Κύριε συνάδελφε, με την ερώτησή σας θέτετε ένα από τα βασικότερα προβλήματα των μικρών νησιών του Αιγαίου. Θα σας πω ξεκάθαρα την προσωπική μου άποψη, την οποία θέλω να μετουσιώσω και σε κυβερνητική πολιτική.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου δεν πρέπει να πληρώνει και να ασχολείται με την υδροδότηση των νησιών. Αυτό είναι θέμα της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού και της αποκεντρωμένης διοίκησης. Αυτοί πρέπει να ασχολούνται με αυτό το θέμα, γιατί δεν μπορεί ο Πειραιάς να ξέρει τις ανάγκες των Κουφονησίων, των Λειψών -μιας που κάθεται και η Βουλευτής της Δωδεκανήσου από πίσω σας- και όλων των άλλων νησιών, των αιτημάτων των οποίων γινόμαστε καθημερινά δέκτες.
Θα σας πω ότι το πρώτο τηλέφωνο που δέχθηκα μετά την ορκωμοσία μου ήταν από τον Δήμαρχο της Πάτμου, ο οποίος μου είπε: «Στέρεψα». Και ο Δήμαρχος -νομίζω- των Λειψών πήρε σήμερα να μου πει ότι πίνουνε νερό στο όνομά μου, γιατί μόλις προχθές υπέγραψα τη σύμβαση για τη μεταφορά ύδατος, η οποία είναι πανάκριβη, αναποτελεσματική και σίγουρα μπλέκει σε δαιδαλώδεις διαδικασίες για να υλοποιηθεί. Υπάρχουν φθηνότεροι τρόποι και για τη μεταφορά αλλά και για την, κατά τόπους, παρασκευή νερού και την αποθήκευσή του.
Ο προκάτοχός μου, ο κ. Μουσουρούλης, είχε κάνει μία σύσκεψη στις 3 Ιουνίου με όλους τους φορείς και τους εκπροσώπους όλων των νησιών που ζητάνε την ενίσχυση, στην οποία είχαν καταλήξει σε ορισμένα συμπεράσματα. Θα σας πω πολύ περιληπτικά πού καταλήγουν αυτά τα συμπεράσματα. Δεν υπάρχει καμία, μα καμία περίπτωση ή είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις, που υπάρχουν ολοκληρωμένες μελέτες στα νησιά -είτε μελέτες για την αφαλάτωση είτε μελέτες για την κατασκευή δεξαμενών- οι οποίες θα μπορούσαν να υλοποιηθούν. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε ακόμα στα σπάργανα και χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια για να «τρέξουν» οι διαδικασίες.
Στην πρόθεση του Υπουργείου είναι, σε συνδυασμό και σε συνεργασία με τις περιφέρειες, να μεταφέρει αυτή την αρμοδιότητα μαζί με τους πόρους και να γίνει πραγματικά ένας σχεδιασμός, ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη του όλες τις τοπικές ιδιαιτερότητες.
Τέλος, για να απαντήσω στο τελευταίο σας ερώτημα σε σχέση με την ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΔΑΠ ανεξάρτητα από την πορεία μετοχοποίησής της είναι σήμερα ο επίσημος σύμβουλος του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου πάνω στο θέμα της αντιμετώπισης του προβλήματος υδροδότησης των μικρών νησιών. Παραμένει λοιπόν ο επίσημος σύμβουλος του Υπουργείου και παρότι έχει μπει στη διαδικασία της μετοχοποίησης, συνεισφέρει ενεργά στην εξεύρεση της προσφορότερης και οικονομικότερης λύσης.
Πάντως, θα συμφωνήσω μαζί σας ότι αυτό το καθεστώς είναι το χειρότερο δυνατό που θα μπορούσαμε να έχουμε επιλέξει για να υδροδοτούμε τα νησιά μας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Μαρία Κόλλια- Τσαρουχά): Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για τη δευτερολογία σας.
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ (Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου): Ευχαριστώ, κύρια Πρόεδρε.
Εγώ επειδή έχω υπηρετήσει την τοπική αυτοδιοίκηση θα σας πω ότι διαφωνώ με οποιαδήποτε μεταφορά αρμοδιοτήτων χωρίς να συνοδεύεται από τους ανάλογους πόρους.
Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν μπορεί και το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου να γίνεται δέκτης συγκεκριμένων αιτημάτων και συγκεκριμένων δήμων που λένε «θέλω τον τάδε ονομαστικά να αναλάβει αυτή τη δουλειά και πρέπει να τον προσλάβετε εσείς». Αυτά να τα ξεκαθαρίσουμε. Δεν θα δούμε και το νερό ως μέσο προνομιακών προσλήψεων εποχικών ή μονίμων υπαλλήλων για να κάνουμε τη δουλειά μας.
Νομίζω ότι κάθε τοπική κοινωνία ξέρει να το διαχειριστεί πολύ καλύτερα, ξέρεις τις ανάγκες τις, ξέρει τον υδροφόρο της ορίζοντα, ξέρει τα παλιά σπίτια που λέτε, τις δεξαμενές που τις είχε και πώς θα μπορούσε να το φτιάξει.
Εμείς θέλουμε να μεταφέρουμε αυτήν την αρμοδιότητα, να κάνουμε την παροχή του νερού ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες που αντιμετωπίζουν το μεγάλο πρόβλημα να γίνεται απρόσκοπτα.
Για το λόγο αυτό, ανέλαβα και την ευθύνη να υπογράψω πρώτη μέρα στο Υπουργείο τη σύμβαση για τους επόμενους τρεις μήνες υδροδότησης των μικρών νησιών, ώστε να είναι απρόσκοπτη η υδροδότηση τους. Σίγουρα, όμως, και μέσα στο χειμώνα και με συνεργασία –και εγώ πιστεύω και των Βουλευτών τόσο των Κυκλάδων όσο και των Δωδεκανήσων- θα καθίσουμε να βρούμε την προσφορότερη λύση.
Δεν θεωρώ πάντως ότι μια κεντρική υπηρεσία και ένας βαρύς γραφειοκρατικός μηχανισμός, όπως είναι ένα Υπουργείο, μπορεί να ασχολείται αποτελεσματικά με την αντιμετώπιση του τόσο ζωντανού προβλήματος που έχουν τα μικρονήσια μας.
Τα μικρονήσια μας είναι ιδιαίτεροι οργανισμοί, κοινότητες πολύ ζεστές και δυνατές και ισχυρές. Νομίζω ότι όσο περισσότερο τους δώσουμε τους πόρους και την αρμοδιότητα να κάνουν τη δουλειά τους με όλη την τεχνική υποστήριξη που μπορούμε να τους παρέχουμε σε επίπεδο μελετών θα κάνουμε ένα καλό έργο κι ένα καλό βήμα μπροστά.
Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου δεν πρέπει να πληρώνει και να ασχολείται με την υδροδότηση των νησιών. Αυτό είναι θέμα της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού και της αποκεντρωμένης διοίκησης. Αυτοί πρέπει να ασχολούνται με αυτό το θέμα, γιατί δεν μπορεί ο Πειραιάς να ξέρει τις ανάγκες των Κουφονησίων, των Λειψών -μιας που κάθεται και η Βουλευτής της Δωδεκανήσου από πίσω σας- και όλων των άλλων νησιών, των αιτημάτων των οποίων γινόμαστε καθημερινά δέκτες.
Θα σας πω ότι το πρώτο τηλέφωνο που δέχθηκα μετά την ορκωμοσία μου ήταν από τον Δήμαρχο της Πάτμου, ο οποίος μου είπε: «Στέρεψα». Και ο Δήμαρχος -νομίζω- των Λειψών πήρε σήμερα να μου πει ότι πίνουνε νερό στο όνομά μου, γιατί μόλις προχθές υπέγραψα τη σύμβαση για τη μεταφορά ύδατος, η οποία είναι πανάκριβη, αναποτελεσματική και σίγουρα μπλέκει σε δαιδαλώδεις διαδικασίες για να υλοποιηθεί. Υπάρχουν φθηνότεροι τρόποι και για τη μεταφορά αλλά και για την, κατά τόπους, παρασκευή νερού και την αποθήκευσή του.
Ο προκάτοχός μου, ο κ. Μουσουρούλης, είχε κάνει μία σύσκεψη στις 3 Ιουνίου με όλους τους φορείς και τους εκπροσώπους όλων των νησιών που ζητάνε την ενίσχυση, στην οποία είχαν καταλήξει σε ορισμένα συμπεράσματα. Θα σας πω πολύ περιληπτικά πού καταλήγουν αυτά τα συμπεράσματα. Δεν υπάρχει καμία, μα καμία περίπτωση ή είναι ελάχιστες οι περιπτώσεις, που υπάρχουν ολοκληρωμένες μελέτες στα νησιά -είτε μελέτες για την αφαλάτωση είτε μελέτες για την κατασκευή δεξαμενών- οι οποίες θα μπορούσαν να υλοποιηθούν. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε ακόμα στα σπάργανα και χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια για να «τρέξουν» οι διαδικασίες.
Στην πρόθεση του Υπουργείου είναι, σε συνδυασμό και σε συνεργασία με τις περιφέρειες, να μεταφέρει αυτή την αρμοδιότητα μαζί με τους πόρους και να γίνει πραγματικά ένας σχεδιασμός, ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη του όλες τις τοπικές ιδιαιτερότητες.
Τέλος, για να απαντήσω στο τελευταίο σας ερώτημα σε σχέση με την ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΔΑΠ ανεξάρτητα από την πορεία μετοχοποίησής της είναι σήμερα ο επίσημος σύμβουλος του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου πάνω στο θέμα της αντιμετώπισης του προβλήματος υδροδότησης των μικρών νησιών. Παραμένει λοιπόν ο επίσημος σύμβουλος του Υπουργείου και παρότι έχει μπει στη διαδικασία της μετοχοποίησης, συνεισφέρει ενεργά στην εξεύρεση της προσφορότερης και οικονομικότερης λύσης.
Πάντως, θα συμφωνήσω μαζί σας ότι αυτό το καθεστώς είναι το χειρότερο δυνατό που θα μπορούσαμε να έχουμε επιλέξει για να υδροδοτούμε τα νησιά μας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Μαρία Κόλλια- Τσαρουχά): Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για τη δευτερολογία σας.
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΒΑΡΒΙΤΣΙΩΤΗΣ (Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου): Ευχαριστώ, κύρια Πρόεδρε.
Εγώ επειδή έχω υπηρετήσει την τοπική αυτοδιοίκηση θα σας πω ότι διαφωνώ με οποιαδήποτε μεταφορά αρμοδιοτήτων χωρίς να συνοδεύεται από τους ανάλογους πόρους.
Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν μπορεί και το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου να γίνεται δέκτης συγκεκριμένων αιτημάτων και συγκεκριμένων δήμων που λένε «θέλω τον τάδε ονομαστικά να αναλάβει αυτή τη δουλειά και πρέπει να τον προσλάβετε εσείς». Αυτά να τα ξεκαθαρίσουμε. Δεν θα δούμε και το νερό ως μέσο προνομιακών προσλήψεων εποχικών ή μονίμων υπαλλήλων για να κάνουμε τη δουλειά μας.
Νομίζω ότι κάθε τοπική κοινωνία ξέρει να το διαχειριστεί πολύ καλύτερα, ξέρεις τις ανάγκες τις, ξέρει τον υδροφόρο της ορίζοντα, ξέρει τα παλιά σπίτια που λέτε, τις δεξαμενές που τις είχε και πώς θα μπορούσε να το φτιάξει.
Εμείς θέλουμε να μεταφέρουμε αυτήν την αρμοδιότητα, να κάνουμε την παροχή του νερού ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες που αντιμετωπίζουν το μεγάλο πρόβλημα να γίνεται απρόσκοπτα.
Για το λόγο αυτό, ανέλαβα και την ευθύνη να υπογράψω πρώτη μέρα στο Υπουργείο τη σύμβαση για τους επόμενους τρεις μήνες υδροδότησης των μικρών νησιών, ώστε να είναι απρόσκοπτη η υδροδότηση τους. Σίγουρα, όμως, και μέσα στο χειμώνα και με συνεργασία –και εγώ πιστεύω και των Βουλευτών τόσο των Κυκλάδων όσο και των Δωδεκανήσων- θα καθίσουμε να βρούμε την προσφορότερη λύση.
Δεν θεωρώ πάντως ότι μια κεντρική υπηρεσία και ένας βαρύς γραφειοκρατικός μηχανισμός, όπως είναι ένα Υπουργείο, μπορεί να ασχολείται αποτελεσματικά με την αντιμετώπιση του τόσο ζωντανού προβλήματος που έχουν τα μικρονήσια μας.
Τα μικρονήσια μας είναι ιδιαίτεροι οργανισμοί, κοινότητες πολύ ζεστές και δυνατές και ισχυρές. Νομίζω ότι όσο περισσότερο τους δώσουμε τους πόρους και την αρμοδιότητα να κάνουν τη δουλειά τους με όλη την τεχνική υποστήριξη που μπορούμε να τους παρέχουμε σε επίπεδο μελετών θα κάνουμε ένα καλό έργο κι ένα καλό βήμα μπροστά.
