Το γεγονός ότι 15 μήνες μετά το «έγκλημα των Τεμπών», ο Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) δεν έχει εκδώσει ακόμα το Πόρισμά του, αναδεικνύουν με ερώτησή τους όλοι οι Βουλευτές της Κοινοβουλευτικής Ομάδας (Κ.Ο.) της Νέας Αριστεράς, του Προέδρου Αλέξη Χαρίτση συμπεριλαμβανομένου, έπειτα από πρωτοβουλία της Βουλεύτριας Φλώρινας και Γραμματέα της Κ.Ο., Πέτης Πέρκα.
Οι Βουλευτές και οι Βουλεύτριες υπογραμμίζουν ότι με βάση την Οδηγία 2016/718, το εν λόγω Πόρισμα θα έπρεπε να έχει δημοσιοποιηθεί το αργότερο ένα χρόνο μετά το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα. Κι όμως αυτό αγνοείται, παρά τις διαδοχικές επισημάνσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως αποτυπώνονται στα «κρυφά έγγραφα και τις συνομιλίες που αφορούν το έγκλημα στα Τέμπη μεταξύ κυβέρνησης και ΕΕ», τα οποία διαβιβάστηκαν πρόσφατα στην Κ.Ο., έπειτα από αίτημα της Π. Πέρκα.
Η ΕΕ έχει ξεκαθαρίσει από την αρχή το πόσο σημαντική είναι η άμεση ολοκλήρωση του Πορίσματος από τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, αφού, όπως σημειώνει σε σχετική επιστολή «...κάθε μέρα περαιτέρω καθυστέρησης καθιστά δυσκολότερη την πρόσβαση στα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία...». Παράλληλα, είχε διατυπώσει ενστάσεις σε ό,τι αφορά την ανεξαρτησία του Οργανισμού, λόγω των «καθοριστικών εξουσιών» του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών στον ΕΟΔΑΣΑΑΜ και ταυτόχρονα στον ΟΣΕ, που είναι ελεγχόμενος για τα Τέμπη.
Επειδή η προθεσμία ολοκλήρωσης του Πορίσματος έχει εδώ και μήνες παρέλθει και πλέον η οποιαδήποτε καθυστέρηση λειτουργεί εις βάρος της ποιότητας του εν λόγω έργου, η Κ.Ο. της Νέας Αριστεράς ερωτά τον αρμόδιο Υπουργό για το στάδιο των εργασιών σε ό,τι αφορά το Πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών και το πότε αυτό αναμένεται να παραδοθεί. Παράλληλα, οι Βουλευτές ερωτούν για την αντίδραση της ΕΕ σε σχέση με το ότι η προθεσμία του Πορίσματος παρήλθε ανεπιτυχώς, ενώ ζητούν και τα σχετικά έγγραφα μεταξύ ΕΕ και Υπουργείου.
Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων (ΑΚΕ)
προς τον Υπουργό Υποδομών & Μεταφορών
Έχουν περάσει 15 μήνες από το «έγκλημα των Τεμπών» και ο Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ) ακόμα δεν έχει εκδώσει το Πόρισμά του για το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα. Η μόνη σχετική αναφορά ήταν πρόσφατα μια ‘προσωρινή δήλωση’ εκ μέρους του Οργανισμού, η οποία αναφέρει ότι η διερεύνηση του δυστυχήματος αποτελεί «πρώτη προτεραιότητα».
Τα προβλήματα σε σχέση με το φορέα έχουν ξεκινήσει ήδη από τη σύστασή του, προβλήματα για τα οποία το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών και η κυβέρνηση έχουν την απόλυτη ευθύνη. Ο Οργανισμός συστάθηκε τον Ιανουάριο του 2023 – περίπου ένα μήνα πριν το δυστύχημα στα Τέμπη – με βάση το Νόμο 5014. Ωστόσο, και παρά την αναγκαιότητα που προέκυψε για τη διεξαγωγή μιας έρευνας από ανεξάρτητο φορέα σε σχέση με τα αίτια του δυστυχήματος, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ παρέμεινε ουσιαστικά ανενεργός για εννέα μήνες, μέχρι το Σεπτέμβριο του 2023, όταν διορίστηκαν τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου.
Όμως ακόμα και τότε συνέχισε να είναι μη λειτουργικός, χωρίς να επιδείξει οποιοδήποτε ερευνητικό έργο, αφού δεν είχε στελεχωθεί. Μόλις τον προηγούμενο Φεβρουάριο ολοκληρώθηκε η μετάταξη από τη ΣΤΑΣΥ ενός υπαλλήλου με αρμοδιότητα τη διερεύνηση σιδηροδρομικών ατυχημάτων, ενώ το Μάρτιο προσελήφθη ένας ακόμα διερευνητής, αυτή τη φορά με μετάταξη από τη ΡΑΣ. Στο μεταξύ μεσολάβησε η παραίτηση του Προέδρου του Οργανισμού, Αθ. Μπίνη, με την κυβέρνηση να σπεύδει να δηλώσει ότι το γεγονός αυτό δεν επηρεάζει τη διερεύνηση του δυστυχήματος των Τεμπών, αλλά και σιδηροδρομικών ατυχημάτων εν γένει, αφού αυτά είναι αρμοδιότητα του Αναπληρωτή Προέδρου.
Παρ’ όλα αυτά, γεγονός παραμένει ότι το Πόρισμα του Οργανισμού για τα Τέμπη αγνοείται, ενώ με βάση την Οδηγία 2016 / 718, θα έπρεπε να έχει δημοσιοποιηθεί το αργότερο ένα χρόνο μετά το δυστύχημα. Κάτι που η κυβέρνηση γνώριζε εξαρχής, ενώ έχουν γίνει και διαδοχικές επισημάνσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως αποτυπώνεται στα «κρυφά έγγραφα και τις συνομιλίες που αφορούν το έγκλημα στα Τέμπη μεταξύ κυβέρνησης και ΕΕ», τα οποία μας διαβιβάστηκαν από το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών έπειτα από την υπ’ αρ. 174 / 07.03.2024 Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων (ΑΚΕ).
Σε σχέση με το παραπάνω, αξίζει να σημειωθεί ότι τα το Υπουργείο μας διαβίβασε μέρος των εγγράφων που αιτηθήκαμε. Συγκεκριμένα, από το σύνολο των 17 εγγράφων που ζητήσαμε, μας παραδόθηκαν μόλις τα 8, γεγονός που μας υποχρεώνει να επανέλθουμε άμεσα για να αιτηθούμε εκ νέου και τα υπόλοιπα έγγραφα, αξιοποιώντας το εργαλείο της ΑΚΕ, με βάση το Άρθρο 130 του Κανονισμού της Βουλής, με σκοπό τη διερεύνηση όλων των αιτιών του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος.
Ειδικότερα για τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ σε ό,τι αφορά τα έγγραφα που μας διαβιβάστηκαν, ήδη από την 21η Ιουλίου 2023, μέσω σχετικής επιστολής, εκφράζεται ο προβληματισμός της ΕΕ για το ότι δεν έχει ξεκινήσει διερεύνηση του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος από ανεξάρτητο φορέα, «4 μήνες έπειτα από το δυστύχημα», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην επιστολή. Στη συνέχεια γίνεται σαφές ότι το εν λόγω Πόρισμα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το αργότερο 12 μήνες μετά το δυστύχημα, ενώ σημειώνεται πως «…κάθε μέρα περαιτέρω καθυστέρησης καθιστά δυσκολότερη την πρόσβαση στα απαραίτητα αποδεικτικά στοιχεία…».
Η απάντηση του Υπουργείου στην παραπάνω επικοινωνία της ΕΕ λαμβάνει χώρα στις 02.10.2023 και περιορίζεται σε αναφορά σε σχέση με τη σύσταση του ΔΣ του ΕΟΔΑΣΑΑΜ το Σεπτέμβριο του 2023, όπως επίσης και στο ότι ζητήθηκε η συνδρομή της ΕΕ, του ERA συγκεκριμένα, για τη διερεύνηση των αιτιών του δυστυχήματος. Εντέχνως παραλείπεται οποιαδήποτε αναφορά στην ενιάμηνη καθυστέρηση σύστασης του Οργανισμού, όπως επίσης και στο γεγονός ότι δεν έχει στελεχωθεί ακόμα με διερευνητές, ώστε να μπορεί να ξεκινήσει η διερεύνηση του εγκλήματος των Τεμπών.
Η απάντηση της ΕΕ είναι άμεση, με την επιστολή της 26ης Οκτωβρίου 2023. Εκεί εκφράζεται και πάλι η ανησυχία για το ότι ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ δεν είναι ακόμα επιχειρησιακός και ότι η διερεύνηση για το σιδηροδρομικό δυστύχημα δεν έχει ακόμα ξεκινήσει, ενώ η προθεσμία κατάθεσης του Πορίσματος πλησιάζει. Σε ό,τι αφορά την όποια συνδρομή που ζήτησε η χώρα μας από τον ERA ή οποιαδήποτε συνδρομή ζητηθεί από άλλον ευρωπαϊκό φορέα, στην επιστολή τονίζεται ότι ο ρόλος τους θα είναι απλά «υποστηρικτικός» και πως τον προεξέχοντα ρόλο θα έχει ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ. Παράλληλα διατυπώνονται ενστάσεις σε ό,τι αφορά την ανεξαρτησία του Οργανισμού – θέματα που είχαμε θίξει κι εμείς κατά τη συζήτηση του σχετικού νομοσχεδίου τον Ιανουάριο του 2023. Συγκεκριμένα, η ΕΕ αναφέρεται στις «καθοριστικές εξουσίες» που έχει το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών στον ΕΟΔΑΣΑΑΜ, ενώ ταυτόχρονα είναι υπεύθυνο και για τη λειτουργία του ΟΣΕ, δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση του ελεγχόμενου για τα Τέμπη.
Στην προηγούμενη επιστολή, στην απάντηση του Υπουργείου στις 21.11.2023 γίνεται αναφορά στις προκαταρκτικές εργασίες που έχει κάνει ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ για τη διερεύνηση του δυστυχήματος, δηλαδή τη λήψη των σχετικών εγγράφων και πληροφοριών από τη ΡΑΣ, τον ΟΣΕ, τη Hellenic Train, όπως επίσης και το ότι αναμένει το φάκελο από την Εισαγγελία.
Από τότε, δεν έχουμε κάποια ενημέρωση σε ό,τι αφορά την επικοινωνία του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών με την ΕΕ σε σχέση με το Πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για τα Τέμπη, κι ενώ η προθεσμία δημοσιοποίησής του έχει εδώ και μήνες παρέλθει. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι ο αρμόδιος φορέας για τη διερεύνηση του τραγικού αυτού δυστυχήματος δεν έχει ολοκληρώσει το Πόρισμά του και οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση λειτουργεί εις βάρος της ποιότητας του εν λόγω Πορίσματος, αφού όπως εξαρχής είχε αναφέρει και η ΕΕ, η πρόσβαση στα αποδεικτικά στοιχεία γίνεται όλο και πιο δύσκολη.
Με βάση τα παραπάνω, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι εργασίες σε ό,τι αφορά την εκπόνηση του Πορίσματος για το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών από τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ;
Πότε αναμένεται να παραδοθεί το εν λόγω Πόρισμα;
Ποια ήταν η αντίδραση της ΕΕ σε σχέση με το ότι η προθεσμία παράδοσης του Πορίσματος παρήλθε ανεπιτυχώς;
Ζητούνται επίσης τυχόν έγγραφα και συνομιλίες του Υπουργείου με την ΕΕ σχετικά με το Πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για το δυστύχημα των Τεμπών μετά το τέλος Νοεμβρίου 2023 και ειδικότερα μετά την παρέλευση της προθεσμίας παράδοσής του.
Οι ερωτώντες Βουλευτές,
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Χαρίτσης Αλέξανδρος (Αλέξης)
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αχτσιόγλου Ευτυχία (Έφη)
Ζεϊμπέκ Χουσεϊν
Ηλιόπουλος Αθανάσιος (Νάσος)
Τζανακόπουλος Δημήτριος
Τζούφη Μερόπη
Τσακαλώτος Ευκλείδης
Φερχάτ Οζγκιούρ
Φωτίου Θεανώ
