Η τροπολογία για το επίδομα επικινδυνότητας των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων αποκάλυψε μια ανησυχητική πτυχή για την κατάσταση του Ελληνικού Στρατού:
Η αιτιολογική έκθεση της κυβέρνησης επιβεβαιώνει ότι η αύξηση θα αφορά 79.677 στρατιωτικούς. Με δεδομένο μάλιστα ότι οι αυξήσεις θα δοθούν σε όλους τους στρατιωτικούς από τον Ιούλιο του 2025 και θα έχουν προσληφθεί 2.000 ΕΠΟΠ, φαίνεται ότι ο αριθμός του στρατεύματος μειώνεται σοβαρά μέσα σε έναν χρόνο.
Σύμφωνα με το «Military Balance 2024», που εκδίδει το Ινστιτούτο IISS, το προσωπικό του στρατεύματος στην Ελλάδα το 2023 ήταν 81.600 στελέχη. Το IISS, που θεωρείται διεθνώς κορυφαία δεξαμενή σκέψης στον τομέα της άμυνας, παρέχει στοιχεία τα οποία επιβεβαιώνουν ότι η μείωση δεν αποτελεί «λεπτομέρεια» αλλά στρατηγική επιλογή. Ωστόσο, το ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι αν η Ελλάδα μπορεί να αντέξει αυτήν τη μείωση, ειδικά σε μια εποχή αυξανόμενων γεωπολιτικών προκλήσεων.
To σχέδιο αναδιάρθρωσης του στρατεύματος
Τον περασμένο Νοέμβριο, μιλώντας σε εκδήλωση στην Αθήνα, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας είχε αναφερθεί σε γενναίες μειώσεις προσωπικού. Παρουσιάζοντας την αναδιάρθρωση του στρατεύματος που περιέχει η «Ατζέντα 2030» υποστήριξε ότι η τρέχουσα αναλογία αξιωματικών προς υπαξιωματικούς στον Ελληνικό Στρατό είναι 1:1, ενώ διεθνώς είναι 1:9.
«Δεν πάμε έτσι κάπου. Και βεβαίως, ελαττώνοντας τους αριθμούς των αξιωματικών, ελαττώνοντας –γιατί θα ελαττώσουμε τις μονάδες–, τα λεφτά που θα μας περισσέψουν, υπολογίζουμε 30% της μισθοδοσίας, θα τα χρησιμοποιήσουμε –για τι άλλο;– για να αυξήσουμε τους μισθούς των υπολοίπων» είπε χαρακτηριστικά.
Στο μεταξύ, το κλείσιμο 134 στρατοπέδων βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, με τα πρώτα δέκα να κλείνουν αιφνιδιαστικά μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024. Παράλληλα, οι παραιτήσεις στελεχών αυξάνονται ανησυχητικά. Σύμφωνα με στοιχεία της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Ενώσεων Στρατιωτικών (ΠΟΕΣ), οι παραιτήσεις στο Πολεμικό Ναυτικό διπλασιάστηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2024, φτάνοντας τις 112 από 57 πέρυσι.
Οι παραιτήσεις δεν είναι το μόνο πρόβλημα. Οι στρατιωτικές σχολές έχουν χάσει την ελκυστικότητά τους, με το 40% των θέσεων να παραμένει κενό, ενώ τις εγκαταλείπει το 25% των πρωτοετών. Η συνολική εικόνα δείχνει ένα στράτευμα που χάνει την προοπτική του, με τη νέα γενιά να αποστρέφεται το στρατιωτικό επάγγελμα.
Κύριες αιτίες των παραιτήσεων, σύμφωνα με την ΠΟΕΣ, είναι:
Οι χαμηλοί μισθοί, σε συνδυασμό με το αυξανόμενο κόστος ζωής.
Οι δυσμενείς εργασιακές συνθήκες με υπερβολικές απαιτήσεις, ελαστικοποίηση του ωραρίου και έλλειψη σεβασμού στην προσωπική ζωή των στρατιωτικών.
Οι αυθαιρεσίες και οι αδικίες στη σταδιοδρομία και στις απολαβές των στελεχών.
Η απουσία αναγνώρισης και η έλλειψη προοπτικών εξέλιξης.
Η υποστελέχωση. Το προσωπικό βρίσκεται στα όρια του burn out, με διαρκές αίσθημα αδικίας, γεγονός που επιδεινώνει την επαγγελματική του κατάσταση.
Η αντιπολίτευση αντιδρά έντονα
Το ΠΑΣΟΚ υποστηρίζει ότι οι πολιτικές της κυβέρνησης οδηγούν σε μια μη αναστρέψιμη κατάσταση, με τη δύναμη του στρατεύματος να μειώνεται και τις επιχειρησιακές ανάγκες να παραμένουν ακάλυπτες. Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ εστιάζει στις αυξανόμενες παραιτήσεις και έχει ήδη καταθέσει ερώτηση προς τον υπουργό Εθνικής Αμυνας, ζητώντας απαντήσεις για την υποστελέχωση και τις δυσμενείς συνθήκες εργασίας. Στην ερώτηση οι βουλευτές επισήμαιναν ότι οι παραιτήσεις στελεχών συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό, παρουσιάζοντας αύξηση περίπου 70% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Οι αριθμοί προκαλούν ανατριχίλα. Οι στόχοι αναδιάρθρωσης μπορεί να ακούγονται «ορθολογικοί», αλλά ο αντίκτυπος στην ετοιμότητα του στρατεύματος, στο ηθικό των στελεχών και στην ελκυστικότητα της στρατιωτικής καριέρας είναι εμφανώς καταστροφικός.
Οταν ο υπουργός υπόσχεται «εξοικονόμηση 30% στη μισθοδοσία», η κυβέρνηση φαίνεται να ξεχνά ότι η αμυντική ικανότητα δεν μετριέται μόνο με αριθμούς και λογιστικές αναλύσεις. Ο στρατός δεν είναι εταιρεία που μειώνει το προσωπικό για να αυξήσει τα μπόνους.
Η μείωση του στρατεύματος δεν είναι απλώς μια στατιστική αλλαγή. Είναι μια βαθιά στρατηγική αποτυχία, που υπονομεύει την ασφάλεια της χώρας και την εμπιστοσύνη των πολιτών στις Ενοπλες Δυνάμεις. Αντί για αναδιαρθρώσεις, αυτό που χρειάζεται είναι μια σαφής στρατηγική που θα διασφαλίσει την αποτελεσματικότητα, την ετοιμότητα και το ηθικό του στρατεύματος.
ΠΗΓΗ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ