Του Νίκου Καρούτζου
Εντονος αναβρασμός επικρατεί στην περιφέρεια, καθώς αποδεικνύεται… άνθρακας ο θησαυρός που υποσχέθηκε το ΥΠΕΚΑ στους αγρότες μέσω της δραστηριοποίησής τους στην παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα. Και αυτό γιατί, πέρα από την περίπτωση που έφεραν στη Βουλή βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος για 18 νομούς, όπου τα δίκτυα της ΔΕΗ είναι κορεσμένα, και στους υπόλοιπους οι δυνατότητες είναι περιορισμένες, ενώ και η ΔΕΗ ουσιαστικά αδυνατεί να ανταποκριθεί στον τεράστιο όγκο αιτήσεων που υπεβλήθησαν.
Παρ' όλα αυτά η ΔΕΗ έχει εισπράξει κανονικά τα παράβολα των αιτήσεων που κυμαίνονται από 300 έως 500 ευρώ χωρίς ΦΠΑ και τα οποία δεν πρόκειται να επιστραφούν. Οπως επίσης δεν πρόκειται να επιστραφούν και τα έξοδα που κατέβαλαν οι αγρότες για να υποβάλουν τις αιτήσεις και τα οποία κυμαίνονται μεταξύ 3.000 και 4.000 ευρώ.
Ποιοι πλούτισαν
Από τη φρενίτιδα για την υποβολή αιτήσεων είναι σαφές ότι πλούτισαν μελετητικές εταιρείες φωτοβολταϊκών, οι οποίες, ενώ είναι δεδομένο ότι γνώριζαν πως δεν πρόκειται να ικανοποιηθούν οι αιτήσεις ή θα ικανοποιηθούν σε μικρό βαθμό, δεν προειδοποίησαν τους αγρότες.
Επιπλέον, από τους χειρισμούς Μπιρμπίλη υπήρξαν και άλλου είδους παρενέργειες, όπως η εκτίναξη των τιμών αγροτικής γης. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αιτωλοακαρνανία, που είναι νομός που ανήκει σε αυτούς όπου το δίκτυο είναι κορεσμένο, τα αγροτεμάχια εκτινάχθηκαν από 1.500 ευρώ το στρέμμα σε 4.000 ευρώ το στρέμμα το περασμένο καλοκαίρι, ενώ σε άλλες περιοχές, όπως η Ροδόπη, είχαμε αύξηση πάνω από 1.000 ευρώ ανά στρέμμα.
Ετσι έχουμε κατ' επάγγελμα αγρότες να έχουν αγοράσει γη σε υψηλές τιμές, την οποία σήμερα, αν μεταβιβάσουν, θα γράψουν απώλειες, ενώ είναι άγνωστο και το αν έχουν λάβει δάνεια γι' αυτές τις αγορές. Η κατοχή γης σημειωτέον ήταν υποχρεωτική για κάποιον που επιθυμούσε να υποβάλει αίτηση.
Είχαν προειδοποιήσει
Επισημαίνεται ότι στις κορεσμένες περιοχές δεν έχει αποκλειστεί πλήρως το ενδεχόμενο να λειτουργήσουν νέα φωτοβολταϊκά. Για να συμβεί αυτό, όμως, θα πρέπει οι αγρότες να πραγματοποιήσουν επιπλέον επενδύσεις στο δίκτυο, γεγονός που σημαίνει πρόσθετες δαπάνες και πολύ πιθανό να καθιστά ασύμφορη την επένδυση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι προ μηνών 6 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ (Κ. Καρτάλης, Σούλα Μερεντίτη, Ν. Σαλαγιάννης, Θ. Παπαγεωργίου, Κ. Σπηλιόπουλος και Ν. Τσώνης,) με επιστολή τους προς τον πρόεδρο της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου είχαν επισημάνει ότι οι αγρότες που κατέθεσαν αιτήσεις για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας ζητούν ενημέρωση για τις διαδικασίες κατάρτισης των μελετών και την ανταπόκριση της ΔΕΗ και τόνιζαν ότι υπήρχαν ελλείψεις στις εκδοθείσες εγκυκλίους ειδικά σε ότι αφορά στην επάρκεια των τοπικών δικτύων να απορροφήσουν την παραγόμενη ενέργεια
Ανάλογες διαπιστώσεις είχαν γίνει και από στελέχη της ΔΕΗ τα οποία φαίνεται όμως να έλαβε υπ' όψιν με πολύ μεγάλη καθυστέρηση η διοίκηση Ζερβού. Όπως δεν έλαβε υπ' όψιν της και η κ. Μπιρμπίλη τις ανακοινώσεις του Συνδέσμου των Εταιρειών Φωτοβολταϊκών (ΣΕΦ) που στρέφονταν κατά της ΔΕΗ θεωρώντας ότι η Επιχείρηση υπονομεύει τον κλάδο και ζητούσε παρέμβαση του ΥΠΕΚΑ. Τέτοια παρέμβαση φυσικά ουδέποτε υπήρξε.
Ο… λογαριασμός
Αυτό που προκαλεί μεγάλη εντύπωση είναι το γεγονός ότι γενικότερα το ΥΠΕΚΑ προώθησε έναν παροξυσμό ενδιαφέροντος από επενδυτές στα φωτοβολταϊκά, όταν είναι γνωστό πως η παραγωγή είναι 3-4 φορές ακριβότερη από τα αιολικά πάρκα με απροσδιόριστες συνέπειες στο ειδικό τέλος των ΑΠΕ, το οποίο επιβαρύνεται ο τελικός καταναλωτής.
Συνολικά, περιλαμβανόμενων των αγροτών, σήμερα έχουν συσσωρευτεί αιτήσεις πάνω από 5.500 μεγαβάτ για φωτοβολταϊκά, όταν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ που έχει στείλει η Τίνα Μπιρμπίλη στην κοινότητα κάνει λόγο μόλις για 2.200 μεγαβάτ από φωτοβολταϊκά έως το 2020.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι νομοί όπου τα δίκτυα είναι κορεσμένα και για να γίνουν επενδύσεις χρειάζεται προηγουμένως αναβάθμιση των δικτύων από τους ίδιους τους επενδυτές (πρόσθετο σημαντικό κόστος) είναι Αιτωλοακαρνανίας, Βοιωτίας, Καρδίτσας, Φθιώτιδας, Ευρυτανίας, Καστοριάς, Κιλκίς, Κοζάνης, Ξάνθης, Φλώρινας, Αρτας, Πρέβεζας, Μεσσηνίας, Ηλείας, Αρκαδίας και Λακωνίας.
Παράλληλα, όπως αναφέρουν οι βουλευτές που έχουν υποβάλει ερώτηση στην κ. Μπιρμπίλη και τον κ. Σκανδαλίδη με μία προσέγγιση της ΔΕΗ ως προς τις δυνατότητες των δικτύων μέσης τάσης στους παραπάνω νομούς προκύπτει ότι η συνολική ισχύς των αιτήσεων σε πολλούς από αυτούς, μόνο για φωτοβολταϊκές μονάδες, υπερβαίνει τη μέγιστη ζήτηση του νομού. Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις υπερβαίνει το διπλάσιο της ελάχιστης ζήτησης για τις ώρες 11 το πρωί με 4 το μεσημέρι, τις ώρες δηλαδή που τα φωτοβολταϊκά προσφέρουν τη μέγιστη παραγωγή τους.
Όπως αναφέρουν οι βουλευτές, οι αγρότες έχουν ήδη καταβάλει σημαντικά ποσά και είναι ζημιωμένοι, καθώς, παρακινούμενοι από κάποιους, πίστεψαν ότι θα μπορούσαν να ενισχύσουν το εισόδημά τους με την παραγωγή ενέργειας. Και υποβάλλουν σειρά ερωτημάτων όπως αν υπήρχε μελέτη, αν υπάρχει προοπτική επέκτασης του δικτύου σε κορεσμένους νομούς, αν υπάρχει χρονοδιάγραμμα εξέτασης των αιτήσεων και αν θα υπάρξουν διορθωτικές κινήσεις.