Εμείς, με τη στήριξη και τη συμμετοχή μας στην κυβέρνηση δεν εκχωρήσαμε την αυτονομία μας και τις ενέργειές μας ούτε στον κ. Σαμαρά, ούτε στον κ. Βενιζέλο και στα κόμματά τους. Αναζητούσαμε τον κοινό πολιτικό τόπο και τη συλλειτουργία της κυβέρνησης, παρά τις πολιτικές και ιδεολογικές μας διαφορές.
Ένα χρόνο πριν στις προγραμματικές δηλώσεις λέγαμε τότε:
«Η εικόνα μιας κυβέρνησης που αποφασίζει ερήμην των άλλων, δεν είναι η εικόνα της Ελλάδας στον 21ο αιώνα. Είναι μια εικόνα που εκθέτει τη χώρα»..
Ότι κάναμε την τελευταία εβδομάδα είναι σε πλήρη, σε ευθεία αντιστοίχηση με τις προγραμματικές δεσμεύσεις μας.
Ότι ακριβώς λέγαμε τότε , τα ίδια, μέχρι κεραίας, λέμε τώρα.
Τι είναι το μαύρο στις συχνότητες της ΕΡΤ;
Είναι η εικόνα που τραυμάτισε τη δημοκρατική νομιμότητα και εξέθεσε διεθνώς τη χώρα.
Λέγαμε «Δε μπορεί μια κυβέρνηση να αποφασίζει μόνη της ερήμην των άλλων».
Φτάσαμε, όμως, στο σημείο ο πρωθυπουργός όχι απλώς ερήμην των άλλων, αλλά ερήμην ΚΑΙ των ίδιων των κυβερνητικών εταίρων του, και μάλιστα παρά τη ρητή και κατηγορηματική αντίθεση των εταίρων, να εκδίδει πράξεις νομοθετικού περιεχομένου μόνο με τους υπουργούς της ΝΔ και να κλείνει εν μια νυκτί την ΕΡΤ.
Εν μια νυκτί, αλλά αυτή η νύκτα εξελίσσεται σε σκοτάδι διαρκείας. Τρεις εβδομάδες συμπληρώνονται τη Δευτέρα με μαύρες οθόνες..
Με αυταρχισμό όμως δεν προωθείς Μεταρρύθμιση. Προκαλείς απορρύθμιση.
Δεν το λέγαμε μόνο εμείς.
Το διέτασσε το ίδιο το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ακόμη και η απόφαση της προσωρινής διαταγής του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας να ενεργοποιηθούν οι συχνότητες, δεν έτυχε εφαρμογής. Το «μαύρο» είναι ακόμα στις οθόνες μας. Ποια νομιμότητα επιδεικνύουν και ποιο σεβασμό στην απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της χώρας;
Εμείς ότι λέγαμε τότε, λέμε και τώρα.
Ότι λέγαμε στις 11 Ιουνίου, λέμε και τώρα. Ανοίξτε τώρα την ΕΡΤ. Να την αλλάξουμε, να την εκσυγχρονίσουμε, να την επαναφέρουμε στην αποστολή της, αλλά όλα αυτά θα γίνουν με τη Δημόσια τηλεόραση ανοικτή. Μεταρρύθμιση με Δημοκρατία και Διαφάνεια. Στο φως της μέρας.
Μια πρόταση που η αποδοχή της, σε τίποτε δεν θα έβλαπτε την ουσία των πραγμάτων , δηλαδή την αναδιοργάνωση και τον εξορθολογισμό της λειτουργίας του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα. Και βεβαίως οι διαρροές ότι είχαμε συμφωνήσει και μετά υπαναχωρήσαμε, είναι ανυπόστατες και αυτό που επιδιώκουν είναι να απαξιώσουν την απόφαση της ΔΗΜΑΡ.
Αλλού, λοιπόν, ας αναζητηθούν οι ευθύνες της ρήξης.
Ο κ. Σαμαράς δεν αξιοποίησε τη δυνατότητα για συνθετική και προωθητική λύση. Για μια επί της ουσίας επανατοποθέτηση του ζητήματος. Επέμενε μέχρι τέλους στη μη έμπρακτη αναγνώριση των λαθών του.
Και αλλού ας αναζητηθούν οι αιφνίδιες μεταστροφές απόψεων.
Άλλωστε όλες οι υπογραφές των βουλευτών της Δημοκρατικής Αριστεράς, αλλά και του ΠΑΣΟΚ, βρίσκονται στην πρόταση νόμου των δύο κομμάτων για την καταψήφιση της πράξης νομοθετικού περιεχομένου.. Η πρόταση θα έρθει στη Βουλή. Και τότε θα σημάνει η ώρα της αλήθειας. Για όλους.
Το θέμα βεβαίως δεν αφορά μόνο την ΕΡΤ. Αυτή η μεθοδολογία είναι κάκιστη για την προώθηση συνολικά της διοικητικής μεταρρύθμισης.
Η πράξη νομοθετικού περιεχομένου αφορά και άλλους φορείς που θα καταργηθούν. Θα γίνουν λοιπόν οι αναγκαστικές έξοδοι από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα τυφλά , επί δικαίων και αδίκων; Ε λοιπόν σε μια δημοκρατική χώρα δεν μπορούν να υπάρχουν απολύσεις οριζόντιες, απολύσεις «ξαφνικού θανάτου».
Εμείς πιστεύουμε ότι η διοικητική μεταρρύθμιση πρέπει να προωθηθεί με δημοκρατικό τρόπο. Στη βάση των κανόνων δικαίου και με αξιολόγηση. Ο αυταρχισμός στην προώθηση της θα οδηγήσει σε αδιέξοδο.
Στην ουσία όμως η αιτία βρίσκεται συνολικά στον τρόπο που λειτούργησε η προηγούμενη κυβέρνηση. Το ζήτημα της ΕΡΤ είναι η κορυφή του παγόβουνου. Δεν πρέπει να ερμηνεύεται μεμονωμένα και αποκομμένα από ένα γενικότερο περιβάλλον σωρευτικά επαναλαμβανόμενων περιστατικών μονοκομματικής αυθαιρεσίας.
Σε πολλά και σημαντικά ζητήματα της ασκούμενης πολιτικής ο κ. Σαμαράς μετέτρεψε την τρικομματική κυβέρνηση σε μονοκομματική. Επιχείρησε ακόμη και σε θέματα που δεν ανήκουν στον πυρήνα των μνημονιακών δεσμεύσεων να βάλλει τη στενή ιδεολογικοπολιτική σφραγίδα της Νέας Δημοκρατίας. Διαμόρφωσε ένα περιβάλλον μη ισότιμων σχέσεων μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων.
Το πρόβλημα πλέον δεν ήταν τα επιμέρους πεδία εφαρμογής του κυβερνητικού έργου, αλλά η ίδια η δυσλειτουργία και το έλλειμμα βασικής συναντίληψης της συγκυβέρνησης.
Η συμπεριφορά αυτή αφορά και στον «αντιρατσιστικό νόμο». Λέγαμε τον Ιούνιο του 2012 στις προγραμματικές δηλώσεις μας:
«Η ελληνική κοινωνία έχει ανάγκη ενός νέου πλαισίου για την ασφάλεια των πολιτών και την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος, με όρους κοινωνίας, χωρίς ρατσισμούς και ξενοφοβίες.»
Όσα έγιναν και όσα δεν έγιναν με το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο, που προώθησε ο Υπουργός Δικαιοσύνης Αντώνης Ρουπακιώτης, δείχνουν ότι εμείς στεκόμαστε με πλήρη συνέπεια στο γόνιμο έδαφος της απόκρουσης του ρατσισμού και της απομόνωσης του ναζισμού.
Αντίθετα , η στροφή της Ν.Δ. προς το ακροατήριο της Χρυσής Αυγής προκάλεσε την μετατόπιση της θέσης της από το δεν χρειάζεται «αντιρατσιστικός νόμος» στο να γίνουν , μετά τη διεθνή κατακραυγή , «νομοθετικές βελτιώσεις» του υφιστάμενου πλαισίου.
Με πλήρη συνέπεια αξιώσαμε να προωθηθούν νέοι θεσμοί. Το αντιρατσιστικό ήταν ένας τέτοιος θεσμός. Άλλοι χρησιμοποίησαν διχαστικούς τόνους. Άλλοι τον έστειλαν στις ελληνικές καλένδες.
Όμως και εδώ τα γραπτά μένουν. Και οι υπογραφές μένουν. Όλοι οι βουλευτές της ΔΗΜΑΡ και όλοι οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ έχουν βάλει την υπογραφή τους στην πρόταση νόμου Ρουπακιώτη. Και αυτή η πρόταση θα έλθει στη Βουλή. Και αυτή θα είναι άλλη μία στιγμή της αλήθειας.
Οι συσχετισμοί των δυνάμεων στη Βουλή είναι γνωστοί. Καμία πλειοψηφία, όμως, δε μπορεί να παραγράψει την ηθική στην πολιτική. Κανένα άθροισμα δεν κρύβει την ευθύνη για κάθε ένα κόμμα και για κάθε ένα βουλευτή ξεχωριστά.
Αυτό δεν αφορά μόνο την ΕΡΤ, αλλά και πλείστα άλλα θέματα.
Αφορά τη διοικητική μεταρρύθμιση. Ο Αντώνης Μανιτάκης έδωσε τη μάχη της διοικητικής μεταρρύθμισης με προσήλωση στο κράτος δικαίου, με πρόγραμμα, λογική και κριτήρια. Αντίθετα, οι Υπουργοί της Νέας Δημοκρατίας που επόπτευαν τα Υπουργεία με τους περισσότερους εργαζόμενους, δεν έκαναν τίποτα για την προώθηση της μεταρρύθμισης και την προετοιμασία της κινητικότητας, ακριβώς για να μην ταράξουν το δικό τους σύστημα.
Αφορά την υποτίμηση που επιδείχθηκε σε αποφάσεις των συσκέψεων των πολιτικών αρχηγών , όπως, για παράδειγμα , αυτή για το τέλος ηλεκτροδοτούμενων επιφανειών. Η απόφαση δεν έμεινε στη διαπραγμάτευση με την τρόικα ούτε μία ημέρα, αφού 2 ώρες μετά το Υπουργείο Οικονομικών ανακοινώσε τη συνέχιση του τέλους και για το 2013, το οποίο, χάρη βέβαια στη δική μας σθεναρή στάση μειώθηκε κατά 15% .
Και βέβαια εμείς καταπιαστήκαμε με τη φορολογία της περιουσίας και των ακινήτων με μελετημένες και ποσοτικοποιημενες προτάσεις. Άλλοι τρόμαξαν μη χάσουν την εκλογική τους πελατεία. Όχι εμείς.
Αφορά την υποτίμηση για το τι μπορείς να κάνεις τώρα για τους αδύναμους.
Τώρα , όχι στο θολό αύριο . Αφορά καθυστέρηση που έχει επιδειχθεί στα θέματα της δημιουργίας ενός πλέγματος κοινωνικής υποστήριξης των ομάδων που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας και της λήψης άμεσων μέτρων υποστήριξης των ανέργων και ειδικά αυτών που ζουν σε οικογένειες χωρίς κανένα εργαζόμενο.
Αυτός ήταν ο οδηγός μας σε κάθε παρέμβαση. Γι αυτό αναλάβαμε και πολιτικές και κοινοβουλευτικές πρωτοβουλίες και φέραμε το θέμα μέχρι τις Βρυξέλλες, στο πρόσφατο ταξίδι μας .
Αφορά τα φορολογικά ζητήματα. Στον προηγούμενο νόμο απορρίφθηκε το σύνολο των τροπολογιών της ΔΗΜΑΡ , ενώ το νέο φορολογικό σχέδιο που αναμένεται ακόμη είναι γεμάτο από ρυθμίσεις που θα επιβαρύνουν περισσότερο τα χαμηλά εισοδήματα.
Αφορά τον τρόπο που προωθούνται οι αποκρατικοποιήσεις. Παρά το γεγονός ότι στην προγραμματική συμφωνία των τριών κομμάτων αναφέρεται ρητά ότι τα δίκτυα θα παραμείνουν υπό τον έλεγχο του Δημοσίου, σε έγγραφο που στάλθηκε από το Υπ. Ανάπτυξης στην Τρόικα, αναφέρεται η δέσμευση της κυβέρνησης να πωλήσει και τμήμα του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας. Για το θέμα αυτό η ΔΗΜΑΡ δεν είχε ενημερωθεί ποτέ. Την ίδια στιγμή προωθείται η πώληση ολόκληρου του ποσοστού του δημοσίου στα λιμάνια και όχι οι συμβάσεις παραχώρησης όπως είχε αρχικά συμφωνηθεί.
Όλο αυτό τον χρόνο υπήρξαν χειρισμοί και ενέργειες που περιόρισαν την δυνατότητα να αξιοποιείται και να γίνεται σεβαστή η συμμετοχή της Δημοκρατικής Αριστεράς ως ενισχυτικό στοιχείο των διαπραγματεύσεων με τους εταίρους, ώστε να διορθώνονται λάθη, που εξάλλου έχουν ομολογηθεί - και να προωθούνται οι διεκδικήσεις της χώρας. Όλα αυτά μάλιστα την ώρα που η χώρα χρειάζεται τη μέγιστη δυνατή συμπαράταξη, για να προωθήσει αλλαγές, τροποποιήσεις και συμπληρώσεις στο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής. Την ώρα που η χώρα χρειάζεται ένα εθνικό σχέδιο για την παραγωγική και αναπτυξιακή ανασυγκρότησή της.
Αντί για αυτή τη συμπαράταξη, δημόσιες υποθέσεις αντιμετωπίσθηκαν με στενή κομματική αντίληψη. Είχαμε πει πολλές φορές ότι η συμμετοχή μας στην Κυβέρνηση πρέπει να αντανακλάται στις εφαρμοζόμενες πολιτικές. Η παραμονή μας στην Κυβέρνηση θα μετέτρεπε τη συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ σε μια στήριξη χωρίς προϋποθέσεις, χωρίς αντίκρισμα στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της χώρας και της κοινωνίας.
Η αναίρεση της αυταρχικής μεθόδευσης στην ΕΡΤ ήταν όρος εκ των ων ουκ άνευ για μια πραγματική επανεκκίνηση της τρικομματικής κυβέρνησης. Δυστυχώς αυτό δεν επετεύχθη και όχι με δική μας ευθύνη. Αν μάλιστα υπήρχε διαφορετική στάση από το ΠΑΣΟΚ, η εξέλιξη θα ήταν διαφορετική και θα οδηγούσε σε μια επανεκκίνηση της κυβέρνησης με νέους όρους.
Η συνήθης στάση του ΠΑΣΟΚ να διαχειρίζεται επικοινωνιακά ένα ζήτημα και την κρίσιμη στιγμή να μην αναλαμβάνει την ευθύνη να σηκώσει το βάρος μιας σθεναρής διαπραγμάτευσης, εκτιμούμε ότι είναι μια πολιτική γραμμή που απομειώνει στην πράξη την έννοια της συμμετοχής στην κυβέρνηση.
Είχα βεβαίως την απορία, ποιος διακινεί την υπόγεια προπαγάνδα , ότι την ώρα της δύσκολης διαπραγμάτευσης για την ΕΡΤ, δήθεν έγινε συζήτηση για τον ανασχηματισμό και αντιπροεδρίες;
Τώρα δεν έχουμε καμία απορία. Ούτε κανείς άλλος στην Ελλάδα έχει απορία. Όλα διευκρινίστηκαν απολύτως μετά τον ανασχηματισμό.
Από κοινού οι βουλευτές της ΔΗΜΑΡ και του ΠΑΣΟΚ κατέθεσαν πρόταση νόμου για την καταψήφιση της πράξης νομοθετικού περιεχομένου για την ΕΡΤ- και μάλιστα με αναδρομικά αποτελέσματα – και πρόταση για τον αντιρατσιστικό νόμο. Αυτές οι προτάσεις βρίσκονται στη Βουλή. Όταν θα έρθουν για συζήτηση και ψηφοφορία τι θα κάνουν οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ;
Γίνεται επίκληση της πολιτικής σταθερότητας. Βεβαίως η πολιτική σταθερότητα είναι απαραίτητη προϋπόθεση της προσπάθειας εξόδου από την κρίση και όλοι γνωρίζουν την συνεισφορά της Δημοκρατικής Αριστεράς όλον αυτόν τον ένα χρόνο. Δεν θέσαμε θέμα ούτε εκλογών , ούτε νέας κυβέρνησης από την παρούσα Βουλή, με άλλον πρωθυπουργό. Άλλοι το υπονόησαν . Έχουμε την εκτίμηση ότι «κύκλοι» της Ν.Δ. και ο κ. Σαμαράς με τις μονομερείς ενέργειές τους αντικειμενικά παρωθούσαν σε ρήξη και εκλογές. Άλλο ζήτημα βέβαια ότι ανέκρουσαν πρύμναν.
Η συμβολή μας σε για την πολιτική σταθερότητα παραμένει επιλογή του κόμματος μας. Η αποφυγή πρόωρων εκλογών είναι μια ανάγκη που πρώτη η Δημοκρατική Αριστερά ανέδειξε. Δε θέλαμε και δε θέλουμε να παρασύρουμε την Ελλάδα σε εκλογές και πάλι εκλογές. Σε αυτό παραμένουμε σταθεροί. Όπως όταν είμαστε στη κυβέρνηση έτσι και τώρα. Θέλουμε να δούμε την ίδια στάση ευθύνης από όλους. Όχι μόνο τώρα, αλλά και μετά το καλοκαίρι και κατόπιν.
Η προσήλωση μας στην πολιτική σταθερότητα δεν ταυτίζεται με την υποχρεωτική και άνευ όρων συμμετοχή μας στην κυβέρνηση. Δεν ταυτίζεται με την αποδοχή ενός ρόλου που αγνοείται συστηματικά στο όνομα ενός δήθεν υπέρτερου συμφέροντος της στιγμής. Η πολιτική σταθερότητα χωρίς δημοκρατική διαδικασία, χωρίς διάλογο, χωρίς πολιτικά νομιμοποιημένες ενέργειες και αποφάσεις είναι μια ρηχή σταθερότητα. Η συμμετοχή στην κυβέρνηση χωρίς την εμπέδωση ενός κοινού πολιτικού τόπου είναι μια συμμετοχή χωρίς νόημα. Η συμμετοχή μας σε κυβέρνηση συνεργασίας προϋποθέτει την αποδοχή της κουλτούρας των συνεργασιών, των συνθέσεων και των συναινέσεων.
Πριν από ένα χρόνο αποφασίσαμε τη συμμετοχή μας στην τρικομματική κυβέρνηση. Η επιλογή μας ήταν πράξη ευθύνης της ΔΗΜΑΡ έναντι της χώρας και της κοινωνίας. Εάν η ΔΗΜΑΡ επέλεγε τον βολικό χώρο της αντιπολίτευσης, δεν θα υπήρχε κυβέρνηση. Η χώρα θα πήγαινε σε αλλεπάλληλες εκλογές, θα πήγαινε σε πολιτική – όσο και η κοινωνική – ρευστότητα. Η χώρα θα χρεοκοπούσε και τυπικά και η έξοδός της από την ευρωζώνη θα ήταν βεβαία, με αυτονόητη συνέπεια την επιστροφή της Ελλάδας σε δεκαετίες του παρελθόντος.
Τη στάση μας να υπάρξει κυβέρνηση και πολιτική σταθερότητα την εξαρτήσαμε αποκλειστικά και μόνον από το συμφέρον της χώρας. Σηκώσαμε βάρη που ξεπερνούσαν το εκλογικό ποσοστό 6,3% που μας έδωσε ο ελληνικός λαός. Η δική μας Αριστερά, χωρίς ευθύνες του παρελθόντος, νομιμοποίησε την κυβέρνηση και της έδωσε το αναγκαίο κύρος και στο εσωτερικό της χώρας και στην Ευρώπη. Αυτό ας μην το ξεχνάει κανείς. Ούτε ο πρωθυπουργός.
Είμαστε πολιτικά περήφανοι γι’ αυτό που κάναμε. Είμαστε περήφανοι για την επιλογή να μη μείνουμε στα έδρανα της αντιπολίτευσης στο όνομα της προγραμματικής καθαρότητας και αναλάβαμε την ευθύνη της συμμετοχής σε κυβέρνηση με πολιτικές δυνάμεις που έχουμε πολιτικές και ιδεολογικές διαφορές. Η χώρα χρειάζονταν την ΔΗΜΑΡ και εμείς ανταποκριθήκαμε με υπεύθυνο τρόπο. Σήμερα έχει εξασφαλιστεί η συνέχιση της χρηματοδότησης, η μείωση του χρέους και των επιβαρύνσεών του και υπάρχει η πολιτική δέσμευση των εταίρων μας για στήριξη της παραμονής της χώρας στο ευρώ.
Στον ένα χρόνο της συμμετοχής μας στην κυβέρνηση συμβάλλαμε στο να αποκρουστούν μέτρα, να αναδειχθεί η ανάγκη σύνδεσης της δημοσιονομικής προσαρμογής με την ανάπτυξη και να τεθεί για πρώτη φορά άμεσα το κοινωνικό ζήτημα. Πετύχαμε τη ρύθμιση , στη νέα συμφωνία που υπήρξε , να αναγνωριστεί ότι το 70% ενδεχόμενης υπερκάλυψης των δημοσιονομικών στόχων να κατευθύνεται στην κοινωνική πολιτική.
Δεν αγνοούμε πως ελήφθησαν επώδυνα μέτρα για τον ελληνικό λαό. Χαρακτηριστικά της πολιτικής που ακολουθήθηκε δεν ήταν στο πλαίσιο της δικής μας πολιτικής πρότασης. Ήταν απαραίτητο όμως να κάνουμε συμβιβασμούς προκειμένου να υπάρξει επανεκκίνηση του προγράμματος προσαρμογής.
Δώσαμε μάχες για να υπάρξουν τροποποιήσεις στο πρόγραμμα προσαρμογής προς όφελος της κοινωνίας. Και εδώ δεν είχαμε πάντα τη συμπαράσταση της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, όπως στα εργασιακά θέματα και στο ζήτημα της διοικητικής μεταρρύθμισης. Σε κάθε περίπτωση όμως η χώρα σήμερα μπορεί να δώσει από καλύτερες θέσεις τη μάχη της σταθεροποίησης και της συντεταγμένης κοινωνικής προσαρμογής.
Θέλω να απευθυνθώ στους ανθρώπους που υποδείξαμε και συμμετείχαν στην κυβέρνηση. Στους αγαπητούς φίλους και φίλες που έδωσαν τη μάχη αυτό το χρόνο, με την προσωπική τους συμμετοχή, την προσπάθεια, την αφοσίωσή τους. Παρήγαγαν έργο μέσα σε δύσκολες συνθήκες, μέσα σε ένα στενό, δημοσιονομικά αλλά και πολιτικά, πλαίσιο. Τους ευχαριστούμε για τις μεγάλες προσπάθειες που κατέβαλλαν. Έκαναν με τον καλύτερο τρόπο τη δουλειά τους, κι ας δέχονται επιθέσεις από εκείνους που αναζητούν άλλοθι για να δικαιολογήσουν τις δικές τους καθυστερήσεις και ανεπάρκειες και τις δικές τους ιδεολογικές εμμονές.
Δεν τα κάναμε βεβαίως όλα σωστά. Δεν καταφέραμε πάντα να ξεδιπλώσουμε πρωτοβουλίες δίνοντας το δικό μας πολιτικό στίγμα για το δρόμο εξόδου από την κρίση. Δεν καταφέραμε, όσο θέλαμε, να αποτρέψουμε το μονοσήμαντο επικαθαρισμό της πολιτικής ζωής της χώρας από τις προσπάθειες υλοποίησης των δεσμεύσεων που σχετίζονταν με την καταβολή των δόσεων χρηματοδότησης.
