10 Ιανουαρίου 2023

Το επικίνδυνο κοκτέιλ της «τριδημίας» και η ανησυχία για νέο κύμα «Κράκεν»



 Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι ειδικοί λόγω της έξαρσης της γρίπης, του κορωνοϊού και των αναπνευτικών ιών, κάνοντας λόγο ακόμα και για 300.000 κρούσματα ημερησίως τον Φεβρουάριο. Οι εκτιμήσεις των ιολόγων για τον ρυθμό εξάπλωσης του νέου στελέχους σε Αμερική και Ευρώπη

Ισχυρή σύσταση για την τήρηση όλων των μέτρων αυτοπροστασίας και ειδικά της χρήσης μάσκας κάνουν οι επιστήμονες εξαιτίας της έξαρσης τόσο της γρίπης, όσο και του κορωνοϊού, αλλά και άλλων ιώσεων το τελευταίο διάστημα.

Τα στοιχεία δείχνουν πως το εκρηκτικό κοκτέιλ γρίπης, κορωνοϊού και αναπνευστικών ιών για το οποίο έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου εδώ και μήνες οι ειδικοί βαίνει προς κορύφωση, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για 100.000 κρούσματα γρίπης ημερησίως τον Ιανουάριο και έως 300.000 κρούσματα τον Φεβρουάριο.

Κορυφώθηκαν οι επισκέψεις σε γιατρό για γρίπη
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΕΟΔΥ, για την περίοδο 26 Δεκεμβρίου με 1η Ιανουαρίου, οι επισκέψεις σε γιατρό για γρίπη κινήθηκαν στα υψηλότερα επίπεδα από το 2018.


Ενδεικτικό της κατάστασης είναι πως τη συγκεκριμένη περίοδο ελήφθησαν 54 δείγματα από τους εργαστηριακούς παρατηρητές και από αυτά, τα 26, δηλαδή ποσοστό 48%, ήταν θετικά στην γρίπη.

Επιπλέον η θετικότητα για γρίπη στην κοινότητα παρουσίασε περαιτέρω αύξηση την εβδομάδα αναφοράς, ενώ συνολικά, από την εβδομάδα 40/2022 έως και την εβδομάδα 52/2022, νοσηλεύτηκαν 27 άτομα με γρίπη σε ΜΕΘ και καταγράφηκαν 6 θάνατοι ασθενών με εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη.


Εκτίμηση για έως και 100.000 κρούσματα γρίπης κάθε ημέρα τον Φλεβάρη
«Πιθανότατα μέσα στο Γενάρη να φτάσουμε τα 80.000, 90.000 και 100.000 κρούσματα. Είναι αριθμοί που τρομάζουν, καθότι μέσα σε αυτά τα χιλιάδες κρούσματα θα βρεθούν και 1.000, 1.500 ασθενείς που θα χρειαστεί να νοσηλευτούν. Επομένως, πρέπει να προετοιμαστούμε και όσοι δεν έχουμε κάνει το εμβόλιο να το κάνουμε, ώστε ατομικά να περάσουμε τη νόσο ελαφρότερα και συλλογικά να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε υγειονομικά το τσουνάμι της γρίπης που αναμένεται», ανέφερε πριν από ακριβώς δύο εβδομάδες στην ΕΡΤ ο καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης.

Παρά τις εκτιμήσεις για περαιτέρω αύξηση στα κρούσματα, οι τελευταίες εφημερίες των παιδιατρικών νοσοκομείων φαίνεται να είναι πιο ήρεμες σε σχέση με το τι επικρατούσε τις δύο προηγούμενες εβδομάδες.

Ωστόσο οι παιδιατρικές κλινικές παραμένουν σε υψηλή πληρότητα κυρίως με περιστατικά RSV, ο οποίος στους ενηλίκους προκαλεί συνήθως ήπια συμπτώματα ίωσης, όμως στα παιδιά μπορεί να οδηγήσει σε βρογχιολίτιδα και πνευμονία και σπανιότερα σε αναπνευστική ανεπάρκεια.

«Τριπλή επιδημία» -Σε έξαρση και οι ιώσεις
Όπως είχε αναφέρει την περασμένη Πέμπτη στην «Κ» ο ομότιμος καθηγητής Παιδιατρικής και Ενδοκρινολογίας του ΕΚΠΑ, διευθυντής στο Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Μητέρας – Παιδιού και Ιατρικής Ακρίβειας και επικεφαλής στην έδρα UNESCO Εφηβικής Υγείας και Ιατρικής, Γιώργος Χρούσος, φέτος ζήσαμε την περίφημη τριπλή επιδημία, με την COVID-19 η οποία δεν φαίνεται να είναι τόσο επιθετική, τη γρίπη και τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό RSV που επηρεάζει κυρίως τα βρέφη. O RSV είναι ο πιο συχνός αναπνευστικός ιός στα πρόωρα, στα νεογνά και στα βρέφη και στα παιδιά έως δύο ετών. Κατά κανόνα όλα τα παιδιά έως την ηλικία των 2 ετών έχουν αποκτήσει ανοσία στον ιό, κάτι που ωστόσο δεν συνέβη εν μέσω πανδημίας λόγω των περιοριστικών μέτρων και της χρήσης μάσκας. Στα παιδιά μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές και να οδηγήσει σε αναπνευστική ανεπάρκεια λόγω της στενότητας των αεροφόρων οδών. «Λίγο πρήξιμο ή μια φλεγμονή στις αεροφόρους οδούς μπορεί να προκαλέσει αναπνευστική ανεπάρκεια. Πάντως πολύ λίγα παιδιά καταλήγουν στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, όπου μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις σοβαρής λοίμωξης θα νοσηλευθούν σε απλές κλίνες. Τα νοσοκομεία παίδων είναι αυτή την περίοδο γεμάτα από παιδιά με RSV», σημειώνει ο καθηγητής.

Από την πλευρά του, ο παιδίατρος – πνευμονολόγος & μέλος Δ Σ. Ένωσης Ελεύθερων Επαγγελματιών Παιδιάτρων Ν. Θεσσαλονίκης, Δήμος Γιδάρης, επισημαίνει πως σε έξαρση είναι και ο αδενοϊός, καθώς και ο ιός της γαστρεντερίτιδας. Ο κ. Γιδάρης επισήμανε στην ΕΡΤ ότι τα παιδιά δεν αρρωσταίνουν από το κρύο αλλά από τους κλειστούς χώρους που δεν αερίζονται καλά, ενώ σε ό,τι αφορά τους ηλικιωμένους, συνέστησε να αποφεύγουν τους πολυσύχναστους χώρους και να φορούν μάσκα.

«Η έξαρση των ιώσεων αποδίδεται στην προστασία την περίοδο της καραντίνας που μείωσε την ανοσολογική μνήμη του οργανισμού, ωστόσο, όπως τόνισε, αυτό δεν σημαίνει ότι τα μέτρα που ελήφθησαν ήταν ανώφελα, καθώς πάντα κάτι κερδίζεις κάτι χάνεις», είπε χαρακτηριστικά.

Κορωνοϊός – Αύξηση εισαγωγών, εκτιμήσεις και για αύξηση κρουσμάτων
Την ίδια ώρα, προβλέψεις για την έξαρση των κρουσμάτων κορωνοϊού στη χώρα έκανε ο κ. Δημοσθένης Σαρηγιάννης, Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, υποστηρίζοντας πως περιμένουμε έως και 16.000 κρούσματα την ημέρα από τα μέσα Φλεβάρη, σημειώνοντας πάντως πως σημαντική είναι η ανοσία που έχει αποκτήσει πλέον το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. «Η ανοσία είτε από προηγούμενη νόσηση είτε και κυρίως από εμβολιασμό, έχει δουλέψει πάρα πολύ καλά» εξήγησε ο ίδιος.


«Η εποχή που θα μας ενδιαφέρει περισσότερο σε επίπεδο αριθμών για αύξηση λοιμώξεων θα είναι από τα μέσα Φλεβάρη και έπειτα» σημείωσε ο κ. Σαρηγιάννης και πρόσθεσε μιλώντας στην ΕΡΤ: «Στην Ελλάδα συνήθως από τα μέσα Μαρτίου και μετά ο καιρός αλλάζει, γίνεται πολύ πιο ζεστός. Βγαίνουμε πολύ έξω, άρα οι συνθήκες είναι πιο δυσοίωνες για τον κορωνοϊό και για όλες τις λοιμώξεις. Θα έχουμε μια αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού, περίπου διπλασιασμού, αλλά όχι μια αύξηση η οποία θα είναι εκτός ορίων, όπως αυτή που ζήσαμε πριν από δύο χρόνια».

Πάντως σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε ο ΕΟΔΥ για την εβδομάδα 26 Δεκεμβρίου – 1 Ιανουαρίου, οι εισαγωγές στη χώρα μας από κορωνοϊό παρουσιάζουν αύξηση.

Επίσης η υπο-παραλλαγή ΒΑ.5 εξακολουθεί να είναι η συχνότερη υπο-παραλλαγή της Όμικρον, ενώ η ποσοστιαία αναλογία των δύο υπο-παραλλαγών ΒQ.1 και BQ.1.1 παρουσιάζει αύξηση σε σχέση με τις υπόλοιπες υπο-παραλλαγές του στελέχους ΒΑ.5. Την προηγούμενη εβδομάδα, οι δύο αυτές υπο-παραλλαγές εντοπίζονταν στο 41,6% των δειγμάτων, ενώ την τελευταία έφτασαν στο 51,8%.


Μεταξύ των στελεχών BA.2, η συχνότερα αναγνωριζόμενη υπο-παραλλαγή είναι η BA.2.75.

Η «Κράκεν» εξαπλώνεται σε Ευρώπη και ΗΠΑ
Ωστόσο τρία χρόνια μετά την εμφάνιση του νέου κορωνοϊού, μια νέα παραλλαγή, η XBB.1.5, γίνεται γρήγορα το κυρίαρχο στέλεχος σε μέρη των Ηνωμένων Πολιτειών εξαιτίας ενός ισχυρού μείγματος μεταλλάξεων που διευκολύνει την ευρεία εξάπλωση, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν προηγουμένως μολυνθεί ή εμβολιαστεί.

Το XBB.1.5, που χαρακτηρίστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως το «πιο μεταδοτικό» στέλεχος της παραλλαγής Όμικρον, αυξήθηκε από μόλις 2% των κρουσμάτων στις ΗΠΑ στις αρχές Δεκεμβρίου σε πάνω από 27% την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων.

Όταν η παραλλαγή Όμικρον «πυροδότησε» μια έκρηξη κρουσμάτων τον περασμένο χειμώνα, ξεπήδησαν πολλές υποπαραλλαγές που δεν εμποδίζονταν από τα εμβόλια. Από δύο, λοιπόν, υποπαραλλαγές της Όμικρον δημιουργήθηκε και το στέλεχος ΧΒΒ.1.5.

«Το XBB δεν εξελίχθηκε επειδή οι άνθρωποι είχαν εμβολιαστεί», αναφέρει στην Washington Post, ο Βον Κούπερ, καθηγητής εξελικτικής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ. «Ο τρόπος που εξελίχθηκε είναι επειδή οι άνθρωποι είχαν μολυνθεί από πολλούς ιούς ταυτόχρονα».

Οι ιολόγοι που μελέτησαν το XBB.1.5 λένε οτι το συγκεκριμένο στέλεχος μπορεί πιο εύκολα να γίνει το κυρίαρχο στη κοινότητα από τους «συγγενείς του», αλλά δεν φαίνεται το κρούσμα να παρουσιάζει πιο βαριά συμπτώματα εξαιτίας του.

Την ίδια ώρα αρκετές μελέτες προσπάθησαν να εξετάσουν εάν οι παραλλαγές του SARS-CoV-2 εξαπλώνονται πιο γρήγορα σε τοποθεσίες με υψηλότερα ποσοστά εμβολιασμού, ωστόσο δεν βρέθηκαν αρκετά στοιχεία που να το επιβεβαιώνουν.

«Το XBB.1.5 είναι απλώς η πιο πρόσφατη παραλλαγή σε αυτό που ονομάζουμε “συνεχής εξέλιξη του ιού”», είπε ο Δρ. Μπλουμ, εξελικτικός βιολόγος στο Κέντρο Καρκίνου Φρεντ Χάτσινσον στο Σιάτλ, τονίζοντας πως υπάρχει πολύς χώρος ώστε να μεταλλαχθεί ο ιός».

Από την πλευρά του, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας παρακολουθεί το XBB.1.5 καθώς θέλει να διακρίνει πόσο γρήγορα μπορεί το νέο στέλεχος να αντικαταστήσει άλλες υποπαραλλαγές.

ΠΟΥ: Περιμένουμε νέα κύματα μόλυνσης
«Όσο περισσότερο κυκλοφορεί αυτός ο ιός, τόσο περισσότερες ευκαιρίες θα έχει να αλλάξει», δήλωσε η Μαρία Βαν Κέρκοβ, επικεφαλής του ΠΟΥ για την covid-19 σε συνέντευξη Τύπου την Τετάρτη. «Περιμένουμε νέα κύματα μόλυνσης σε όλο τον κόσμο, αλλά αυτό δεν χρειάζεται να μεταφραστεί σε επιπλέον θανάτους», συμπλήρωσε.

Οι ειδικοί στις ΗΠΑ εκτιμούν ότι τα νοσοκομεία ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν αύξηση στις εισαγωγές, ελπίζουν ωστόσο ότι δεν θα σημειώσουν άνοδο οι νοσηλείες σε ΜΕΘ.

«Αν και συνεχίζει να εξελίσσεται, το νέο κύμα δεν θα είναι τόσο άγριο όσο ήταν το κύμα με την μετάλλαξη Δέλτα ή το πρώιμο κύμα με το στέλεχος BA.1 της Όμικρον», είπε ο Peter Hotez, κοσμήτορας της Εθνικής Σχολής Τροπικής Ιατρικής στο Baylor College of Medicine. «Η ισχυρή ανοσία του πληθυσμού βοηθά τις κοινότητες να αντέχουν σε νέες παραλλαγές», κατέληξε ο ίδιος.

Πηγή kathimerini.gr