11 Οκτωβρίου 2011

Θέμα…εγκεφάλου η μόνιμη αισιοδοξία


Ο εγκέφαλος «φταίει» για τη μόνιμη υπεραισιοδοξία.

Για ορισμένους ανθρώπους το ποτήρι είναι πάντα μισογεμάτο, παρά τις αντιξοότητες του περιβάλλοντος, με αποτέλεσμα να παραμένουν σταθερά αισιόδοξοι για το μέλλον, παρ' όλο που υπάρχουν ξεκάθαρες ενδείξεις για το αντίθετο.
Αυτό οφείλεται, σύμφωνα με μια νέα βρετανο-γερμανική επιστημονική έρευνα, στο ότι ο εγκέφαλός τους είναι έτσι δομημένος, που συστηματικά απορροφούν μόνο εκείνες τις πληροφορίες, οι οποίες ενισχύουν τις ήδη θετικές προκαταλήψεις τους και έτσι αρνούνται να μάθουν από τα αρνητικά δεδομένα και να προσαρμόσουν ανάλογα την ψυχική διάθεσή τους και την οπτική γωνία που βλέπουν τα πράγματα.
Οι ερευνητές του Κέντρου Νευροαπεικόνισης του University College του Λονδίνου (UCL), με επικεφαλής τη δρα Τάλι Σάροτ και τον καθηγητή Ρέι Ντόλαν, σε συνεργασία με τον Κρίστοφ Κορν της Σχολής για το Νου και τον Εγκέφαλο του Βερολίνου, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό νευροεπιστήμης «Nature Neuroscience», σύμφωνα με το BBC, πιστεύουν ότι σε αυτή την «προκατειλημμένη» διάρθρωση και λειτουργία των μετωπιαίων λοβών οφείλεται ότι οι προβλέψεις μερικών ανθρώπων για το μέλλον συχνά είναι παράλογα και μη ρεαλιστικά αισιόδοξες.
Τι απασχολεί τους επιστήμονες
Εδώ και δεκαετίες απασχολεί τους επιστήμονες γιατί είναι τόσο διαδεδομένη η αισιοδοξία μεταξύ των ανθρώπων, από τη στιγμή που η πραγματικότητα τόσο συχνά μας φέρνει αντιμέτωπους με δυσάρεστα γεγονότα, που θα δικαιολογούσαν μάλλον μεγαλύτερη απαισιοδοξία. Μάλιστα, μερικοί άνθρωποι συστηματικά τείνουν να τα βλέπουν όλα «ροζ» γύρω τους και η λέξη πεσιμισμός τούς είναι άγνωστη. Υπολογίζεται ότι αντικειμενικά περίπου το 80% των ανθρώπων ανήκουν στην κατηγορία των αισιόδοξων, παρόλο που δεν θα συμφωνούσαν όλοι με αυτό τον χαρακτηρισμό για τους εαυτούς τους.
Η μόνιμη αισιοδοξία, όπως ανέφερε η Σάροτ (συγγραφέας του βιβλίου «Η προκατάληψη του οπτιμισμού: Μια περιήγηση στον παράλογα θετικό εγκέφαλο»), έχει μια θετική πλευρά, καθώς μειώνει το άγχος και βελτιώνει τη γενικότερη κατάσταση της υγείας. Από την άλλη, όμως, κάνει κάποιον να υποτιμά τους κινδύνους και μειώνει την επιθυμία του να παίρνει προφυλάξεις, για παράδειγμα να χρησιμοποιεί προφυλακτικό στο σεξ ή να φροντίζει να αποταμιεύει χρήματα για τα γεράματά του.
Μερικοί ειδικοί δεν αποκλείουν μάλιστα ότι η σοβαρή χρηματοοικονομική κρίση του 2008 επιδεινώθηκε, επειδή ορισμένοι συναλλασσόμενοι στις αγορές υπερεκτίμησαν την αξία των «χαρτιών» που είχαν στα χέρια τους, παρά τις ξεκάθαρες ενδείξεις περί του αντιθέτου.
Τα ευρήματα νέας έρευνας
Η νέα έρευνα δείχνει ότι η αδυναμία, ειδικά μερικών ανθρώπων, να επεξεργαστούν αντικειμενικά τις πληροφορίες που δέχονται (άρα και τις αρνητικές εκτός από τις θετικές), έχει να κάνει τελικά με σφάλματα στον τρόπο επεξεργασίας των δεδομένων στον εγκέφαλο. Οι ερευνητές παρουσίασαν σε 19 εθελοντές μια σειρά κοινών αρνητικών συμβάντων (διαζύγιο, κλοπή αυτοκινήτου, εκδήλωση σοβαρής ασθένειας κ.α.), τους ζήτησαν να εκτιμήσουν τις πιθανότητες να συμβεί σε αυτούς κάτι τέτοιο και παράλληλα μελετούσαν τη δραστηριότητα στον εγκέφαλό τους με μαγνητική λειτουργική τομογραφία (fMRI).
Όπως διαπιστώθηκε, ο εγκέφαλος, διαλέγει τις πληροφορίες που θα «ακούσει» και τις υπόλοιπες τις αγνοεί. Όσο πιο αισιόδοξος είναι ήδη κάποιος, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να επηρεαστεί από αρνητικές πληροφορίες για το μέλλον. Όταν οι πληροφορίες είναι θετικές, παρατηρείται μεγαλύτερη δραστηριότητα στους μετωπιαίους λοβούς, που σχετίζονται με την επεξεργασία των σφαλμάτων. Όταν όμως οι πληροφορίες είναι αρνητικές, οι πιο αισιόδοξοι έχουν την μικρότερη δραστηριότητα σε αυτές τις περιοχές του εγκεφάλου, ενώ αντίθετα οι πιο απαισιόδοξοι εμφανίζουν την μεγαλύτερη δραστηριότητα.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ