«Φούσκα» τα μέτρα για το Δημογραφικό, θλιβερή σύγκριση-σοκ για την Ελλάδα με 14 ευρωπαϊκές χώρες. «Συρρίκνωσε» κι άλλο τα παιδιά μας η κυβέρνηση
Η στρατηγική του πρωθυπουργού για το οξύ δημογραφικό πρόβλημα της χώρας προσομοιάζει με την τακτική του σε κάθε άλλον τομέα: Ανακοινώνει πολιτικές «φούσκες» χωρίς χειροπιαστό όφελος για κανέναν. Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για το Δημογραφικό που δόθηκε προχθές, με μεγάλη καθυστέρηση, στη δημοσιότητα από το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας είναι ένα αφηρημένο ευχολόγιο. Στην πράξη πρόκειται για κενό κείμενο.
Από τον Βασίλη Γαλούπη
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ακόμα μία φορά κοροϊδεύει τα εξαθλιωμένα νοικοκυριά τάζοντας χάντρες. Ο πρωθυπουργός αδυνατεί να αντιληφθεί ότι το 28% των ευρωεκλογών δεν είναι ο πάτος του βαρελιού και ότι κανείς δεν μπορεί να εμπαίζει τον λαό για πάντα. Το σχέδιο, με ορίζοντα ως το… 2035, δεν έχει ουσία. Τα μωρά «εθνικό πρόσταγμα» του Κυριάκου Μητσοτάκη πολύ απλά δεν θα έρθουν. Οι μίζερες και ανεπαρκείς αυξήσεις ή το πρόγραμμα «Νταντάδες της Γειτονιάς» δεν δίνουν πραγματικά κίνητρα.
Η αποτυχία του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι, δυστυχώς γι’ αυτόν, και μετρήσιμη και συγκρίσιμη. Πριν από δέκα χρόνια, το 2014, σε εποχή χρεοκοπίας, Μνημονίων κι όταν ήταν ο Μητσοτάκης υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης επί Σαμαρά, η Ελλάδα ήταν στην προτελευταία θέση της Ε.Ε. στις παροχές οικογένειας/τέκνου, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat. Πέντε χρόνια στην πρωθυπουργία ο Μητσοτάκης φαντασιώνεται ότι έχει μετατρέψει την Ελλάδα σε παράδεισο ανάπτυξης, ενώ τώρα ονειροβατεί πως με τα προχθεσινά ψευδομέτρα θα λύσει και το Δημογραφικό.
Στις 28 Μαΐου 2024 η Eurostat ανακοίνωσε την επικαιροποιημένη αναφορά της για τα γονεϊκά επιδόματα στην Ευρώπη το 2021. Η εικόνα της Ελλάδας παραμένει το ίδιο ζοφερή όπως και επί Μνημονίων. Κι ας βρέχει επί Μητσοτάκη δισεκατομμύρια ευρώ από την Κομισιόν, κι ας μην είμαστε πλέον υπό καθεστώς τρόικας. Ο στατιστικός χάρτης της Eurostat δείχνει ότι η Ελλάδα παραμένει προτελευταία στις κρατικές δαπάνες για οικογενειακά επιδόματα. Μια ανάσα πίσω μας είναι, ως είθισται, μόνο η Βουλγαρία.
Η Ελλάδα των υπερπλεονασμάτων εξακολουθεί να έχει τις χαμηλότερες δαπάνες σε οικογενειακά επιδόματα, με μόλις 243 ευρώ ετησίως ανά κάτοικο, όταν ακόμα και η Ρουμανία δίνει 244. Η τελευταία Βουλγαρία βρίσκεται στα 161 ευρώ. Συγκριτικά, το Λουξεμβούργο έδωσε 3.611, η Δανία 1.858 ευρώ και η Γερμανία 1.575 ευρώ. Ομως οι χώρες που δίνουν αληθινή σημασία στο δημογραφικό τους πρόβλημα βλέπουν ήδη βελτίωση. Η Γαλλία είναι η χώρα με τα καλύτερα ποσοστά γονιμότητας στην Ε.Ε. και ως το 2045 ο πληθυσμός της αναμένεται να ξεπεράσει αυτόν της Γερμανίας. Η Ιρλανδία, που ήδη προσφέρει ουσιαστική χρηματική στήριξη στους γονείς, ανακοίνωσε στις 30 Σεπτεμβρίου επιπλέον γενναιόδωρα μέτρα.
Τα κράτη βλέπουν τη δημογραφική κρίση ως μια άμεση υπαρξιακή απειλή και αφιερώνουν κάθε «όπλο» που διαθέτουν στην ελπίδα να την αντιμετωπίσουν. Σήμερα η «δημοκρατία» παρουσιάζει τα μέτρα για το Δημογραφικό σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Η σύγκριση είναι θλιβερή για κάθε ελληνική οικογένεια. Και γίνεται απογοητευτική, αν αναλογιστούμε ότι η αναφορά μας στις 14 ευρωπαϊκές χώρες είναι ενδεικτική, αφού υπάρχει ένα συνολικό πλαίσιο προστασίας για τις οικογένειες.
ΙΡΛΑΝΔΙΑ
Μηδενικός ΦΠΑ σε παιδικά είδη, απαλλαγή φόρου και «διπλά» επιδόματα
Η κυβέρνηση αποφάσισε πριν από λίγες ημέρες ένα συνολικό πακέτο μέτρων με εφαρμογή από 1ης Ιανουαρίου 2025. Ενδεικτικά:
• Εφάπαξ επίδομα 420 ευρώ «baby boost» για γονείς νεογνών.
• Αύξηση 60 ευρώ τον μήνα στα επιδόματα μητρότητας και πατρότητας
• Δύο «διπλές» πληρωμές επιδόματος παιδιού κάθε Νοέμβριο και Δεκέμβριο.
• Ηδη ίσχυαν: Επίδομα τέκνου τουλάχιστον 160 ευρώ κάθε μήνα, αφορολόγητα και μετρητά, σε οικογένειες μέχρι τα παιδιά να γίνουν 18 ετών, ανεξάρτητα από τα εισοδήματα γονέων.
• Μηδενικός ή σχεδόν μηδενικός ΦΠΑ σε παιδικά είδη α’ ανάγκης μέχρι 6 ετών.
• Καθολικά δωρεάν ιατρικές υπηρεσίες σε όλα τα παιδιά.
• Ισόβια απαλλαγή καταβολής φόρου για πολύτεκνες μητέρες.
ΟΥΓΓΑΡΙΑ
Δαπανά το 5% του ΑΕΠ, δώρο 35.000 ευρώ για αγορά σπιτιού
• Υπό κρατικό έλεγχο όλες οι ιδιωτικές κλινικές γονιμότητας.
• Πρωτοστατεί όσον αφορά τη διάθεση χρημάτων σε πολιτικές για τις γεννήσεις,
δαπανώντας γι’ αυτόν τον σκοπό το 5% του εθνικού της ΑΕΠ.
• Ισόβια απαλλαγή καταβολής φόρου για πολύτεκνες μητέρες.
• Οσοι έχουν παιδί λαμβάνουν εξαιρετικά υψηλή οικονομική βοήθεια 35.000 ευρώ για να αγοράσουν το πρώτο τους σπίτι.
• Προκαταβολικά δάνεια 36.000 ευρώ, που διαγράφονται αν τα ζευγάρια αποκτήσουν τουλάχιστον τρία παιδιά.
• Από το 2016 δίνεται επίδομα στους γονείς 120 ευρώ τον μήνα για κάθε παιδί μετά το πρώτο τους.
• Από το 2019 τέθηκαν υπό κρατικό έλεγχο όλες οι ιδιωτικές κλινικές γονιμότητας.
• Από το 2020 προσφέρονται δωρεάν θεραπείες, φάρμακα και εξετάσεις για γονιμότητα.
ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ
Κάθε μήνα επίδομα από 1.050 έως 2.125 ευρώ για έναν χρόνο
• Αδεια μετ’ αποδοχών και στους δύο γονείς συνολικής διάρκειας 14 μηνών.
• Ημερήσιο γονεϊκό επίδομα ως αποζημίωση για απουσία από εργασία για συνολικά 320 εργάσιμες ημέρες. Αν το εισόδημα του γονέα είναι 20.000 ευρώ ετησίως, το γονεϊκό επίδομα είναι 42 ευρώ ανά εργάσιμη ημέρα (1.050 τον μήνα). Για ετήσιο μισθολογικό εισόδημα 40.000 ευρώ, που αφορά και τους περισσότερους, λαμβάνει 85 ευρώ ανά εργάσιμη (2.125 μηνιαίως).
• Οποιος δεν έχει εισόδημα ή είναι χαμηλόμισθος λαμβάνει επίδομα 32 ευρώ ανά εργάσιμη (800 ευρώ).
ΓΑΛΛΙΑ
Τέσσερα διαφορετικά επιδόματα για κάθε παιδί
• Επιδόματα σε μετρητά από το δεύτερο παιδί, τα οποία υπερδιπλασιάζονται με το τρίτο παιδί.
• Μηνιαίο επίδομα στους γονείς, ανεξάρτητα από τα εισοδήματά τους, 131 ευρώ όταν έχουν δύο παιδιά, 299 ευρώ για τρία παιδιά και επιπλέον 168 ευρώ για κάθε επόμενο παιδί.
• Εφάπαξ πληρωμές κατά τη γέννηση 941 ευρώ ή την υιοθεσία (1.883 ευρώ).
• Επιπλέον επιδόματα υποστήριξης, όπως το συμπλήρωμα οικογενειακού εισοδήματος (170-256 ευρώ μηνιαίως), συν το επίδομα οικογενειακής υποστήριξης (115 -153 ευρώ).
• Η σύνταξη αυξάνεται αυτόματα κατά 10% για γονείς με τρία ή περισσότερα παιδιά.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Εως 1.800 ευρώ για 14 μήνες
• Βασικό γονεϊκό επίδομα για τους πρώτους 14 μήνες έως 1.800 ευρώ μηνιαίως (με εισοδηματικά κριτήρια).
• Γονεϊκό επίδομα παρατεταμένης διάρκειας έως 900 ευρώ μηνιαίως και για το διπλάσιο διάστημα του βασικού γονεϊκού επιδόματος. Αφορά γονείς που εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης.
• Επίδομα 194 ευρώ τον μήνα ανά πρωτότοκο και δευτερότοκο παιδί, 200 ευρώ για το τρίτο παιδί και 225 ευρώ για το τέταρτο. Ανεξαρτήτως εισοδηματικών κριτηρίων.
• Στους γονείς των οποίων το μηνιαίο εισόδημα δεν επαρκεί για την πλήρη κάλυψη των αναγκών δίνεται προσαύξηση 292 ευρώ μηνιαίως για κάθε παιδί.
• Εξτρα παροχές με επίδομα 150 ευρώ ανά έτος για προσωπικό σχολικό εξοπλισμό μαθητών και μεταφορά του παιδιού στο σχολείο.
ΙΣΠΑΝΙΑ
1.000 ευρώ μπόνους γέννησης, 12 φορές ο κατώτατος μισθός για πολυτέκνους
• Εφάπαξ πληρωμή 1.000 ευρώ όταν γεννιέται ένα παιδί.
• Για δύο παιδιά το μπόνους είναι τετραπλάσιο του κατώτατου μισθού, για τρία παιδιά οκταπλάσιο και για τέσσερα ή περισσότερα παιδιά είναι 12 φορές ο κατώτατος μισθός.
• Από το 2023 εισήχθη και νέο επίδομα για μητέρες μικρών παιδιών (ηλικίας 0-3 ετών), με 1.200 ευρώ ετησίως.
• Δικαίωμα επιπλέον άδειας άνευ αποδοχών 8 εβδομάδων, η οποία μπορεί να χρησιμοποιείται από τους γονείς κατά διαστήματα έως ότου το παιδί τους συμπληρώσει τα 8 έτη.
ΔΑΝΙΑ
Αδεια μετ’ αποδοχών για 52 εβδομάδες
• Η οικονομική βοήθεια βασίζεται στην ηλικία του παιδιού, μειώνεται σταδιακά όσο μεγαλώνει και σταματά όταν γίνει 17 ετών.
• Για κάθε παιδί οι γονείς εισπράττουν ανά τρεις μήνες επίδομα που κυμαίνεται από 200 ευρώ έως 605 €.
• Αδεια μετ’ αποδοχών 52 εβδομάδων συνολικά για τους γονείς.
• Μηδενικό κόστος τοκετού που γίνεται για τη συντριπτική πλειονότητα των γυναικών στο δημόσιο σύστημα υγείας.
• Δωρεάν βασικές προγεννητικές εξετάσεις.
• Δωρεάν κάλυψη των ιατρικών αναγκών του παιδιού.
• Δωρεάν οδοντιατρικές υπηρεσίες για τα παιδιά.
ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ
Ακόμα και επίδομα 235 ευρώ κάθε χρόνο όταν αρχίζουν τα σχολεία
• Επίδομα τοκετού 1.740 ευρώ σε τρεις δόσεις.
• Οικογενειακό επίδομα 300 ευρώ μηνιαίως ανά παιδί μέχρι να γίνει 18 ετών. Αν το παιδί σπουδάζει, το επίδομα εξακολουθεί έως τα 25 του.
• Το επίδομα των 300 ευρώ αυξάνεται μηνιαίως κατά 23 ευρώ για κάθε παιδί από τον μήνα που συμπληρώνει τα 6 του χρόνια και κατά 57 ευρώ απ’ όταν γίνεται 12 ετών, αγγίζοντας πια τα 400 ευρώ συνολικά.
• Ετήσιο επίδομα επιστροφής στο σχολείο μετά τις διακοπές: 115 ευρώ για παιδιά μεταξύ 6-11 ετών, 235 ευρώ για μεγαλύτερα παιδιά.
• Ειδικό επίδομα από 200 ευρώ και άνω για παιδιά με αναπηρία.
ΣΟΥΗΔΙΑ
Αδεια μητρότητας 16 μήνες και «μισθός» φύλαξης στις γιαγιάδες
• Αδεια μητρότητας 16 μήνες, από τα μεγαλύτερα θεσμοθετημένα χρονικά διαστήματα παγκοσμίως.
• Δωρεάν δημοτικοί παιδικοί σταθμοί ανοιχτοί όλο τον χρόνο, ακόμα και με διπλές βάρδιες.
• Κρατική επιδότηση 90% για ιδιωτικό βρεφονηπιακό σταθμό.
• Επίδομα για φύλαξη στο σπίτι.
• Μηνιαίο επίδομα 125 ευρώ για κάθε παιδί έως την ενηλικίωσή του, με προσαύξηση έως 440 ευρώ για πολυτεκνία.
• Συμπληρωματικό επίδομα παιδιού για οικογένειες με χαμηλό εισόδημα.
• Πλήρως δωρεάν ιατροφαρμακευτικές καλύψεις, επεμβάσεις και νοσηλείες για όλα τα παιδιά.
• Επιπλέον γονεϊκό επίδομα ως αντικατάσταση εισοδήματος από εργασία για γονείς που μένουν στο σπίτι λόγω παιδιού.
• Δικαίωμα άδειας και στους δύο γονείς μέχρι να γίνει το παιδί 12 χρονών, σε περίπτωση που αυτό αρρωστήσει. Διασφάλιση τουλάχιστον του 80% του ημερομισθίου για εκείνες τις ημέρες.
• Εξτρα γονεϊκό επίδομα για 480 ημέρες, ανά παιδί, βασισμένο για τις πρώτες 390 ημέρες στο πλήρες εισόδημα ενός γονέα.
• Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μπορούν να πληρώνονται από το κράτος για να φροντίζουν τα εγγόνια τους, με μέρος του επιδόματος γονικής άδειας για έως και τρεις μήνες.
ΝΟΡΒΗΓΙΑ (μη μέλος Ε.Ε.)
Δωρεάν τοκετός και ιδιωτικός βρεφονηπιακός σταθμός
• Αποχή από τη δουλειά από τον 4ο μήνα κύησης και για ένα οκτάμηνο με πλήρεις αποδοχές ή για έναν χρόνο με το 80% του μισθού των μητέρων.
• Γονική άδεια και για τους δύο γονείς που συνολικά ανέρχεται σε έναν χρόνο.
• Μηνιαίο επίδομα 110 ευρώ για κάθε παιδί μέχρι την ενηλικίωσή του.
• Δωρεάν δημόσιος ή ιδιωτικός βρεφονηπιακός σταθμός με κόστος έως 320 ευρώ τον μήνα.
• Μηδενικό κόστος για όλες για τοκετό και φιλοξενία σε υψηλού επιπέδου ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις των μαιευτηρίων.
ΒΡΕΤΑΝΙΑ (μη μέλος Ε.Ε.)
Αμοιβή μητρότητας για 39 εβδομάδες, βοήθεια για φροντίδα, φύλαξη
• Υποχρεωτική άδεια μητρότητας μετ’ αποδοχών για έναν μήνα μετά τη γέννηση. Συνολικά η άδεια μητρότητας φτάνει τις 52 εβδομάδες.
• Εφάπαξ επιχορήγηση μητρότητας 500 λίρες.
• Αμοιβή μητρότητας για 39 εβδομάδες, με 750 λίρες τον μήνα ή το 90% του μισθού.
• Επίδομα παιδιού 100 λιρών τον μήνα για κάθε παιδί, έως ότου γίνει 16 ετών ή 20 ετών, εάν φοιτά.
• Επιπλέον άδεια μητρότητας για πρόωρη γέννηση.
• Γονείς με χαμηλά εισοδήματα λαμβάνουν επιπλέον χρηματική υποστήριξη κάθε μήνα μέσω του προγράμματος Universal Credit, με το ποσό να εξαρτάται από τις ανάγκες και τα εισοδήματά τους.
• Παρέχεται χρηματική βοήθεια για κόστος στέγασης, φροντίδας, φύλαξης παιδιών.
ΒΕΛΓΙΟ
Εφάπαξ 1.340 ευρώ
•Εφάπαξ επίδομα μητρότητας 1.340 ευρώ για το πρώτο παιδί και 609 ευρώ για κάθε επόμενο παιδί κατά τη γέννηση ή την υιοθεσία τους.
• Επίδομα τέκνου που κυμαίνεται, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, μεταξύ 170-207,23 ευρώ τον μήνα έως την ενηλικίωσή του.
• Επιπλέον παροχές στήριξης για οικονομικά αδύναμους γονείς.
ΑΥΣΤΡΙΑ – ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Οσο μεγαλώνει το παιδί αυξάνονται και τα επιδόματα
• Στην Αυστρία: Επίδομα ανατροφής τέκνου για έναν χρόνο, με το 80% του εισοδήματος του γονέα έως και 76 ευρώ ημερησίως.
• Μηνιαίο οικογενειακό επίδομα έως την ενηλικίωση για κάθε παιδί ή έως 24 ετών, εάν σπουδάζει: 132 ευρώ για 0-2 ετών, 141 για 3-9 ετών, 164 ευρώ για 10-18 ετών, 191 ευρώ για μετά τα 19 έτη. Με προσαύξηση για δεύτερο, τρίτο παιδί κ.ά.
• Στην Ολλανδία: Οικογενειακό επίδομα που καταβάλλεται ανά τρίμηνο για κάθε παιδί.
• Για παιδιά έως 5 ετών το ποσό είναι 269 ευρώ, για 6-11 ετών στα 327 ευρώ και για 12-18 στα 385 ευρώ.
