- να μπει η Αστυνομία στο σπίτι μου χωρίς ένταλμα;
- Επιτρέπεται να φωτογραφίζω ή να βιντεοσκοπώ αστυνομικούς;
- Πρέπει η Αστυνομία να με ενημερώσει για τα δικαιώματά μου κατά την στιγμή της σύλληψης;
- Μπορεί η Αστυνομία να μου κατάσχει το κινητό μου τηλέφωνο;
Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΚΕΦίΜ Αλέξανδρος Σκούρας στον πρόλογο της έκδοσης:
“Στο ΚΕΦίΜ πιστεύουμε στη φιλελεύθερη δημοκρατία. Και προϋπόθεση της φιλελεύθερης δημοκρατίας είναι η σαφής οριοθέτηση του πεδίου και των κανόνων δράσης των φορέων της εξουσίας […] Ελπίζουμε η έκδοση αυτή να λειτουργήσει ως οδηγός άμεσης και έγκυρης αναφοράς για κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα που θέλει μια αυστηρά και δίκαια οριοθετημένη σχέση ανάμεσα στον πολίτη και τους φορείς της εξουσίας, χωρίς δημιουργικές ασάφειες και περιθώρια διακριτικής, δηλαδή αυθαίρετης, ευχέρειας”.
Ενδεικτικά, παραθέτουμε κάποια από τα ερωτήματα:
Πρέπει να έχω πάντα μαζί μου την ταυτότητά μου;
Ναι.
Άρ. 74 παρ. 15 περ. θ΄ π.δ. 141/1991
Ο αστυνομικός σκοπός, ως προς την τήρηση της τάξης και ασφάλειας έχει τα ακόλουθα, κυρίως, καθήκοντα [...]:
θ. Οδηγεί στο αστυνομικό κατάστημα για εξέταση άτομα τα οποία στερούνται στοιχείων αποδεικτικών της ταυτότητάς τους ή τα οποία, εξαιτίας του τόπου, του χρόνου, των περιστάσεων και της συμπεριφοράς τους δημιουργούν υπόνοιες διάπραξης, εγκληματικής ενέργειας. Τα προσαγόμενα στο αστυνομικό κατάστημα άτομα δέον όπως μη παραμένουν σ› αυτό πέραν του χρόνου ο οποίος είναι απολύτως αναγκαίος για το σκοπό για τον οποίο προσήχθησαν.
Μπορεί η Αστυνομία να με προσαγάγει, ακόμη και αν έχω μαζί μου ταυτότητα;
Ναι.
Άρ. 95 παρ. 1 π.δ. 141/1991
Σε περίπτωση διάπραξης οποιουδήποτε εγκλήματος, η Ελληνική Αστυνομία οφείλει να επιλαμβάνεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΠΔ, για την βεβαίωσή του, την συλλογή των αποδείξεων και πειστηρίων, την αναζήτηση και σύλληψη του δράστη και την παράδοσή του στην αρμόδια δικαστική αρχή. Προς τούτο δύναται η Αστυνομία να προσκαλεί ή προσάγει για εξέταση στα Αστυνομικά καταστήματα τα άτομα για τα οποία υπάρχουν σοβαρές υπόνοιες, ότι ενέχονται στην διάπραξη του εγκλήματος.
Τι καλύπτει το άσυλο της κατοικίας;
Την κατοικία, άρα όχι π.χ. το αυτοκίνητο.
Άρ. 100 παρ. 3 π.δ. 141/1991
Ως κατοικία θεωρείται κάθε χώρος, στεγασμένος ή όχι, που δεν είναι ελεύθερα προσιτός σε οποιονδήποτε, στον οποίο διαμένει κάποιος, έστω και προσωρινά, ακόμη και αν δεν είναι νόμιμος κάτοχος. Έτσι, ως κατοικίες θεωρούνται ιδίως:
α. Η οικία στην οποία κατοικεί κάποιος, νόμιμα ή προσωρινά, με οποιαδήποτε ιδιότητα, είτε ως ιδιοκτήτης είτε ως ενοικιαστής, είτε ως νομέας, αδιάφορα αν είναι ημεδαπός ή αλλοδαπός.
β. Ο συνεχόμενος προς την οικία περικλειόμενος χώρος (κήπος ή αυλή), εφόσον είναι επαρκώς περιστοιχισμένος ή περιφραγμένος.
γ. Το δωμάτιο ξενοδοχείου στο οποίο ενοικεί κάποιος προσωρινά ή μόνιμα, ως ιδιοκτήτης, διευθυντής ή ένοικος.
δ. Το μισθωμένο δωμάτιο οικίας στο οποίο ενοικεί κάποιος, προσωρινά ή μόνιμα.
ε. Το πλοίο ή βάρκα ή σκηνή ή καλύβα, το παράπηγμα ή άλλο παρόμοιο κατασκεύασμα, εφόσον κατοικούνται και δεν είναι προσιτά στον καθένα.
στ. Οποιοδήποτε όχημα το οποίο χρησιμοποιείται ως κατοικία, είτε αυτό είναι ακίνητο, είτε βρίσκεται σε κίνηση.
Επιτρέπεται να μπει η Αστυνομία στο σπίτι μου, χωρίς ένταλμα;
Ναι, διότι δεν προβλέπεται στο ελληνικό δίκαιο ένταλμα ερεύνης.
Επιτρέπεται να μπει η Αστυνομία στο σπίτι χωρίς Εισαγγελέα;
Ναι, αν συναινεί ο ένοικος, διαφορετικά όχι.
Άρ. 256 παρ. 2 ΚΠΔ
Αν την έρευνα την ενεργεί ανακριτικός υπάλληλος µη έχων την ιδιότητα δικαστικού λειτουργού, απαιτείται η παρουσία δικαστικού λειτουργού.
Επιτρέπεται να φωτογραφίζω ή να βιντεοσκοπώ αστυνομικούς;
Μάλλον όχι. Το νομικό καθεστώς δεν είναι απολύτως σαφές. Η απάντηση είναι με βεβαιότητα ναι, αν πρόκειται για το μοναδικό αποδεικτικό μέσο με το οποίο αποδεικνύεται η αθωότητα ενός κατηγορουμένου.
Είναι ο αστυνομικός υποχρεωμένος να δηλώσει ότι είναι αστυνομικός, αν τον ρωτήσω;
Ναι, αλλά μόνο αν επεμβαίνει εκείνη την στιγμή και όχι αν π.χ. απλά περιπολεί ή επιτηρεί. Το νομικό καθεστώς δεν είναι απολύτως σαφές.
Άρ. 7 παρ. 2 π.δ. 538/1989
Οι αστυνομικοί που φέρουν πολιτική περιβολή υποχρεούνται κατά την άσκηση των καθηκόντων τους να δηλώνουν την ιδιότητά τους και ταυτόχρονα να επιδεικνύουν το δελτίο της υπηρεσιακής τους ταυτότητας.
Άρ. 2 π.δ. 254/2004
Ο αστυνομικός:
α. Υπόκειται στις αρχές της διαρκούς ετοιμότητας και της διαρκούς διατεταγμένης υπηρεσίας.
β. Εφαρμόζει τον Νόμο με κοινωνική ευαισθησία και ουδέποτε υπερβαίνει τα επιτρεπόμενα όρια της διακριτικής ευχέρειας που του παρέχεται. Όταν επεμβαίνει, υποχρεούται να δηλώνει την ιδιότητα, την ταυτότητα και την Υπηρεσία του.
γ. Εκτελεί τα καθήκοντα του με αμεροληψία, αντικειμενικότητα, διαφάνεια, σύνεση, αυτοκυριαρχία, σταθερότητα, αποφασιστικότητα και αξιοπρέπεια, προστατεύοντας, χωρίς διάκριση, όλους τους πολίτες από παράνομες σε βάρος τους πράξεις.
Πότε επιτρέπεται ένας αστυνομικός να με απειλήσει με το όπλο του;
Μόνον εφόσον συντρέχει κίνδυνος ένοπλης επίθεσης.
Άρ. 3 παρ. 1 Ν. 3169/2003
Ο αστυνομικός επιτρέπεται κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του να προτάσσει το πυροβόλο όπλο, εφόσον συντρέχει κίνδυνος ένοπλης επίθεσης σε βάρος αυτού ή τρίτου.
Επιτρέπεται να συλληφθώ χωρίς ένταλμα;
Ναι, αν συντρέχει αυτόφωρο έγκλημα.
Άρ. 6 παρ. 1 Σ
Kανένας δεν συλλαμβάνεται ούτε φυλακίζεται χωρίς αιτιολογημένο δικαστικό ένταλμα, που πρέπει να επιδοθεί τη στιγμή που γίνεται η σύλληψη ή η προφυλάκιση. Εξαιρούνται τα αυτόφωρα εγκλήματα.
Μπορεί να συλληφθώ, αν παραβιάσω κάποιο από τα μέτρα τα σχετικά με την πανδημία;
Ναι. Κάποιες παραβάσεις έχουν διοικητικό χαρακτήρα, βεβαιώνεται δηλαδή ένα διοικητικό πρόστιμο, ενδέχεται όμως να συντρέχει παράβαση του άρ. 285 ΠΚ.
Άρ. 285 παρ. 1 ΠΚ
Όποιος παραβιάζει τα µέτρα που έχει διατάξει ο νόµος ή η αρµόδια αρχή για να αποτραπεί η εισβολή ή η διάδοση µιας µεταδοτικής ασθένειας τιµωρείται: α) µε φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηµατική ποινή αν από την πράξη µπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ζώα, β) µε φυλάκιση και χρηµατική ποινή αν από την πράξη µπορεί να προκύψει κίνδυνος µετάδοσης της ασθένειας σε αόριστο αριθµό ανθρώπων.
Είναι επιτρεπτή η άσκηση βίας κατά την σύλληψη;
Ναι, υπό τον όρο ότι αυτή είναι πρόσφορη (: κατάλληλη να επιτύχει την σύλληψη, άρα όχι μετά από αυτήν), αναγκαία (: όσο το δυνατόν μικρότερη) και αναλογική (: δεν προκαλεί δυσανάλογες σωματικές βλάβες ή θάνατο).
Άρ. 278 παρ. 2 ΚΠΔ
Τα αρµόδια για τη σύλληψη όργανα οφείλουν να συµπεριφέρονται µε κάθε δυνατή ευγένεια σε αυτόν που συλλαµβάνουν και να σέβονται την τιµή του. Γι’ αυτό δεν πρέπει να µεταχειρίζονται βία παρά µόνο αν υπάρχει ανάγκη και δεν επιτρέπεται να τον δεσµεύουν παρά µόνο όταν ο συλλαµβανόµενος αντιστέκεται ή είναι ύποπτος φυγής.
Είναι υποχρεωτικές οι χειροπέδες;
Όχι.
Άρ. 278 παρ. 2 ΚΠΔ
Γι’ αυτό δεν πρέπει να µεταχειρίζονται βία παρά µόνο αν υπάρχει ανάγκη και δεν επιτρέπεται να τον δεσµεύουν παρά µόνο όταν ο συλλαµβανόµενος αντιστέκεται ή είναι ύποπτος φυγής.
Επιτρέπεται ο αστυνομικός να φέρεται με σκαιότητα, να είναι προσβλητικός κλπ;
Όχι.
Άρ. 2 παρ. 4 π.δ. 538/1989
Κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους οι αστυνομικοί: [...]
4. Συμπεριφέρονται με λεπτότητα, σεμνότητα και ευγένεια, επιδεικνύοντας πνεύμα μετριοπάθειας και επιείκειας.
Άρ. 97 παρ. 1ιβ π.δ. 141/1991
ιβ. Σε κάθε επαφή του με ανήλικους, πρέπει να τους φέρεται με στοργή και ευπροσηγορία και να αποφεύγει κάθε ενέργεια που μπορεί να τους ταπεινώσει και να τους αφήσει δυσμενή για την Αστυνομία ψυχικά βιώματα.
Μπορεί η Αστυνομία να μου κατάσχει το κινητό μου τηλέφωνο;
Ναι.
Άρ. 280 ΚΠΔ
Όλα τα έγγραφα και τα άλλα αντικείµενα που βρέθηκαν σε αυτόν που έχει συλληφθεί και έχουν σχέση µε το έγκληµα κατάσχονται και παραδίδονται µε αυτόν και την σχετική έκθεση στον αρµόδιο εισαγγελέα ή ανακριτή.)
Μπορεί η Αστυνομία να μου ζητήσει τον κωδικό του κινητού μου τηλεφώνου;
Όχι, δεν προβλέπεται πουθενά σχετική υποχρέωση.
Επιτρέπεται να αρνηθώ να απαντήσω στις ερωτήσεις της Αστυνομίας;
Ναι.
Δικαίωµα σιωπής και µη αυτοενοχοποίηση άρ. 104 ΚΠΔ :
1. Ο ύποπτος ή ο κατηγορούµενος έχουν δικαίωµα σιωπής και µη αυτοενοχοποίησης.
2. Η άσκηση του δικαιώµατος µη αυτοενοχοποίησης δεν εµποδίζει τη νόµιµη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων, που υπάρχουν ανεξάρτητα από τη βούληση των υπόπτων και των κατηγορουµένων.
3. Η άσκηση του δικαιώµατος σιωπής και µη αυτοενοχοποίησης δεν µπορεί να αξιοποιηθεί σε βάρος των υπόπτων και των κατηγορουµένων.)
Μπρείτε να βρείτε τον πλήρη οδηγό στο kefim.gr
https://www.lawspot.gr/
