Ασφαλιστικός «τυφώνας» σαρώνει και το καθεστώς ασφάλισης των δημοσίων υπαλλήλων, ανατρέποντας τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης κυρίως των γυναικών αλλά και το ύψος των συντάξεων ανδρών και γυναικών. Εντός τριών ετών από το 2011 ως και το 2013 τα όρια ηλικίας των γυναικών αυξάνονται έως και 15 έτη, ενώ από το 2015 εφαρμόζεται και στον δημόσιο τομέα ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων, με τη βασική και την αναλογική σύνταξη, που θα ισχύσει και στον ιδιωτικό τομέα. Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου έδωσε χθες στη δημοσιότητα τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου, το οποίο εντός των επομένων ημερών θα κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση. Δραματικές αλλαγές υπόκειται το ασφαλιστικό καθεστώς των μητέρων ανηλίκων τέκνων για τις οποίες το όριο συνταξιοδότησης αυξάνεται κατά 15 έτη, ενώ τα έτη ασφάλισης για τη θεμελίωση δικαιώματος αυξάνεται από 17,5 σε 25 έτη. Το υπουργείο υπενθυμίζει ότι οι αλλαγές αυτές συνιστούν απόρροια της καταδίκης της χώρας μας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, η απόφαση του οποίου ζητούσε την άμεση εξίσωση των ορίων ηλικίας ανδρών και γυναικών.
Καμία σύνταξη δεν θα δίδεται κάτω του 60ού έτους των ασφαλισμένων, ακόμη και οι μειωμένες συντάξεις προσαρμόζονται σε αυτό το όριο, ενώ καταργείται και η συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας για τους υπαλλήλους με τρία παιδιά και άνω. Επίσης καταργείται η σύνταξη άγαμων θυγατέρων με εξαίρεση τις ανίκανες κόρες και όσες σπουδάζουν.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι από την αύξηση του ορίου ηλικίας δεν επηρεάζονται οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου που έχουν ήδη θεμελιώσει ή θα θεμελιώσουν ως το τέλος του έτους δικαίωμα συνταξιοδότησης. Στόχος της συγκεκριμένης ρύθμισης είναι να αποφευχθεί περαιτέρω η έξοδος των δημοσίων υπαλλήλων προς τη σύνταξη, η οποία έχει οδηγήσει σε πλήρη οικονομική κατάρρευση τα αντίστοιχα ασφαλιστικά ταμεία. Σύνταξη στα 65 για 150.000 γυναίκες δημοσίους υπαλλήλους
Δεκαπέντε επιπλέον έτη θα υποχρεωθούν να εργασθούν οι εργαζόμενες μητέρες ανήλικων τέκνων του δημόσιου τομέα, προκειμένου να συνταξιοδοτηθούν με τις νέες ρυθμίσεις του ασφαλιστικού νομοσχεδίου. Τα νέα όρια θα αρχίσουν να ισχύουν από το 2011 και θα ολοκληρωθούν το 2013. Αναμένεται, δε, να επηρεάσουν περίπου 150.000 ασφαλισμένες γυναίκες δημοσίους υπαλλήλους. Στόχος είναι να ορισθούν ενιαία όρια ανδρών και γυναικών, όπως επιτάσσει η καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Οι ρυθμίσεις προβλέπουν σταδιακή αύξηση τόσο του ορίου ηλικίας για τις γυναίκες, έτσι ώστε να προσεγγίσει το 65ο έτος της ηλικίας, όσο και των ετών για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος από 17,5 σε 25 έτη ασφάλισης. Οι μεγαλύτερες ανατροπές αφορούν όσους και όσες ασφαλίστηκαν το διάστημα 1983 ως και 1992 ή θεμελιώνουν δικαίωμα από το 1998 και εντεύθεν.
Εξισώνονται σταδιακά από το 2011 και ως το 2013 τόσο τα όρια ηλικίας ανδρών και γυναικών δημοσίων υπαλλήλων, όπως και τα απαιτούμενα έτη για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος των γυναικών. Το όριο ηλικίας δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το 65ο έτος και τα όρια θεμελίωσης ανέρχονται σε 25 έτη ασφάλισης.
Η βασική ρύθμιση συνίσταται στο ότι άνδρες και γυναίκες με ανήλικα παιδιά, οι οποίοι ως τις 31.12.2010 συμπληρώνουν το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, οι μεν άνδρες το 65ο έτος, οι δε γυναίκες το 50ό, εξισώνονται σταδιακά από 1.1.2011 εντός μεταβατικής περιόδου τριών ετών. Η σταδιακή εξίσωση αφορά τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης καθώς και τον χρόνο υπηρεσίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, μεταξύ ανδρών και γυναικών. Ως εκ τούτου:
1. Εξομοιώνονται, ως προς τα έτη υπηρεσίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος (25 έτη), άνδρες και γυναίκες υπάλληλοι που έχουν προσληφθεί ως τις 31.12.1982. Η εξίσωση αυτή θα πραγματοποιηθεί σταδιακά, εντός μιας τριετίας. Δηλαδή η ισχύουσα σήμερα υπηρεσία 17 1/2 ετών για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος των γυναικών που είναι παντρεμένες με παιδιά κτλ. αυξάνεται σε 20 έτη για όσες συμπληρώνουν τα 17 1/2έτη το 2011, σε 22 1/2 για όσες τα συμπληρώνουν το 2012 και σε 25 για όσες τα συμπληρώνουν το 2013.
2. Επίσης, βάσει των ίδιων διατάξεων, αυξάνονται από 1.1.2011 και έπειτα σταδιακά, σύμφωνα με τα ανωτέρω, από 20 σε 25 τα έτη υπηρεσίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες που έχουν αποκτήσει τρία παιδιά και άνω και καταργείται στην περίπτωση αυτή η πρόσθετη προϋπόθεση που ίσχυε για τους άνδρες, δηλαδή να ασκούν την επιμέλεια των παιδιών με δικαστική απόφαση ή να είναι χήροι.
3. Επέρχεται εξομοίωση των ανδρών και γυναικών στρατιωτικών ως προς τα έτη θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος (25 έτη), εντός μιας τριετίας όπως και στις προηγούμενες περιπτώσεις. 4. Θεσπίζονται, σταδιακά, τα ακόλουθα όρια ηλικίας για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1ης Ιανουαρίου 1998 και μετά ή προσλήφθηκαν πρώτη φορά στο Δημόσιο από 1ης Ιανουαρίου 1983 ως 31 Δεκεμβρίου 1992:
\344 Το 65ο έτος για άνδρες και γυναίκες με ανήλικο παιδί κατά τη συμπλήρωση 25ετούς υπηρεσίας. Η εξίσωση αυτή θα γίνεται σταδιακά εντός τριετίας, δηλαδή για όσες γυναίκες συμπληρώσουν την 25ετία από 1.1.2011, το όριο ηλικίας των 50 ετών, που ισχύει σήμερα, αυξάνεται στο 55ο έτος της ηλικίας, για όσες συμπληρώσουν την 25ετία το έτος 2012 το όριο ηλικίας αυξάνεται στο 60ό και για όσες συμπληρώνουν την 25ετία το έτος 2013, και μετά, το όριο ηλικίας αυξάνεται στο 65ο έτος.
\344 Το 53ο έτος της ηλικίας για άνδρες και γυναίκες με ανίκανα παιδιά ή ανίκανο σύζυγο και θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης (25ετία) το έτος 2011, το 56ο έτος για όσους θεμελιώνουν δι καίωμα σύνταξης το 2012 και το 60ό έτος για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από το έτος 2013 και έπειτα.
\344 Το 65ο έτος για άνδρες και γυναίκες που δεν ανήκουν στις ανωτέρω κατηγορίες και θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από 1.1.1998 και μετά ή έχουν διορισθεί από 1.1.1983 και εντεύθεν. Η εξίσωση αυτή θα σημειώνεται σταδιακά, σε βάθος τριετίας. Δηλαδή για όσες γυναίκες θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης ως τις 31.12.2010 ισχύει το όριο ηλικίας των 60 ετών, το οποίο αυξάνεται στο 61ο έτος για όσες θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης το έτος 2011, στο 63ο έτος για όσες θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης το έτος 2012 και στο 65ο έτος για όσες θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης το έτος 2013. \344 Εξομοιώνεται κατά την επόμενη τριετία το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών υπαλλήλων του Δημοσίου που μπορούν να αποχωρήσουν από την υπηρεσία πριν από τη συμπλήρωση του ισχύοντος ορίου ηλικίας και να λάβουν μειωμένη σύνταξη. Αυτό σημαίνει πως το ισχύον ως τις 31.12.2010 όριο ηλικίας των γυναικών της περίπτωσης αυτής αυξάνεται στο 56ο το έτος 2011, στο 58ο το 2012 και στο 60ό έτος το 2013. \344 Καταργούνται οι διατάξεις που προβλέπουν ότι όσοι υπάλληλοι έχουν αποκτήσει τρία και άνω παιδιά συνταξιοδοτούνται ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ
1Από το 2015 καθιερώνεται η βασική και η αναλογική σύνταξη και στο Δημόσιο. Οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης συντάξεων θα είναι ίδιοι με του ΙΚΑ.
2 Βελτιώνεται ο υπολογισμός της σύνταξης με βάση τη διαδοχική ασφάλιση.
3 Η πιστοποίηση αναπηρίας θα γίνεται με ενιαίο σύστημα σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Καταργούνται όλες οι επιτροπές πιστοποίησης αναπηρίας στις νομαρχίες, με εξαίρεση τις Ανώτατες Υγειονομικές Επιτροπές Στρατού (ΑΣΥΕ), Ναυτικού (ΑΝΥΕ), Αεροπορίας (ΑΑΥΕ) και την Ανώτατη Υγειονομική Επιτροπή της ΕΛ.ΑΣ.
4 Εισάγονται περιορισμοί στις συντάξεις συνταξιούχων που εργάζονται είτε στον δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα.
5 Επιμηκύνεται από 2 σε 5 έτη ο ελάχιστος χρόνος έγγαμου βίου προκειμένου να δικαιούται σύνταξη ο επιζών σύζυγος αποβιώσαντος συνταξιούχου.
6 Καταργείται το δικαίωμα συνταξιοδότησης άγαμων ενηλίκων θυγατέρων, με εξαίρεση τις ανίκανες προς εργασία και όσες σπουδάζουν, καθώς και το δικαίωμα συνταξιοδότησης των διαζευγμένων θυγατέρων. Τίθενται εισοδηματικά κριτήρια για τη χορήγηση της σύνταξης.
7 Από την 1η Αυγούστου του 2010 καθιερώνεται και στο Δημόσιο η ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (νέος ΛΑΦΚΑ)
3%- 9%. Θα παρακρατείται από τις συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ.
Περικοπή ως 30% στις συντάξεις μετά το 2015
Δραματική αλλαγή επέρχεται στον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης που καθιερώνεται από το 2015, όταν θα ισχύσει το ίδιο σύστημα με αυτό του ιδιωτικού τομέα. Καθιερώνεται η βασική και η αναλογική σύνταξη, με το ποσοστό αναπλήρωσης να μειώνεται στο 64%. Το ποσοστό αυτό θα προκύπτει από το άθροισμα της βασικής σύνταξης (που αναλογεί στη συμμετοχή του κράτους) και της αναλογικής σύνταξης (που είναι ανάλογη με τον μισθό και τα έτη ασφάλισης). Σύμφωνα με τα όσα έχουν δει ως σήμερα το φως της δημοσιότητας, η αναλογική σύνταξη, αυτή που θα αντιστοιχεί στις εισφορές που καταβάλλουν οι ασφαλισμένοι, θα ανέρχεται σε 48% με 40 έτη απασχόλησης, ενώ η βασική σύνταξη θα είναι ίση για όλους- σήμερα προσδιορίζεται σε 360 ευρώ. Σε αυτό το ποσό θα προστίθεται η επικουρική σύνταξη που δεν θίγεται. Ετσι, συνολικά, η σύνταξη και των δημοσίων υπαλλήλων θα ανέρχεται γύρω στο 75%- 80%. Δεδομένου ότι σήμερα το ποσοστό αναπλήρωσης των συνταξιούχων του Δημοσίου φθάνει σε ακραίες περιπτώσεις και το 110% με 35 έτη ασφάλισης, υπολογίζεται ότι οι απώλειες που θα έχουν θα κυμαίνονται περί το 30%. Επίσης από την 1η Αυγούστου καθιερώνονται κρατήσεις τύπου ΛΑΦΚΑ και για τους συνταξιούχους του Δημοσίου με συντάξεις από 1.400 ευρώ και άνω. Το ποσοστό των κρατήσεων θα κυμαίνεται από 3% ως 9% ανάλογα με το ύψος της σύνταξης.
Το νομοσχέδιο, τέλος, προβλέπει ότι οι χήρες για να δικαιούνται τη σύνταξη του θανόντος συζύγου, θα πρέπει να έχουν διανύσει έγγαμο βίο πέντε ετών αντί για δύο που ισχύει σήμερα. Αυτό έγινε για να αποτραπούν γάμοι «σκοπιμοτήτων» με υπερηλίκους συνταξιούχους του Δημοσίου.
