Παρακολουθώντας τις εξελίξεις σε διάφορες πόλεις, για την επιλογή του Συμπαραστάτη του Δημότη και της Επιχείρησης, διαπιστώνει κανείς να καταγγέλλονται παρασκηνιακές συμφωνίες, προώθηση "ημετέρων", υποστήριξη πρώην ανθυποψηφίων και διάφορες τέτοιες αδιαφανείς καταστάσεις. Τα φαινόμενα αυτά επισημαίνονται από διάφορα blogs, στα οποία τελικά παρουσιάζεται ότι αυτός που αποφασίζει για το πρόσωπο που θα επιλεγεί ως Συμπαραστάτης είναι ο Δήμαρχος. Αυτό είναι ήδη μια πρώτη στρεβλή εφαρμογή του "Καλλικράτη".
Ο Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης δεν επιλέγεται από τον Δήμαρχο. Εκλέγεται από το δημοτικό συμβούλιο και μάλιστα με την αυξημένη πλειοψηφία των 2/3. Η ψηφοφορία που διενεργείται στο δημοτικό συμβούλιο είναι μυστική, ώστε να διασφαλιστεί η πραγματική γνώμη των εκλεκτόρων απέναντι στις υποψηφιότητες για τη θέση του Συμπαραστάτη. Ο ίδιος ο Καλλικράτης λοιπόν δημιουργεί εγγυήσεις για να αποτραπεί η "κομματική πειθαρχία" όσον αφορά την επιλογή του προσώπου του Συμπαραστάτη. Ακριβώς, επειδή ο Συμπαραστάτης δεν επιτρέπεται να είναι ένα "αρεστό" πρόσωπο, δηλαδή δεν πρέπει να επιλέγεται με κριτήριο την σχέση του με την Δημοτική Αρχή, αντιθέτως, πρέπει να είναι ένα πρόσωπο απόλυτα ανεξάρτητο από τα πολιτικά "παιχνίδια" που υπάρχουν στο Δήμο. Γιατί διαφορετικά θα είχαμε ταύτιση ελέγχοντος και ελεγχομένου.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι στο αρχικό σχέδιο του "Καλλικράτη" που έδωσε η Κυβέρνηση σε δημόσια διαβούλευση, ως Συμπαραστάτης ("Συνήγορος του Δημότη") οριζόταν ένας από τους δημοτικούς συμβούλους! Ύστερα από έντονες αντιρρήσεις του κοινού που σχολιάζει στο opengov.gr διαπιστώθηκε ότι μια τέτοια επιλογή θα ήταν εξ αρχής αντι-λειτουργική, αφού θα ταυτιζόταν ο ελέγχων με τον ελεγχόμενο. Τελικά στο σχέδιο του "Καλλικράτη" που ψηφίστηκε από τη Βουλή, η αντίρρηση αυτή θεσπίστηκε νομοθετικά κι έτσι Συμπαραστάτης δεν μπορεί να εκλεγεί κάποιο αιρετό πρόσωπο. Πρόκειται για μια διάταξη που ενισχύει τον ανεξάρτητο χαρακτήρα του θεσμού κι αυτό πρέπει να γίνει ιδιαίτερα σεβαστό από τα δημοτικά συμβούλια, καθώς απηχεί την γενικότερη επιλογή της κοινωνίας: ο Συμπαραστάτης δεν πρέπει να έχει καμία απολύτως προηγούμενη σχέση με τον Δήμαρχο και την "κυβερνώσα" δημαρχιακή παράταξη.
Προκειμένου να τηρηθούν οι όροι ανεξαρτησίας για την επιλογή του κατάλληλου προσώπου για την αποστολή του Συμπαραστάτη, ιδιαίτερο ρόλο έχει η παρακολούθηση των σχετικών διαδικασιών από τα μέσα ενημέρωσης και κυρίως από την Κοινωνία των Πολιτών. Τα ίδια τα τοπικά μέσα ενημέρωσης, αλλά και τα blogs που ασχολούνται με ζητήματα τοπικής αυτοδιοίκησης θα πρέπει να τονίζουν ότι τον Συμπαραστάτη δεν τον διορίζει ο Δήμαρχος, αλλά αντίθετα, τον εκλέγει το δημοτικό συμβούλιο με αυξημένη πλειοψηφία και μυστική ψήφο. Είναι ένα από τα ελάχιστα θέματα, στα οποία η Αντιπολίτευση έχει αποφασιστικό λόγο.
Διότι δεν θα πρέπει να "νομιμοποιηθούν" καταστάσεις που στρεβλώνουν τον Καλλικράτη, όπως "νομιμοποιήθηκαν" καταστάσεις που στρέβλωσαν συνταγματικές διαδικασίες ευνοώντας το πρωθυπουργοκεντρικό σύστημα στην κεντρική πολιτική σκηνή.
