Του Κωνσταντινου Zουλα
Πόσο σίγουρος έμοιαζε ο κ. Γ. Παπανδρέου ότι η διαδοχή του από τον κ. Πετσάλνικο δεν θα ματαιωνόταν λόγω των οξύτατων αντιδράσεων που προκάλεσε και στο ΠΑΣΟΚ, διεφάνη από την αποχαιρετιστήρια ομιλία που είχε εκφωνήσει στους πολίτες λίγο πριν προκύψει το νέο αδιέξοδο στο Προεδρικό Μέγαρο. «Η επιλογή είναι ιδιαίτερα θεσμική και ενισχύει τους δημοκρατικούς θεσμούς» είπε ο πρωθυπουργός, προαναγγέλλοντας κατ’ ουσίαν ότι ο κ. Πετσάλνικος θα ηγηθεί στη νέα κυβέρνηση. Οι δε δημόσιες ευχαριστίες του στους συνεργάτες και τον λαό «για την εμπιστοσύνη τους την τελευταία διετία» επιβεβαιώνουν ότι ο κ. Παπανδρέου δεν είχε την παραμικρή εικόνα για τον αρνητικό αντίκτυπο που είχε ήδη προκαλέσει στην κοινή γνώμη μια αμιγώς κομματική επιλογή σε μια από τις κρισιμότερες στιγμές στις οποίες καλείται να αντεπεξέλθει η χώρα.
Με αυτό το δεδομένο μπορεί μόνον να ερμηνευθεί και η απόπειρα ωραιοποίησης της κατάστασης την οποία επιχείρησε στο διάγγελμά του ο κ. Παπανδρέου, χαρακτηρίζοντας τη χθεσινή μέρα «σημαντική και ελπιδοφόρα για την πατρίδα μας». «Σήμερα, κάνουμε πράξη το εθνικά επιβεβλημένο και αυτονόητο: οι βασικές πολιτικές δυνάμεις βάζουν μαζί πλάτη, μέσα από μια κυβέρνηση ευρύτερης στήριξης, για να κάνει η χώρα τα απαραίτητα εθνικά βήματα» υποστήριξε, προεξοφλώντας ότι «η κυβέρνηση» η οποία ήταν έτοιμη να ανακοινωθεί «θα υπερέβαινε κόμματα και προσωπικές προκαταλήψεις». «Η πολιτική συναίνεση στο αυτονόητο, τους βασικούς εθνικούς στόχους, ήταν το ζητούμενο. Δεν την είχαμε. Τώρα, την έχουμε», πρόσθεσε και δήλωσε αισιόδοξος ότι η εξέλιξη αυτή θα εκτιμηθεί και στο εξωτερικό και από τους Ελληνες πολίτες, θέλοντας έτσι να αποδώσει αποκλειστικώς στη Ν.Δ. την ευθύνη της πρωτοφανούς δοκιμασίας που βιώνει η χώρα.
Ο πρωθυπουργός κατέφυγε στο χθεσινό του διάγγελμα και σε άκρως συναισθηματικούς τόνους καθώς θεωρούσε προφανώς ότι εκφωνεί την τελευταία του παρακαταθήκη. «Ως παιδί της διασποράς» είπε «για εμένα η Ελλάδα ήταν και είναι επιλογή, πυξίδα και όραμα» καθώς «η Ελλάδα δεν είναι μοίρα αλλά το να είσαι Ελληνας, είναι επιλογή». Και με το σκεπτικό αυτό επανέλαβε για μια ακόμη φορά πως «μπροστά στο εθνικό συμφέρον, δεν λογαριάζω, ούτε λογάριασα ποτέ μου κανένα αξίωμα, καμία καρέκλα, κανένα πολιτικό ή προσωπικό κόστος». Δεσμεύθηκε, τέλος, ότι θα στηρίξει «με όλες του τις δυνάμεις την εθνική μας προσπάθεια» ευχόμενος «κάθε επιτυχία στον νέο πρωθυπουργό και τη νέα κυβέρνηση» ασχέτως βέβαια αν αποδείχθηκε λίγο αργότερα ότι όλα τούτα ουδόλως είχαν οριστικοποιηθεί.
Το παράδοξο που επικαλούνταν ώς αργά το βράδυ ακόμη και κυβερνητικά στελέχη είναι ότι η ομιλία αυτή του κ. Παπανδρέου εκφωνήθηκε, ενώ το Μέγαρο Μαξίμου είχε ήδη εισπράξει τις αρνήσεις αρκετών υπουργών να μετάσχουν στο υπό διαμόρφωση σχήμα υπό τον κ. Φ. Πετσάλνικο. Οχι μόνον της κ. Αννας Διαμαντοπούλου και του κ. Γ. Ραγκούση που από το πρωί είχαν προβεί σε δημόσιες δηλώσεις αυτοεξαίρεσης από το νέο υπουργικό σχήμα, αν ο πρωθυπουργός δεν ήταν εγνωσμένου διεθνούς κύρους και υπερκομματικής «λογικής». Αλλά ακόμη και από υπουργούς που στήριζαν μέχρι πρότινος τις επιλογές του κ. Παπανδρέου οι οποίοι λέγεται ότι απάντησαν με άκρως απαξιωτικό τρόπο στα βολιδοσκοπικά τηλεφωνήματα που τους έγιναν, είτε για να αλλάξουν χαρτοφυλάκια είτε πολιτικώς να υποβαθμιστούν...
