Αξονες προτάσεων για την αναθεώρηση του ΕΣΠΑ από την πλευρά του Επιμελητηρίου Σάμου
1. Το ΠΕΠ Β. Αιγαίου διαμορφώθηκε σε συνθήκες που η οικονομική κρίση δεν υπήρχε (πριν από 4 χρόνια). Σήμερα όμως αυτές οι συνθήκες έχουν αλλάξει δραματικά.
2. Οι άξονες για την αναθεώρηση του ΕΣΠΑ (ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου) που προωθούμε στηρίζονται στις προτάσεις που καταθέσαμε ως Επιμελητήριο στο 1ο αναπτυξιακό συνέδριο Νομού Σάμου τον Μάϊο του 2008.
3. Με την ευκαιρία της αναθεώρησης του ΕΣΠΑ, ο αναπτυξιακός σχεδιασμός που γίνεται θα πρέπει να απαντά στα παρακάτω:
α) Πως θα προστατευθούν τα νησιά μας από τις αρνητικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης; Τι άμεσα μέτρα πρέπει να παρθούν έτσι ώστε αυτές οι επιπτώσεις να είναι οι λιγότερο δυνατές;
β) Πως η κρίση μπορεί να αποτελέσει την ευκαιρία για την οικονομική ανάπτυξη των νησιών;
4. Στο πρώτο ερώτημα οι άξονες που πρέπει να κινηθεί η αναθεώρηση του ΕΣΠΑ είναι οι παρακάτω:
α) Υποστήριξη του εισοδήματος των καταναλωτών, που θα περνάει μέσα από την υποστήριξη της απασχόλησης, της αυτοαπασχόλησης και των μικρών επιχειρήσεων.
β) Είναι λογικό ότι το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του επιμελητήριου εστιάζεται στην υποστήριξη της βιωσιμότητας των αυτοπασχολουμένων και των μικρών επιχειρηματιών που είναι η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων στα νησιά μας. Εδώ ενδεικτικά προτείνουμε δράσεις που έχουν σαν αποτέλεσμα:
i. Τη μείωση του κόστους μεταφοράς προϊόντων και προσώπων
ii. Τη μείωση του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων
iii. Καθώς επίσης και την αυξημένη χρηματοδοτική υποστήριξη όλων των υφιστάμενων ή νέων επιχειρήσεων (ανεξαρτήτως κλάδου) στις προσπάθειες ανάπτυξης ή ανάκαμψης τους που κατά την γνώμη μας θα πρέπει να εξαντλεί όλα τα όρια του χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων και να φτάνει το 60% του κόστους της επένδυσης.
5. Όσον αφορά τον δεύτερο άξονα, του πως μπορούμε να δούμε την κρίση σαν ευκαιρία, εμείς πιστεύουμε ότι η εκπλήρωση, τόσο όσων επιβάλλει το σύνταγμα της χώρας μας, αλλά και η ανάγκη ανάπτυξης στα νησιά μας μπορεί να γίνει μόνο με την συγκρότηση και υλοποίηση ενός ειδικού αναπτυξιακού σχεδίου που θα λαμβάνει υπόψη του τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και θα ταιριάζει στις ανάγκες της νησιωτικής οικονομίας και κοινωνίας.
6. Εκτιμούμε, ότι με βάση την εμπειρία από την μέχρι τώρα υλοποίηση του 3ου ΚΠΣ, την ενδιάμεση αξιολόγηση και τον ενδεχόμενο επανασχεδιασμό μέτρων και δράσεων του ΕΣΠΑ, έχουμε μια αρκετά καλή ευκαιρία μπροστά μας για να προετοιμάσουμε ένα τέτοιο αναπτυξιακό πρόγραμμα., που θα έχει σαν βασικούς άξονες:
α) Αναπροσαρμογές και εκσυγχρονισμό του νησιωτικού παραγωγικού ιστού και όλων των παραγωγικών μας κλάδων, στην κατεύθυνση της παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών ανταγωνιστικών, τόσο στην τοπική, όσο και στην περιφερειακή και διεθνή αγορά. Ενίσχυση της κοινής αιγιακής ταυτότητας και δράσης των επιχειρήσεων μας.
β) Βελτίωση και εκσυγχρονισμό των υποδομών σε επίπεδα αντίστοιχα αυτών που υπάρχουν σε άλλες περιοχές της χώρας και της Ε.Ε. Αυτή η ανάπτυξη των υποδομών θα έχει ταυτόχρονα και ευεργετικές επιπτώσεις και στις συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων.
γ) Ενίσχυση ή και δημιουργία μηχανισμών υποστήριξης, ανάπτυξης της καινοτομίας και μεταφοράς της τεχνογνωσίας και εκπαίδευση και προετοιμασία του ανθρώπινου δυναμικού.
7. Δύο είναι τα σημεία κλειδιά που πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στον επικείμενο νέο αναπτυξιακό σχεδιασμό:
Α. Η αλλαγή του χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων: Με βάση τον εγκεκριμένο χάρτη περιφερειών ενισχύσεων η περιφέρεια Β. Αιγαίου είναι επιλέξιμη με βάση τη παρέκκλιση του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) για ολόκληρη την περίοδο 2007-2013 με αρχικό ανώτατο όριο ενίσχυσης 40% την 1.1.2007, το οποίο στη συνέχεια θα μειωθεί σε 30% την 1.1.2011. Αυτό σημαίνει ότι από 1.1.2011 τα ποσοστά επιχορηγήσεων για τις επιχειρήσεις του Β. Αιγαίου θα μειωθούν κατά 10%. Και αυτό σε μια περίοδο που η οικονομική κρίση έχει πλήξει σοβαρά τις επιχειρήσεις μας και η ανάγκη τους για αυξημένους χρηματικούς πόρους και κίνητρα είναι έντονη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξει ο χάρτης.
Β. Η ιδιαιτερότητα των νησιών επιβάλει την ύπαρξη ενός καλά δομημένου και ολοκληρωμένου συστήματος μεταφορών και συνδέσεων. Οι ακτοπλοϊκές και αεροπορικές συγκοινωνίες είναι μέρος αυτού του συστήματος. Αυτές θα πρέπει πρωτίστως:
i. Να εξασφαλίζουν την ικανοποίηση των ολοένα και μεγαλύτερων αναγκών μετακίνησης προσώπων και εμπορευμάτων από τα νησιά προς την ηπειρωτική χώρα και ανάμεσα στα νησιά.
ii. Να εξασφαλίζουν και να υποστηρίζουν τις αναπτυξιακές προοπτικές και προσανατολισμούς των νησιών μας.
iii. Να ικανοποιούν τις ανάγκες μεταφοράς των νησιωτών με βάση την αρχή του «ισοδύναμου μεταφορικού κόστους», δηλαδή, για ίδιο μεταφορικό έργο, ανεξάρτητα εάν αυτό γίνεται σε στεριά ή θάλασσα, θα πρέπει να υπάρχει και το ίδιο κόστος.
Αυτή είναι η περίληψη των προτάσεων του Επιμελητηρίου. Οι προτάσεις θα κατατεθούν αναλυτικά στους αρμόδιους φορείς και θα αναρτηθεί το κείμενο στην ιστοσελίδα του Επιμελητηρίου.
1. Το ΠΕΠ Β. Αιγαίου διαμορφώθηκε σε συνθήκες που η οικονομική κρίση δεν υπήρχε (πριν από 4 χρόνια). Σήμερα όμως αυτές οι συνθήκες έχουν αλλάξει δραματικά.
2. Οι άξονες για την αναθεώρηση του ΕΣΠΑ (ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου) που προωθούμε στηρίζονται στις προτάσεις που καταθέσαμε ως Επιμελητήριο στο 1ο αναπτυξιακό συνέδριο Νομού Σάμου τον Μάϊο του 2008.
3. Με την ευκαιρία της αναθεώρησης του ΕΣΠΑ, ο αναπτυξιακός σχεδιασμός που γίνεται θα πρέπει να απαντά στα παρακάτω:
α) Πως θα προστατευθούν τα νησιά μας από τις αρνητικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης; Τι άμεσα μέτρα πρέπει να παρθούν έτσι ώστε αυτές οι επιπτώσεις να είναι οι λιγότερο δυνατές;
β) Πως η κρίση μπορεί να αποτελέσει την ευκαιρία για την οικονομική ανάπτυξη των νησιών;
4. Στο πρώτο ερώτημα οι άξονες που πρέπει να κινηθεί η αναθεώρηση του ΕΣΠΑ είναι οι παρακάτω:
α) Υποστήριξη του εισοδήματος των καταναλωτών, που θα περνάει μέσα από την υποστήριξη της απασχόλησης, της αυτοαπασχόλησης και των μικρών επιχειρήσεων.
β) Είναι λογικό ότι το μεγαλύτερο ενδιαφέρον του επιμελητήριου εστιάζεται στην υποστήριξη της βιωσιμότητας των αυτοπασχολουμένων και των μικρών επιχειρηματιών που είναι η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων στα νησιά μας. Εδώ ενδεικτικά προτείνουμε δράσεις που έχουν σαν αποτέλεσμα:
i. Τη μείωση του κόστους μεταφοράς προϊόντων και προσώπων
ii. Τη μείωση του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων
iii. Καθώς επίσης και την αυξημένη χρηματοδοτική υποστήριξη όλων των υφιστάμενων ή νέων επιχειρήσεων (ανεξαρτήτως κλάδου) στις προσπάθειες ανάπτυξης ή ανάκαμψης τους που κατά την γνώμη μας θα πρέπει να εξαντλεί όλα τα όρια του χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων και να φτάνει το 60% του κόστους της επένδυσης.
5. Όσον αφορά τον δεύτερο άξονα, του πως μπορούμε να δούμε την κρίση σαν ευκαιρία, εμείς πιστεύουμε ότι η εκπλήρωση, τόσο όσων επιβάλλει το σύνταγμα της χώρας μας, αλλά και η ανάγκη ανάπτυξης στα νησιά μας μπορεί να γίνει μόνο με την συγκρότηση και υλοποίηση ενός ειδικού αναπτυξιακού σχεδίου που θα λαμβάνει υπόψη του τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης και θα ταιριάζει στις ανάγκες της νησιωτικής οικονομίας και κοινωνίας.
6. Εκτιμούμε, ότι με βάση την εμπειρία από την μέχρι τώρα υλοποίηση του 3ου ΚΠΣ, την ενδιάμεση αξιολόγηση και τον ενδεχόμενο επανασχεδιασμό μέτρων και δράσεων του ΕΣΠΑ, έχουμε μια αρκετά καλή ευκαιρία μπροστά μας για να προετοιμάσουμε ένα τέτοιο αναπτυξιακό πρόγραμμα., που θα έχει σαν βασικούς άξονες:
α) Αναπροσαρμογές και εκσυγχρονισμό του νησιωτικού παραγωγικού ιστού και όλων των παραγωγικών μας κλάδων, στην κατεύθυνση της παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών ανταγωνιστικών, τόσο στην τοπική, όσο και στην περιφερειακή και διεθνή αγορά. Ενίσχυση της κοινής αιγιακής ταυτότητας και δράσης των επιχειρήσεων μας.
β) Βελτίωση και εκσυγχρονισμό των υποδομών σε επίπεδα αντίστοιχα αυτών που υπάρχουν σε άλλες περιοχές της χώρας και της Ε.Ε. Αυτή η ανάπτυξη των υποδομών θα έχει ταυτόχρονα και ευεργετικές επιπτώσεις και στις συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων.
γ) Ενίσχυση ή και δημιουργία μηχανισμών υποστήριξης, ανάπτυξης της καινοτομίας και μεταφοράς της τεχνογνωσίας και εκπαίδευση και προετοιμασία του ανθρώπινου δυναμικού.
7. Δύο είναι τα σημεία κλειδιά που πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στον επικείμενο νέο αναπτυξιακό σχεδιασμό:
Α. Η αλλαγή του χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων: Με βάση τον εγκεκριμένο χάρτη περιφερειών ενισχύσεων η περιφέρεια Β. Αιγαίου είναι επιλέξιμη με βάση τη παρέκκλιση του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) για ολόκληρη την περίοδο 2007-2013 με αρχικό ανώτατο όριο ενίσχυσης 40% την 1.1.2007, το οποίο στη συνέχεια θα μειωθεί σε 30% την 1.1.2011. Αυτό σημαίνει ότι από 1.1.2011 τα ποσοστά επιχορηγήσεων για τις επιχειρήσεις του Β. Αιγαίου θα μειωθούν κατά 10%. Και αυτό σε μια περίοδο που η οικονομική κρίση έχει πλήξει σοβαρά τις επιχειρήσεις μας και η ανάγκη τους για αυξημένους χρηματικούς πόρους και κίνητρα είναι έντονη. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αλλάξει ο χάρτης.
Β. Η ιδιαιτερότητα των νησιών επιβάλει την ύπαρξη ενός καλά δομημένου και ολοκληρωμένου συστήματος μεταφορών και συνδέσεων. Οι ακτοπλοϊκές και αεροπορικές συγκοινωνίες είναι μέρος αυτού του συστήματος. Αυτές θα πρέπει πρωτίστως:
i. Να εξασφαλίζουν την ικανοποίηση των ολοένα και μεγαλύτερων αναγκών μετακίνησης προσώπων και εμπορευμάτων από τα νησιά προς την ηπειρωτική χώρα και ανάμεσα στα νησιά.
ii. Να εξασφαλίζουν και να υποστηρίζουν τις αναπτυξιακές προοπτικές και προσανατολισμούς των νησιών μας.
iii. Να ικανοποιούν τις ανάγκες μεταφοράς των νησιωτών με βάση την αρχή του «ισοδύναμου μεταφορικού κόστους», δηλαδή, για ίδιο μεταφορικό έργο, ανεξάρτητα εάν αυτό γίνεται σε στεριά ή θάλασσα, θα πρέπει να υπάρχει και το ίδιο κόστος.
Αυτή είναι η περίληψη των προτάσεων του Επιμελητηρίου. Οι προτάσεις θα κατατεθούν αναλυτικά στους αρμόδιους φορείς και θα αναρτηθεί το κείμενο στην ιστοσελίδα του Επιμελητηρίου.
