχει ήδη ξεκινήσει, το νησί της Σάμου — με τη βαριά σκιά των πυρκαγιών των προηγούμενων ετών — παραμένει ουσιαστικά αθωράκιστο. Η μελέτη για την αντιπυρική προστασία των Π.Ε. Σάμου και Ικαρίας έχει ολοκληρωθεί και κατατεθεί προς έγκριση. Το ερώτημα, όμως, παραμένει: πότε θα περάσει από το χαρτί στην πράξη;
Παρά τις εξαγγελίες για έργα μέσω του προγράμματος Antinero III, τα οποία περιλαμβάνουν καθαρισμούς βλάστησης, αποκατάσταση βατότητας δασικού οδικού δικτύου και δημιουργία αντιπυρικών ζωνών, οι εργασίες δεν έχουν ξεκινήσει, και κανείς δεν γνωρίζει πότε θα ξεκινήσουν.
«Τον χρόνο υλοποίησης δεν τον καθορίζουμε εμείς», δηλώνουν αρμόδιοι, φωτογραφίζοντας τις γνωστές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που επί δεκαετίες ταλαιπωρούν τον δημόσιο σχεδιασμό. Στο μεταξύ, η πραγματικότητα δεν περιμένει: τα δάση της Σάμου ξεραίνονται, οι θερμοκρασίες αυξάνονται, και οι περιαστικές εκτάσεις παραμένουν ακαθάριστες – προσφέροντας προσάναμμα σε ένα πιθανό επόμενο πύρινο εφιάλτη.
Χρήματα υπάρχουν – Πολιτική βούληση;
Μέσω του Πράσινου Ταμείου έχουν ήδη κατανεμηθεί πιστώσεις άνω των 67.000 ευρώ, για μελέτες και πρόληψη. Ωστόσο, τα χρήματα μένουν εγκλωβισμένα στην αναμονή εγκρίσεων και διαδικασιών. Και το Antinero IV, το πιο πρόσφατο κεφάλαιο της «πράσινης» πολιτικής προστασίας, φαίνεται να αναπαράγει τα λάθη των προηγούμενων φάσεων: πολλά υποσχόμενο στην πρόθεση, ανεπαρκές στην εκτέλεση.
Όταν η πρόληψη δεν είναι προτεραιότητα
Η Σάμος, με τις ευάλωτες δασικές της περιοχές να εφάπτονται σε οικισμούς, έχει κάθε λόγο να αποτελεί πρότυπο πρόληψης – όχι πεδίο αποτυχίας. Οι καθαρισμοί, οι διανοίξεις δρόμων, η εκπαίδευση και η συντονισμένη δράση δεν είναι πολυτέλεια. Είναι θέμα ζωής και θανάτου. Και όμως, κάθε χρόνο η ίδια ιστορία: τα έργα ξεκινούν αργοπορημένα — αν ξεκινήσουν — και συνήθως μετά το πρώτο μεγάλο καλοκαιρινό συμβάν, όταν η ζημιά έχει ήδη γίνει.
Αυτή η παθογένεια του ελληνικού κράτους — το να κυνηγά τις φλόγες αντί να τις προλαβαίνει — δεν μπορεί πια να είναι ανεκτή. Η φετινή καθυστέρηση δεν είναι μόνο διαχειριστικό πρόβλημα. Είναι πολιτική ευθύνη, και σε ένα νησί όπως η Σάμος, μπορεί να εξελιχθεί σε ανθρωπιστική κρίση.
