ANAKOΙNΩΣH TΥΠOΥ
Δύσκολος ο δρόμος της Τουρκίας προς την ΕΕ
Το αδιέξοδο στην επίλυση του Κυπριακού, η έλλειψη διαλόγου μεταξύ των τουρκικών πολιτικών κομμάτων και η υπονόμευση της ελευθερίας του Τύπου και των άλλων βασικών δικαιωμάτων στη χώρα είναι τα βασικά στοιχεία τα οποία επιβραδύνουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία. Αυτά υποστήριξαν οι ευρωβουλευτές της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του ΕΚ στο ψήφισμα τους για την έκθεση προόδου της Τουρκίας για το 2010, το οποίο υιοθέτησαν την Πέμπτη, 10 Φεβρουαρίου.
Οι ευρωβουλευτές χαιρέτισαν τις τροποποιήσεις τις οποίες έκανε η Τουρκία στο Σύνταγμα της το 2010, χαρακτηρίζοντας τις ως "ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση", αλλά τόνισαν ότι αυτό δεν μπορεί να είναι η τελική λύση: χρειάζεται να υπάρξει μια "συνολική συνταγματική μεταρρύθμιση" προκειμένου να μετατραπεί η Τουρκία σε μια πραγματική δημοκρατία, και να εξασφαλιστεί η προστασία των βασικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Μεταξύ των βασικών προκλήσεων που απομένουν οι ευρωβουλευτές επισήμαναν τις εξής:
- Την ανησυχητική υπονόμευση της ελευθερίας του Τύπου, η οποία οδηγεί σε αυτολογοκρισία των εθνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και των διαδικτυακών τόπων, καθώς και σε ποινική δίωξη των δημοσιογράφων οι οποίοι καταγγέλλουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
- Την κατάσταση των γυναικών και την αύξηση των αναγκαστικών γάμων και των εγκλημάτων για λόγους τιμής. Η κυβέρνηση πρέπει να εξασφαλίσει την εφαρμογή του νόμου που υποχρεώνει τους δήμους άνω των 50.000 κατοίκων να παρέχουν καταφύγια στις γυναίκες και τους ανηλίκους που βρίσκονται σε κίνδυνο. Τα πολιτικά κόμματα πρέπει επίσης να βρουν μια λύση στο ζήτημα της απαγόρευσης της μαντίλας στα πανεπιστήμια, η οποία θα "βασίζεται στο σεβασμό της ελεύθερης επιλογής των γυναικών".
- Την έλλειψη προστασίας των θρησκευτικών μειονοτήτων. Η πρόοδος που έχει συντελεστεί στο ζήτημα της νομικής τους προστασίας, ώστε να μπορούν να κατέχουν ιδιοκτησίες, να λειτουργούν χώρους λατρείας ή να εκπαιδεύουν κληρικούς, είναι "περιορισμένη". Στην έκθεση υπογραμμίζεται, ακόμη, το κουρδικό ζήτημα και η εν εξελίξει δίκη των 151 Κούρδων πολιτικών ακτιβιστών και των τοπικών δημάρχων.
Ζήτημα πολιτικής ισορροπίας
Η διατύπωση και η ιδιαιτερότητα του κειμένου αποτέλεσαν αντικείμενο έντονων διαπραγματεύσεων από τις πολιτικές ομάδες του ΕΚ. Λίγα μόνο λεπτά πριν από την ψηφοφορία η ομάδα του ΕΛΚ συμφώνησε να αποσύρει μία τροπολογία με την οποία καλούσε τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να "εξετάσουν τη δυνατότητα" θέσπισης μίας "προνομιακής εταιρικής σχέσης" με την Τουρκία ως εναλλακτική λύση στην πλήρη ένταξη της στην ΕΕ. Σε αντάλλαγμα, η επιτροπή απέρριψε αρκετές τροπολογίες των Σοσιαλιστών, στις οποίες αναφερόταν ρητά ο "κοινός στόχος της πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ" ή στις οποίες γινόταν έκκληση προς τα κράτη μέλη να έχουν μια "ανοικτή και εποικοδομητική" προσέγγιση στο στόχο αυτό.
Η επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων επέλεξε να χρησιμοποιήσει αντ 'αυτού την ίδια διατύπωση που χρησιμοποιήθηκε και το 2009, περιγράφοντας την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία το 2005 ως μία "αφετηρία μιας μακράς και ανοιχτής διαδικασίας" .
Οι εντάσεις με τους γείτονες
Η συνεχιζόμενη άρνηση της Τουρκίας να εφαρμόσει το "πρόσθετο πρωτόκολλο", το οποίο υπεγράφη πριν από πέντε χρόνια, και το οποίο απαιτεί από τη χώρα να ανοίξει τα αεροδρόμια και τα λιμάνια της στα αεροπλάνα και στα πλοία που ανήκουν στην Κυπριακή Δημοκρατία, εξακολουθεί να επηρεάζει τη διαπραγματευτική διαδικασία. Οι ευρωβουλευτές ζητούν από την τουρκική κυβέρνηση να "διευκολύνει τη δημιουργία κατάλληλου κλίματος για διαπραγματεύσεις αρχίζοντας να αποσύρει άμεσα τις δυνάμεις της από την Κύπρο" και να επιτρέψει στην Επιτροπή Αγνοουμένων στην Κύπρο την πρόσβαση στις στρατιωτικές ζώνες και στα αρχεία. Θα πρέπει επίσης να σταματήσει ο εποικισμός της νήσου με Τούρκους πολίτες, προσέθεσαν οι ευρωβουλευτές.
Σε ότι αφορά τα προβλήματα της Τουρκίας με την Ελλάδα, οι ευρωβουλευτές της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων επισήμαναν την εντατικοποίηση των προσπαθειών για βελτίωση των σχέσεων από αμφότερα τα μέρη, αλλά προειδοποίησαν την τουρκική κυβέρνηση να σταματήσει τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, καθώς και τις τουρκικές στρατιωτικές πτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά. Η Τουρκία πρέπει, επίσης, να "διατηρήσει το διττό πολιτισμικό χαρακτήρα" της Ίμβρου και της Τενέδου, και να βελτιώσει την πρόσβαση της ελληνικής μειονότητας στην εκπαίδευση και την ιδιοκτησία.
Υπό την προεδρία του: Gabriele Albertini (ΕΛΚ, Ιταλία)
