5 Οκτωβρίου 2024

Αφιέρωμα της ΤΑΖ στη δημογραφική κρίση της Ελλάδας: «Δε διαφαίνεται ανάκαμψη»

 

Αναλυτικό ρεπορτάζ για τη δημογραφική κρίση στην Ελλάδα, αλλά και την αδυναμία των Ελλήνων να αποταμιεύσουν, δημοσίευσε η γερμανική εφημερίδα TAZ.

Στο ρεπορτάζ τονίζεται ότι μόνο 71.455 μωρά γεννήθηκαν το 2023, γεγονός που καθιστά τη συγκεκριμένη χρονιά τη χειρότερη σε επίπεδο γεννήσεων από τότε που ξεκίνησαν οι καταγραφές.
«Όσοι νέοι Έλληνες μένουν στην πατρίδα τους και θέλουν να κάνουν παιδιά, συχνά δεν έχουν χρήματα», τονίζει η εφημερίδα, κάνοντας λόγο για καταστροφικές συνέπειες.

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι στην Αττική, το 2023 γεννήθηκαν συνολικά μόνο 26.375 παιδιά, γεγονός που φυσικά δεν μπόρεσε να αντισταθμίσει τους 43.079 θανάτους.

Ακολουθεί το αποκαλυπτικό άρθρο της TAZ:
Δημογραφικό σοκ στην Αθήνα

Ποτέ από τότε που άρχισαν οι καταγραφές δεν έχουν γεννηθεί λιγότερα παιδιά στην Ελλάδα. Δεν διαφαίνεται ανάκαμψη. Υπάρχουν λόγοι για αυτό.

Πουθενά στην Ευρώπη δεν είναι πιο έντονη η επιθυμία για την απόκτηση παιδιών από ό,τι στην αξιακά συντηρητική Ελλάδα. Παρ’ όλα αυτά, ο αριθμός των γεννήσεων μειώθηκε σε ιστορικό χαμηλό το 2023. Όπως ανακοίνωσε επίσημα η Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ), μόνο 71.455 μωρά γεννήθηκαν το 2023 στο σύνολό της χώρας. Είναι μια μείωση 6,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Πρόκειται επίσης για τον χαμηλότερο αριθμό γεννήσεων από την έναρξη των σχετικών αρχείων της ΕλΣΤΑΤ το 1932, όταν πριν από 92 χρόνια είχαν καταμετρηθεί 185.523 γεννήσεις.

Ο αριθμός των θανάτων το 2023 στο σύνολό του ανήλθε σε 128.101, ο οποίος ήταν 56.646 υψηλότερος από τον αριθμό των γεννήσεων. Αυτό σημαίνει ότι στη χώρα των δέκα εκατομμυρίων κατοίκων καταγράφηκαν σχεδόν διπλάσιοι θάνατοι από τις γεννήσεις το 2023. Για σύγκριση: η Ελλάδα κατέγραψε το υψηλότερο πλεόνασμα γεννήσεων το 1960, όταν 60.563 θάνατοι αντισταθμίστηκαν από 157.239 γεννήσεις. Αυτό ήταν σχεδόν 100.000 περισσότερες γεννήσεις από τους θανάτους.

Αυτό έχει περάσει προ πολλού. Η τελευταία φορά που η Ελλάδα κατέγραψε πλεόνασμα γέννησης ήταν το 2010, το ίδιο έτος κατά το οποίο η Ελλάδα ουσιαστικά χρεοκόπησε. Αυτό που ακολούθησε ήταν ένα αυστηρό πρόγραμμα λιτότητας στην Αθήνα – ακολουθούμενο από ένα πλεόνασμα θανάτου χρόνο με το χρόνο.

Το γεγονός ότι το κάποτε προβληματικό παιδί της ΕΕ επέστρεψε – με μπόλικο χρήμα από την Ε.Ε. – στην ανάπτυξη, πάντως με ένα ακόμα μικρό ΑΕΠ,  δεν άλλαξε τίποτα. Προφανώς, η πλειονότητα των Ελλήνων δεν ωφελείται ιδιαίτερα από αυτό. Από το 2021, το πλεόνασμα θανάτου είναι περίπου 60.000 άτομα ετησίως.


«Το έλλειμμα γεννήσεων στην Ελλάδα θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια», λέει ο ειδικός Παύλος Μπαλτάς από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) στην Αθήνα, όταν ρωτήθηκε από την taz. Ο Μπαλτάς βάζει το δάχτυλο στην πληγή: «Η μαζική μετανάστευση περίπου 600.000 Ελλήνων στα χρόνια της κρίσης της δεκαετίας συνέβαλε σε αυτό. Οι Έλληνες κάνουν παιδιά στο Βερολίνο, στις Βρυξέλλες, στο Μόναχο και αλλού – πάντως όχι στην Ελλάδα».

Όσοι νέοι Έλληνες μένουν στην πατρίδα τους και θέλουν να κάνουν παιδιά, συχνά δεν έχουν χρήματα. Ο λόγος: Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από μια trickle-down οικονομία. Βασίζεται στην πεποίθηση ότι ο πλούτος των πλουσιότερων μιας κοινωνίας θα διαχυθεί σταδιακά στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα μέσω της κατανάλωσης και των επενδύσεων, οδηγώντας σε οικονομική ανάπτυξη που τελικά θα ωφελήσει όλους. Η Μάγκι Θάτσερ στέλνει τους χαιρετισμούς της.

Αρνητικό ποσοστό αποταμίευσης στην Ελλάδα

Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ένθερμος υποστηρικτής αυτής της trickle-down οικονομίας. Με το συντηρητικό κόμμα του, τη Νέα Δημοκρατία (ΝΔ), κυβερνά μόνος του την Αθήνα από τον Ιούλιο του 2019. Παρόλο που η οικονομία αναπτύσσεται και πάλι, κυρίως χάρη στην πλουσιοπάροχη χρηματοδότηση της ΕΕ, βρίσκεται σε χαμηλό επίπεδο.

Mόνο λίγοι Έλληνες επωφελούνται από την πρόσφατη ανάκαμψη: η ανεργία παραμένει υψηλή, σχεδόν στο δέκα τοις εκατό. Oι Έλληνες έχουν πλέον τη δεύτερη χαμηλότερη κατά κεφαλήν αγοραστική δύναμη σε ολόκληρη την ΕΕ λόγω των χαμηλών μισθών και ημερομισθίων τους.

Συν τοις άλλοις, το ποσοστό αποταμίευσης των ελληνικών ιδιωτικών νοικοκυριών είναι αρνητικό – κάτι που δεν θα βρεί κανείς πουθενά αλλού στην ΕΕ. Το πρώτο τρίμηνο του 2024, το ποσοστό αποταμίευσης ήταν -5,63%, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27 που ήταν +14,42%. Οι Έλληνες πρέπει να αντλήσουν από τις αποταμιεύσεις τους, αν έχουν. Είτε για τον τοκετό είτε για την ανατροφή ενός παιδιού. Τα σχετικά έξοδα είναι πολύ υψηλά στους πρόποδες της Ακρόπολης. Πολλοί Έλληνες δεν έχουν άλλη επιλογή: «Παιδιά; Όχι, ευχαριστώ!»

Οι συνέπειες είναι καταστροφικές: και στις 13 ελληνικές περιφέρειες, ο αριθμός των θανάτων το 2023 υπερβαίνει τον αριθμό των γεννήσεων. Στην Αττική, δηλαδή στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας με περίπου τέσσερα εκατομμύρια κατοίκους, το 2023 γεννήθηκαν συνολικά μόνο 26.375 παιδιά. Αυτά αντισταθμίστηκαν από 43.079 θανάτους. Επομένως, η ελληνική πρωτεύουσα κατέγραψε επίσης πλεόνασμα θανάτων. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη θέλει να λάβει μέτρα εναντίον αυτού του φαινομένου. Οι επικριτές επικρίνουν τα σχεδιαζόμενα μέτρα: «Πολύ λίγα, πολύ αργά».

ΠΗΓΗ https://www.documentonews.gr/