Προχωρά η χάραξη εθνικής πολιτικής για την ανάπτυξη του τομέα της αλιείας. Τμήμα της πολιτικής αυτής είναι και ο εκσυγχρονισμός και η απλοποίηση της εθνικής νομοθεσίας σε συνδυασμό με την κωδικοποίησή της.
Τούτο αποκάλυψε ο υπουργός ΘΥΝΑΛ Ι. Διαμαντίδης καθώς μετά το νέο κυβερνητικό σχήμα οι αρμοδιότητες της αλιείας περιήλθαν στο ΥΘΥΝΑΛ.
"Η βασική αλιευτική νομοθεσία της χώρας", είπε, "είναι από το 1966, ενώ η κωδικοποίηση έγινε το 1970 για να τονίσει πως μπορεί να ήταν πρωτοποριακή τότε, αλλά σήμερα είναι ξεπερασμένη".
"Όσο κι αν ακούγεται παράξενο", συνέχισε ο υπουργός, "δεν είχαμε μέχρι σήμερα περιγραφή του επαγγέλματος της αλιείας. Δεν γνωρίζαμε δηλαδή ποιος ήταν ο επαγγελματίας ψαράς και ποιος όχι.
Για το λόγο αυτό, συστάθηκε ομάδα εργασίας για τον καθορισμό των κριτηρίων επαγγελματικότητας αλιείας, η οποία και έδωσε το πόρισμά της, το οποίο είναι μια νομική επεξεργασία και εντός των επομένων ημερών θα σταλεί στους φορείς και θα αναρτηθεί για διαβούλευση".
Επίσης, όπως αποκάλυψε, υπάρχει σε εξέλιξη νομοθετική πρωτοβουλία που θα επιτρέπει τον αλιευτικό τουρισμό από επαγγελματικά αλιευτικά σκάφη.
"Στόχος", είπε, "είναι αφ' ενός να ενισχυθεί το εισόδημα των αλιέων, αφού τα έσοδα θα θεωρούνται τα έσοδα από την αλιεία και αφ' ετέρου την επομένη τουριστική περίοδο να προσφέρονται στους ενδιάμεσους ενδιαφερόμενους τουρίστες πρακτορεία και τα λοιπά, περισσότερες μορφές εναλλακτικού τουρισμού.
Ο τομέας των υδατοκαλλιεργειών και ειδικότερα των θαλάσσιων ιχθυοκαλλιεργειών, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για το υπουργείο καθώς είναι ένας καθαρά εξαγωγικός τομέας.
Πρέπει να σας πω ότι ο τζίρος είναι περίπου 600 εκ. ευρώ, εκ των οποίων τα 450 εκ. είναι εξαγωγές.
Θα αποτελέσει λοιπόν ένα σημαντικό κομμάτι της νέας κοινής αλιευτικής πολιτικής. Και γι' αυτό το ΥΘΥΝΑΛ βρίσκεται σε συνεχή επαφή με το υπουργείο Περιβάλλοντος προκειμένου να ολοκληρωθεί το ειδικό χωροταξικό σχέδιο για τις υδατοκαλλιέργειες".
Ένα χρονίζον, όπως το χαρακτήρισε, πρόβλημα που η έλλειψή του δημιουργεί μέχρι σήμερα σημαντικά εμπόδια στην ανάπτυξη του κλάδου, καθώς και η ρύθμιση της φέρουσας ικανότητας των μονάδων.
Ωστόσο, τόνισε ότι βασικό εργαλείο για να γίνουν όλα αυτά είναι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αλιεία 2007 – 2013» το ΕΠΑΛ.
Μετά την ολοκλήρωση της πλήρους μεταβίβασης των αρμοδιοτήτων στο υπουργείο ΘΥΝΑΛ, το υπουργείο προωθεί την επιτάχυνση της απορρόφησης των πόρων, που προβλέπονται από το ΕΠΑΛ, το οποίο είναι ένα σημαντικό πρόγραμμα, εκτός του ΕΣΠΑ, με πόρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου που ανέρχονται στα 274.105.000.
Όπως όμως, παρατήρησε, ενώ το πρόγραμμα διανύει το 4ο έτος εφαρμογής, οι πληρωμές ανέρχονται μόνο στο 2%. Ενώ άλλα διαρθρωτικά Ταμεία παρουσιάζουν απορροφήσεις του 20%. Μάλιστα σημείωσε πως κύριο πρόβλημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν η έλλειψη απαραίτητου επιπέδου διοικητικής οργάνωσης, που υπήρξε τα προηγούμενα χρόνια.
Με το συντονισμό λοιπόν του υπουργείου με τις Ειδικές Γραμματείες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που είχε μέχρι πριν από λίγο καιρό την ευθύνη, υπήρξε μια σημαντική επιτάχυνση στις διαδικασίες και επιλύονται τα κύρια διοικητικά θέματα, κάτι, που, όπως είπε, συνεπάγεται ότι θα υπάρξει αυξημένη απορροφητικότητα πόρων το 2011, ενώ ήδη με τη σύσταση του Ειδικού Ταμείου Ενάλιων στο ΤΕΜΠΜΕ ύψους 35 εκ., ολοκληρώθηκε στις 30/12 και αποφεύχθηκε η απώλεια πόρων 30 εκ.
Και έτσι, μέσα από αυτά τα 30 εκ. δόθηκε η ευκαιρία να προχωρήσουν και να ενταχθούν έργα αξίας 6,5 περίπου εκατομμυρίων ευρώ, όπως επίσης κι άλλα έργα περίπου 50 εκ. ευρώ για το επόμενο διάστημα, που θα υπογραφούν τα πρώτα Leader Αλιείας, για 5 περιοχές ύψους 24 εκ. ευρώ.
|
Πεδίο δράσης του Προγράμματος Το προτεινόμενο πρόγραμμα στοχεύει στην εφαρμογή σε πιλοτικό επίπεδο ενός προγράμματος αλιευτικού τουρισμού και ιχθυοτουρισμού στην Ελλάδα, χρησιμοποιώντας την ιταλική εμπειρία και τεχνογνωσία. Οι αλιείς και οι άλλοι εμπλεκόμενοι θα έχουν μια εναλλακτική δραστηριότητα που: - Θα παρέχει μια εναλλακτική απασχόληση
- Θα μειώσει και θα ελέγξει την αλιευτική προσπάθεια στη φύση
- Θα μειώσει την πίεση που ασκείται πάνω στους αλιευτικούς πόρους.
Αλιευτικός τουρισμός και ιχθυοτουρισμός
Ο αλιευτικός τουρισμός, pescaturismo στα ιταλικά, είναι η διαδικασία επιβίβασης τουριστών σε κατάλληλα διαμορφωμένα αλιευτικά σκάφη που μπορούν να μεταφέρουν επιπλέον άτομα για ψυχαγωγία: - Διεξαγωγή καθημερινών δραστηριοτήτων, εξηγώντας κάθε μια από τις διαδικασίες στους τουρίστες
- Συμμετοχή των τουριστών σε όλη τη διαδικασία
- Πληροφορίες προς τους τουρίστες σχετικά με την αλιευτική δραστηριότητα και την ιστορία του τομέα
Ο pescaturismo είναι διαδεδομένος σε όλο το εύρος της ακτογραμμής της Ιταλίας και έχει υιοθετηθεί από πολλούς συνεταιρισμούς αλιέων
Η Lega Pesca, μια από τις μεγαλύτερες ιταλικές συνομοσπονδίες, είναι πρωτοπόρος στον pescaturismo εδώ και πολλά χρόνια. Και όλες οι άλλες ιταλικές συνομοσπονδίες όμως υιοθέτησαν αυτή τη στρατηγική (όπως οι AGCI Pesca, Federcoopesca, Uncipesca, CIRSPE) και σήμερα λόγω του σωστού νομοθετικού πλαισίου που διέπει τη δραστηριότητα αυτή, οι αλιείς έχουν επιπλέον εισόδημα.
Από την άλλη, ο ιχθυοτουρισμός (στα ιταλικά Ittiturismo) είναι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την εφαρμογή της τουριστικής υποδομής σε συνεργασία με τον αλιευτικό τομέα: - Δημιουργία υποδομής (καταλύματα κλπ)
- Μεταφορά κουλτούρας
- Τοπική κουζίνα
Η κατάσταση στην Ελλάδα - Ο αλιευτικός τουρισμός είναι κάτι σχετικά καινούργιο στην Ελλάδα
- Από το 2000 υπήρξαν περιορισμένες πρωτοβουλίες από τον ιδιωτικό τομέα για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων αλιευτικού τουρισμού στην Ελλάδα (λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου)
- Υπήρξαν μόνο 3 προγράμματα της ΕΕ που προσπάθησαν ν αναπτύξουν τέτοιες πρωτοβουλίες στην Ελλάδα και κάποια άλλα μικρότερα προγράμματα που προσπάθησαν να βρουν τρόπους για να ποικίλλουν την επαγγελματική δραστηριότητα των αλιέων και να βελτιώσουν τόσο το εισόδημα τους όσο και την αειφόρο ανάπτυξη του αλιευτικού τομέα.
Κύρια εμπόδια - Έλλειψη συγκεκριμένου νομοθετικού πλαισίου
- Εξαιρετικά πολύπλοκο πλαίσιο για την αλιεία
- Έλλειψη πρωτοβουλιών της κυβέρνησης ή των αλιέων
- Ο τομέας της αλιείας επηρεάζεται από την μείωση των αλιευτικών πόρων και πολλοί αποφασίζουν να αλλάξουν απασχόληση παρά να προσπαθήσουν να την ποικίλλουν.
Σύνθεση του Αλιευτικού Τομέα - Θαλάσσια αλιεία (το 90% είναι μικρά αλιεία)
- Αλιεία εσωτερικών υδάτων
- Εκτεταμένες ιχθυοκαλλιέργειες σε λιμνοθάλασσες
- Εντατικές ιχθυοκαλλιέργειες
- Επεξεργασία και εμπορία αλιευτικών προϊόντων
Ο Αλιευτικός Τομέας σε αριθμούς - 19.000 επαγγελματικά αλιευτικά σκάφη (<12>
- Περισσότεροι από 40.000 άνθρωποι απασχολούνται σε αυτόν τον τομέα, οι περισσότεροι είναι αλιείς
- 5,1% του αγροτικού πληθυσμού της χώρας
- 1,5% του συνόλου των απασχολουμένων της χώρας
- Περισσότερο από το 40% της έκτασης της χώρας (νησιά και ορισμένες ηπειρωτικές περιοχές) εξαρτάται από την αλιεία
Τουριστική Ανάπτυξη Πλεονεκτήματα: - Σημαντικός τουριστικός προορισμός
- Σημαντικότατοι ιστορικοί και πολιτιστικοί πόροι
- Ανάπτυξη νέων εναλλακτικών μορφών τουρισμού
- Ποικιλομορφία φυσικών πόρων
- Η παγκόσμια γνωστή Μεσογειακή δίαιτα
- Σημαντική ανάπτυξη τουριστικών εγκαταστάσεων
Μειονεκτήματα: - Έλλειψη κοινωνικής υποδομής
- Ελλείψεις στην οργάνωση και στην λειτουργία των διαθέσιμων τουριστικών τομέων που οδηγούν σε τουριστικό προϊόν χαμηλής ποιότητας
- Τουρίστες χαμηλού εισοδήματος
- Εξάρτηση από μεγάλους ξένους τουριστικούς πράκτορες
- Πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις που δεν είναι σε θέση να επενδύσουν, διαχειρίζονται και πουλούν την προστιθέμενη αξία των νέων τεχνολογιών
Αρνητικές αλληλεξαρτήσεις μεταξύ τουρισμού και αλιείας Προβλήματα: - Οι ερασιτέχνες αλιείς ενεργούν κατά των επαγγελματιών αλιέων
- Η τουριστική βιομηχανία παίρνει ανθρώπινο δυναμικό (νέους ή έμπειρους αλιείς) από την αλιεία
- Η κοινή χρήση των λιμενικών εγκαταστάσεων από τουριστικά ή σκάφη αναψυχής και από αλιευτικά
- Χρήση των θαλάσσιων πεδίων για τουριστικούς σκοπούς/υποδομή έναντι της ζωτικής σημασίας χρήση των αλιευτικών πεδίων από επαγγελματίες αλιείς
- Αρνητική κατά το πλείστον αντιμετώπιση των ιχθυοκαλλιεργητικών μονάδων από την τουριστική βιομηχανία
- Η μόλυνση της θάλασσας από την τουριστική βιομηχανία έχει αντίκτυπο στην διεξαγωγή της επαγγελματικής αλιευτικής δραστηριότητας
- Η τουριστική βιομηχανία υπερτερεί τόσο οικονομικά όσο και οργανωτικά
- Έχουν γίνει μεμονωμένες αποσπασματικές προσπάθειες να συνδυαστεί ο τουρισμός με την αλιεία
Θετικές αλληλεξαρτήσεις μεταξύ του τουρισμού και της αλιείας Πλεονεκτήματα: - Ο τουρισμός ενισχύει τις τοπικές οικονομίες
- Ο τουρισμός προωθεί νέες μορφές απασχόλησης
- Ο τουρισμός εμποδίζει την μείωση του τοπικού πληθυσμού
- Ο τουρισμός βελτιώνει τις λιμενικές εγκαταστάσεις
- Ο τουρισμός βελτιώνει την ακτοπλοΐα των νησιών
- Μακροπρόθεσμα βελτιώνει το εισόδημα των αλιέων ( διανομή αλιευμάτων και μεταφορά τουριστών)
Τρόποι για να αναπτυχθεί αειφόρος αλιευτικός τουρισμός - Δημιουργία ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου για τον αλιευτικό τουρισμό
- Κατηγοριοποίηση των περιοχών σύμφωνα με ορισμένα κριτήρια (GDP αλιείας και τουρισμού, αριθμός αλιέων, σκάφη, ηλικία και μέγεθος των σκαφών)
- Δημιουργία ενός οργανισμού υπεύθυνου για όλες τις δραστηριότητες αλιευτικού τουρισμού (που να εξαρτάται από την MoT και την MoRD&F)
- Σεβασμός των περιβαλλοντικά ευαίσθητων περιοχών
- Δημιουργία κινήτρων για να διαφοροποιήσουν οι αλιείς την απασχόληση τους (θετική απόδοση της προσπάθειας αλιείας και ελάττωση της πίεσης που ασκείται πάνω στους αλιευτικούς πόρους)
- Επαγγελματική κατάρτιση για τους αλιείς
- Συνεργασία όλων των ενεχομένων (αλιέων, δημοσίων υπηρεσιών, λιμενικών αρχών, ταξιδιωτικών πρακτόρων)
|
