Βαγγέλης Σακκάτος
Οποιητής των «Ωδών», εκείνος που όπως σωστά έχει γραφεί «τον πνευματικό του ορίζοντα, τουλάχιστο σαν ποιητή, ένα μονάχα γεγονός τον πληρώνει, η Ελληνική Επανάσταση», που «αυτή τον έκανε ποιητή και μ’ αυτήν έκλεισε η ποιητική του δημιουργία», ο εθνικός μας ποιητής Ανδρέας Κάλβος, δεν έπεσε από τον ουρανό και δεν βρέθηκε τυχαία σ’ αυτήν την θέσητου βάρδου της Ελληνικής Λευτεριάς.
Ο Ανδρέας Κάλβος, ο αετός εκείνος των ψηλών βουνών, ο φλογερός Τυρταίος της Λευτεριάς, της Αρετής και της Δικαιοσύνης, με το τόσο υψηλά εμπνευσμένο ποιητικό, συγγραφικό και διδακτικό έργο του (και για να φθάσει ώς αυτό), διαμορφώθηκε μέσα σ’ ένα ανάλογο πνευματικό και πολιτικό περιβάλλον, παίρνοντας ενεργό μέρος στην πολιτική και κοινωνική ζωή και στα γεγονότα της εποχής του, δραστηριότητα και συμμετοχή η οποία του στοίχησε όχι και λίγες διώξεις. Όπως θα δούμε, ο Κάλβος υπήρξε στέλεχος των Καρμπονάρων, του εθνικοαπελευθερωτικού και κοινωνικοαπελευθερωτικού δημοκρατικού επαναστατικού κινήματος του περασμένου αιώνα, που πήρε το όνομα: «Ιταλική Καρμπονερία».
Είναι γνωστό πως ο Κάλβος ήτανε αρχικά μαθητής και στενός φίλος του μεγάλου Ιταλοέλληνα ποιητή και επαναστάτη του 18ου αιώνα Ούγου Φώσκολου, γεννημένου στη Ζάκυνθο το 1778 από πάτερα Ιταλό και Ζακύνθια μάνα, με τον οποίο ο Κάλβος γνωρίστηκε το 1812. Ο Φώσκολος έζησε διαρκώς περιπλανώμενος σε Ιταλία, Ελβετία, Αγγλία και άλλου, διαρ- κώς αγωνιζόμενος για τα μεγάλα ιδανικά της εποχής του, την Λευτεριά, την Δημοκρατία, την Αδερφοσύνη και την Ισότητα, απασχολώντας διαρκώς «τις αστυνομικές αρχές, την κοινωνία της εποχής του και τους ανθρώπους των γραμμάτων, με την επαναστατική του δραστηριότητα, τη λογοτεχνική του παραγωγή και τους έρωτές του».
Να πώς χαρακτηρίζει τον Φώσκολο σ’ ένα έγγραφό της που σώζεται στο Αρχειοφυλακείο του Μιλάνου η αυστριακή αστυνομία:
«Κάποιος Ούγος Φώσκολος, ποιητής, καθηγητής, θερμοκέφαλος, άθεος, ανάγωγος, πρωτεύς πολύμορφος, γλώσσα άτιμος εις πάντα χρόνο, εις εκ των αρχηγών της φατρίας, ήτις εξήγειρε κατά τας τελευταίας ημέρας του Απριλίου αυτάς τας συνοικίας υπέρ της ανεξαρτησίας, αποπεμφθείς υπό της κυβερνήσεως, ευρίσκεται εις Μιλάνο περιφερόμενος εις τα καφενεία. Απολαμβάνει συντάξεως καθηγητού και στρατιώτου, χωρίς να κάμνει ποτέ τίποτε. Είναι εκ των Ιονίων νήσων».
Από το βιβλίο του Βαγγέλη Σακκάτου «Ο Ανδρέας Κάλβος και οι Καρμπονάροι» που κυκλοφόρησε με την ΕΦΣΥΝ.
