Οι «εξαφανισμένοι» πρόσφυγες και μετανάστες, που έφτασαν στην παραλία της Μονολιάς, στην Καλλιμασιά της Χίου, το πρωί της 30ής Απριλίου 2020 και έκτοτε αγνοείται η… τύχη τους, που αποκάλυψε και ανέδειξε με πλήθος δημοσιευμάτων του ο astraparis.gr, είναι μεταξύ των ζητημάτων που θέτουν με επίκαιρη επερώτησή τους 65 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και μεταξύ αυτών και ο βουλευτής Χίου κ. Ανδρέας Μιχαηλίδης.
Παράλληλα, τίθεται το ζήτημα της επαναπροώθησης οικογενειών και παιδιών, με βάση πλήθος δημοσιευμάτων, ενώ αναφορά κάνουν οι βουλευτές σε σχετικές ερωτήσεις και παρεμβάσεις στο ευρωκοινοβούλιο, όπως αυτή του Ιταλού ευρωβουλευτή Pietro Bartolo για το περιστατικό της Μονολιάς.
Η επίκαιρη επερώτηση, με θέμα «Επικίνδυνη και αναποτελεσματική η κυβέρνηση στο προσφυγικό. Το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ μονόδρομος για την αξιοπρεπή διαχείριση και την κοινωνική συνοχή», κατατέθηκε στην Βουλή σήμερα Τετάρτη, 27 Μαΐου 2020 και στην σχετική ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρει τα εξής:
Στις 30 Ιανουαρίου είχαμε καταθέσει επίκαιρη επερώτηση για τα κεντρικά ζητήματα και τα πολλαπλά προβλήματα που είχαν προκύψει από τις επιλογές και τις παλινωδίες της Ν.Δ. στο προσφυγικό – μεταναστευτικό. Παρά τις διαβεβαιώσεις περί του αντίθετου οι αρμόδιοι υπουργοί ουδέποτε προσήλθαν στη διαδικασία του κοινοβουλευτικού ελέγχου για να απαντήσουν αλλά φυσικά ούτε έκαναν ουσιαστικά βήματα προς τη θετική επίλυση αυτών.
Πέντε μήνες μετά και με δεδομένα τόσο την ψήφιση του νέου νόμου (4686/2020) αλλά και την γενικότερη επιβάρυνση που έχει επέλθει σε όλα τα θέματα, γίνεται επανακατάθεση της επίκαιρης επερώτησης με αρκετά σημεία επικαιροποίησης και κάποιες προσθήκες.
Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση εξακολουθεί να επιμένει στην πολιτική της ενεργητικής και παθητικής αποτροπής στο προσφυγικό. Ο ανθρωπισμός, τα δικαιώματα προσφύγων και τοπικών κοινωνιών, αλλά και η οποιαδήποτε αποτελεσματικότητα απέχουν παρασάγγας από την πολιτική τους που εκθέτει τη χώρα, παραβιάζει ευρωπαϊκές και διεθνείς υποχρεώσεις της και τροφοδοτεί τον κοινωνικό αυτοματισμό.
Η Μόρια που είχε φτάσει μέχρι και τους 22.000, τα κλειστά κέντρα – φυλακές στα οποία αλλάζουν ονομασίες –χωρίς να αλλάζει η ουσία- οι ανοιχτές δομές χωρίς τις αναγκαίες ειδικότητες του πεδίου, οι εκτός νομιμότητας απορρίψεις αιτημάτων ασύλου, το σχέδιο ενεργής αποτροπής, η εγκατάλειψη των ασυνόδευτων ανήλικων και οι απελάσεις αυτών που είναι άνω των 15 ετών με διαδικασίες fast track εξέτασης, η υπονόμευση της εκπαίδευσης των παιδιών, ο αποκλεισμός ακόμα και ευάλωτων ομάδων από την πρόσβαση στην υγεία, η λογική της «ανοσία της αγέλης» χωρίς μέτρα πρόληψης για την πανδημία, δεν μπορούν να είναι πολιτικές ενός κράτους δικαίου που σέβεται τη Δημοκρατία και τις συμβατικές του υποχρεώσεις.
Οι πολιτικές και συνδικαλιστικές διώξεις των 17 απολυμένων συμβασιούχων εργαζομένων της υπηρεσίας ασύλου, η διάθεση μη ανανέωσης των συμβάσεων των εργαζομένων της κεντρικής υπηρεσίας και η υποκατάσταση της δημόσιας διοίκησης από στρατιές μετακλητών υπαλλήλων προκειμένου να παρακάμπτεται ο έλεγχος νομιμότητας και σκοπιμότητας που οφείλει να διενεργεί η αρμόδια γενική διεύθυνση και προμηνύουν ένα δυσοίωνο μέλλον συνδυαστικά με τη διάταξη του νέου νόμου για τα «μυστικά κονδύλια».
Ο πρωθυπουργός και η Κυβέρνηση, αφού πρώτα ανακάλυψαν την κομβική σημασία ενός υπουργείου για την μεταναστευτική πολιτική, συνεχίζουν να διολισθαίνουν περισσότερο σε πολιτικές ακροδεξιάς κοπής που διακατέχονται από μισαλλοδοξία και ξενοφοβία και τορπιλίζουν την κοινωνική συνοχή. Προσβάλλουν το αίσθημα αλληλεγγύης του λαού μας, βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή την αξιοπρέπεια των ανθρώπων, εμπαίζουν τις τοπικές κοινωνίες, που δηλητηρίασαν προεκλογικά, και εκθέτουν τη χώρα διεθνώς.
Βρισκόμαστε σταθερά απέναντί τους. Η επανακατάθεση της επίκαιρης επερώτησης είναι το επιστέγασμα των παρεμβάσεων του ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή, αλλά ο αγώνας για να ανατραπεί η κυβερνητική πολιτική, μαζί με την συμβολή μας στη λύση των ζητημάτων με συγκεκριμένο σχέδιο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα συνεχιστεί εντός και εκτός του κοινοβουλίου σε αλληλεπίδραση με το κίνημα αλληλεγγύης και όλους τους προοδευτικούς και δημοκρατικούς πολίτες της χώρας.
Η επίκαιρη επερώτηση των 65 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ
Το πλήρες κείμενο της επίκαιρης επερώτησης ων 65 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ έχει ω εξής:
Προς:
κ. Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου
κ. Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων
Θέμα: Επικίνδυνη και αναποτελεσματική η πολιτική που εφαρμόζει η Κυβέρνηση στο προσφυγικό
Έχουν περάσει περισσότεροι από 10 μήνες από τις εκλογές και 3 μήνες από την πρώτη κατάθεση της παρούσας χωρίς να έχουν απαντηθεί τα κρίσιμα ερωτήματα ή να έχει δοθεί λύση στα ζητήματα. Σε όλο αυτό το διάστημα η πολιτική της Κυβέρνησης στη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος είναι αναποτελεσματική, ανεπαρκής, αποσπασματική και επιζήμια τόσο για τους άμεσα ενδιαφερόμενους, τους αιτούντες διεθνή προστασία, όσο και για τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και για τη εικόνα της χώρας διεθνώς. Αρχικά, η Κυβέρνηση χρειάστηκε κάποιο διάστημα για να διαπιστώσει τους «γεωπολιτικούς λόγους» που προκαλούν τις ροές, ενώ στη συνέχεια πέρασαν περισσότεροι από έξι μήνες για να αντιληφθεί την αναγκαιότητα ύπαρξης αρμόδιου Υπουργείου που να έχει την ευθύνη στρατηγικού σχεδιασμού και συντονισμού των διαφόρων Υπηρεσιών, στη χώρα με τις μεγαλύτερες προσφυγικές ροές στην Ευρώπη. Η κατάσταση όμως που έχει διαμορφωθεί – πέρα από την αύξηση των ροών που η προηγούμενη κυβέρνηση είχε κληθεί πολλάκις να διαχειριστεί, είναι, με ευθύνη της ΝΔ, εκτός ελέγχου σε όλα τα επίπεδα.
Χρειάζεται ολοκληρωμένο σχεδιασμό, αποφασιστικότητα και δράσεις, έστω και τώρα.
Η τακτική της Κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου της, έχει οδηγήσει τα νησιά του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση τόσο για τους αιτούντες άσυλο όσο και για τις τοπικές κοινωνίες. Η κατάσταση που επικρατεί στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης χαρακτηρίζεται από την πλήρη απουσία στοιχειωδών κανόνων υγιεινής και υποδομών που θα εξασφάλιζαν έστω βασικές συνθήκες αξιοπρέπειας και σεβασμού της ζωής. Η επιλογή της άναρχης συσσώρευσης ανθρώπινων ψυχών σε απάνθρωπες συνθήκες εντάσσεται στη λογική εκπομπής σήματος αποτροπής. Το μόνο που καταφέρνει, όμως, η κυβέρνηση είναι να συνεχίζει να μην κατανοεί τις αιτίες και την διαχείριση του προσφυγικού – μεταναστευτικού και να προσβάλει ευθέως το αίσθημα αλληλεγγύης των Ελλήνων πολιτών, αλλά και την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό. Δεν δίστασε μάλιστα η Κυβέρνηση να επιστρατεύσει διμοιρίες ΜΑΤ και ΥΜΕΤ για να επιβάλει το σχέδιο της για κλειστά κέντρα – φυλακές στις τοπικές κοινωνίες της Λέσβου και της Χίου, κάνοντας επίδειξη δύναμης και αυθαιρεσίας στους νησιώτες.
Η Μόρια με πληθυσμό που είχε φτάσει και τις 22.000, υπενθυμίζεται ότι στις 4 Ιουλίου 2019 ήταν 5.676 – αποτελεί πλέον μνημείο της κυβερνητικής ιδεοληψίας και της εξαθλίωσης που επιβάλλει. Τα 3/4 του πληθυσμού ζουν σε συνθήκες που αποτελούν προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ενώ υπαρκτοί είναι κίνδυνοι για την υγεία, ακόμα και τη ζωή, των ανθρώπων που βρίσκονται έρμαια των καιρικών συνθηκών και της έλλειψης της στοιχειώδους κοινωνικής πρόνοιας. Παρόμοια είναι η κατάσταση κυρίως στη Σάμο και τη Χίο, ενώ σημαντικά προβλήματα εντοπίζονται και στα άλλα νησιά όπου λειτουργούν Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης. Η σοβαρότητα της κατάστασης και η προσβολή της αξιοπρέπειας των διαμενόντων, άλλωστε, επιβεβαιώνεται από αυτοψία της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, αλλά και τις συνεχείς ανακοινώσεις ανθρωπιστικών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στο πεδίο. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από το Δελτίο Τύπου της Ε.Ε.Δ.Α. “Η ΕΕΔΑ διαπίστωσε ότι η κατάσταση ως προς την υποδοχή και τις συνθήκες διαβίωσης των αιτούντων διεθνή προστασία μέσα και γύρω από το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) στο Βαθύ της Σάμου είναι ανεξέλεγκτη και καταλύει κάθε έννοια ανθρώπινης αξιοπρέπειας των διαμενόντων στους χώρους αυτού”.
Κάθε μέρα η Κυβέρνηση βάζει ένα ακόμα λιθαράκι στην παραβίαση της νομιμότητας. Επιμένει στο σχεδιασμό που ανακοίνωσε την 20η Νοεμβρίου για την αποτροπή, την καταστολή και την κράτηση του συνόλου αυτών που φθάνουν στη χώρα έως και 36 μήνες. Παρά τις ρητές ενστάσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ευρωβουλευτές, το Συμβούλιο της Ευρώπης, τον Ύπατο Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και εκατοντάδες οργανώσεις και διεθνείς οργανισμούς, στο απάνθρωπο και αναποτελεσματικό σχέδιό της που, εκτός των άλλων, μετατρέπει την κράτηση από εξαίρεση σε κανόνα, συνεχίζει απτόητη φέρνοντας επιπλέον νομοθετικές παρεμβάσεις στην αντιδραστική αυτή κατεύθυνση. Η διοικητική κράτηση για αιτούντες άσυλο, οικογένειες και ευάλωτες ομάδες (ασυνόδευτοι ανήλικοι, μονογονεϊκές οικογένειες, ΛΟΑΤΚΙ, ΑμεΑ, υπερήλικες, γυναίκες σε κύηση ή λοχεία, θύματα βασανιστηρίων, θύματα βιασμού, θύματα εμπορίας ανθρώπων) από έσχατο μέτρο που εφαρμόζεται αιτιολογημένα και αφού έχουν εξαντληθεί τα εναλλακτικά μέτρα, γίνεται κανόνας παραβιάζοντας βασικές αρχές του ανθρωπισμού και του Κράτους Δικαίου. Αντιβαίνει στις συμβατικές υποχρεώσεις τις χώρας από τη Σύμβαση της Γενεύης, την Οδηγία 2013/33/ΕΕ που πρόσφατα ψηφίστηκε και από την κυβερνητική πλειοψηφία, αλλά και την εθνική νομοθεσία. Την ίδια στιγμή και παρά την εμφάνιση της πανδημίας, ο αριθμός των κρατούμενων σε Α.Τ. αυξήθηκε σημαντικά κατά το πρώτο τετράμηνο του 2020 ενώ συνεχείς είναι οι καταγγελίες για τις συνθήκες διαβίωσης και την καταπάτηση των δικαιωμάτων σε αυτά.
Επιχειρείται επίσης να δοθεί η εντύπωση ότι η ταχεία και χωρίς όρους και κανόνες εξέταση του αιτήματος για διεθνή προστασία είναι η λύση στο υπαρκτό πρόβλημα συσσώρευσης μεγάλου όγκου αιτήσεων. Όμως η επιτάχυνση που είναι αναγκαία πρέπει να γίνεται χωρίς εκπτώσεις στις εγγυήσεις και τις δικλείδες που απαιτεί η εξατομικευμένη κρίση κάθε αιτήματος. Η κυβέρνηση τόσο στον προηγούμενο νόμο (Ν. 4636/2019) όσο και στον πρόσφατο (Ν.4686/2020) κάνει ακριβώς το αντίθετο, μέσα από σωρεία περικοπών και παραβιάσεων δικαιωμάτων που κινούνται εκτός πλαισίου ευρωπαϊκής και διεθνούς νομιμότητας, όπως επισημάνθηκε και από τους φορείς στην αρμόδια Επιτροπή.
Πολύ δε περισσότερο, δεν μπορεί να υπάρχουν μαζικές απορρίψεις χωρίς να έχει διενεργηθεί καν η απαιτούμενη διαδικασία, κάτι το οποίο επεσήμανε και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο Φεβρουάριο αναγνωρίζοντας ότι «Η Οδηγία εγγυάται ότι παρέχεται στους αιτούντες άσυλο η δυνατότητα προσωπικής συνέντευξης σχετικά με την αίτησή τους για διεθνή προστασία. Όσον αφορά τη διερμηνεία, η Οδηγία προβλέπει ότι η επικοινωνία πραγματοποιείται στη γλώσσα που προτιμά αυτός που ζητά άσυλο, εκτός εάν υπάρχει άλλη γλώσσα την οποία κατανοεί και στην οποία μπορεί να επικοινωνεί με σαφήνεια. Με το νέο νόμο του Υπουργείου όμως δίνεται η δυνατότητα στο κράτος να αποφασίζει σε ποια γλώσσα θα διενεργείται η συνέντευξη του αιτούντος.
Πρόσφατα μάλιστα δημοσιεύθηκε και Υπουργική Απόφαση με τον Κατάλογο Ασφαλών τρίτων χωρών. Ο χαρακτηρισμός τρίτης χώρας ως ασφαλούς, ομοίως και ο χαρακτηρισμός για ασφαλείς χώρες καταγωγής σε συνδυασμό με την ασφυκτική προθεσμία 15 ημερών για την εξέταση του αιτήματος βάλει ευθέως κατά της εξατομικευμένης και δίκαιης εξέτασης ,οδηγώντας νομοτελειακά σε μαζικές απορρίψεις και καταδίκες της χώρας.
Δραματική είναι, όμως, η κατάσταση και με τα ασυνόδευτα ανήλικα προσφυγόπουλα εδώ και 6,5 μήνες. Η κυβέρνηση ακύρωσε το απολύτως διαχειρίσιμο σχέδιο που είχε εκπονήσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ σε συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς και είχε κοινοποιήσει στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα. Έτσι, δημιουργήθηκε μια εκρηκτική κατάσταση με 5.028 (ΕΚΚΑ 15/5/2020) ασυνόδευτα ανήλικα εκ των οποίων μόνον τα 2.000 βρίσκονται σε δομές. Τον Ιούνιο του 2019 υπήρχαν προς τοποθέτηση 821 παιδιά που ζούσαν στα ΚΥΤ και σε προστατευτική φύλαξη και αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΚΚΑ (15/5/2020), υπάρχουν περισσότερα από 3.000 παιδιά προς τοποθέτηση.
Για να “λύσει” η κυβέρνηση αυτό το “πρόβλημα”, ψήφισε τα άρθρα 75 παρ. 7 και 83 παρ. 10 του ν. 4636/2019 με τα οποία αναγνωρίζει κατά απαράδεκτο τρόπο ως παιδιά, μόνον τους κάτω των 15 ετών, ενώ τους άνω των 15 τους εξομοιώνει με τους ενήλικες. Έτσι, ως ενήλικες μπορούν, με ταχύρρυθμες διαδικασίες να επιστραφούν στις χώρες προέλευσης. Ο διαχωρισμός αυτός, που παραβιάζει κατάφωρα το Διεθνές Δίκαιο έγινε με προφανή σκοπιμότητα, καθώς το 93% των ασυνόδευτων είναι πάνω από 15 ετών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ παρέδωσε Νόμο για την επιτροπεία των ανηλίκων ο οποίος μάλιστα έτυχε ιδιαίτερης αναγνώρισης από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Ο Νόμος αυτός ενώ είχαν εκδοθεί οι εφαρμοστικές ΚΥΑ, δεν έχει ακόμη εφαρμοστεί στην πράξη. Επίσης, είχε εκπονηθεί Εθνική Στρατηγική για τα ασυνόδευτα, καθώς και σχέδιο για τις τεχνικές και λειτουργικές λεπτομέρειες των ξενώνων που δεν γνωρίζουμε αν εφαρμόζεται στις νέες δομές.
Εξάλλου, η Κυβέρνηση εξακολουθεί να μην λέει κουβέντα για την κοινωνική ένταξη. Από την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είχε καταρτισθεί και αρχίσει να υλοποιείται η Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη. Ένα ολοκληρωμένο κείμενο στρατηγικού σχεδιασμού και εξειδικευμένων προγραμμάτων που εφαρμόστηκε σε αρκετούς τομείς περιλαμβάνοντας την υποδοχή, την πλήρη πρόσβαση στην υγεία και την εκπαίδευση, την κατάρτιση και τη γλωσσομάθεια, αλλά και την εργασία, τον αθλητισμό για τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο.
Σημαντικό ρόλο στη διαχείριση του Προσφυγικού κατέχουν και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οι τοπικές κοινωνίες που η Νέα Δημοκρατία δηλητηρίασε προεκλογικά με τη ρητορική της χωρίς να καταφέρει να ανατρέψει την αλληλεγγύη, που τελικά επικράτησε. Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες στην Εθνική Στρατηγική για την Ένταξη ήταν όχι απλά φορείς υλοποίησης αλλά και συνδιαμόρφωσης μέσα από τη σταδιακή μεταφορά πόρων και εμπειρίας. Εξάλλου οι Δήμοι με βάση τον σχεδιασμό του ΣΥΡΙΖΑ ήταν και οι βασικοί φορείς υλοποίησης του προγράμματος ΕΣΤΙΑ για τη στέγαση σε διαμερίσματα, πρόγραμμα για το οποίο η χώρα παρουσιάζεται ως παράδειγμα καλής πρακτικής διεθνώς και που η Κυβέρνηση εσχάτως ανακάλυψε παρότι ο ΣΥΡΙΖΑ το είχε εξασφαλίσει χρηματοδοτικά έως το 2020.
Ως προς την στέγαση, όπως προκύπτει από το νομοθετικό πλαίσιο, όσοι έχουν λάβει το καθεστώς διεθνούς προστασίας έχουν περιθώριο 30 ημερών για να εγκαταλείψουν τους χώρους διαμονής τους. Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για δράσεις ένταξης, και την προοδευτική απεμπλοκή από το σύστημα υποδοχής, παρά μόνο μέσω του προγράμματος HELIOS που περιλαμβάνει συγκεκριμένες θέσεις καλύπτοντας ορισμένες από τις ανάγκες. Δεν υπάρχει καμία πολιτική και μέριμνα από την Κυβέρνηση ώστε να μην οδηγηθούν σε καθεστώς αστεγίας και εξαθλίωσης χιλιάδες αναγνωρισμένοι πρόσφυγες και μάλιστα σε συνθήκες πανδημίας.
Ως προς την πρόσβαση στην εκπαίδευση, κατά το σχολικό έτος 2018-2019, περίπου 13.000 παιδιά συμμετείχαν κανονικά στην εκπαιδευτική διαδικασία, μέσα και από την καθοριστική συμβολή των Συμβούλων Εκπαίδευσης Προσφύγων (ΣΕΠ). Η σημερινή Κυβέρνηση τορπιλίζει σε πολλά επίπεδα και αυτή την καλή πρακτική με αποτέλεσμα περίπου τα μισά από αυτά να μην πάνε σχολείο το έτος 2019-2020, ενώ όσο τα σχολεία ήταν κλειστά μέσα στην πανδημία και τα παιδιά πήγαιναν λόγω της εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης. Ελάχιστα παιδιά παρακολούθησαν μαθήματα στις νησιωτικές δομές, ενώ και στην ενδοχώρα η φοίτηση διακόπηκε για αρκετά παιδιά για πολλούς λόγους. Η μη υλοποίηση προγραμμάτων εμβολιασμού λόγω στέρησης του ΑΜΚΑ, ο μη καθορισμός σε κάποιες περιοχές ζωνών ΔΥΕΠ, η έλλειψη διδακτικού προσωπικού καθώς και πιστώσεων για τις μεταφορές, έχουν οδηγήσει στην πολύ σημαντική αυτή διαρροή.
Παράλληλα, η πρόσβαση στις υπηρεσίες Υγείας μέσω της έκδοσης ΑΜΚΑ όπως είχε προβλεφθεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί μονόδρομο που θα πρέπει να ακολουθηθεί άμεσα, καθώς οι επιπτώσεις του αποκλεισμού έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους εντονότατα. Ασθενείς, ευάλωτες ομάδες και μικρά παιδιά χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, προσφυγόπουλα χωρίς Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή (ΑΔΥΜ) για να εγγραφούν στα σχολεία, αλλά και αποκλεισμός αιτούντων άσυλο από την εργασία είναι φαινόμενα που πληθαίνουν μέρα με την ημέρα. Το πρόβλημα είχε εντοπίσει άλλωστε πρόσφατα και ο Επίτροπος κ. Μαργαρίτης Σχοινάς που δήλωσε στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής ότι “πρέπει να βρεθεί μια λύση που να συνδέεται με το ΑΜΚΑ”. Παρόλα αυτά και ενώ έχει εκδοθεί η ΚΥΑ για την απόδοση Προσωρινού Αριθμού Ασφάλισης και Υγειονομικής Περίθαλψης Αλλοδαπού (ΠΑΑΥΠΑ) στους αιτούντες διεθνή προστασία, δεν έχει εφαρμοστεί για μεγάλη μερίδα του πληθυσμού.
Κι όλα αυτά τη στιγμή που από τις αρχές Μαρτίου η χώρα βρίσκεται σε καθεστώς ειδικών μέτρων για την αποτροπή εξάπλωσης του COVID-19. Το Υπουργείο επέλεξε να εφαρμόσει αυστηρότερα μέτρα στον περιορισμό της κυκλοφορίας για τους πρόσφυγες μέσα από ένα μοντέλο «στεγανοποίησης» των δομών. Το “Μένουμε στις δομές” όμως έχει σημαντικά προβλήματα. Σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει καν υγειονομικό και λοιπό προσωπικό, δεν έχουν προβλεφθεί επαρκείς χώροι απομόνωσης και νοσηλείας πιθανών κρουσμάτων, οι συνθήκες διαβίωσης για τους διαμένοντες δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την τήρηση των οδηγιών του ΕΟΔΥ ενώ δεν παρέχονται υλικά προστασίας και ατομικής υγιεινής για φιλοξενούμενους και εργαζόμενους τόσο στα νησιά του ΒΑ Αιγαίου όσο και στην ενδοχώρα. Η Κυβέρνηση επέλεξε να επεμβαίνει όπου εμφανίζονται κρούσματα, αντί να δρα προληπτικά και οργανωμένα, επιλέγοντας τη λογική “βλέποντας και κάνοντας και εκθέτοντας πρόσφυγες και άλλες ευπαθείς ομάδες στον κίνδυνο της «ανοσίας της αγέλης» .
Η κορυφή του παγόβουνου είναι το λεγόμενο μήνυμα αποτροπής που θέλει να εκπέμψει η Κυβέρνηση θεωρώντας λανθασμένα και ανιστόρητα ότι αυτό αποτελεί «διαχείριση» του προσφυγικού και θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των ροών. Εκτός, όμως, από τις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης στα νησιά και την πρόθεση για δημιουργία τεράστιων φυλακών ανθρώπινων ψυχών, το άλλο σκέλος της αποτροπής που διατυπώνεται είναι η ενεργητική αποτροπή στα σύνορα.
Πολλές φορές στελέχη της Κυβέρνησης και βουλευτές κάνουν ευθέως λόγο για αποτροπή στη θάλασσα και εντονότερες περιπολίες σκαφών του λιμενικού, με σκοπό τον περιορισμό των ροών, επειδή «η χώρα δεν είναι πλέον ξέφραγο αμπέλι». Με αυτό τον τρόπο προσβάλλουν την εικόνα της χώρας θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, παραβιάζουν βασικούς κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και της ναυσιπλοΐας, υιοθετώντας την ακροδεξιά ατζέντας και πρακτικές τύπου Σαλβίνι. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της λογικής ήταν οι εξαγγελίες για πλωτό φράγμα στο Αιγαίο, οι εξαφανίσεις ανθρώπων με διάφορους τρόπους όπως αυτών που έφτασαν στη Χίο, αλλά και πλήθος δημοσιευμάτων για επαναπροωθήσεις βαρκών με οικογένειες και παιδιά. Για όλα τα παραπάνω έχουν γίνει σχετικές Ερωτήσεις και παρεμβάσεις στον Ευρωκοινοβούλιο.
Όμως πρέπει να είναι σαφές ότι το λιμενικό σώμα που τα τελευταία χρόνια έχει καταβάλει υπεράνθρωπες προσπάθειες σε επιχειρήσεις Έρευνας και Διάσωσης με πάνω από 430.000 διασώσεις, πρέπει να συνεχίσει να κάνει μόνο αυτό. Να επιχειρεί για να σώζει ζωές. Εξάλλου το Δίκαιο της Θάλασσας και η Διεθνής Σύμβαση για τη Ναυτική Έρευνα και Διάσωση (1979), δεν αφήνει άλλα περιθώρια, όσο κι αν το επιθυμούν ενδεχομένως ορισμένοι κύκλοι ή ακόμα και Υπουργοί της κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Τέλος, είναι κρίσιμο οι Ανοικτές Δομές Φιλοξενίας, τα Κέντρα Υποδοχής και όλες οι Υπηρεσίες του Υπουργείου να ενισχυθούν με μόνιμο προσωπικό και συμβασιούχους, βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων όπως και η αξιοποίηση των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, με όσους έχουν εργαστεί και εργάζονται σε αυτά. Αντιθέτως δεν ανανεώθηκαν οι συμβάσεις 17 υπαλλήλων της Υπηρεσίας Ασύλου από τη ΣΟΧ1/2017 που είχαν μακρόχρονη εμπειρία ιδιαίτερα απαραίτητη στις παρούσες συνθήκες. Ενώ το πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας του ΟΑΕΔ καρκινοβατεί με τους εργαζόμενους να βρίσκονται σε πλήρη αβεβαιότητα και τις δομές να στερούνται σημαντικού προσωπικού.
Από την άλλη βέβαια με περισσή ευκολία, και παρά τις επικρίσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης και τις αντιδράσεις της ΑΔΕΔΥ, στη νεοσυσταθείσα Τεχνική Υπηρεσία, που λειτουργεί σε επίπεδο Διεύθυνσης και μάλιστα υπάγεται απευθείας στον Υπουργό, ορίστηκε ως Διευθυντής, μετακλητός υπάλληλος. Παρακάμπτεται εσκεμμένα η αρμόδια Γενική Διεύθυνση και ο ελεγκτικός της ρόλος επί των δημοσίων συμβάσεων, όπως έγινε με την υπογραφή μετακλητού υπαλλήλου στην απευθείας ανάθεση έργου ύψους 4,5 εκ. ευρώ στη Μαλακάσα (ΑΔΑ: ΨΚΓΟ46ΜΔΨΟ-ΜΑΡ)
– Επειδή η Κυβέρνηση έχει αποτύχει να ανταποκριθεί σε όσα απαιτούνται για την ανθρώπινη και αποτελεσματική διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος
– Επειδή η χώρα έχει την υποχρέωση να παρέχει υλικές συνθήκες υποδοχής σε όλους τους αιτούντες διεθνή προστασία και ιδίως στις ευάλωτες ομάδες.
– Επειδή είναι πλέον σαφές ότι η Κυβέρνηση δεν προχωρά σε ουσιαστική αποσυμφόρηση των νησιών στα οποία τον Ιούλιο του 2019 ήταν 17.000 και σήμερα βρίσκονται περίπου 35.000 άνθρωποι.
– Επειδή η διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων διεθνούς προστασίας είναι εξαιρετικά σημαντική και πρέπει να τηρούνται όλες οι εγγυήσεις
– Επειδή ο εξαγγελθείς κυβερνητικός σχεδιασμός παραβιάζει βασικές αρχές της Σύμβασης της Γενεύης, των Ευρωπαϊκών Οδηγιών, του Δικαίου της Θάλασσας, των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Κράτους Δικαίου.
– Επειδή δηλώσεις κεντρικών στελεχών της ΝΔ που μιλάνε για λαθροεισβολείς, ζωτικό χώρο στα νησιά, τζιχαντιστές και προτρέπουν για επιστροφή βαρκών στην Τουρκία βάλλουν κατά των αξιών του ανθρωπισμού και προσβάλλουν το αίσθημα αλληλεγγύης του λαού μας και την εικόνα που είχε δημιουργήσει η χώρα στο εξωτερικό.
– Επειδή το υποστελεχωμένο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου έχει ανάγκη από μόνιμο τακτικό προσωπικό, συμβασιούχους με συγκεκριμένα κριτήρια και προσόντα αλλά και του εργαζόμενους των προγραμμάτων ΟΑΕΔ προκειμένου να εξασφαλίζεται η εύρυθμη λειτουργία όλων των Δομών και των υπηρεσιών που υπάγονται στο Υπουργείο, και όχι από μετακλητούς.
– Επειδή με απόφαση του Υπουργού δεν ανανεώθηκαν οι συμβάσεις 17 εκ των εμπειρότερων συμβασιούχων εργαζομένων στην Υπηρεσία Ασύλου, το οποίο οδηγεί στην εργασιακή τους εξόντωση ενώ υπάρχουν σαφείς ενδείξεις πολιτικής και συνδικαλιστικής δίωξης
– Επειδή με το Ν.4686.2020, δημιουργείται ειδικός λογαριασμός «μυστικών κονδυλίων» στο Υπουργείο, κάτι το οποίο μέχρι σήμερα υπάρχει μόνο στους φορείς της κυβέρνησης που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια, χωρίς καμία πρόβλεψη για το ύψος και τη σκοπιμότητά τους
Κατόπιν των ανωτέρω, επερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
– Θα εφαρμόσετε επιτέλους ένα σχέδιο ομαλής και σταθερής αποσυμφόρησης των ΚΥΤ των νησιών με τακτικές μετακινήσεις στην ενδοχώρα; Πόσοι είναι αυτή τη στιγμή οι διαμένοντες σε κάθε ένα από τα ΚΥΤ των 5 νησιών; Πόσοι από αυτούς έχουν λάβει απόφαση άρσης γεωγραφικού περιορισμού αλλά παραμένουν στα νησιά; Ποιος είναι ο ακριβής πληθυσμός που διαμένει σε κάθε μια από τις δομές της ενδοχώρας;
– Θα αναθεωρήσετε τον εκτός νομιμότητας και χρηματοδότησης από την ΕΕ, σχεδιασμό για την γενικευμένη κράτηση όσων εισέρχονται στη χώρα για χρονικό διάστημα έως και 36 μήνες; Θα επανέλθετε στον σχεδιασμό που προβλέπει ανοικτούς χώρους φιλοξενίας με αξιοπρεπείς συνθήκες για όλους τους αιτούντες διεθνή προστασία; Θα ζητήσετε ανανέωση του προγράμματος των ξενοδοχείων και επέκταση του ΕΣΤΙΑ;
– Θα επαναφέρετε όλες τις διατάξεις και δικλείδες, ώστε τα αιτήματα διεθνούς προστασίας να εξετάζονται εξατομικευμένα και χωρίς εκπτώσεις στα δικαιωμάτων των αιτούντων βάσει των εγγυήσεων που επιβάλλουν το ευρωπαϊκό πλαίσιο και τα διεθνή πρότυπα;
– Θα καταργήσετε τα άρθρα 75 παρ. 7 και 83 παρ. 10 του ν. 4636/2019 που διαχωρίζουν τα ασυνόδευτα ανήλικα προσφυγόπουλα σε κάτω των 15 ετών και τους άνω των 15 ετών εξομοιώνοντας τα δεύτερα με ενήλικες; Θα εφαρμόσετε τον Νόμο για την επιτροπεία των ασυνόδευτων ανήλικων;
– Αποδέχεστε τη ρητορική στελεχών σας για την αποτροπή στη θάλασσα και άλλες πρακτικές που προσβάλλουν το Δίκαιο και τη χώρα Αν όχι για ποιο λόγο δεν έχετε προβεί σε επίσημη ανακοίνωση με την οποία να διαφοροποιείστε από αυτές τις θέσεις; Θα διασφαλίσετε την απαρέγκλιτη τήρηση του Δικαίου της θάλασσας και του σεβασμού της ανθρώπινης ζωής σε όλες τις συνοριακές διαδικασίες μακριά από πρακτικές αποτροπής;
– Θα συνεχίσετε την εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής για την Ένταξη που κατάρτισε και ξεκίνησε να υλοποιεί η προηγούμενη Κυβέρνηση διασφαλίζοντας την απρόσκοπτη πρόσβαση στην εκπαίδευση για όλα τα προσφυγόπουλα, την πρόσβαση των αιτούντων άσυλο στην αγορά εργασίας και τη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή; Πως θα αντιμετωπίσετε την αστεγία και την εξαθλίωση που οδηγούνται οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες στο επόμενο διάστημα;
– Θα εξασφαλίσετε την απρόσκοπτη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, επαναφέροντας τη δυνατότητα έκδοσης ΑΜΚΑ για όλους τους αιτούντες διεθνή προστασία αλλά και τα παιδιά μεταναστών που γεννιούνται στη χώρα;
– Ποια είναι τα αποτελέσματα των όποιων κινήσεων σας προς τα όργανα της Ε.Ε. και τα κράτη-μέλη ώστε να υλοποιηθούν οι υποχρεώσεις τους στο προσφυγικό και να δοθούν συλλογικές ευρωπαϊκές λύσεις στο ζήτημα;
– Ποιος είναι ο ετήσιος και ποιος ο πολυετής σχεδιασμός του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου ως προς τις προσλήψεις και την κάλυψη των θέσεων με προσωπικό βάσει διαδικασιών ΑΣΕΠ και με συγκεκριμένα κριτήρια όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία; Τι εξυπηρετεί η παράκαμψη και υποκατάσταση των υπηρεσιών του Υπουργείου από την “Τεχνική Υπηρεσία” και τη «Διεύθυνση Νομικής Υποστήριξης Ασύλου και Υποδοχής» οι οποίες υπάγονται απευθείας στον Υπουργό και όταν μάλιστα στη μια εξ’ αυτών προΐσταται ιδιώτης μετακλητός υπάλληλος;
– Θα ανανεώσετε τον Γ’ κύκλο των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας του ΟΑΕΔ και θα αξιοποιήσετε την προϋπηρεσία των απολυμένων του Β’ κύκλου;
– Για ποιο λόγο δεν έγινε η ανανέωση των 17 παλαιότερων συμβασιούχων της Υπηρεσίας Ασύλου; Ποια διοικητικά ή νομικά κωλύματα υπήρξαν; Για ποιο λόγο δεν γίνονται αυτά γνωστά στο δημόσιο διάλογο; Θα ανανεωθούν οι συμβάσεις των εργαζομένων της ΣΟΧ1/2018 της Κεντρικής Υπηρεσίας, οι οποίοι παρέχουν πολύτιμο υποστηρικτικό έργο στο υποστελεχωμένο Υπουργείο;
Οι επερωτώντες βουλευτές
Ψυχογιός Γεώργιος
Βίτσας Δημήτριος
Μουζάλας Ιωάννης
Μπουρνούς Ιωάννης
Σαντορινιός Νεκτάριος
Μιχαηλίδης Ανδρέας
Φωτίου Θεανώ
Αβραμάκης Ελευθέριος
Αγαθοπούλου Ειρήνη
Αναγνωστοπούλου Αναστασία (Σία)
Αραχωβίτης Σταύρος
Αυγέρη Θεοδώρα
Βαγενά Άννα
Βαρδάκης Σωκράτης
Βασιλικός Βασίλειος
Βέττα Καλλιόπη
Γεροβασίλη Όλγα
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Αναστασία
Γκιόλας Ιωάννης
Δρίτσας Θεόδωρος
Ελευθεριάδου Σουλτάνα (Τάνια)
Ζαχαριάδης Κωνσταντίνος
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηγουμενίδης Νικόλαος
Θραψανιώτης Εμμανουήλ
Καλαματιανός Διονύσιος
Καρασαρλίδου Ευφροσύνη
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Κάτσης Μάριος
Καφαντάρη Χαρούλα
Λάππας Σπυρίδων
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος
Μάρκου Κωνσταντίνος
Μπαλάφας Ιωάννης
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Νοτοπούλου Αικατερίνη
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Ξανθός Ανδρέας
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαδόπουλος Αθανάσιος
Παπαηλιού Γεώργιος
Παπανάτσιου Αικατερίνη
Παπαχριστόπουλος Αθανάσιος
Πέρκα Θεοπίστη
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Ραγκούσης Ιωάννης
Σαρακιώτης Ιωάννης
Σκουρλέτης Παναγιώτης
Σκουρολιάκος Παναγιώτης
Σκούφα Ελισσάβετ (Μπέττυ)
Συρμαλένιος Νικόλαος
Τελιγιορίδου Ολυμπία
Τζανακόπουλος Δημήτριος
Τζούφη Μερώπη
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Τσακαλώτος Ευκλείδης
Τσίπρας Γεώργιος
Φάμελλος Σωκράτης
Φίλης Νικόλαος
Χαρίτου Δημήτριος
Χαρίτσης Αλέξανδρος
Χαζτζηγιαννάκης Μιλτιάδης
Χρηστίδου Ραλλία.
