Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Documento την Κυριακή 24 Νοεμβρίου
Αναταραχή επικρατεί στο κυβερνών κόμμα μετά την ηχηρή παρέμβαση του Κώστα Καραμανλή στην Πάτρα (22/11), στην παρουσίαση του βιβλίου του δημοσιογράφου Γ. Χαρβαλιά «Γιαβόλ! Αίμα, λήθη και υποτέλεια», καθώς ο μακροβιότερος πρόεδρος της γαλάζιας παράταξης στη μεταπολίτευση στήριξε ουσιαστικά τον Αντώνη Σαμαρά για τη διαγραφή του που έγινε με απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ενώ είπε με καθαρότητα ότι δεν τον ενδιαφέρει η θέση για το ύπατο αξίωμα της δημοκρατίας. Την ίδια στιγμή ο Αντ. Σαμαράς επιστρέφει τις επόμενες ώρες από τις ΗΠΑ και πλέον θα χαράξει την πολιτική του στρατηγική, με όλα τα ενδεχόμενα να είναι ανοιχτά, ακόμη και την ίδρυση νέου φορέα. Ολα αυτά ενώ στη γαλάζια παράταξη οι ομαδοποιήσεις και οι «δελφίνοι» παίρνουν θέση για τις εσωτερικές αναδιατάξεις της επόμενης μέρας.
Η παρέμβαση του Κ. Καραμανλή από την Πάτρα προκαλεί μεγάλη πίεση προς τον Κυρ. Μητσοτάκη, καθώς ο πρώην πρωθυπουργός πήρε καθαρή θέση για την αποπομπή του Μεσσήνιου πολιτικού λέγοντας ότι «θέλω να επαναλάβω ότι η άλλη γνώμη, η διαφορετική ανάγνωση, ακόμη και η έντονη κριτική δεν πρέπει να δαιμονοποιούνται. Και πάντως δεν αντιμετωπίζονται με πειθαρχικά μέτρα, καθιστώντας μάλιστα δυσχερέστερη την απαραίτητη εθνική ομοψυχία για τη στήριξη της εθνικής γραμμής».
Εκλεισε τη συζήτηση για την προεδρία
Ταυτόχρονα, στο τέλος της παρέμβασής του ο Κ. Καραμανλής έκλεισε κάθε συζήτηση που εμπλέκει τον ίδιο με τη θέση του προέδρου της Δημοκρατίας, καθώς επισήμανε ότι «με τιμά η σκέψη, ειδικά μάλιστα όταν προέρχεται από έναν πρώην πρωθυπουργό. Θέλω όμως να ξεκαθαρίσω ότι το θέμα ούτε με αφορά ούτε με ενδιαφέρει». Είναι σαφές ότι ο πρώην πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας δεν θέλει να γίνει μέρος της εσωκομματικής κρίσης που έχει δημιουργηθεί και θέλει να ενσαρκώσει την ενότητα της ευρύτερης κεντροδεξιάς. Πλέον ο Κυρ. Μητσοτάκης ξέρει ότι εάν δεν προχωρήσει στην επιλογή προσώπου που θα εκφράσει την «ομοψυχία» και στο εσωτερικό του κόμματος, τότε ενδεχομένως να έχουμε ραγδαίες εξελίξεις που θα επηρεάσουν όλο το πολιτικό σύστημα.
Κόκκινες γραμμές για τα ελληνοτουρκικά
Επίσης, ο πρώην πρόεδρος του γαλάζιου κόμματος είπε ότι η «μόνη διαφορά που έχουμε με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας» και συμπλήρωσε ότι «τα θέματα που εκ του πονηρού και αυθαίρετα επιχειρεί η Τουρκία να βάλει στην ημερησία διάταξη είναι ανυπόστατα. Είτε πρόκειται για εθνική κυριαρχία είτε για κυριαρχικά δικαιώματα στερεά θεμελιωμένα στο διεθνές δίκαιο είτε για την αποστρατιωτικοποίηση των νήσων». Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο του βιβλίου και τις γερμανικές αποζημιώσεις, ο Κ. Καραμανλής είπε ότι «η Γερμανία δεν αρκεί να αναγνωρίσει μόνο στα λόγια τις ευθύνες της για τις καταστροφές που προκάλεσε στην Ελλάδα, αλλά πρέπει να το κάνει αυτό και εμπράκτως. Είναι, πέρα απ’ όλα τ’ άλλα, και ζήτημα διεθνούς και ευρωπαϊκής νομιμότητας. Η αποπληρωμή του κατοχικού δανείου, το οποίο συνήφθη αναγκαστικώς, δεν παραγράφηκε ποτέ και η Ελλάδα δεν παραιτήθηκε ποτέ από αυτήν». Ο συγγραφέας του βιβλίου Γιώργος Χαρβαλιάς ανέφερε στο Documento ότι «η επιτυχία της παρουσίασης του βιβλίου βοηθάει στον στόχο, που είναι να υπάρχει συλλογική μνήμη για τα εγκλήματα των ναζί». Επίσης, πρόσθεσε ότι «και η πολιτική ηγεσία πρέπει να κινηθεί απαρέγκλιτα στη διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων».
Δεν κατάφεραν να αλλάξουν την ατζέντα
Μπορεί στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών της Πέμπτης 21/11 ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης να είπε ότι το θέμα Σαμαρά «έχει κλείσει», δείχνοντας την αγωνία του Μαξίμου να αλλάξει ατζέντα, όμως η πραγματικότητα είναι ότι το «θέμα Σαμαρά» τώρα ανοίγει για την κυβέρνηση. Τις επόμενες ώρες ο Μεσσήνιος πολιτικός επιστρέφει από τις ΗΠΑ και πλέον όλοι περιμένουν τις επόμενες κινήσεις του και κυρίως την οξύτητα των αντιδράσεών του. Το περιβάλλον του πρώην πρωθυπουργού έχει αναφέρει αρκετές φορές ολόκληρη την προηγούμενη εβδομάδα ότι όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά, ακόμη και εκείνο της συγκρότησης νέου φορέα.
Οι δύο βασικές εισηγήσεις προς τον πρώην πρόεδρο της γαλάζιας παράταξης είναι ή να παίξει τον ρόλο της ιδεολογικής καθοδήγησης στο «όλον» της (ακρο)δεξιάς και να ίπταται των αντιθέσεων και των κομματικών ανταγωνισμών στον συγκεκριμένο χώρο ή να συγκροτήσει μια οργανωτική δομή που θα λειτουργήσει σαν «πρόπλασμα» για τη δημιουργία φορέα, όποτε «έρθει» η κατάλληλη στιγμή. Το σίγουρο είναι ότι οι ενέργειες του Μεσσήνιου πολιτικού θα είναι σταθμισμένες και θα γίνονται στο πλαίσιο συγκεκριμένου πολιτικού σχεδίου. Δεν πρέπει να μείνει απαρατήρητη η φράση του Αντ. Σαμαρά από τις ΗΠΑ, όταν σε δήλωσή του στον Ant1 ανέφερε ότι η διαγραφή του «ήταν προαποφασισμένη» από τον Κυρ. Μητσοτάκη.
Επίσης, οι επόμενες κινήσεις του Αντ. Σαμαρά θα ορίζονται σε μεγάλο βαθμό και από τις εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές συζητήσεις, καθώς τον Δεκέμβρη θα υπάρξει ξανά συνάντηση μεταξύ του Γιώργου Γεραπετρίτη και τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν, ενώ στις αρχές του 2025 πιθανότατα θα υπάρξει και συνάντηση του Κυρ. Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο πλαίσιο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας.
Πέρα από τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά, το άλλο τεράστιο ζήτημα που έχει να αντιμετωπίσει το Μαξίμου είναι κι αυτό για το πρόσωπο που θα αναλάβει την Προεδρία της Δημοκρατίας, τη στιγμή που ο ίδιος ο Κ. Καραμανλής έβγαλε τον εαυτό του από το κάδρο.
Η περίπτωση Δένδια και τα αδιέξοδα Μητσοτάκη
Δεν είναι τυχαίο ότι τις τελευταίες μέρες αρκετά δημοσιεύματα αναζωπυρώνουν το σενάριο ο Κυρ. Μητσοτάκης να προτείνει για πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Νίκο Δένδια, παρόλο που ο υπουργός Εθνικής Αμυνας έχει ξεκαθαρίσει πριν από ένα μήνα σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή» ότι «δεν περιλαμβάνεται στις προθέσεις μου» η ανάληψη των συγκεκριμένων καθηκόντων.
Σε σχετική ερώτηση του Documento στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε ότι «ο πρωθυπουργός κάνει τακτικότατες συναντήσεις με κυβερνητικά στελέχη και πολύ περισσότερο με τους υπουργούς. Με τον κ. Δένδια είναι τακτική η συνάντηση με τον πρωθυπουργό. Είναι πολύ πιθανό να γίνει. Δεν γνωρίζω την ακριβή ημερομηνία της συνάντησης αυτής». Παράλληλα, πρόσθεσε: «Σχετικά με αυτό το ερώτημα, αφού ξέρετε ποια είναι η απάντηση, δεν υπάρχει καμία ακόμη απόφαση ούτε σκέψη ούτε συζήτηση για τον επόμενο ή την επόμενη πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αυτό είναι κάτι που το γνωρίζει μόνο ο πρωθυπουργός και όταν έρθει εκείνη η ώρα θα το μάθουμε κι εμείς».
Η συζήτηση για τον Ν. Δένδια δεν είναι τυχαία, καθώς με μια τέτοια κίνηση ο Κυρ. Μητσοτάκης θα «αφόπλιζε» τον πιο ισχυρό «δελφίνο» για την επόμενη μέρα και παράλληλα θα έκανε άνοιγμα στη δεξιά πτέρυγα του κόμματος, καθώς ο Ν. Δένδιας θεωρείται ο πιο «δημοφιλής υπουργός» της κυβέρνησης.
Ζυμώσεις για Στουρνάρα, «ψίθυροι» για Βενιζέλο
Από την άλλη το Μαξίμου μελετάει κι άλλα ονόματα για το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα καθώς εάν ο πρωθυπουργός επιλέξει ένα πρόσωπο από την ευρύτερη κεντροδεξιά, τότε θα σπάσει μια παράδοση δεκαετιών, κατά την οποία οι πρωθυπουργοί επέλεγαν για λόγους «εθνικής ενότητας» προσωπικότητα από την αντίπαλη ιδεολογική παράταξη. Ενα όνομα που έχει ακουστεί πολλές φορές είναι του προέδρου της Βουλής Κωνσταντίνου Τασούλα. Πρόκειται για πρόσωπο που συζητιέται εδώ και πολλούς μήνες και παράγει ευρύτατη συναίνεση στο εσωτερικό της ΝΔ, καθώς, όντας και «πολιτικό παιδί του Αβέρωφ», συσπειρώνει και τη δεξιά πτέρυγα του κυβερνώντος κόμματος.
Επίσης, ένα όνομα που ακούγεται ολοένα και περισσότερο το τελευταίο διάστημα είναι αυτό του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, ο οποίος θεωρείται ότι μπορεί να ψηφιστεί από τη ΝΔ αλλά και από το ΠΑΣΟΚ. Ο Γ. Στουρνάρας ήταν και υπουργός Οικονομικών επί συγκυβέρνησης Σαμαρά – Βενιζέλου.
Στην ίδια λογική έχει πέσει στο τραπέζι και το όνομα του Βαγγέλη Βενιζέλου, ο οποίος θα μπορούσε να προκαλέσει συγκλίσεις ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και το κυβερνών κόμμα. Σε ό,τι αφορά την επιλογή της επανεκλογής της Κατερίνας Σακελλαροπούλου, ενώ ακούγεται τις τελευταίες εβδομάδες, φαίνεται να είναι μια επιλογή που δεν περνάει από τη «γαλάζια» ΚΟ. Εκτός και εάν ο πρωθυπουργός θέλει να προκαλέσει ταχείες πολιτικές εξελίξεις. Υπενθυμίζεται ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης δεν ψήφισε την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τον Προκόπη Παυλόπουλο το 2015, κάτι που τον δυσκολεύει και στην επιβολή κομματικής πειθαρχίας.
Ετοιμάζονται για την επόμενη μέρα
Στον απόηχο της συζήτησης της προηγούμενης εβδομάδας για την αποπομπή του Αντ. Σαμαρά από το κυβερνών κόμμα, προκλήθηκε μεγάλος θόρυβος στη γαλάζια παράταξη και για τη δήλωση του Αδωνη Γεωργιάδη για τη «δόξα» που απολαμβάνουν κάποιοι «δημοφιλείς» υπουργοί, οι οποίοι όπως είπε είναι «κρυπτόμενοι». Μάλιστα, ο υπουργός Υγείας μιλώντας στο Action24 είπε ότι «κάποια στιγμή και αυτοί που παίρνουν πάντα το βάρος θα μιλήσουν και τότε δεν θα είναι καλά τα πράγματα. Κάποια στιγμή η δόξα των κρυπτομένων θα τελειώσει».
Σε σχετική ερώτηση για το εάν υπάρχουν υπουργοί που είναι «κρυπτόμενοι», ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε αρχικά στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών: «Απολύτως κανένας. Και μάλιστα το σύνολο των κυβερνητικών στελεχών που εκλήθησαν από τα Μέσα σε διάφορες εκπομπές και το σύνολο των βουλευτών μας που τοποθετήθηκαν έδωσαν απαντήσεις, οι οποίες ήταν οι απαντήσεις οι αντίστοιχες που έδωσε συνολικά η κυβέρνηση.
Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό να αποτυπωθεί και επιβεβαιώνει –επαναλαμβάνω– όσα είπα και εγώ, εκπροσωπώντας τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση, στην τελευταία ενημέρωση των πολιτικών συντακτών».
Μετά, αφού μίλησε για την ανάγκη η κυβέρνηση να ασχοληθεί με τα προβλήματα της καθημερινότητας, σημείωσε: «Αλλά πιστεύω, επειδή είδα κι εγώ την τοποθέτηση του κ. Γεωργιάδη, ότι είναι μια γενική τοποθέτηση που μπορεί κάποιοι να την παρεξήγησαν.
Και ναι, εγώ θα πω ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να βγαίνεις μπροστά και να υπερασπίζεσαι το έργο της κυβέρνησης και τα δίκαια ενός κόμματος και μιας κυβέρνησης. Κι αυτό συνεχίζουμε να κάνουμε και θα το κάνουμε όλοι συντεταγμένα».
Οι κατά πολλούς «φωτογραφικές δηλώσεις» του Αδ. Γεωργιάδη απευθύνονται προς τον Ν. Δένδια, ο οποίος αυτήν τη στιγμή είναι στο εσωτερικό του γαλάζιου κόμματος πανίσχυρος και νούμερο ένα δελφίνος για τη μετά Μητσοτάκη εποχή, εκτός και εάν παραχθούν εξελίξεις για τη θέση του ΠτΔ. Επίσης, μετά τη διαγραφή Σαμαρά αρκετοί θα προσπαθήσουν να εκπροσωπήσουν στο εσωτερικό του γαλάζιου κόμματος τη δεξιά πτέρυγα της παράταξης.