12 Αυγούστου 2010

Κάμψη της επιβατικής κίνησης στην ακτοπλοΐα τον Ιούλιο

Από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψαν φέτος 674.126 επιβάτες, 6,5% λιγότεροι από τον Ιούλιο του 2009, όταν και είχαν επιβιβαστεί στα πλοία της ακτοπλοΐας 721.029 επιβάτες.

Εντονο προβληματισμό προκαλεί στις ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις η συνεχόμενη μείωση της επιβατικής κίνησης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Λιμενικού Σώματος ελαφρά μειωμένος σε σχέση με πέρυσι ήταν, τον Ιούλιο, ο αριθμός επιβατών που ταξίδεψαν από τον Πειραιά προς τα νησιά του Αιγαίου.

Ειδικότερα, φέτος, από το λιμάνι του Πειραιά ταξίδεψαν 674.126 επιβάτες, 6,5% λιγότεροι από τον Ιούλιο του 2009, όταν και είχαν επιβιβαστεί στα πλοία της ακτοπλοΐας 721.029 επιβάτες.

Ταυτόχρονα, ταξίδεψαν λιγότερα αυτοκίνητα, 96.126 φέτος, από 108.887 πέρυσι, λιγότερα φορτηγά, 16.315 φέτος από 24.162 πέρυσι, και λιγότερα δίκυκλα, 19.623 από 21.182 πέρσι.

Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι πραγματοποιήθηκαν και 33 λιγότερα δρομολόγια σε σχέση με τον Ιούλιο του 2009 και συγκεκριμένα 837 πέρυσι, έναντι 804 φέτος.

Ανάλογα μειωμένη είναι και η επιβατική κίνηση στον Αργοσαρωνικό, αλλά και στο λιμάνι της Ραφήνας. Φέτος, στη διάρκεια του Ιουλίου για τον Αργοσαρωνικό ταξίδεψαν 206.104 επιβάτες έναντι 212.048 πέρυσι, και στη Ραφήνα ο αριθμός των επιβατών που ταξίδεψε έφτασε τους 176.911, ενώ τον περυσινό Ιούλιο ήταν 198.864.

Η χρονική περίοδος που παρατηρείται η κάμψη είναι πολύ σημαντική, αφού ο κλάδος της ακτοπλοΐας είναι ιδιαίτερα εποχικός και οι μήνες που η κίνηση επιβατών και οχημάτων βρίσκεται στο ζενίθ, σε ετήσια βάση, είναι ο Ιούλιος και ο Αύγουστος.

Μάλιστα, η κίνηση είναι μειωμένη, παρά το γεγονός ότι ο ανταγωνισμός έχει ενταθεί και οι ακτοπλοϊκές εταιρείες στο σύνολό τους κάνουν μεγάλες προσφορές για να προσελκύσουν επιβάτες.

Αλλά και τον Ιούνιο τα πράγματα δεν ήταν πολύ καλύτερα. Διακινήθηκαν μεν περισσότεροι επιβάτες, 327.024 συνολικά, από 321.396 που διακινήθηκαν τον Ιούνιο του 2009. Παρ' όλα αυτά η κίνηση οχημάτων ήταν μειωμένη και ειδικότερα είχαν επιβιβάσει 39.818 αυτοκίνητα, έναντι 44.152.

Ιδιαίτερα μειωμένος ήταν ο αριθμός των επιβατών που ταξίδεψαν για τα νησιά του Αργοσαρωνικού, 133.631 φέτος, από 174.439 πέρυσι.

Συνολικά, το πρώτο εξάμηνο του 2010 υπολογίζεται ότι η κίνηση στην ακτοπλοΐα ήταν κατά μέσο όρο 15% μικρότερη σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2009.

Δυσοίωνες προβλέψεις

Δυσοίωνες άλλωστε είναι και για το 2010 οι προβλέψεις που έκανε στην ετήσια μελέτη της για την ακτοπλοΐα η XRTC. Η εταιρεία συμβούλων επιχειρήσεων του Γιώργου Ξηραδάκη επισημαίνει: «Στην παρούσα κατάσταση, οι προβλέψεις για τη χρονιά που διανύουμε δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές. Προβλέπεται ότι, λόγω της παρούσας κατάστασης στις οικονομίες της Ευρώπης αλλά και την ελληνική οικονομία, η ζήτηση θα συρρικνωθεί περαιτέρω σε σχέση με τη μείωση μεταξύ 2008 - 2009 και η εποχικότητα της αγοράς θα οξυνθεί», και προσθέτει: «Η συχνή χρήση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών θα μειωθεί και παράλληλα η κερδοφορία των περασμένων ετών κατά τους μήνες Μάιο, Ιούνιο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, θα εξαφανιστεί. Παράλληλα, το κόστος καυσίμων, που παραμένει σε υψηλά επίπεδα, θα επιδεινωθεί, λόγω και της ενίσχυσης του δολαρίου έναντι του ευρώ κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ετσι οι τάσεις κερδοφορίας προ φόρων και αποσβέσεων προβλέπονται αρνητικές, με ελάχιστες διαφοροποιήσεις για τους κύριους παίκτες».

Ακατανόητος ανταγωνισμός

Τονίζει επίσης ότι η ελληνική ακτοπλοΐα δέχεται σημαντικές πιέσεις για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, οι οποίες προέρχονται όχι μόνο από τις συνθήκες που επικρατούν στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, αλλά και από τις συνθήκες ανταγωνισμού, όπως έχουν διαμορφωθεί στον ίδιο τον κλάδο.

«Είναι γεγονός ότι η απελευθέρωση της αγοράς έφερε κύμα ευφορίας από τη μία, αλλά και έντονου ανταγωνισμού από την άλλη.

Ανταγωνισμού που ούτε ο ίδιος ο ρυθμιστής δεν μπόρεσε να κατανοήσει ή να αντιληφθεί, με αποτέλεσμα να εισέλθει η αγορά σε έναν ανελέητο πόλεμο τιμών που ουσιαστικά την κατέστησε αδύνατη», αναφέρει η XRTC και προσθέτει: «Θα ήταν πολύ λειτουργικότερο από την αρχή της εφαρμογής της απελευθέρωσης οι διοικούντες να είχαν αντιληφθεί το ανταγωνιστικό περιβάλλον της ακτοπλοΐας και να μη φούντωναν περαιτέρω τον καταστροφικό ανταγωνισμό, τόσο σε λειτουργικό επίπεδο όσο και στο συνδικαλιστικό επίπεδο των εταιρειών», ενώ τονίζει: «Ολα, έτσι όπως έγιναν, απλά αποδυνάμωσαν τον κλάδο σε τέτοιο βαθμό, που φαίνεται πολύ δύσκολο να ξεπεραστεί η παρούσα κατάσταση χωρίς αλλαγή του τρόπου εξυπηρέτησης των χρηστών σε ετήσια βάση.

Δεν είναι απίθανο να επανέλθουν πολλά νησιά της χώρας σε περιορισμένη κάλυψη, όπως για παράδειγμα εκεί που τώρα εξυπηρετούνται ημερησίως να καλύπτονται κάθε δύο η τρεις μέρες ή ακόμα και εβδομαδιαίως».

Ορθολογισμός

Η XRTC επισημαίνει: «Ολοι πρέπει να αντιληφθούν ότι οι εποχές των αλλεπάλληλων παραδόσεων νεότευκτων πλοίων έχουν περάσει και ο στόχος είναι μια νέα, εκ βάθους μελετημένη ακτοπλοϊκή πολιτική, που θα φέρει τον ορθολογισμό στη θέση των λούσων και την οικονομία στην θέση της ασύστολης σπατάλης που πολλές φορές το κράτος ωθούσε, μη αντιλαμβανόμενο το κόστος μεταφοράς, αλλά αφουγκράζομενο μόνο τα αιτήματα των μικρών κοινωνικών ομάδων».

Τι προτείνουν οι ακτοπλόοι

Ενα από τα κυριότερα θέματα που θέτει ο κλάδος της ακτοπλοΐας είναι να πραγματοποιηθεί επιτέλους η ολοκληρωτική εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας με τον ευρωπαϊκό κανονισμό, έτσι ώστε και οι ακτοπλοϊκές εταιρείες να μπορέσουν να «ανασάνουν», αλλά και το ακτοπλοϊκό εισιτήριο να καταλήγει σε χαμηλότερη ακόμα τιμή στον επιβάτη.

Σύμφωνα με την Ενωση Επιχειρήσεων Ναυτιλίας, έχει καταθέσει σειρά υπομνημάτων στα αρμόδια υπουργεία για τις κινήσεις που πρέπει να γίνουν.

Τα σημαντικότερα από αυτά τα θέματα είναι:

- Δεκάμηνη υποχρεωτική δρομολόγηση. Η καθιέρωση της προτεινόμενης λύσης και η τροποποίηση του 2932/2001 σχετικά με την υποχρέωση 10μηνης υποχρεωτικής δρομολόγησης αποτελεί αναγκαιότητα για την επιβίωση των ακτοπλοϊκών εταιρειών, καθώς τα πλοία δεν εξυπηρετούν συγκοινωνιακές ανάγκες όλο το χρόνο, αλλά αναγκάζονται να ταξιδεύουν χωρίς επιβάτες για μεγάλο χρονικό διάστημα με δυσβάσταχτο οικονομικό κόστος. Η πρόταση της ΕΕΝ περιλαμβάνει 9 μήνες υποχρεωτική δρομολόγηση για τα συμβατικά πλοία 5 μήνες για τα ταχύπλοα και ομοίως για τη στελέχωσή τους.

- Κατάργηση ΚΑΕΟ. Η είσπραξη ΚΑΕΟ από το ΝΑΤ και η διάθεσή του για κάλυψη λειτουργικών αναγκών ή προϋπολογιστικών ελλειμμάτων του ΝΑΤ, πρέπει να καταργηθεί, καθώς οδηγεί σε καταχρήσεις και δεν εξυπηρετεί το σκοπό της εισφοράς.

- Επίναυλος μόνο για τα δρομολόγια δημόσιας υπηρεσίας. Η καθιέρωση του επίναυλου ως έκτακτου μέτρου, το οποίο είχε θεσπισθεί με γνώμονα καθαρά εισπρακτικό, είναι άδικη και μη ανταποδοτική.

- Κατάργηση λεμβουχικών δικαιωμάτων - Κατάργηση αχθοφορικών δικαιωμάτων. Η ΕΕΝ προτείνει το μέτρο αυτό στο πλαίσιο της πολιτικής της περί κατάργησης των υπέρ τρίτων κρατήσεων, οι οποίες επιβλήθηκαν στο παρελθόν, όταν υπήρχε πραγματικός λόγος, αλλά διατηρούνται καταχρηστικά και αυθαίρετα.

- Μείωση λιμενικών τελών και τροποποίησή τους από ποσοστό επί τοις εκατό σε χρηματικό. Πρόταση της ΕΕΝ είναι η αναπροσαρμογή στα λιμενικά τέλη, μέσω της μείωσης τους στο ποσό του 0,2 ευρώ για τα πορθμεία και στο 0,5 ευρώ για τα ακτοπλοϊκά πλοία ανά εισιτήριο επιβάτη.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΣΙΜΠΛΑΚΗΣ

πηγή ναυτεμπορική