Η εισήγηση του δημάρχου Βαθέος, Φ. Πετρούσκα, για τη διοικητική διαρρύθμιση, στο Σύνδεσμο ΤΕΔΚ Β. Αιγαίου.

Κύριες και κύριοι συνάδελφοι,

Καθημερινά στο γραφείο μου δέχομαι πολίτες, φορείς, συλλόγους, επαγγελματίες που ζητούν να βοηθήσω στην επίλυση διαφόρων προβλημάτων τους, όμως αρκετά απ’ αυτά δεν αφορούν το Δήμο.

Πολλές φορές τους δίνω απαντήσεις οι οποίες, όπως φαίνεται απ΄ την έκφραση τους, δεν τους ικανοποιούν και βλέπω στη ματιά τους την απορία και την αμφιβολία να διερωτώνται:

-Για το πρόσωπο και τις ικανότητες του Δημάρχου

-Για τις σωστές διοικητικές δομές της χώρας μας

-Αν έχει ο Δήμος αρμοδιότητα γι’ αυτό το πρόβλημα

-Αν υπάρχουν οι απαραίτητοι πόροι

-Αν υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο

-Αν το αίτημα μπορεί να ικανοποιηθεί εντός νομίμων ορίων

-Αν υπάρχει καθυστέρηση απ’ τις υπηρεσίες του Δήμου

-Αν υπάρχει καθυστέρηση από άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες

-Αν υπάρχει καθυστέρηση στις λειτουργίες του κράτους


Ίσως συμβαίνουν όλα αυτά μαζί και ακόμη περισσότερα. Ένα όμως είναι το σίγουρο ότι οι πολίτες έχουν αγανακτήσει και με τους Δήμους, και με τις Νομαρχίες και με τις Περιφέρειες και με τα Υπουργεία, για το επίπεδο υπηρεσιών που τους παρέχουμε.

Πολλές φορές δεν ξέρουν που πρέπει να απευθυνθούν για τις υποθέσεις που τους απασχολούν.

Η αγανάκτηση τους εκφράζεται πολλές φορές με σκληρές φράσεις για τα «υπουργεία σας» και για λοιπές εξουσίες.

Όλες οι μορφές της Διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης τον βασανίζουν, τον πιέζουν, τον στίβουν και δεν του προσφέρουν ούτε του ανταποδίδουν στο ελάχιστο αυτά που δικαιούται ως πολίτης ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους.


Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Αν πιστεύουμε ότι οι συμπολίτες μας κοιμούνται με το χαμόγελο στα χείλη και με την έκφραση της ικανοποίησης στο πρόσωπό τους, (απ΄τις υπηρεσίες που τους προσφέρουμε), να σταματήσουμε εδώ κάθε συζήτηση και να διατηρηθούμε όπως είμαστε. Ας μη διαταράξουμε την ευτυχία τους.

Πιστεύω όμως ότι συμβαίνει το αντίθετο. Υπάρχουν μικροί και ανίσχυροι Δήμοι, Νομαρχίες χωρίς αρμοδιότητες, εξαρτημένη και άβουλη περιφερειακή διοίκηση, σκληρή και αδιάφορη, αλλά όχι αδιάφθορη, κεντρική εξουσία.

Επιτρέψτε μου, να τολμήσω να πω, ότι και η σημερινή απελπιστική οικονομική κατάσταση της χώρας μας, αυτός ο εφιάλτης, οφείλεται στη δομή και στην νοοτροπία κάθε μορφής εξουσίας όπου ο καθένας λειτουργεί αυτόνομα, χωρίς κοινωνικό έλεγχο, χωρίς συντονισμό, χωρίς τον πολίτη.

Πρέπει να γίνει «σεισμός» και να αναδομηθούν πάλι απ΄ την αρχή, με γερά θεμέλια οι Διοικητικές και αυτοδιοικητικές δομές.

Δεν χρειαζόμαστε απλά μια διοικητική μεταρρύθμιση αλλά μια μεγάλη ΤΟΜΗ.

Βασική αρχή του «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ», μιας και πρεσβεύει «ΚΑΛΟ ΚΡΑΤΟΣ» πρέπει να είναι ξεκαθάρισμα των αρμοδιοτήτων ώστε να σταματήσει το κάθε στάδιο διοίκησης να βασανίζει τα άλλα και όλα μαζί να ταλαιπωρούν τον πολίτη.

Ακόμη κι εμείς στους Δήμους περιμένουμε μήνες ή χρόνια να πάρουμε μια έγκριση ή μια σύμφωνη γνώμη.

-Θέλουμε τη ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ, σωστά δομημένη, να σχεδιάζει, να νομοθετεί, να αποσυγκεντρώνει και να αποκεντρώνει αρμοδιότητες, να διεκδικεί πόρους από Ευρωπαϊκά ή Παγκόσμια Κέντρα, αλλά πάνω απ’ όλα ν’ αγωνίζεται για την ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ.

-Θέλουμε αιρετή ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ με αιρετό περιφερειάρχη που να σχεδιάζει και να υλοποιεί την ανάπτυξη της περιφέρειας με εξασφαλισμένους πόρους που θα τους διαχειρίζεται η ίδια χωρίς κεντρικές παρεμβολές. Η περιφερειακή αυτοδιοίκηση Β. Αιγαίου (και κάθε άλλη νησιωτική περιφέρεια) μπορεί να εφαρμόζει νησιωτικές πολιτικές που πηγάζουν απ’ τη συνθήκη του Άμστερνταμ τόσο στο εθνικό πλαίσιο όσο και στο Ευρωπαϊκό π.χ μεταφορικό ισοδύναμο, πολιτικές συνοχές, δίκτυα μεταφορών κ.λπ.

-Θέλουμε ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ με ισχυρούς Δήμους οι οποίοι θα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των δημοτών. Πρέπει, πάνω απ’ όλα, να πάμε τις υποθέσεις κοντά στον πολίτη και τον πολίτη κοντά στον Δήμαρχο ώστε να πάρει σάρκα και οστά η αρχή της εγγύτητας, που είναι η πηγή ζωής της αυτοδιοίκησης.

Ο πολίτης για κάθε πρόβλημα του να απευθύνεται μόνο στον Δήμο, ένα Δήμο που θα σχεδιάζει κεντρικά την ανάπτυξή του και την συνετή διαχείριση του φυσικού και υλικού πλούτου.

Επιτέλους στην χώρα μας πρέπει να εφαρμοστούν οι υπηρεσίες ΜΙΑΣ ΣΤΑΣΗΣ :

-Οι πολίτες να απευθύνονται μόνο στο Δήμο

-Οι Δήμοι να απευθύνονται στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση

-Η περιφέρεια να απευθύνεται στην Κεντρική εξουσία

Τέρμα η θολούρα και το αλαλούμ.

Δεν είναι δυνατόν π.χ. οι νέοι μας για να μπουν σε οποιοδήποτε πρόγραμμα βελτίωσης της επιχειρηματικότητας τους να απευθύνονται μόνοι τους σε Υπουργεία και οργανισμούς (ΟΑΕΔ, Υπ. Γεωργίας, κ.λπ)

Ένα λαμπρό παράδειγμα περιορισμού της γραφειοκρατίας έδωσε στο παρελθόν ο Σταύρος Μπένος ως υπουργός Αιγαίου με τα γραφεία «ΑΣΤΕΡΙΑΣ» και έπειτα ως υφυπουργός Εσωτερικών με τα ΚΕΠ.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι

Πρέπει να στηρίξουμε την απόφαση του συνεδρίου της ΚΕΔΚΕ που έγινε πρόσφατα στην Αθήνα.

Ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ συμπεριέλαβε τις προτάσεις παλαιών συνεδρίων της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ.

Πιστεύω ότι θα λάβει σοβαρά υπ’ όψη του και τις προτάσεις του πρόσφατου συνεδρίου μας.

Δεν είναι δυνατό να υπάρχουν μικροί Δήμοι, αλλά ούτε είναι σωστό να δημιουργηθούν Δήμοι- μαμούθ, ούτε Δήμοι μεγάλων εκτάσεων.

Πρέπει να πούμε ναι στα μεγάλα σχήματα χωρίς όμως αυτό να είναι το ζητούμενο. Οφείλει η κυβέρνηση, πολύ σύντομα, να ορίσει με λεπτομέρεια τα κριτήρια και τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρεί ένας Δήμος ώστε ο πολίτης να απολαμβάνει υψηλού βαθμού υπηρεσίες. Μετά απ’ αυτό να γίνει ο γεωγραφικός σχεδιασμός.

Η νέα αρχιτεκτονική δομή της χώρας οφείλει να λάβει υπ’ όψη της τα σφάλματα και τις αδυναμίες του ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ και να τα διορθώσει. Π.χ μια σημαντική αδυναμία του ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ ήταν η άμεση αντιμετώπιση της καθημερινότητας στα χωριά. Πρέπει να γίνει ενδοδημοτική αποκέντρωση. Ο πρόεδρος και το τοπικό συμβούλιο να λύνουν τα καθημερινά προβλήματα με προκαθορισμένο ετήσιο προϋπολογισμό και με έξοδα παράστασης για τον πρόεδρο.

Ένας σύγχρονος Δήμος, για να μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των Δημοτών του πρέπει να έχει:

-Τεχνική Υπηρεσία

-Υπηρεσία Προγραμματισμού και σχεδίασης της ανάπτυξης της περιοχής (Η καρδιά του Δήμου)

-Οικονομική και Ταμειακή Υπηρεσία

-Πολεοδομική και Τοπογραφική Υπηρεσία

-Υπηρεσία Κοινωνικών δομών

-Διεύθυνση Γεωργίας – Κτηνοτροφίας- Αλιείας

-Διεύθυνση Υγείας- Πρόνοιας

-Δημοτική Αστυνομία

-Διεύθυνση Συγκοινωνιών

-Διεύθυνση Παιδείας η οποία θα έχει αρμοδιότητα στη Σχολική στέγη, στο ωρολόγιο πρόγραμμα των σχολείων (τοπικής σημασίας)

-Οργανισμός Πολιτισμού – Αθλητισμού Οποιαδήποτε άλλη υπηρεσία που αφορά άμεσα τον πολίτη.

Ο Α’ βαθμός Τοπικής Αυτοδιοίκησης σ’ αυτή τη νέα αρχιτεκτονική σχεδίαση πρέπει επιτέλους να έχει τους απαιτούμενους πόρους ώστε να ασκήσει σωστά τις αρμοδιότητες του.

Στο κυριότερο πρόγραμμα των επομένων ετών δηλ. στο ΕΣΠΑ πρέπει να έχει το δικό του ΕΑΠΤΑ και όχι να γίνεται υποχείριο του Β’ βαθμού αυτοδιοίκησης.

Στα νησιά μας ιδιαίτερα οι αρμοδιότητες και οι απαιτήσεις θα είναι περισσότερες. ΠΡΕΠΕΙ:

1.Οι Δήμοι να οργανωθούν σωστά και να αναλάβουν τη διαχείριση του περιβάλλοντος, των υδάτινων πόρων, τις θαλάσσιες συγκοινωνίες, τον τουρισμό, την επιχειρηματικότητα, τις νέες δομές υγείας- πρόνοιας, την εκπαίδευση, τον αθλητισμό, τον πολιτισμό, τη γεωργία, τη κτηνοτροφία, την αλιεία κ.λπ

2.Να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση για την ελάχιστη στελέχωση και για τη λειτουργία του Δήμου

3.Να γίνουν Ο.Ε.Υ. (οργανισμοί εσωτερικής λειτουργίας) προσαρμοσμένοι σε νησιωτικούς Δήμους

4.Να προβλεφθούν κίνητρα για την προσέλευση επιστημονικού προσωπικού στους νησιωτικούς ΟΤΑ

5.Σε κάθε νησί να γίνει ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ένας Δήμος

6.Να προβλεφθεί η δυνατότητα απορρόφησης κονδυλίων διαδημοτικής συνεργασίας δύο ή περισσοτέρων δήμων- νησιά

7.Όσες αρμοδιότητες δεν μπορεί να ασκήσει ένας μικρός Δήμος- νησί να υπάρχει πρόβλεψη μεταφοράς τους, υποχρεωτικά, σε φορείς διαδημοτικής συνεργασίας με κατοχυρωμένη πρόσθετη κρατική χρηματοδότηση , σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας

8.Επαναφορά του τέλους παρεπιδημούντων ή ισοδύναμη αντικατάστασή του εφ’ όσον ο πόρος αυτός αποτελεί ζωτικό έσοδο για τους νησιωτικούς- τουριστικούς Δήμους

9.Κατοχύρωση του ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΟΥ ΙΣΟΔΥΝΑΜΟΥ στις θαλάσσιες και αεροπορικές μεταφορές

10.Τα ΛΙΜΕΝΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ να γίνουν Δημοτικά ή Διαδημοτικά

11.Κατοχύρωση του ρόλου του Δήμου στη δημιουργία επιχειρηματικού κλίματος με την ανάληψη πρωτοβουλιών για την προώθηση και στήριξη δραστηριοτήτων

12.Το ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ πρέπει να περάσει στους Δήμους γιατί είναι βασική προϋπόθεση για τις πολιτικές γης, για την κατοχύρωση, την προστασία, και αξιοποίηση, της δημόσιας, της ιδιωτικής και κοινωνικής περιουσίας


Αγαπητοί συνάδελφοι,

Πρέπει να τολμήσουμε και να οργανωθούμε.

Κανένας τόπος δεν θα χάσει την μοναδικότητα του, την ιστορία του, τον πολιτισμό του, την εξέλιξη του, την ταυτότητά του.

Κανένα χωριό δεν θα μετακινηθεί να πάει σε άλλο χωριό ή σε άλλη πόλη. π.χ ΤΑ ΜΕΣΤΑ θα είναι ιστορικά σε όποιον Δήμο και να συμπεριληφθούν, ούτε τώρα ξέρει ο επισκέπτης σε ποιον Δήμο ανήκουν αλλά μένει έκθαμβος από τη μοναδικότητα του χωριού.

Η ένωση των δυνάμεών μας δεν σημαίνει ότι οι «μεγάλοι» θα απορροφήσουν τους «μικρούς», αλλά οι ικανοί, οι δραστήριοι, οι οραματιστές θα συμπαρασύρουν τους υπόλοιπους προς τα μπρος.

Πριν 11 χρόνια, το 1999, εδώ ακριβώς σε αυτό το χώρο, στο «ΟΜΗΡΕΙΟ» μαζευτήκαμε όλοι οι άνθρωποι στης πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης του Β. Αιγαίου και αφού διαπιστώσαμε ότι τα προβλήματα είναι κοινά, αγωνιστήκαμε όλοι μαζί για τη βελτίωση της θέσης μας. Ήταν η δημιουργία του Συνδέσμου μας. Πιστεύω ότι πετύχαμε πολλά.

Τώρα στο ίδιο μέρος κλείνουμε την δωδεκαετία του ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ.

Πιστεύω ότι με τον ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ θα συνεχιστεί πιο δημιουργικά η συνεργασία αυτή."


ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ